Σβάστικα: το πιο μισητό σύμβολο

Το τελευταίο διάστημα μεγάλος λόγος γίνεται για το πιο μισητό σύμβολο 

του αιώνα. Την σβάστικα. Οι περισσότεροι το έχουν συνδέσει...
με τον Χίτλερ και τον Ναζισμό, αλλά πόσοι από εμάς γνωρίζουμε τι ήταν 

η σβάστικα και την ιστορία της;
Ας δούμε σε αυτό το αφιέρωμα από που ξεκίνησε αυτό το σύμβολο...

Η σβάστικα είναι ένα εξαιρετικά ισχυρό σύμβολο. Μπορεί να έχει γίνει ευρέως 

γνωστό από τους Ναζί, οι οποίοι το χρησιμοποιούσαν ως σύμβολο την περίοδο 

που σφάγιαζαν χιλιάδες ανθρώπων, αλλά αιώνες πριν είχε θετική σημασία. 

Ποια είναι λοιπόν η ιστορία αυτού του συμβόλου; 

Στην εποχή μας αντιπροσωπεύει το καλό ή το κακό;

Η σβάστικα, στα σανσκριτικά स्वस्तिक, (δεξιόστροφος αγκυλωτός σταυρός 卐) 

(svastika: σύμβολο καλής τύχης, ειρήνης και ευημερίας) και η "σωβάστικα" 

(αριστερόστροφος) είναι ένα πανάρχαιο σταυροειδές σύμβολο.

Άγαλμα του Βούδα (Χσι Λάι, Καλιφόρνια).
Στο στήθος του η σβάστικα, παραδοσιακό κινέζικο σύμβολο ειρήνης, αρμονίας, 

ισότητας και ισορροπίας.

Αποτελεί ιερό σύμβολο του Ινδουϊσμού, του Βουδισμού και του Ζαϊνισμού, 

ενώ συναντάται και σε πολλούς άλλους πολιτισμούς, όπως της Αρχαίας Ελλάδας,

 των Περσών και των πολιτισμών των ιθαγενών της Βόρειας Αμερικής 

της προκολομβιανής περιόδου, καθώς και των αρχαίων Νορβηγικών φυλών 

(Βίκινγκ) οι οποίοι την αριστερόστροφη την αποκαλούσαν "Κεστ" 

και τη θεωρούσαν ως σύμβολο "παθητικής" προστασίας και ευημερίας.

Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα η σβάστικα συνδέθηκε με το Ναζισμό, εξαιτίας 

της χρήσης του συμβόλου στη Ναζιστική Γερμανία. 

Το γεγονός αυτό είχε ως συνέπεια το σύμβολο να έχει μετατραπεί για πολλούς 

σε ταμπού, κυρίως στη Δύση. Η αρνητική αυτή νοηματοδότησή του από 

το Ναζισμό και έπειτα επισκίασε την αρχαιότερη σημασία του συμβόλου, 

η οποία σχετίζεται μεταξύ άλλων και με το ρου της ζωής.

Η ιστορία
Ο αγκυλωτός σταυρός έχει μια εκτενή ιστορία. Το μοτίβο φαίνεται να 

χρησιμοποιείται για πρώτη φορά στη νεολιθική Ινδία. 

Το σύμβολο έχει μια αρχαία ιστορία στην Ευρώπη, που εμφανίζεται 

στα χειροποίητα αντικείμενα από τους προ-χριστιανικούς ευρωπαϊκούς 

πολιτισμούς. Στην αρχαιότητα, ο αγκυλωτός σταυρός χρησιμοποιήθηκε εκτενώς 

από τους Ινδο-άρειους, τους Χετταίους, τους Κέλτες και τους Έλληνες, 

μεταξύ άλλων. Ειδικότερα, ο αγκυλωτός σταυρός είναι ένα ιερό σύμβολο 

του Ινδουισμού, του Βουδισμού και του Τζαϊνισμός - θρησκείες με πέρα 

από δισεκατομμύρια πιστούς παγκοσμίως, που καθιστούν τον αγκυλωτό σταυρό 

πανταχού παρόντα τόσο στην ιστορική όσο και στην σύγχρονη κοινωνία. 

