Όπως κατατέθηκε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στις 8 Μαρτίου 2011
Αριθμός εγγραφής 333-
ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΙΝΗΤΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΩΝ
Ουάσιγκτον, DC 20549
ΔΗΛΩΣΗ ΕΓΓΡΑΦΗΣ
ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΙΣΧΥΟΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ
ΣΤΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β
ΤΗΣ
ΠΡΑΞΗΣ ΤΩΝ ΚΥΡΙΩΝ ΤΟΥ 1933
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
(Όνομα Καταχωρούμενου)
Όνομα και διεύθυνση εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου στις Ηνωμένες Πολιτείες:
Αγλαΐα Μπαλτά
Γενικό Πρόξενο Γενικό
Προξενείο Ελλάδος
69 East 79th Street
New York, NY 10021
Ζητείται να
αποστέλλονται αντίγραφα ειδοποιήσεων και ανακοινώσεων από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς στη διεύθυνση:
Krystian Czerniecki, Esq. Sullivan & Cromwell LLP 24, rue Jean Goujon 75008 Παρίσι Γαλλία | Γενικό Λογιστήριο Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους – Δ 23 37, Πανεπιστημίου 101 65 Αθήνα Ελλάδα |
Κατά προσέγγιση ημερομηνία έναρξης της προτεινόμενης πώλησης στο κοινό:
Από καιρό σε καιρό μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας Δήλωσης Εγγραφής και Μεταγενέστερη Τροποποίηση.
ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΕΛΟΣ ΕΓΓΡΑΦΗΣ
| Τίτλος κάθε Κατηγορίας Τίτλων προς Εγγραφή | Ποσό προς εγγραφή (1) | Προτεινόμενη μέγιστη τιμή προσφοράς ανά μονάδα (2) | Προτεινόμενη μέγιστη συνολική τιμή προσφοράς(2) | Ποσό Τέλους Εγγραφής | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Χρεόγραφα | 1.693.200.000 | 100% | 1.693.200.000 $ | 196.580,52 $ | ||||
| ||||||||
- (1)
- Το ποσό που πρέπει να καταχωρηθεί παρακάτω δεν περιλαμβάνει το συνολικό κεφάλαιο 1.306.800.000 $ των τίτλων που καταχωρήθηκαν σύμφωνα με τις Δηλώσεις Εγγραφής Αρ. 33-64002 και 33-8136 και που μεταφέρονται. Το αντίστοιχο τέλος εγγραφής για τους τίτλους αυτούς έχει προηγουμένως καταβληθεί.
- (2)
- Εκτιμάται αποκλειστικά για σκοπούς καθορισμού του τέλους εγγραφής.
Σύμφωνα με τον Κανόνα 429 βάσει του νόμου περί κινητών αξιών του 1933, το ενημερωτικό δελτίο που περιλαμβάνεται σε αυτήν τη δήλωση εγγραφής και τα συμπληρώματα αυτού του ενημερωτικού δελτίου θα χρησιμοποιηθούν επίσης σε σχέση με χρεόγραφα 678.460.000 $ που είναι διαθέσιμα σύμφωνα με τη δήλωση εγγραφής αρ. με 628.340.000 $ χρεογράφων διαθέσιμα σύμφωνα με τη Δήλωση Εγγραφής Αρ. 33-8136 που είχε κατατεθεί προηγουμένως από τον Καταχωρούμενο. Αυτή η δήλωση εγγραφής συνιστά επίσης τη μεταγενέστερη τροποποίηση αριθ. 4 στη δήλωση εγγραφής αρ. 33-64002 και την τροποποίηση αρ. αυτής της δήλωσης εγγραφής σύμφωνα με την Ενότητα 8(c) του Securities Act του 1933.
Οι τίτλοι που καλύπτονται από αυτήν τη δήλωση εγγραφής πρέπει να προσφέρονται σε καθυστέρηση ή σε συνεχή βάση σύμφωνα με τους Αρ.
Ο Καταχωρούμενος τροποποιεί με το παρόν αυτήν τη δήλωση εγγραφής σε τέτοια ημερομηνία ή ημερομηνίες που μπορεί να είναι αναγκαίες για να καθυστερήσει η ημερομηνία έναρξης ισχύος της έως ότου ο Καταχωρούμενος θα υποβάλει μια περαιτέρω τροποποίηση η οποία δηλώνει συγκεκριμένα ότι αυτή η δήλωση εγγραφής θα τεθεί σε ισχύ στη συνέχεια σύμφωνα με την Ενότητα 8(α) του Securities Act του 1933 ή έως ότου αυτή η δήλωση εγγραφής θα τεθεί σε ισχύ την ημερομηνία που μπορεί να καθορίσει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ενεργώντας σύμφωνα με την εν λόγω Ενότητα 8(α).
Αυτή η δήλωση εγγραφής περιέχει ένα ενημερωτικό δελτίο, αποτελούμενο από εξώφυλλο και αριθμημένες σελίδες 2 έως 106 σχετικά με χρεόγραφα της Ελληνικής Δημοκρατίας που θα προσφέρεται ως χωριστές εκδόσεις κατά καιρούς με τους όρους και τον τρόπο που καθορίζονται στα συμπληρώματα του ενημερωτικό δελτίο που περιέχεται σε αυτή τη δήλωση εγγραφής. Τέτοια συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου θα παραδοθούν με το ενημερωτικό δελτίο που περιλαμβάνεται στην παρούσα δήλωση εγγραφής σε σχέση με κάθε τέτοια προσφορά. Ένα μέγιστο συνολικό αρχικό ποσό 3.000.000.000 $ χρεογράφων μπορεί να προσφερθεί και να πωληθεί στις Ηνωμένες Πολιτείες σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο κατά ή μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος αυτής της δήλωσης εγγραφής. Από αυτό το συνολικό ποσό της κύριας προσφοράς, 1.693.200.000 $ καταχωρούνται δια του παρόντος, 678.460.000 $ είχαν καταχωρηθεί προηγουμένως στη Δήλωση Εγγραφής του Καταχωρητή Αρ. Τα πρώτα $678.460.000 που προσφέρονται και πωλήθηκαν σύμφωνα με το ενημερωτικό δελτίο που περιέχεται στο παρόν θα θεωρούνται ότι είναι οι τίτλοι που είναι εγγεγραμμένοι στη Δήλωση Εγγραφής Αρ. Δήλωση Νο 33-8136.
Οι πληροφορίες σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο δεν είναι πλήρεις και ενδέχεται να αλλάξουν. Δεν επιτρέπεται να πουλήσουμε αυτούς τους τίτλους μέχρι να τεθεί σε ισχύ η δήλωση εγγραφής που κατατέθηκε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Αυτό το ενημερωτικό δελτίο δεν αποτελεί προσφορά για την πώληση αυτών των τίτλων και δεν ζητά προσφορά για αγορά αυτών των τίτλων σε οποιαδήποτε πολιτεία όπου η προσφορά ή η πώληση δεν επιτρέπεται.
ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
Με την επιφύλαξη συμπλήρωσης, με ημερομηνία 8 Μαρτίου 2011
Ελληνική Δημοκρατία
Χρεόγραφα
Η Ελληνική Δημοκρατία δύναται κατά καιρούς να προσφέρει και να πουλήσει έως και $3.000.000.000 (ή το ισοδύναμό τους σε άλλα νομίσματα ή σύνθετα νομίσματα) το συνολικό κεφάλαιο των τίτλων της που αποτελείται από ομόλογα, χαρτονομίσματα ή/και άλλα αποδεικτικά στοιχεία χρέους. Οι τίτλοι αυτοί μπορούν να είναι εκφρασμένοι σε δολάρια ΗΠΑ ή, κατ' επιλογή της Ελληνικής Δημοκρατίας, σε οποιοδήποτε άλλο νόμισμα ή νόμισμα, σε σύνθετα νομίσματα ή σε ποσά που προσδιορίζονται με αναφορά σε δείκτη. Οι τίτλοι θα είναι άνευ όρων, άμεσες και γενικές υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας για την πληρωμή και την εκτέλεση των οποίων θα ενεχυριαστεί η πλήρης πίστη και πίστωση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να προσφέρει τους τίτλους του κατά καιρούς ως χωριστές εκδόσεις σε ποσά, σε τιμές και με όρους που θα καθοριστούν κατά την πώληση. Αυτό το ενημερωτικό δελτίο περιέχει περιλήψεις των γενικών όρων αυτών των τίτλων. Η Ελληνική Δημοκρατία θα παράσχει συγκεκριμένους όρους αυτών των τίτλων σε συμπληρώματα του παρόντος ενημερωτικού δελτίου. Θα πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά αυτό το ενημερωτικό δελτίο και οποιοδήποτε συμπλήρωμα πριν επενδύσετε. Αυτό το ενημερωτικό δελτίο δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την πραγματοποίηση προσφορών ή πωλήσεων τίτλων εκτός εάν συνοδεύεται από συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου.
Ούτε η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς ούτε κάποια κρατική επιτροπή κινητών αξιών έχουν εγκρίνει ή απορρίψει αυτούς τους τίτλους ούτε έχει καθορίσει εάν αυτό το ενημερωτικό δελτίο είναι αληθές ή πλήρες.
Οποιαδήποτε αντιπροσώπευση είναι ποινικό αδίκημα.
Η ημερομηνία αυτού του ενημερωτικού δελτίου είναι 2011.
Θα πρέπει να βασίζεστε μόνο στις πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο ή σε οποιοδήποτε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου που συνοδεύει αυτό το ενημερωτικό δελτίο. Δεν έχουμε εξουσιοδοτήσει κανέναν άλλο να σας παρέχει διαφορετικές ή πρόσθετες πληροφορίες. Δεν κάνουμε προσφορά αυτών των τίτλων σε καμία πολιτεία όπου η προσφορά δεν επιτρέπεται. Δεν πρέπει να υποθέσετε ότι οι πληροφορίες σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο ή σε οποιοδήποτε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου είναι ακριβείς σε οποιαδήποτε ημερομηνία άλλη από τις ημερομηνίες που αναφέρονται στις αντίστοιχες εξώφυλλες αυτών των εγγράφων.
2
ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
Αυτό το ενημερωτικό δελτίο αποτελεί μέρος μιας δήλωσης εγγραφής που υποβάλαμε στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (η "SEC"). Όταν υποβάλαμε τη δήλωση εγγραφής, χρησιμοποιήσαμε μια διαδικασία εγγραφής "ράφι". Στο πλαίσιο αυτής της διαδικασίας εγγραφής στο ράφι, ενδέχεται να πουλήσουμε οποιονδήποτε συνδυασμό των τίτλων που περιγράφονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο σε μία ή περισσότερες προσφορές μέχρι το συνολικό ποσό σε δολάρια που είναι εγγεγραμμένο στην SEC (ή το ισοδύναμο σε άλλα νομίσματα). Αυτό το ενημερωτικό δελτίο σας παρέχει μια γενική περιγραφή των τίτλων που μπορεί να προσφέρει η Ελληνική Δημοκρατία. Κάθε φορά που η Ελληνική Δημοκρατία πωλεί τίτλους, θα παρέχει ένα συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου που θα περιέχει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τους όρους αυτής της προσφοράς. Το συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου μπορεί επίσης να προσθέσει, να ενημερώσει ή να αλλάξει τις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο. Εάν οι πληροφορίες σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο διαφέρουν από οποιοδήποτε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου, θα πρέπει να βασιστείτε στις πληροφορίες στο συμπλήρωμα του ενημερωτικού δελτίου.
Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά, όλα τα χρηματικά ποσά σε αυτό το έγγραφο εκφράζονται σε ευρώ ("€", "ευρώ" ή "EUR") ή σε δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών ("δολάρια", "$", "US $", "Η.Π.Α. δολάρια» ή «USD»).
Οι αναφορές σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο σε "εμείς", "εμείς", "μας" και "Ελλάδα" αφορούν την Ελληνική Δημοκρατία. Όλες οι αναφορές στο παρόν ενημερωτικό δελτίο στην «Κυβέρνηση» αφορούν την Κυβέρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας και τους εξουσιοδοτημένους εκπροσώπους της.
Οι στατιστικές πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο βασίζονται στις πιο πρόσφατες επίσημες πληροφορίες που είναι διαθέσιμες αυτήν τη στιγμή από την αναφερόμενη πηγή. Ωστόσο, η ανάπτυξη στατιστικών πληροφοριών σχετικά με την οικονομία της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι μια διαρκής διαδικασία και παράγονται προσωρινά αναθεωρημένα στοιχεία και εκτιμήσεις σε συνεχή βάση. Εκτός εάν σημειώνεται διαφορετικά, έχει παρασχεθεί το πιο πρόσφατο επίσημο στοιχείο, και όχι ενδιάμεσες ή προκαταρκτικές πληροφορίες. Λόγω στρογγυλοποίησης, οι αριθμοί και τα ποσοστά στις στήλες στους πίνακες που περιέχονται εδώ ενδέχεται να μην αθροίζονται στα αναφερόμενα σύνολα.
Η Ελληνική Δημοκρατία πληροί επί του παρόντος το Ειδικό Πρότυπο Διάδοσης Δεδομένων («SDDS») του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου («ΔΝΤ») σχετικά με την κάλυψη, την περιοδικότητα και την επικαιρότητα των οικονομικών δεδομένων. Αν και η συνδρομή από τις χώρες μέλη στο SDDS είναι εθελοντική, δεσμεύεται από τα εγγεγραμμένα μέλη να τηρούν το πρότυπο και να παρέχουν ορισμένες πληροφορίες στο ΔΝΤ σχετικά με τις πρακτικές του στη διάδοση οικονομικών και χρηματοοικονομικών δεδομένων.
Αυτό το ενημερωτικό δελτίο περιέχει μελλοντικές δηλώσεις. Δηλώσεις που δεν είναι ιστορικά γεγονότα, συμπεριλαμβανομένων δηλώσεων σχετικά με τις πεποιθήσεις και τις προσδοκίες της Ελληνικής Δημοκρατίας, είναι δηλώσεις που κοιτάζουν το μέλλον. Οι μελλοντικές δηλώσεις μπορούν γενικά να προσδιοριστούν με τη χρήση μακροπρόθεσμης ορολογίας όπως "μπορεί", "θα", "αναμένω", "σκοπεύω", "εκτίμηση", "προβλέπω", "πιστεύω", "συνέχεια", «θα μπορούσε», «θα έπρεπε», «θα» ή παρόμοια ορολογία. Αυτές οι δηλώσεις βασίζονται σε τρέχοντα σχέδια, εκτιμήσεις και προβλέψεις, τα οποία μπορεί να αλλάξουν και, ως εκ τούτου, δεν πρέπει να βασίζεστε αδικαιολόγητα σε αυτά. Οι μελλοντικές δηλώσεις μιλούν μόνο από την ημερομηνία που γίνονται και η Ελληνική Δημοκρατία δεν αναλαμβάνει καμία υποχρέωση να ενημερώσει δημόσια καμία από αυτές υπό το φως νέων πληροφοριών ή μελλοντικών γεγονότων.
Οι μελλοντικές δηλώσεις εμπεριέχουν εγγενείς κινδύνους και αβεβαιότητες. Η Ελληνική Δημοκρατία σας προειδοποιεί ότι ορισμένοι παράγοντες θα μπορούσαν να προκαλέσουν ουσιαστική διαφορά στα πραγματικά αποτελέσματα από αυτά που περιέχονται σε οποιεσδήποτε μελλοντικές δηλώσεις. Αυτοί οι παράγοντες περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται σε:
- •
- γενικές οικονομικές και επιχειρηματικές συνθήκες εντός της Ελληνικής Δημοκρατίας, συμπεριλαμβανομένης της εμφάνισης πιο σοβαρής οικονομικής ύφεσης ή καθυστερημένης επανέναρξης της οικονομικής ανάπτυξης·
- •
- ο αντίκτυπος του διεθνούς οικονομικού περιβάλλοντος στην ελληνική οικονομία.
3
- •
- την ικανότητα της Ελληνικής Δημοκρατίας να πραγματοποιήσει δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που είναι καθοριστικές για τη δημοσιονομική προσαρμογή και τις προϋποθέσεις για οικονομική στήριξη από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και το ΔΝΤ·
- •
- το επίπεδο του δημόσιου χρέους της Ελληνικής Δημοκρατίας·
- •
- το επίπεδο του δημοσιονομικού ελλείμματος της Ελληνικής Δημοκρατίας·
- •
- τις αποφάσεις των άλλων κρατών μελών της ζώνης του ευρώ και του ΔΝΤ σχετικά με τους όρους της οικονομικής τους στήριξης προς την Ελληνική Δημοκρατία·
- •
- την ανάπτυξη των συνθηκών στις ευρωπαϊκές αγορές κρατικού χρέους, συμπεριλαμβανομένης της ικανότητας της Ελλάδας να έχει πρόσβαση στις αγορές δημόσιου χρέους·
- •
- η ανάπτυξη του εγχώριου πληθωρισμού·
- •
- τρέχουσες και μελλοντικές συναλλαγματικές ισοτιμίες του ευρώ·
- •
- το επιτόκιο που ορίζει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ("ΕΚΤ")· και
- •
- επιτόκια σε χρηματοπιστωτικές αγορές εκτός της ζώνης του ευρώ.
ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με οποιαδήποτε σειρά ή έκδοση κινητών αξιών παρέχονται στη δήλωση εγγραφής και στο σχετικό συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου, καθώς και σε οποιαδήποτε σχετική μεταγενέστερη τροποποίηση της δήλωσης εγγραφής, στο αρχείο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Μπορείτε να διαβάσετε και να αντιγράψετε οποιοδήποτε έγγραφο που καταθέτει η Ελλάδα με την SEC στη δημόσια αίθουσα αναφοράς της SEC στη διεύθυνση 100 F Street, NE, Washington, DC 20549. Καλέστε την SEC στο 1-800-SEC-0330 για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη δημόσια αναφορά της SEC Δωμάτιο. Όλες οι αρχειοθετήσεις που έγιναν μετά τις 4 Νοεμβρίου 2002 είναι επίσης διαθέσιμες στο διαδίκτυο μέσω του συστήματος ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης EDGAR της SEC. Η πρόσβαση στο EDGAR διατίθεται στον ιστότοπο της SEC, http://www.sec.gov. Αυτός ο ιστότοπος περιέχει αναφορές και άλλες πληροφορίες σχετικά με εκδότες που υποβάλλουν ηλεκτρονικά στην SEC.
4
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΙΣΟΤΙΜΙΑΣ
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει, για τις περιόδους που αναφέρονται, πληροφορίες σχετικά με την ισοτιμία αναφοράς USD/EUR όπως δημοσιεύεται από την ΕΚΤ. Δεν γίνεται καμία δήλωση ότι τα ποσά σε ευρώ ή σε δολάρια ΗΠΑ που αναφέρονται στο παρόν θα μπορούσαν ή θα μπορούσαν να έχουν μετατραπεί σε δολάρια ΗΠΑ ή ευρώ, ανάλογα με την περίπτωση, με οποιαδήποτε συγκεκριμένη ισοτιμία ή καθόλου. Δεν γίνεται καμία δήλωση ότι τα ποσά σε ευρώ που πραγματικά αντιπροσωπεύονται, θα μπορούσαν να είχαν μετατραπεί ή θα μπορούσαν να μετατραπούν σε δολάρια ΗΠΑ με τέτοιες ισοτιμίες ή με οποιαδήποτε άλλη ισοτιμία σε οποιαδήποτε από τις αναφερόμενες ημερομηνίες.
Στις 7 Μαρτίου 2011, το επιτόκιο αναφοράς για το ευρώ ήταν 1,4028 $.
| | Υψηλός | Χαμηλός | Μέσος όρος περιόδου (1) | Τέλος περιόδου | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2011 | ||||||||||||||
Φεβρουάριος | 1,3834 | 1,3440 | 1,3649 | 1,3834 | ||||||||||
Ιανουάριος | 1,3716 | 1,2903 | 1,3360 | 1,3692 | ||||||||||
2010 | 1,4563 | 1.1942 | 1,3257 | 1,3362 | ||||||||||
Δεκέμβριος | 1,3435 | 1,3064 | 1,3220 | 1,3362 | ||||||||||
Νοέμβριος | 1,4244 | 1,2998 | 1,3661 | 1,2998 | ||||||||||
Οκτώβριος | 1,4101 | 1,3705 | 1,3898 | 1,3857 | ||||||||||
Σεπτέμβριος | 1,3648 | 1,2697 | 1,3067 | 1,3648 | ||||||||||
2009 | 1,5120 | 1,2555 | 1,3948 | 1,4406 | ||||||||||
2008 | 1,5990 | 1,2460 | 1,4708 | 1,3917 | ||||||||||
2007 | 1,4874 | 1,2893 | 1,3705 | 1,4721 | ||||||||||
2006 | 1,3331 | 1,1826 | 1,2556 | 1,3170 | ||||||||||
- (1)
- Υπολογίστηκε χρησιμοποιώντας τον μέσο όρο των συναλλαγματικών ισοτιμιών για το ευρώ κάθε εργάσιμη ημέρα κατά τη διάρκεια της σχετικής μηνιαίας ή ετήσιας περιόδου.
5
Αυτή η περίληψη υπογραμμίζει ορισμένες πληροφορίες που περιέχονται σε άλλα σημεία αυτού του ενημερωτικού δελτίου. Αυτή η περίληψη δεν περιέχει όλες τις πληροφορίες που πρέπει να λάβετε υπόψη πριν επενδύσετε στους τίτλους. Πριν επενδύσετε στους τίτλους, θα πρέπει να διαβάσετε προσεκτικά ολόκληρο το ενημερωτικό δελτίο και το σχετικό συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου.
Η Ελληνική Δημοκρατία είναι μια μεσογειακή χώρα με πληθυσμό περίπου 11 εκατομμυρίων κατοίκων. Είναι μια κοινοβουλευτική δημοκρατία με έναν πρόεδρο που υπηρετεί ως αρχηγός του κράτους. Η Ελληνική Δημοκρατία έγινε το πρώτο συνδεδεμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, τώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το 1961 και πλήρες μέλος το 1981. Εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Νομισματική Ένωση το 2001. Οι παρακάτω πίνακες παρουσιάζουν ορισμένες συνοπτικές στατιστικές και άλλες πληροφορίες για την οικονομία της Ελληνικής Δημοκρατίας για τις περιόδους που αναφέρονται.
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(6) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||
Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ||||||||||||||||
ΑΕΠ τρέχουσες τιμές αγοράς | 211.314 | 227.134 | 236.936 | 235.035 | 231.888 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή | 7.8 | 7.5 | 4.3 | (0,8 | ) | (1.3 | ) | |||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή του ΑΕΠ σύμφωνα με τις σταθερές τιμές αγοράς του 2000 | 4.5 | 4.3 | 1.3 | (2.3 | ) | (4.2 | ) | |||||||||
κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ευρώ σε τρέχουσες τιμές αγοράς) | 18.954 | 20.293 | 21.085 | 20.873 | 20.552 | |||||||||||
Ποσοστό ανεργίας (ποσοστό του εργατικού δυναμικού)(1) | 8.5 | 7.8 | 7.3 | 9.0 | 12.1 | |||||||||||
Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (από έτος σε έτος ποσοστιαία μεταβολή—Δεκέμβριος, Δεκεμβρίου(2)) | 2.9 | 3.9 | 2.0 | 2.6 | 4.9 | |||||||||||
Εξαγωγές (βάση BOP) fob | 16.154 | 17.446 | 19.813 | 15.318 | 13.700 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή | 13.8 | 8.0 | 13.6 | (22.7 | ) | (8.4 | ) | |||||||||
Εισαγωγές (βάση BOP) fob | 51.441 | 58.945 | 63.862 | 46.085 | 38.180 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή | 23.2 | 14.6 | 8.3 | (27.8 | ) | (0.1 | ) | |||||||||
Ισοζύγιο Εμπορευμάτων | (35.286 | ) | (41.499 | ) | (44.049 | ) | (30.767 | ) | (24.481 | ) | ||||||
Ισοζύγιο πληρωμών — Τρεχούμενος λογαριασμός | (23.760 | ) | (32.602 | ) | (34.798 | ) | (25.819 | ) | (19.469 | ) | ||||||
Διεθνή Αποθεματικά (στο τέλος της περιόδου)(3) | 2.169 | 2.491 | 2.521 | 3.857 | 4.372 | |||||||||||
Ακαθάριστο εξωτερικό χρέος Γενικής Κυβέρνησης (στο τέλος έτους(4)) | 154.660 | 177.106 | 191.985 | 219.546 | 195.376 | |||||||||||
ΔΗΜΟΣΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ(ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ) (5) | ||||||||||||||||
Καθαρά έσοδα | 50.068 | 54.028 | 56.698 | 50.585 | 54.326 | |||||||||||
Δαπάνη | 58.300 | 64.542 | 71.266 | 84.215 | 77.393 | |||||||||||
Ισοζύγιο Κεντρικής Κυβέρνησης | (8.232 | ) | (10.514 | ) | (14.568 | ) | (33.629 | ) | (23.067 | ) | ||||||
Ποσοστό του ΑΕΠ | (3.9 | ) | (4.6 | ) | (6.1 | ) | (14.3 | ) | (9.9 | ) | ||||||
ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ (στις 31 Δεκεμβρίου) | ||||||||||||||||
Χρέος Γενικής Κυβέρνησης | 224.204 | 238.581 | 261.396 | 298.032 | 330.400 | |||||||||||
Ποσοστό του ΑΕΠ | 106.1 | 105,0 | 110.3 | 126,8 | 142,5 | |||||||||||
- (1)
- Ορισμός ESA.
- (2)
- Εκτός από το ποσό του 2010, το οποίο παρουσιάζει ποσοστιαία μεταβολή Νοέμβριο σε Νοέμβριο.
- (3)
- Νέος ορισμός των αποθεματικών σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΚΤ και μετά την είσοδο στη ζώνη του ευρώ.
- (4)
- Εκτός από τον αριθμό του 2010, που είναι στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2010.
- (5)
- Στοιχεία Κρατικού Προϋπολογισμού 2011.
- (6)
- Τα στοιχεία για το 2010 όσον αφορά την οικονομία είναι προσωρινά.
Πηγές: Υπουργείο Οικονομικών, Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.