Το σύμβολο της σβάστικας χρησιμοποιήθηκε εκτενέστατα στην αρχαία Ελλάδα. 

Ήταν σύμβολο του Δία. Ο αγκυλωτός σταυρός, σβάστικα, ή μάλλον 

ο τετρα-αγκυλωτός σταυρός, είναι ένα αρχαίο σύμβολο, επίσης γνωστό 

κι ως σβάστικα.

Αρχαία ελληνικά νομίσματα Κορίνθου

Ο αγκυλωτός σταυρός, προέρχεται από το γεγονός ότι αποτελείται από τέσσερα 

ελληνικά γάμμα (Γ) - γράμματα. Αρχαίες Ελληνίδες ιέρειες έκαναν τατουάζ 

το σύμβολο, μαζί με το τετρασκέλιον (από τα τέσσερα σκέλη που απεικονίζει), 

στους οργανισμούς τους. Αρχαία ελληνικά αρχιτεκτονικά σχέδια είναι κορεσμένα 

με τη διασύνδεση τους ως σύμβολο. Επίσης είχε χρησιμοποιηθεί και 

από διάφορους εγγενείς αμερικανικούς πολιτισμούς.

Ινδουισμός: Η σβάστικα έχει βρεθεί σε όλους τους ινδουιστικούς ναούς, 

σε πινακίδες, βωμούς, εικονογραφίες στην Ινδία και το Νεπάλ, μέρη στα οποία 

παραμένει ακόμη πολύ δημοφιλές. Ιδιαίτερη είναι η εμφάνισή της στην 

εικονογράφηση του θεού Γκανέσα, θεός ιχνηλάτης, προστάτης της σοφίας και 

των σταυροδρομιών.
Θεωρείται το δεύτερο πιο ιερό σύμβολο, μετά το Om. Στον Ινδουισμό και τα δύο 

σύμβολα αντιπροσωπεύουν τις δύο μορφές του δημιουργού Θεού Βράχμα. 

Η αριστερόστροφη σβάστικα συμβολίζει την εξέλιξη του Σύμπαντος (Pravritti) , 

η δεξιόστροφη συμβολίζει την καταστροφή του κόσμου (Nivritti). 

Η δεξιόστροφη όμως σβάστικα δεν αποτελεί σύμβολο που εκφράζει το Κακό, 

όπως έχει υπερισχύσει στις σημερινές αντιλήψεις. 

Αντίθετα αντανακλά δύο βασικά εξελικτικά χαρακτηριστικά της πορείας 

του Σύμπαντος, τη νύχτα και τη φθορά.

H σβάστικα με την έννοια της ευδαιμονίας (svastika) συναντάται για πρώτη φορά 

στα δύο μεγάλα ινδικά έπη Ramayana και Mahabharata, όπου και συνδέεται 

όχι μόνο με την έννοια της ευτυχίας, αλλά και με την έννοια της καλοτυχίας και 

το Θεό Βραχμά, όπως επίσης και με την έννοια της μετενσάρκωσης (samsara).

Έχει χρησιμοποιηθεί επίσης ως σηματοδότηση των τεσσάρων οριζόντων της γης. 

Η χρήση της ως σύμβολο του Ήλιου παρατηρείται πρώτη φορά από 

την αναπαράστασή του Σούργια, θεός του Ήλιου.

Θεωρείται εξαιρετικά ιερό και ευοίωνο από όλους τους Ινδουιστές 

και χρησιμοποιείται ανελλιπώς στη διακόσμηση κάθε είδους αντικειμένου 

που σχετίζεται με τον ινδουιστικό πολιτισμό Χρησιμοποιείται σε όλα 

τα ινδουιστικά μάντρα και ιερά σχέδια. Σε κάθε υποτμήμα της Ινδίας 

παρατηρείται σε πλευρές ναών, πάνω σε θρησκευτικά έγγραφα.

Βουδισμός: Στη θρησκεία αυτή η σβάστικα, οποιασδήποτε κατεύθυνσης, 

εμφανίζεται στο στήθος ορισμένων αγαλμάτων του Βούδα συμβολίζοντας 

την ιερή καρδιά του. Επίσης, στον γλυπτικό τομέα, είναι συχνά χαραγμένη 

και στα πέλματα του φιλοσόφου.
Η σβάστικα που χρησιμοποιείται στη βουδιστική τέχνη και στα βουδιστικά 

χειρόγραφα είναι γνωστή στα ιαπωνικά ως manji. Αντιπροσωπεύει τη Dharma 

(Διδασκαλία της Αλήθειας και της Δικαιοσύνης που προσέφερε ο Βούδας), 

την οικουμενική αρμονία και την ισορροπία των αντιθέτων. 

Η αριστερόστροφη σβάστικα (omote manji) αντιπροσωπεύει την αγάπη και 

την ευσπλαχνία. Η δεξιόστροφη (ura manji) αντιπροσωπεύει τη δύναμη και 

την εξυπνάδα.

Στο βουδισμό μάλιστα παρουσιάζεται και σε διαφορετικούς χρωματισμούς 

και αναλόγως συμβολίζει και κάτι διαφορετικό. Πιο συγκεκριμένα:

Μπλε – συμβολίζει τις άπειρες ουράνιες αρετές
Κόκκινη – συμβολίζει τις άπειρες ιερές αρετές της καρδιάς του Βούδα
Κίτρινη – συμβολίζει την άπειρη ευημερία
Πράσινη – συμβολίζει τις άπειρες ικανότητες στη γεωργία

Λόγω του συσχετισμού της με τη δεξιόστροφη ναζιστική σβάστικα, οι βουδιστικές 

σβάστικες από τα μέσα του 20ου αιώνα είναι κυρίως αριστερόστροφες.

Τσαϊνισμός: Στον Τσαϊνισμό, μία ασκητική παράδοση της Ινδίας, η σβάστικα είναι 

το μοναδικό ιερό σύμβολο. Η θρησκεία αυτή δε κάνει καθόλου χρήση του Ομ, 

αλλά αντιθέτως δίνει μεγαλύτερη βαρύτητα στη σβάστικα απ’ ότι οι Ινδουιστές. 

Είναι το σύμβολο του εβδόμου Jina, του αγίου Tirthankara Suparsva. 

Αντιπροσωπεύει τη Θεία Δύναμη και με τους τέσσερις βραχίονες παρουσιάζει 

τις τέσσερις μορφές μετενσάρκωσης: πρωτοπλασματική ζωή, ζωική/φυτική, 

ανθρώπινη και ουράνια. Όλοι οι τσαϊνιστικοί βωμοί και ιερά βιβλία πρέπει να 

περιέχουν αυτό το σύμβολο. Όλες οι τελετές αρχίζουν και τελειώνουν με 

τον πολλαπλό σχεδιασμό του συμβόλου με ρύζι γύρω από το ιερό.

Κίνα: Η σβάστικα θα φτάσει και στην Κίνα, όπου θα γίνει γνωστή με την ονομασία 

wanji όπου και συμβολίζει ό,τι συμβολίζει και το γιν γιανγκ, ανάλογα με τη φορά 

της. 

Δηλαδή η δεξιόστροφη σβάστικα ταυτίζεται με το γιανγκ, που συμβολίζει 

το φωτεινό, το ενεργό, το θετικό, και η αριστερόστροφη με το γιν, 

που συμβολίζει το σκοτεινό, το παθητικό, το αρνητικό.