6
Αυτή η ενότητα περιγράφει ορισμένους κινδύνους που σχετίζονται με την επένδυση σε τίτλους. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε τους οικονομικούς και νομικούς συμβούλους σας σχετικά με τους κινδύνους της επένδυσης στους τίτλους και την καταλληλότητα της επένδυσής σας υπό το φως της ιδιαίτερης κατάστασής σας. Η Ελληνική Δημοκρατία αποποιείται κάθε ευθύνης για την παροχή συμβουλών σε αυτά τα θέματα.
Παράγοντες Κινδύνου που σχετίζονται με την Ελληνική Δημοκρατία
Η μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας, η βιωσιμότητα του χρέους της και η ικανότητά της να αποπληρώσει το χρέος της εξαρτώνται από την επιτυχή εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, το οποίο υπόκειται σε εξωτερικούς και εσωτερικούς κινδύνους.
Η πρόσφατη παγκόσμια χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση εξέθεσε ευπάθειες στην ελληνική οικονομία, που αποδεικνύεται από μια σημαντική επιδείνωση της δημοσιονομικής θέσης της Ελλάδας (βλ. «Δημόσιο έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης της Ελλάδας»), η οποία, λόγω ελλείψεων στα λογιστικά και στατιστικά συστήματα της Ελλάδας, αποκαλύφθηκε Αρκετά αργά, αιφνιδιάζοντας τις αγορές και ενισχύοντας την ανησυχία για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα της Ελλάδας. Κορυφαίοι οίκοι αξιολόγησης υποβάθμισαν την Ελληνική Δημοκρατία. Το κλίμα της αγοράς σε σχέση με την Ελλάδα επιδεινώθηκε απότομα στις αρχές του 2010, διακόπτοντας ουσιαστικά την πρόσβαση της Ελλάδας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Σε αυτό το πλαίσιο και αντιμέτωπη με σημαντικές χρηματοδοτικές ανάγκες τον Απρίλιο και τον Μάιο του 2010, η Ελλάδα συμφώνησε σε ένα τριετές πακέτο οικονομικής πολιτικής (το «Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής») με χρηματοδοτική βοήθεια ύψους 110 δισ. ευρώ με τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και το ΔΝΤ . Το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής προβλέπει αυστηρά δημοσιονομικά μέτρα, στήριξη για τον ελληνικό χρηματοπιστωτικό τομέα και εκτεταμένες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις με στόχο τη βελτίωση της εμπιστοσύνης στις δημοσιονομικές προοπτικές της Ελλάδας. Η εκταμίευση της οικονομικής βοήθειας από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ και το ΔΝΤ βασίζεται σε αξιολογήσεις προόδου του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής που διεξάγονται ανά τρίμηνο κατά τη διάρκεια της συμφωνίας.
Ενώ έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, κάτι που αποδεικνύεται και από τα θετικά αποτελέσματα των μέχρι σήμερα αξιολογήσεων προόδου, η επιτυχής εφαρμογή του εξακολουθεί να υπόκειται σε κινδύνους. Αυτοί οι κίνδυνοι περιλαμβάνουν πιο σοβαρή οικονομική ύφεση και καθυστερημένη επανέναρξη της οικονομικής ανάπτυξης, διολισθήσεις στη δημοσιονομική προσαρμογή λόγω καθυστερημένης μεταρρύθμισης των δημοσιονομικών θεσμών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα είσπραξης εσόδων, και καθυστερήσεις στην επανέναρξη της πρόσβασης στην αγορά. Στο τελευταίο πλαίσιο, η πρόσφατη επιδείνωση των συνθηκών στις ευρωπαϊκές αγορές κρατικού χρέους, εάν παραταθεί, αντιπροσωπεύει σημαντικό κίνδυνο για το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής. Η μη επιτυχής εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και η επίτευξη των δημοσιονομικών του στόχων μπορεί να επιδεινώσει τις ελληνικές μακροοικονομικές συνθήκες ή ακόμη και να οδηγήσει στον τερματισμό της διεθνούς οικονομικής στήριξης. Υπό το πρίσμα του πολύ μεγάλου χρέους της Ελλάδας (βλ. "Δημόσιο έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας" και "Δημόσιο χρέος-Σύνοψη του δημόσιου χρέους"), τέτοιες εξελίξεις, με τη σειρά τους, θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετήσει το χρέος της και να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις για ένα πιστωτικό γεγονός σε σχέση με το χρέος της Ελλάδας.
Οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές πραγματικής ανάπτυξης της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι δυσμενείς και η ανάκαμψη εξαρτάται από την επιστροφή της εμπιστοσύνης της αγοράς και του ιδιωτικού τομέα καθώς και από την επιτυχή εφαρμογή των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής.
Η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ στην Ελλάδα εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε σημαντικά το 2010 (-4,2%), ενώ αναμένεται επίσης να συρρικνωθεί το 2011 (-3,0%), με την ανάκαμψη να αναμένεται σταδιακά το 2012. Υψηλές αβεβαιότητες, ακριβή εξωτερική χρηματοδότηση, περιορισμένη Οι πιστωτικοί όροι και το μέγεθος της δημοσιονομικής προσαρμογής που συμφωνήθηκε στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής επιβαρύνουν τον ιδιωτικό τομέα. Η ανάκαμψη της οικονομικής ανάπτυξης θα είναι δυνατή μόνο όταν επανέλθει η εμπιστοσύνη της αγοράς και του ιδιωτικού τομέα και οι επιπτώσεις των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων αρχίσουν να υλοποιούνται. Οι στόχοι που έχουν τεθεί για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής είναι φιλόδοξοι και παρόλο που έχει ήδη σημειωθεί σημαντική πρόοδος, κυρίως στους τομείς της μεταρρύθμισης των συντάξεων, της αγοράς εργασίας και των «κλειστών επαγγελμάτων»,
7
Η δυναμική και η ταχεία εφαρμογή των απαιτούμενων πολύπλοκων διαρθρωτικών αλλαγών παραμένει πρόκληση. Εάν επρόκειτο να σημειωθούν καθυστερήσεις στην εφαρμογή των σχεδιαζόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αυτό θα μπορούσε να καθυστερήσει την οικονομική ανάκαμψη, η οποία με τη σειρά της θα έθετε σε κίνδυνο τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη σταθεροποίηση του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα και, τελικά, θα μπορούσε να θέσει υπό αμφισβήτηση την ικανότητα της Ελλάδας να εξυπηρετήσει το χρέος της.
Δεν υπάρχει καμία διαβεβαίωση ότι η πιστοληπτική ικανότητα της Ελληνικής Δημοκρατίας δεν θα αλλάξει.
Το Ελληνικό Δημόσιο έχει υποστεί μια σειρά υποβαθμίσεων αξιολόγησης από τα τέλη του 2009. Επί του παρόντος, το μακροπρόθεσμο χρέος του Ελληνικού Δημοσίου βαθμολογείται με ΒΒ+ (αρνητική προοπτική) από την Standard and Poor's και ΒΒ+ (αρνητική προοπτική) από τη Fitch. Στις 7 Μαρτίου 2011, ο Moody's υποβάθμισε την αξιολόγηση των κρατικών ομολόγων της Ελλάδας σε Β1 (αρνητική προοπτική) από Ba1 (αρνητική προοπτική).
Οι αξιολογήσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας ενδέχεται να υποβαθμιστούν περαιτέρω στο μέλλον, σε περίπτωση περαιτέρω επιδείνωσης των δημοσίων οικονομικών ως αποτέλεσμα χαμηλότερης απόδοσης της οικονομικής δραστηριότητας ή λόγω των κρατικών μέτρων που θεωρούνται ανεπαρκή. Οι εξελίξεις σε επίπεδο ΕΕ σε σχέση με τη συνεχιζόμενη ευρωπαϊκή κρίση δημόσιου χρέους, συμπεριλαμβανομένων των χαρακτηριστικών των μηχανισμών αντιμετώπισης της κρίσης και των συνθηκών που συνδέονται με τη συνεχή υποστήριξη της Ελλάδας από επίσημες πηγές, ενδέχεται επίσης να επηρεάσουν τις εκτιμήσεις των οργανισμών αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας . Οποιαδήποτε αρνητική αλλαγή σε μια ισχύουσα αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την τιμή διαπραγμάτευσης των τίτλων, εάν υπάρχει, και να έχει τη δυνατότητα να επηρεάσει το κόστος κεφαλαίων της Ελληνικής Δημοκρατίας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές και τη ρευστότητα και τη ζήτηση για χρεόγραφα της Ελληνικής Δημοκρατίας .
Παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με τους τίτλους
Η Ελληνική Δημοκρατία είναι ένα ξένο κυρίαρχο κράτος και, κατά συνέπεια, μπορεί να είναι δύσκολο να ληφθούν ή να εκτελεστούν αποφάσεις εναντίον της.