Αμερική: Ακόμη και στην Αμερική είχαμε την εμφάνιση της σβάστικας σε νεότερες 

εποχές. Η χρήση της έγινε από κάποιες ινδιάνικες φυλές, όπως στους Ναβάχος 

για τις θεραπευτικές τους τελετές και στους Χόπι ως σύμβολο 

των περιπλανώμενων φυλών τους. 

Με το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο όμως έπαψε η χρήση της σβάστικας για να μη γίνει 

κάποιος συσχετισμός με τους ναζιστές.

Αξιοσημείωτο είναι να αναφερθεί ότι ορισμένες χριστιανικές εκκλησίες 

σε ρωμαϊκές και γοτθικές περιοχές διακοσμούνται με το σύμβολο αυτό, 

μαζί με σχέδια της πρώιμης ρωμαϊκής τέχνης. Σβάστικες επιδεικνύονται 

και στο μωσαϊκό της Αγίας Σοφίας του Κίεβου της Ουκρανίας, 

η οποία χρονολογείται από το 12ο αιώνα. 

Εμφανίζονται επίσης και ως επαναλαμβανόμενα διακοσμητικά μοτίβα 

σε ένα τάφο στον Αγ. Αμβρόσιο στο Μιλάνο.

Στο δυτικό κόσμο, το σύμβολο γνώρισε μια αναβίωση μετά από τις αρχαιολογικές 

ανασκαφές του Σλήμαν στα τέλη του 19ου αιώνα, ο οποίος ανακάλυψε 

το σύμβολο στην περιοχή της αρχαίας Τροίας και το συνέδεσε με τις αρχαίες 

μεταναστεύσεις των Πρωτο-Ινδο-Ευρωπαίων. Τον συνέδεσε με τις παρόμοιες 

μορφές που βρέθηκαν στα αρχαία δοχεία στη Γερμανία, και θεωρητικολόγησε ότι 

ο αγκυλωτός σταυρός ήταν ένα "σημαντικό θρησκευτικό σύμβολο των μακρινών 

προγόνων μας", και ότι συνδέει τους Γερμανικούς, Ελληνικούς και Ινδο-Ιρανούς 

πολιτισμούς. Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, χρησιμοποιήθηκε ευρέως 

παγκοσμίως και θεωρήθηκε ως σύμβολο καλής τύχης και επιτυχίας.

Η εργασία του Σλήμαν συνδυάστηκε με τα völkisch-κινήματα, για τους οποίους 

ο αγκυλωτός σταυρός ήταν ένα σύμβολο της "άριας" ταυτότητας. 

Μετά από την υιοθέτησή του από τους ναζί του Χίτλερ, ο αγκυλωτός σταυρός 

έχει συνδεθεί με το φασισμό, το ρατσισμό, τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, 

και το ολοκαύτωμα. Ο αγκυλωτός σταυρός παραμένει μέχρι σήμερα ένα κύριο 

σύμβολο των νεοναζί, και χρησιμοποιείται τακτικά από τις ομάδες ενεργών 

στελεχών για να δηλώσουν την ναζιστική συμπεριφορά των οργανώσεων 

και των ατόμων τους.

Προέλευση

Η πανταχού παρουσία του αγκυλωτού σταυρού εξηγείται εύκολα αν υποθέσουμε 

ότι είναι μια πολύ απλή μορφή που ανακαλύφτηκε ανεξάρτητα και κατά τύχη 

σε διάφορες κοινωνίες όταν οι άνθρωποι ασχολήθηκαν με το πλέξιμο καλαθιών, 

αφού το σχήμα του αγκυλωτού σταυρού δημιουργείται επανειλημμένα από 

τις βέργες των καλαμιών όταν πλέκουμε καλάθι. Άλλες θεωρίες εικάζονται κάποια 

σύνδεση των πολιτισμών ή ζητούν μια εξήγηση σύμφωνα με την θεωρία 

της κοινής συναίσθησης του Καρλ Γιουνγκ. Ενώ η ύπαρξη των συμβόλων 

αγκυλωτού σταυρού στην Αμερική μπορεί να εξηγηθεί με την θεωρία 

της καλαθοπλεκτικής, ενώ αποδυναμώνει την θεωρία της πολιτιστικής διάχυσης. 

Ενώ μερικοί έχουν προτείνει ότι ο αγκυλωτός σταυρός μεταφέρθηκε στη Βόρεια 

Αμερική από έναν αρχαίο ναυτικό πολιτισμό στην Ευρασία, μια χωριστή αλλά 

παράλληλη ανάπτυξη θεωρείται πλέον πιθανή εξήγηση. 

Η γένεση του συμβόλου αγκυλωτών σταυρών αντιμετωπίζεται συχνά από κοινού 

με το σύμβολο του σταυρού γενικά, όπως η "ρόδα του ήλιου" της θρησκείας 

της εποχής του χαλκού.

Τμήματα από το μετάξινο βιβλίο.

Τμήματα από το μετάξινο βιβλίο.

Μια άλλη εξήγηση προτείνεται από τον Καρλ Σαγκάν στο βιβλίο του με τίτλο 

»Ο Κομήτης«. Ο Σαγκάν αναπαράγει ένα αρχαίο κινεζικό χειρόγραφο 

(το μετάξινο βιβλίο) που παρουσιάζει ποικιλίες ουρών κομητών: οι περισσότερες 

είναι παραλλαγές της απλής ουράς κομητών, αλλά στην τελευταία απεικόνιση 

ο πυρήνας του κομήτη έχει τέσσερα πύρινα σκέλη, που θυμίζουν αγκυλωτό 

σταυρό. Ο Σαγκάν προτείνει ότι στην αρχαιότητα ένας κομήτης μπορεί να είχε 

πλησιάσει τόσο κοντά στη γη που οι άνθρωποι είδαν πύρινους πίδακες από 

αέριο να ρεύσουν από το κέντρο, και με την κλίση από την περιστροφή 

του κομήτη, σχημάτιζε μια μορφή του συμβόλου που έγινε ορατό σε όλα 

τα μέρη του κόσμου.

Αρχαιολογικά ευρήματα
Την πιο πρόωρη αλλά και συχνή χρήση των μοτίβων αγκυλωτού σταυρού 

στην αρχαιότητα βρίσκουμε στην νεολιθική εποχή, αν και υπάρχει ένα μοναδικό 

παλαιολιθικό χειροποίητο αντικείμενο που περιέχει αυτό το σύμβολο. 

Το σύμβολο βρέθηκε σε διάφορες ανασκαφές στην επαρχία του Κουζεστάν 

του Ιράν και ως τμήμα του "χειρογράφου Vinca" της νεολιθικής Ευρώπης 

της 5ης χιλιετίας Π.Χ.. Στη πρώιμη εποχή του χαλκού, εμφανίζεται 

στην αγγειοπλαστική που βρίσκεται στο Sintashta της Ρωσίας. 

Άλλα παρόμοια σύμβολα εμφανίστηκαν επίσης την εποχή του χαλκού 

και του σιδήρου σε σχέδια του βόρειου Καύκασου (στον πολιτισμός Koban),

 και του Αζερμπαϊτζάν, καθώς επίσης και των Σκυθών και Σαρματών. 

Σε όλους αυτούς τους πολιτισμούς, το σύμβολο του αγκυλωτού σταυρού 

δεν εμφανίζεται να καταλαμβάνει οποιαδήποτε χαρακτηρισμένη θέση ή σημασία, 

αλλά εμφανίζεται ως μόνο μια μορφή μιας σειράς παρόμοιων συμβόλων ποικίλης 

πολυπλοκότητας.

Στην προ-Χριστιανική Ευρώπη και σε λαϊκές δοξασίες

Παραδοσιακή μόλα με σβάστικα, που βασίζεται στην σημαία του Κουνα Γιάλα.