Η Ελληνική Δημοκρατία είναι ένα ξένο κυρίαρχο κράτος. Κατά συνέπεια, μπορεί να είναι δύσκολο για τους επενδυτές να αποκτήσουν ή να πραγματοποιήσουν αποφάσεις δικαστηρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Η Ελληνική Δημοκρατία θα υποβληθεί αμετάκλητα στη δικαιοδοσία οποιουδήποτε ομοσπονδιακού ή πολιτειακού δικαστηρίου της Νέας Υόρκης σε οποιαδήποτε αγωγή που προκύπτει από ή βασίζεται σε τίτλους που ασκούνται από οποιονδήποτε κάτοχο τίτλου. Επιπλέον, η Ελληνική Δημοκρατία θα παραιτηθεί αμετάκλητα, στο μέγιστο βαθμό που επιτρέπεται από τους νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας και τις διεθνείς συμβάσεις, από κάθε ασυλία, συμπεριλαμβανομένης της ασυλίας ξένων κυρίαρχων, από τη δικαιοδοσία και, εκτός των περιπτώσεων που προβλέπονται παρακάτω, από εκτέλεση ή κατάσχεση ή διαδικασία σε τη φύση της οποίας μπορεί διαφορετικά να δικαιούται σε οποιαδήποτε τέτοια αγωγή σε οποιοδήποτε ομοσπονδιακό ή κρατικό δικαστήριο στη Νέα Υόρκη ή σε οποιοδήποτε αρμόδιο δικαστήριο στην Ελληνική Δημοκρατία.
Παρά τα προαναφερθέντα, σύμφωνα με τους νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας, τα κεφάλαια, τα περιουσιακά στοιχεία, τα δικαιώματα και η γενική περιουσία της Ελληνικής Δημοκρατίας που βρίσκονται στην Ελληνική Δημοκρατία είναι απρόσβλητα από εκτέλεση και κατάσχεση και οποιαδήποτε διαδικασία στη φύση τους στο μέγιστο βαθμό που επιτρέπεται από οι νόμοι της Ελληνικής Δημοκρατίας και οι διεθνείς συμβάσεις και η προαναφερθείσα παραίτηση δεν συνιστά άρση της ασυλίας αυτής ή οποιασδήποτε ασυλίας από εκτέλεση ή κατάσχεση ή οποιαδήποτε διαδικασία της φύσης αυτής σε σχέση με τις εγκαταστάσεις των διπλωματικών αποστολών της Ελληνικής Δημοκρατίας σε οποιαδήποτε δικαιοδοσία που παρέχει ασυλία σε αυτό ή σε σχέση με περιουσιακά στοιχεία της Ελληνικής Δημοκρατίας εκτός της Ελληνικής Δημοκρατίας που είναι απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία της Ελληνικής Δημοκρατίας ως κυρίαρχης εξουσίας.
Η Ελληνική Δημοκρατία επιφυλάσσεται του δικαιώματος να επικαλεστεί την ασυλία του κράτους βάσει του Νόμου περί Ασυλιών Αλλοδαπών των Ηνωμένων Πολιτειών του 1976 (ο «Νόμος περί Ασυλιών») σε σχέση με αγωγές που ασκούνται κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας σύμφωνα με τους ομοσπονδιακούς νόμους περί κινητών αξιών των Ηνωμένων Πολιτειών ή οποιονδήποτε νόμο περί κρατικών τίτλων. Ελλείψει άρσης της ασυλίας από την Ελληνική Δημοκρατία σε σχέση με τέτοιες αγωγές, δεν θα ήταν δυνατή η έκδοση απόφασης των Ηνωμένων Πολιτειών σε αγωγή κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, εκτός εάν το δικαστήριο αποφασίσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν δικαιούται βάσει του νόμου περί ασυλιών
8
στην κυριαρχική ασυλία σε σχέση με τέτοιες ενέργειες. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα "Περιγραφή Τίτλων—Ισχύουσα νομοθεσία. Συναίνεση στην υπηρεσία".
Μπορεί να μην υπάρχει ενεργή αγορά διαπραγμάτευσης για τους τίτλους ή η αγορά διαπραγμάτευσης των τίτλων μπορεί να είναι ασταθής και μπορεί να επηρεαστεί αρνητικά από πολλούς παράγοντες.
Δεν μπορεί να υπάρξει διαβεβαίωση ότι θα αναπτυχθεί μια ενεργή αγορά διαπραγμάτευσης για τους τίτλους ή, εάν αναπτυχθεί, ότι θα διατηρηθεί. Εάν μια ενεργή αγορά διαπραγμάτευσης για τους τίτλους δεν αναπτυχθεί ή δεν διατηρείται, η τιμή αγοράς ή διαπραγμάτευσης και η ρευστότητα των τίτλων ενδέχεται να επηρεαστούν αρνητικά. Εάν οι τίτλοι διαπραγματεύονται μετά την αρχική έκδοσή τους, μπορούν να διαπραγματεύονται με έκπτωση στην αρχική τους τιμή προσφοράς, ανάλογα με τα ισχύοντα επιτόκια, την αγορά παρόμοιων τίτλων, τις γενικές οικονομικές συνθήκες και την οικονομική κατάσταση της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ενώ μπορεί να υποβληθεί αίτηση για εισαγωγή τίτλων της Ελληνικής Δημοκρατίας σε χρηματιστήριο, δεν μπορεί να υπάρξει διαβεβαίωση ότι αυτή η αίτηση θα γίνει αποδεκτή ή ότι θα αναπτυχθεί μια ενεργή αγορά συναλλαγών.
Οι τίτλοι θα περιέχουν διατάξεις που επιτρέπουν στην Ελληνική Δημοκρατία να τροποποιεί τους όρους πληρωμής χωρίς τη συγκατάθεση όλων των κατόχων.
Οι τίτλοι θα περιέχουν διατάξεις σχετικά με την επιτάχυνση και την ψηφοφορία για τροποποιήσεις, τροποποιήσεις και παραιτήσεις, οι οποίες συνήθως αναφέρονται ως "ρήτρες συλλογικής δράσης". Σύμφωνα με αυτές τις διατάξεις, ορισμένοι βασικοί όροι των τίτλων οποιασδήποτε σειράς μπορούν να τροποποιηθούν, συμπεριλαμβανομένης της ημερομηνίας λήξης, του επιτοκίου και άλλων όρων πληρωμής, με τη συγκατάθεση των κατόχων του 75% του συνολικού κεφαλαίου των εκκρεμών τίτλων αυτών σειρά. Βλέπε «Περιγραφή Τίτλων—Τροποποιήσεις και Παραιτήσεις» σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο.
9
Τοποθεσία, περιοχή και πληθυσμός
Η Ελληνική Δημοκρατία (η «Ελληνική Δημοκρατία» ή «Ελλάδα») βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης στην ανατολική Μεσόγειο. Συνορεύει με την Τουρκία, τη Βουλγαρία, την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και την Αλβανία και έχει έκταση 132.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, από την οποία περίπου το ένα τρίτο καλλιεργείται. Τα νησιά αντιπροσωπεύουν περίπου 25.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ή το 18,9% της συνολικής χερσαίας έκτασης, και η χώρα έχει εκτεταμένη ακτογραμμή 15.000 χιλιομέτρων. Η μόνη επίσημη γλώσσα είναι η ελληνική.
Το κλίμα κυμαίνεται από εύκρατο στα βόρεια έως ημιτροπικό σε ορισμένες νότιες περιοχές. Η αρδευόμενη επιφάνεια του εδάφους έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, βοηθώντας έτσι την καλλιέργεια καλλιεργειών, που κυμαίνονται από δημητριακά έως εσπεριδοειδή, καπνό και βαμβάκι. Παρόμοια με άλλες χώρες στην περιοχή της Μεσογείου, ωστόσο, τα κύματα καύσωνα και οι ξηρότερες συνθήκες έχουν οδηγήσει σε μεγαλύτερες και πιο ανεξέλεγκτες δασικές πυρκαγιές σε ολόκληρη τη χώρα τα τελευταία χρόνια, με πιο πρόσφατη τον Αύγουστο του 2009.
Τα αποτελέσματα της τελευταίας επίσημης απογραφής του 2001 υπολόγισαν τον πληθυσμό της Ελλάδας σε 10.964.020, έναντι 10.260.000 το 1991. Ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του 2001 είναι 6,9%. Στα μέσα του 2009, ο εκτιμώμενος πληθυσμός ήταν 11.282.751.
Η αύξηση και η κατανομή του πληθυσμού της Ελλάδας κατά τα μεταπολεμικά χρόνια επηρεάστηκε από τον σταθερό αριθμό των Ελλήνων που μετανάστευσαν και τον υψηλό ρυθμό αστικοποίησης τα τελευταία χρόνια. Ο πληθυσμός της Αθήνας (μεγαλύτερη μητροπολιτική περιοχή) αυξήθηκε από 2,2 εκατομμύρια κατοίκους το 1971 σε πάνω από 3 εκατομμύρια το 2001, αντιπροσωπεύοντας το 30% του συνολικού πληθυσμού το τελευταίο έτος.