Έχουν βρεθεί πάρα πολλά δείγματα χρήσης της σβάστικας σε αντικείμενα 

αρχαίας ελληνο-ρωμαϊκής τέχνης, όπως σε ρούχα, αγκράφες, πανοπλίες, 

αγγεία, αλλά και σε ακολουθίες Μαιάνδρων. Στους αρχαίους Έλληνες το σύμβολο 

ήταν πιο γνωστό ως Γαμμάδιον.
Οι αρχαίοι Γερμανικοί λαοί χρησιμοποιούσαν το ίδιο σύμβολο αποκαλώντας 

το Φύλφοτ, και λεγόταν ότι συμβόλιζε το σφυρί του θεού Θωρ, και ίσως 

και τον Ηλιακό Τροχό, που είναι με τη σειρά του αρχαίο προ-χριστιανικό σύμβολο 

που απαντάται σε όλη την Ευρώπη.
Το σύμβολο της σβάστικας απαντάται και στις προ-χριστιανικές Σλαβικές 

παραδόσεις, ήταν αφιερωμένο στον θεό Σβαρόγ (Ουκρανικά: Сварог) και λεγόταν 

Κολοβράτ (Σλοβένικα, Κροατικά, Βοσνιακά: kolovrat, Πολωνικά: kołowrót, 

Ρώσικα, Σερβικά και Ουκρανικά: коловрат). Στην πρώιμη μεσαιωνική Ευρώπη 

η χρήση της σβάστικας για διακόσμηση ήταν πιο συχνή στις Σλαβικές φυλές. 

Παρουσιάζεται αρχικά σε Υποδουνάβιες περιοχές (Βλαχία και Μολδαβία), όπου 

οι Σλάβοι είχαν επαφές με τους Σαρμάτες. Για τους Σλάβους το σύμβολο 

αντιπροσώπευε τη δύναμη του Ήλιου και της φωτιάς, και αποκαλούνταν 

"Τροχός του Σβαρόγ", και χρησιμοποιούνταν τόσο για διακόσμηση, όσο και 

για θρησκευτικές τελετές.

Στους αρχαίους Φίννους είχε παρατηρηθεί το σύμβολο σε τελετουργικά τύμπανα 

των Σάμι σαμανών πολύ πριν εγκαθιδρυθεί ο Χριστιανισμός. 

Χρησιμοποιείται ακόμα στη Φινλανδία σαν διακοσμητικό αλλά και σύμβολο 

της Φινλανδικής Πολεμικής Αεροπορίας, και ονομάζεται Τουρσαανσύνταν 

ή Μουρσουνσύνταν.

Ένα σχετικό σύμβολο που παρουσιάζεται στην Αρχαία Ελλάδα αλλά και σε όλη 

την Ευρώπη της Εποχής του Ορείχαλκου είναι και το Τρίσκελον.

Στην τέχνη και στην αρχιτεκτονική

Ο αγκυλωτός σταυρός είναι συχνό μοτίβο σχεδίου στην σύγχρονη αρχιτεκτονική

 και σε έργα τέχνης στην Ινδία καθώς επίσης και στην αρχαία δυτική 

αρχιτεκτονική, αφού τον συναντάμε συχνά σε μωσαϊκά, ανάγλυφα, και άλλα 

έργα τέχνης σε όλο τον αρχαίο κόσμο. Η αρχαία ελληνική αρχιτεκτονική και 

τα σχέδια ιματισμού είναι συχνά διακοσμημένα με το επαναλαμβανόμενο 

μοτίβο του αγκυλωτού σταυρού συχνά συνδυασμένο και με μαιάνδρους. 

Τα σχετικά σύμβολα στην κλασσική δυτική αρχιτεκτονική περιλαμβάνουν 

το σταυρό, το τρίποδο, ή το τρισκελές και την στρογγυλεμένη σβάστικα. 