Σύνταγμα, Κυβέρνηση και Πολιτικό Σύστημα
Η Ελλάδα λειτουργεί ως κοινοβουλευτική δημοκρατία, με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας (ο «Πρόεδρος») να εκτελεί καθήκοντα Αρχηγού Κράτους, όπως προβλέπεται σε σύνταγμα που εγκρίθηκε το 1975 και αναθεωρήθηκε το 1986 (το «Σύνταγμα»). Κάποτε υπό την κυριαρχία της Οθωμανικής Τουρκικής Αυτοκρατορίας, η Ελλάδα έγινε ανεξάρτητο βασίλειο το 1830. Από την υιοθέτηση του πρώτου συντάγματος το 1843 έως το 1973, εκτός από τις περιόδους 1924-1936 και 1941-1944, ο αρχηγός του κράτους της Ελλάδας ήταν κληρονομικός μονάρχης . Το 1967, μια στρατιωτική χούντα κατέλαβε την εξουσία και, το 1973, κατήργησε τη μοναρχία. Το στρατιωτικό καθεστώς έληξε το 1974, όταν η κοινοβουλευτική δημοκρατία αποκαταστάθηκε μετά από δημοψήφισμα στο οποίο το εκλογικό σώμα απέρριψε την επιστροφή στη μοναρχία. Η Ελλάδα έχει καθολική άμεση ψηφοφορία για όλα τα άτομα άνω των 18 ετών.
Το Σύνταγμα προβλέπει ένα νομοθετικό σώμα με ένα σώμα (το «Βουλή» ή «Βούλη»), τον Πρόεδρο, έναν Πρωθυπουργό (ο «Πρωθυπουργό») επικεφαλής της κυβέρνησης και ένα ανεξάρτητο δικαστικό σώμα. Η Βούλη αποτελείται από 300 μέλη που εκλέγονται για τετραετή θητεία. Από τα 300 μέλη, τα 288 εκλέγονται από 56 εκλογικές περιφέρειες, εκ των οποίων οι 51 είναι πολυμελείς. Οι υπόλοιπες 12 έδρες προορίζονται για βουλευτές του κράτους και κατανέμονται σύμφωνα με το ποσοστό των συνολικών ψήφων για τα πολιτικά κόμματα σε εθνικό επίπεδο. Ο Πρόεδρος εκλέγεται από τη Βουλή και έχει πενταετή θητεία που είναι ανανεώσιμη μία φορά. Ο Πρόεδρος δεν μπορεί να διαλύσει τη Βουλή πριν από τη λήξη της θητείας της παρά μόνο (α) κατόπιν σχετικής πρότασης του υπουργικού συμβουλίου της Κυβέρνησης προκειμένου να αντιμετωπιστεί ζήτημα υψίστης εθνικής σημασίας ή (β) μετά από αρνητική ψήφο. - εμπιστοσύνη στην Κυβέρνηση από την πλειοψηφία των βουλευτών και αποτυχία των εκπροσωπούμενων κομμάτων, κατόπιν αιτήματος του Προέδρου, να σχηματίσουν νέα Κυβέρνηση που να έχει την εμπιστοσύνη της πλειοψηφίας των βουλευτών.
Οι νομοθετικές εξουσίες βάσει του Συντάγματος έχουν ανατεθεί στη Βουλή. Ο Πρόεδρος μπορεί να εκδίδει νομοθετικά διατάγματα, εφόσον εξουσιοδοτηθεί από νομοθεσία που εγκρίνεται δεόντως από το Κοινοβούλιο. Οι εκτελεστικές εξουσίες ανατίθενται στην κυβέρνηση, η οποία συγκροτείται από το κόμμα ή τα κόμματα που κατέχουν την πλειοψηφία των εδρών στη Βουλή και ηγείται του Πρωθυπουργού. Ο Πρόεδρος, μετά από εισήγηση του Πρωθυπουργού, διορίζει τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου.
10
Το δικαστικό σύστημα περιλαμβάνει διοικητικά, αστικά και ποινικά δικαστήρια, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλες πόλεις σε όλη τη χώρα. Τα δικαστήρια οργανώνονται σύμφωνα με ειδικούς νόμους και χωρίζονται σε πρωτοβάθμια και εφετεία. Το Ανώτατο Δικαστήριο της Δικαιοσύνης, το οποίο είναι εξουσιοδοτημένο να εκδικάζει αστικές και ποινικές υποθέσεις, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, το οποίο είναι εξουσιοδοτημένο να εκδικάζει διοικητικές υποθέσεις, και το Ελεγκτικό Δικαστήριο, το οποίο είναι κυρίως αρμόδιο για διαφορές σχετικά με τις συντάξεις των δημοσίων υπαλλήλων και τον έλεγχο των δημόσιοι λογαριασμοί, είναι οι ανώτατες δικαστικές αρχές της χώρας.
Η Ελλάδα σήμερα χωρίζεται σε 51 νομούς, με την Αθήνα να χωρίζεται περαιτέρω σε τέσσερις υπονομούς. Μετά από μια σημαντική αναδιοργάνωση της υποκεντρικής κυβέρνησης το 2010, από την 1η Ιανουαρίου 2011, οι τοπικές κυβερνήσεις αποτελούνται από 13 (προηγουμένως 76) διοικητικές περιφέρειες και 325 (προηγουμένως 1.034) δήμους. Τα δύο βασικά πολιτικά κόμματα είναι το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα («Πασόκ») και το Κόμμα της Νέας Δημοκρατίας («ΝΔ»). Το ΠΑΣΟΚ, ένα σοσιαλδημοκρατικό κόμμα που ιδρύθηκε το 1974, διευθύνεται σήμερα από τον κ. Γεώργιο Παπανδρέου. Το NDP, ένα συντηρητικό κόμμα, διευθύνεται σήμερα από τον κ. Αντώνη Σάμαρη.
Η σημερινή Κυβέρνηση, με επικεφαλής τον κ. Γεώργιο Παπανδρέου, σχηματίστηκε μετά τις εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009, στις οποίες το ΠΑΣΟΚ έλαβε 160 από τις 300 έδρες της Βουλής. Η προηγούμενη Κυβέρνηση, με επικεφαλής τον κ. Κωνσταντίνο Καραμανλή του NDP, εξελέγη για πρώτη φορά στις 7 Μαρτίου 2004 και επανεξελέγη στις 16 Σεπτεμβρίου 2007. Ο Πρόεδρος, ο κ. Κάρολος Παπούλιας, εξελέγη τον Μάρτιο του 2005 από τη Βουλή και επανεκλέχθηκε. -εξελέγη τον Μάρτιο του 2010 για άλλη μια πενταετή θητεία.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα εκλογικά αποτελέσματα των πιο πρόσφατων γενικών εκλογών στην Ελλάδα:
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΑΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ
| | 7 Μαρτίου 2004 | 16 Σεπτεμβρίου 2007 | 4 Οκτωβρίου 2009 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Κόμμα | % των ψήφων που ερωτήθηκαν | Αριθμός θέσεων | % των ψήφων που ερωτήθηκαν | Αριθμός θέσεων | % των ψήφων που ερωτήθηκαν | Αριθμός θέσεων | |||||||||||||
Πασοκ | 40,55 | 116 | 38.10 | 102 | 43,92 | 160 | |||||||||||||
NDP | 45,36 | 166 | 41,84 | 152 | 33,48 | 91 | |||||||||||||
Ελληνικό Κομμουνιστικό Κόμμα | 5,90 | 12 | 8.15 | 22 | 7,54 | 21 | |||||||||||||
Λαϊκή Ορθόδοξη Συσπείρωση | 2.19 | — | 3,80 | 10 | 5,63 | 15 | |||||||||||||
Σύριζα (Συμμαχία αριστερών κομμάτων) | 3.26 | 6 | 5.04 | 14 | 4,60 | 13 | |||||||||||||
Οι υπολοιποι | 2.74 | — | 3.07 | — | 4.83 | — | |||||||||||||
Σύνολο | 100.00 | 300 | 100.00 | 300 | 100.00 | 300 | |||||||||||||
Πηγή: Υπουργείο Εσωτερικών.
Διεθνείς σχέσεις
Η Ελλάδα έγινε το πρώτο συνδεδεμένο μέλος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας ("ΕΟΚ"), τώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ("ΕΕ"), το 1961. Η αίτησή της για πλήρη ένταξη εγκρίθηκε κατ' αρχήν το 1976 και η Συνθήκη Προσχώρησης υπογράφηκε τον Μάιο 1979. Μετά την κύρωση της Συνθήκης από τα αντίστοιχα κοινοβούλια των κρατών μελών της Ε.Ε., η Ελλάδα έγινε πλήρες μέλος της ΕΟΚ την 1η Ιανουαρίου 1981.
Εκτός από την ένταξη στην ΕΕ, η Ελλάδα είναι μέλος του Συμβουλίου της Ευρώπης και Χάρτα Μέλος των Ηνωμένων Εθνών και των εξειδικευμένων οργανισμών του. Είναι επίσης μέλος του ΔΝΤ, της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης και της Διεθνούς Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης ("Παγκόσμια Τράπεζα") και των θυγατρικών της, της International Finance Corporation και της International Development Association. Είναι συμβαλλόμενο μέρος του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και μέλος του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης ("ΟΟΣΑ"). Μέλος είναι και η Ελλάδα
11
της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων ("ΕΤΕπ"), της Τράπεζας Ανάπτυξης του Συμβουλίου της Ευρώπης ("CEB") και του Οργανισμού Βορειοατλαντικής Συνθήκης ("ΝΑΤΟ").
Η Ελληνική Δημοκρατία υποχρεούται να συνεισφέρει στην εγγραφή κεφαλαίου και, σε ορισμένες περιπτώσεις, στις πρόσθετες χρηματοδοτικές απαιτήσεις ορισμένων διεθνών οργανισμών στους οποίους συμμετέχει. Ο παρακάτω πίνακας δείχνει το ύψος της συμμετοχής της Ελλάδας στους διεθνείς θεσμούς στις 31 Δεκεμβρίου 2010.
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΣΕ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΙΔΡΥΜΑΤΑ
| | Δάνεια Συμμετοχής στις 31 Δεκεμβρίου 2010 | |||
|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||
ΔΝΤ(1) | 954,4 | |||
Λοιπές Συμμετοχές (μετατραπεί σε δάνεια της Τράπεζας της Ελλάδος)(2) | 42 | |||
- (1)
- Το χρέος αυτό περιλαμβάνει ενοποιημένες υποχρεώσεις της Ελλάδας προς την Τράπεζα της Ελλάδος που απορρέουν από συμμετοχές σε διεθνείς οργανισμούς εξαιρουμένου του ΔΝΤ που μετατράπηκαν σε διάφορα είδη δανείων. Μετά το 1993, οποιαδήποτε αύξηση συμμετοχής σε αυτούς τους οργανισμούς χρηματοδοτήθηκε απευθείας από τον προϋπολογισμό της Κεντρικής Κυβέρνησης.
- (2)
- Ισοδυναμεί με 823,0 εκατομμύρια Ειδικά Τραβηκτικά Δικαιώματα («ΕΤΔ»)
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει τα δάνεια προς την Ελλάδα από διεθνείς οργανισμούς σε εκκρεμότητα στις 31 Δεκεμβρίου 2010.
| | Από 31 Δεκεμβρίου 2010 | |||
|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||
Παγκόσμια Τράπεζα | 0 | |||
ΕΤΕπ | 6.022 | |||
ΕΕ | 21.000 | |||
CEB | 264 | |||
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
Ευρωπαϊκή Ένωση και Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση
Σήμερα, η Ελλάδα είναι ένα από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ (τα «κράτη μέλη»). Την 1η Ιανουαρίου 2007, η Βουλγαρία και η Ρουμανία έγιναν μέρος της ΕΕ, προσχωρώντας στα προηγούμενα μέλη της ΕΕ, Αυστρία, Βέλγιο, Κύπρος, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακική Δημοκρατία, Σλοβενία, Ισπανία, Σουηδία και Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία, ο συνολικός πληθυσμός των κρατών μελών ήταν περίπου 501 εκατομμύρια από την 1η Ιανουαρίου 2010. Η ΕΕ βρίσκεται ακόμη στη διαδικασία της διεύρυνσης. Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με την Τουρκία και την Κροατία ξεκίνησαν τον Οκτώβριο του 2005. Η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας και η Ισλανδία έχουν επί του παρόντος καθεστώς υποψήφιας χώρας. Η Αλβανία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο και η Σερβία είναι πιθανές υποψήφιες.
12
Πολιτική Ένταξη
Η πλήρης ένταξη στην ΕΕ συνεπάγεται περιορισμένη μεταβίβαση κυριαρχίας στα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Σε αντάλλαγμα, η Ελλάδα εκπροσωπείται στα διάφορα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Τα τρία κύρια θεσμικά όργανα της ΕΕ είναι το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (που εκπροσωπεί τις κυβερνήσεις των κρατών μελών, το "Συμβούλιο"), το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (εκλεγμένο από και εκπροσωπώντας τους πολίτες των κρατών μελών) και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ, η «Επιτροπή»). Επιπλέον, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων των κρατών μελών της ΕΕ και ο πρόεδρος της Επιτροπής συναντώνται στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο καθορίζει τις γενικές πολιτικές κατευθύνσεις της ΕΕ και αποφασίζει για ορισμένα θεμελιώδη ζητήματα. Η εκπροσώπηση της Ελλάδας περιλαμβάνει έναν επίτροπο διορισμένο από την κυβέρνηση, 22 από τα 736 άμεσα εκλεγμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και μέλη στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λισαβόνας (όπως ορίζεται παρακάτω), ο συνολικός αριθμός των εκλεγμένων μελών θα αυξηθεί σε 751 μέλη. ο αριθμός των Ελλήνων μελών θα παραμείνει αμετάβλητος.
Προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η διαδικασία λήψης αποφάσεων στα θεσμικά όργανα της ΕΕ συνέχισε να λειτουργεί και στο πλαίσιο των μεταρρυθμιστικών προτάσεων που αντικατοπτρίζονται στο προτεινόμενο ευρωπαϊκό σύνταγμα, το οποίο δεν επικυρώθηκε από όλα τα κράτη μέλη, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συγκάλεσε μια διακυβερνητική διάσκεψη για την κατάρτιση μια νέα συνθήκη της ΕΕ το 2007. Η συνθήκη, η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Δεκεμβρίου 2009 (η «Συνθήκη της Λισαβόνας»), έχει ως στόχο να επιτρέψει στην ΕΕ να αντιμετωπίσει τις κύριες προκλήσεις της στο μεσοπρόθεσμο μέλλον, τη διεύρυνση της ΕΕ, και την αυξημένη συμμετοχή των πολιτών της ΕΕ, με την εισαγωγή περισσότερης δημοκρατίας και διαφάνειας στη διακυβέρνηση της ΕΕ.
Τα κράτη μέλη της ΕΕ συμφώνησαν ότι μακροπρόθεσμος στόχος είναι η συγκρότηση μιας Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ένωσης. Οι τρέχοντες τομείς στενής συνεργασίας περιλαμβάνουν την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας καθώς και τις εσωτερικές και κοινωνικές υποθέσεις. Ωστόσο, τα κράτη μέλη, προς το παρόν, διατηρούν την κυριαρχία στους πιο σημαντικούς τομείς πολιτικής.
Οικονομική Ένταξη
Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας που οδήγησε στην Ενιαία Ευρωπαϊκή Αγορά τον Ιανουάριο του 1993, σχεδόν όλα τα φυσικά, νομικά και φορολογικά εμπόδια στην ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων, αγαθών, υπηρεσιών και κεφαλαίων εντός της ΕΕ έχουν άρει. Η ολοκλήρωση των οικονομιών των κρατών μελών και η ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς προωθούνται επίσης από μια ευρωπαϊκή πολιτική ανταγωνισμού, η οποία στοχεύει στη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού για τις εταιρείες των κρατών μελών και στην προώθηση της οικονομικής αποτελεσματικότητας. Επιπλέον, εφαρμόζονται διάφορα μέτρα ελευθέρωσης και εναρμόνισης. Μεταξύ άλλων, οι τομείς των τηλεπικοινωνιών και της ενέργειας απελευθερώνονται και ανοίγονται για ιδιώτες ανταγωνιστές. Στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η ενιαία αγορά ενισχύθηκε με την πρόβλεψη της ελεύθερης κυκλοφορίας κεφαλαίων και της ελευθερίας παροχής τραπεζικών υπηρεσιών σε ολόκληρη την ΕΕ βάσει μιας ενιαίας άδειας που λαμβάνεται σε ένα κράτος μέλος.
Ένας άλλος σημαντικός τομέας πολιτικής για την ΕΕ ήταν η γεωργία. Οι επιδοτήσεις σε αυτόν τον τομέα, που αποτελούν περισσότερο από το 40% του προϋπολογισμού της ΕΕ, έχουν αναδιαρθρωθεί για να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή γεωργία ανταγωνιστική και να μειωθεί το κόστος.