Στην κινεζική, κορεατική, και ιαπωνική τέχνη, ο αγκυλωτός σταυρός βρίσκεται 

συχνά ως τμήμα ενός σχεδίου επανάληψης. Ένα κοινό σχέδιο, αποκαλούμενο 

sayagata στα ιαπωνικά, περιλαμβάνει αριστερά και δεξιά αγκυλωτούς σταυρούς 

που είναι συνδεδεμένοι από γραμμές.

Το σύμβολο αγκυλωτών σταυρών βρέθηκε σε πολλά από τα ερείπια της αρχαίας 

Τροίας και σε μερικά από τα μωσαϊκά στην Πομπηία. Στην αρχαία Ελληνική τέχνη 

και την αρχιτεκτονική, καθώς και στην Ρομανική και Γοτθική τέχνη της δύσης, 

οι απομονωμένοι αγκυλωτοί σταυροί είναι σχετικά σπάνιοι, και ο αγκυλωτός 

σταυρός βρίσκεται συχνότερα ως επαναλαμβανόμενο στοιχείο σε μωσαϊκά και 

σε πεζούλια. Ο αγκυλωτός σταυρός αντιπροσώπευσε συχνά τη διαρκή κίνηση, 

που απεικονίζει το σχέδιο ενός περιστρεφόμενου ανεμόμυλου ή νερόμυλου. 

Ένας μαίανδρος με συνδεδεμένους αγκυλωτούς σταυρούς αποτελεί τη μεγάλη 

ζώνη που περιβάλλει το Ara Pacis. Ένα σχέδιο από γραναζωτούς αγκυλωτούς 

σταυρούς είναι ένα από διάφορα μωσαϊκά στο πάτωμα του καθεδρικού ναού 

της Αμιένης στην Γαλλία.

Μπορντούρες με συνδεδεμένους αγκυλωτούς σταυρούς ήταν ένα συνηθισμένο 

αρχιτεκτονικό μοτίβο στην αρχαία Ρώμη, και συναντάται ακόμα και σε πιο 

πρόσφατα κτήρια ως νεοκλασικό στοιχείο. Σύνορα αγκυλωτών σταυρών είναι 

μια μορφή μαιάνδρου. Αγκυλωτοί σταυροί έχουν βρεθεί επίσης 

στην αγγειοπλαστική σε αρχαιολογικές ανασκαφές στην περιοχή του αρχαίου 

Kush. Αγκυλωτοί σταυροί βρέθηκαν και στην αγγειοπλαστική στους ναούς 

Gebel Barkal καθώς επίσης και σε ανασκαφές στους λαούς της ομάδας Χ.

Η Laguna Bridge στην Yuma της Αριζόνας που χτίστηκε το 1905 από το 

αμερικάνικο Reclamation Department είναι διακοσμημένη με αγκυλωτούς 

σταυρούς. Αμερικάνικοι λιθογράφοι του 1900 συνήθιζαν να τυπώνουν στο χαρτί 

μια κορνίζα από αγκυλωτούς σταυρούς, και δημιούργησαν έντονο θέμα 

συζήτησης το 1937 όταν εμφανίστηκαν σε δείγματα εκλογικών ψηφοδελτίων 

στο Passaic του Νιου Τζέρσεϋ. Ο λιθογράφος αποκρίθηκε ότι 

«έχει χρησιμοποιήσει τα εμβλήματα αγκυλωτών σταυρών για κορνίζα 

σε ψηφοδέλτια πολύ πριν ο κόσμος μάθει τον Χίτλερ».

Ακόμα και διακοσμητικά πήλινα κεραμίδια με αγκυλωτούς σταυρούς έχουν 

βρεθεί σε πολλά μέρη του κόσμου συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων 

Πολιτειών στις αρχές του 20ού αιώνα.

Η αλλαγή του νοήματος

Γύρω στο 1800, χώρες γύρω από την Γερμανία άρχιζαν να επεκτείνονται ακόμη 

περισσότερο και να δημιουργούν αυτοκρατορίες. Η Γερμανία δεν ήταν ακόμη 

ενιαίο κράτος μέχρι και το 1871. Μέχρι τότε η σβάστικα ήταν ιδιαίτερα θετικά 

αποδεκτή στην Ευρώπη σύμφωνα με την αρχαιολογική εργασία 

του Heinrich Schliemann, ο οποίος ανακάλυψε το σύμβολο στην περιοχή 

της αρχαίας Τροίας και το συσχέτισε με την αρχαία μετανάστευση 

των Ινδοευρωπαίων ανθρώπων (άρια φυλή). Έτσι οι Γερμανοί εθνικιστές 

επέλεξαν να κάνουν χρήση της σβάστικας, στα μέσα του 19ου αιώνα, εξαιτίας 

της σύνδεσής της με την Άρια φυλή για να δείξουν ότι υπάρχει μία μακρά 

και σπουδαία γερμανική ιστορία.

Στα τέλη του 19ου αιώνα μπορούσε κανείς να συναντήσει η σβάστικα 

σε γερμανικά εθνικιστικά περιοδικά και ήταν πλέον το επίσημο έμβλημα 

της γερμανικής γυμναστικής συνομοσπονδίας. Κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα 

υπήρξε ένα συνηθισμένο σύμβολο στη Γερμανία το οποίο αντιπροσώπευε 

το γερμανικό εθνικισμό και τη γερμανική έπαρση.

Ακόμη κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου παρατηρήθηκε πάνω 

σε επωμίδες μελών της 45ης αμερικανικής μεραρχίας και στις φιλανδικές 

αεροπορικές πολεμικές δυνάμεις. Μόνο μετά τη περίοδο των Ναζί απέκτησε 

μία δευτερεύουσα ερμηνεία. Οι Ναζί το πήραν από προγενέστερα γερμανικά 

εθνικιστικά κινήματα, για τα οποία η σβάστικα ήταν σύμβολο της «άριας»

 ταυτότητάς τους, μια ιδέα η οποία ταυτίστηκε από θεωρητικούς όπως 

ο Alfred Rosenberg.

Χίτλερ και Ναζί

 

Το 1920 ο Αδόλφος Χίτλερ αποφάσισε ότι η ναζιστική παράταξη είχε ανάγκη 

από το δικό της έμβλημα και τη δική της σημαία. Για τον Χίτλερ μία καινούργια 

σημαία έπρεπε να είναι «ένα σύμβολο της δικής τους πάλης» ως επίσης 

και «πολύ εντυπωσιακή όπως μία αφίσα»

Στις 7 Αυγούστου του 1920 στο κογκρέσο του Σαλτζμπεγρκ, η σημαία αυτή έγινε 

το επίσημο έμβλημα της Ναζιστικής ομάδας.

Στο αυτοβιογραφικό του έργο Mein Kampf o Χίτλερ περίγραψε τη νέα σημαία 

των Ναζιστών: «Στο κόκκινο χρώμα βλέπουμε την κοινωνική, ιδανικό ενός 

κινήματος, στο λευκό χρώμα το εθνικιστικό ιδανικό, και στη σβάστικα βλέπουμε 

την αποστολή και το καθήκον του αγώνα για τη νίκη της Άριας Φυλής, και από 

το ίδιο έμβλημα το θρίαμβο της ιδέας ενός δημιουργικού κατορθώματος, 

το οποίο όπως ήταν έτσι θα είναι πάντα αντισημιτικό."

Εξαιτίας του συμβάντος αυτού, ότι δηλαδή η σβάστικα υπήρξε έμβλημα 

των Ναζιστών, σύντομα απέκτησε αρνητική σημασία, έγινε σύμβολο του μίσους, 

του αντισημιτισμού, της βίας, του θανάτου και της δολοφονίας.

*******************

Επιμέλεια: Himaira
Πηγές: wikipedia, artofwise.gr, google

Το διαβάσαμε από το: Σβάστικα: το πιο μισητό σύμβολο http://thesecretrealtruth.blogspot.com/2012/05/blog-post_5779.html#ixzz48NCFsT7L