Ένα επιπλέον εργαλείο με το οποίο η ΕΕ προωθεί την οικονομική ολοκλήρωση είναι η περιφερειακή βοήθεια, η οποία έχει σχεδιαστεί για να επικεντρώσει τις αναπτυξιακές προσπάθειες σε ορισμένες μειονεκτούσες περιοχές και τμήματα του πληθυσμού της ΕΕ. Η Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση του Φεβρουαρίου 1992 (επίσης γνωστή ως «Συνθήκη του Μάαστριχτ») καθιέρωσε την κοινωνική και οικονομική συνοχή μεταξύ των διαφόρων περιοχών και χωρών της ΕΕ ως έναν από τους στόχους της ΕΕ. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, συμφωνήθηκε ότι ένα Ταμείο Συνοχής (το "Ταμείο Συνοχής"), που δημιουργήθηκε το 1994, θα παρέχει στις λιγότερο ανεπτυγμένες περιφέρειες και χώρες οικονομική βοήθεια εστιασμένη σε τομείς όπως το περιβάλλον ή οι υποδομές μεταφορών. Τα κράτη μέλη που μπορούν να λάβουν αυτό είναι τα κράτη μέλη των οποίων το κατά κεφαλήν ακαθάριστο εθνικό προϊόν ("ΑΕΠ") είναι κάτω του 90% του μέσου όρου της ΕΕ. Η Ελλάδα είναι επί του παρόντος ένα από αυτά τα κράτη μέλη.
13
Το δημοσιονομικό πλαίσιο για τη διευρυμένη ΕΕ για την περίοδο από το 2007 έως το 2013 εγκρίθηκε επίσημα στις 17 Μαΐου 2006, με διοργανική συμφωνία («ΔΣ») που υπεγράφη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Μεταξύ άλλων, η διοργανική συμφωνία ορίζει ανώτατα ποσά για πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων, οι οποίες καλύπτουν δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται για τη δαπάνη κεφαλαίων για ένα ή περισσότερα έτη σε ορισμένες κατηγορίες δαπανών. Επιπλέον, η διοργανική συμφωνία ορίζει ένα ετήσιο μέγιστο ποσό για τις πιστώσεις πληρωμών, το οποίο καλύπτει τις πληρωμές που πραγματοποιούνται για την τήρηση των νομικών δεσμεύσεων που αναλήφθηκαν κατά το τρέχον οικονομικό έτος ή/και τα προηγούμενα οικονομικά έτη. Ο προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2011, ο οποίος εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 15 Δεκεμβρίου 2010, ανέρχεται σε 141,9 δισ. ευρώ σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων και σε 126,5 δισ. ευρώ σε πιστώσεις πληρωμών. Το ποσό των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων αντιστοιχεί στο 1,13% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της ΕΕ, ενώ το ποσό των πιστώσεων πληρωμών αντιστοιχεί στο 1,01% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος της ΕΕ.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα τρέχοντα οφέλη που λαμβάνει η Ελλάδα από διάφορα ταμεία της ΕΕ, ανατρέξτε στην ενότητα «Δημόσια Οικονομικά—Μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης» παρακάτω.
Νομισματική Ολοκλήρωση
Γενικός
Στις 17 Σεπτεμβρίου 1984, η ελληνική δραχμή ενσωματώθηκε στο καλάθι νομισμάτων της Ευρωπαϊκής Νομισματικής Μονάδας ("ECU"). Η Ελλάδα εντάχθηκε στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών («ΜΣΙ») του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Συστήματος στις 16 Μαρτίου 1998, προσαρμόζοντας την αξία της ελληνικής δραχμής έναντι του ECU κατά 12,3%. Στη συνέχεια, η ελληνική δραχμή εντάχθηκε στον Μηχανισμό Συναλλαγματικών Ισοτιμιών στην κεντρική ισοτιμία 357 ελληνικές δραχμές προς ένα ECU.
Η Συνθήκη του Μάαστριχτ αποτέλεσε τη βάση για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης ("ΟΝΕ"). Για να είναι επιλέξιμοι για την ΟΝΕ, σύμφωνα με τους όρους της Συνθήκης του Μάαστριχτ, τα κράτη μέλη πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις: (i) ποσοστό πληθωρισμού που δεν υπερβαίνει τον μέσο όρο των τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις κατά περισσότερο από 1,5% σταθερότητα τιμών, (ii) δημοσιονομικό έλλειμμα που δεν υπερβαίνει το 3% και ακαθάριστο συσσωρευμένο δημόσιο χρέος που δεν υπερβαίνει το 60% του ΑΕΠ, (iii) τήρηση χωρίς υποτίμηση των περιθωρίων διακύμανσης του ΜΣΙ για τουλάχιστον δύο χρόνια και (iv) μέσο ονομαστικό μακροπρόθεσμα επιτόκια κρατικών ομολόγων που δεν υπερβαίνουν τα επιτόκια των τριών κρατών μελών με τις καλύτερες επιδόσεις από άποψη πληθωρισμού κατά περισσότερο από 2%.
Την 1η Ιανουαρίου 1999, μετά την εκπλήρωση αυτών των κριτηρίων σύγκλισης, έντεκα μέλη της ΕΕ υιοθέτησαν το ευρώ ως νόμισμά τους. Η κεντρική ισοτιμία της δραχμής, που αρχικά είχε οριστεί στις 353,107, ανατιμήθηκε από τις 17 Ιανουαρίου 2000 στις 340,75 δραχμές ανά ευρώ. Με την ένταξη της Ελλάδας στην ΟΝΕ ως το δωδέκατο κράτος μέλος την 1η Ιανουαρίου 2001, αυτή η κεντρική ισοτιμία έγινε η αμετάκλητη ισοτιμία της δραχμής σε ευρώ. Την 1η Ιανουαρίου 2002, τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε ευρώ εισήχθησαν ως νόμιμο χρήμα για να αντικαταστήσουν τα εθνικά νομίσματα στα 12 κράτη μέλη που αποτελούσαν τη ζώνη του ευρώ εκείνη την εποχή (Αυστρία, Βέλγιο, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ιρλανδία, Ιταλία , Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πορτογαλία και Ισπανία). Ακολούθησαν η Σλοβενία, η Μάλτα, η Κύπρος και η Σλοβακία. Τον Ιανουάριο του 2011, η Εσθονία προσχώρησε ως το δέκατο έβδομο κράτος μέλος.
Η ΕΚΤ ιδρύθηκε την 1η Ιουνίου 1998, ως μέρος του Ευρωπαϊκού Συστήματος Κεντρικών Τραπεζών («ΕΣΚΤ»). Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, πρωταρχικός στόχος του ΕΣΚΤ είναι η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών. Με την επιφύλαξη του στόχου της σταθερότητας των τιμών, το ΕΣΚΤ υποστηρίζει τις γενικές οικονομικές πολιτικές της ΕΕ. Το Ευρωσύστημα, που αποτελείται από την ΕΚΤ και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, ανέλαβε την αποκλειστική ευθύνη για τη νομισματική πολιτική στη ζώνη του ευρώ την 1η Ιανουαρίου 1999. Τον Δεκέμβριο του 2010, η ΕΚΤ αποφάσισε να αυξήσει τα εγγεγραμμένα κεφάλαια κατά 5 δισ. ευρώ, από 5,76 δισ. ευρώ σε 10,76 δισ. ευρώ, με ισχύ από τις 29 Δεκεμβρίου 2010. Η αύξηση κεφαλαίου κρίθηκε κατάλληλη λόγω της αυξημένης αστάθειας στις συναλλαγματικές ισοτιμίες, τα επιτόκια και τις τιμές του χρυσού καθώς και τον πιστωτικό κίνδυνο . Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες της ζώνης του ευρώ θα καταβάλλουν τις πρόσθετες εισφορές κεφαλαίου τους σε τρεις ίσες ετήσιες δόσεις, αρχής γενομένης από τον Δεκέμβριο του 2010.
14
Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης και Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος
Προκειμένου να διασφαλιστεί και να ενισχυθεί η συνεχής σύγκλιση των οικονομιών που συμμετέχουν στην ΟΝΕ, η εδραίωση της ενιαίας αγοράς και η δημοσιονομική πειθαρχία στη ζώνη του ευρώ, τα κράτη μέλη συμφώνησαν στα κύρια στοιχεία ενός Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης (το «Σύμφωνο» ), η οποία τέθηκε σε ισχύ την 1η Ιουλίου 1998.
Σύμφωνα με το Σύμφωνο, τα κράτη μέλη οφείλουν να επιδιώξουν μεσοπρόθεσμο στόχο τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των δημόσιων οικονομικών και την ελαχιστοποίηση του κινδύνου του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης οποιουδήποτε κράτους μέλους να υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ του.
Σύμφωνα με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, τους εκτελεστικούς κανονισμούς και το Σύμφωνο, ένα κράτος μέλος του οποίου το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ υπόκειται στη «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος». Η διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος προβλέπει ότι το Συμβούλιο Οικονομικών και Οικονομικών Υποθέσεων, ένα Συμβούλιο που αποτελείται από τους Υπουργούς Οικονομίας και Οικονομικών των κρατών μελών (το "Συμβούλιο Ecofin"), αποφασίζει εάν έχει προκύψει υπερβολικό έλλειμμα. Εάν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι υπάρχει υπερβολικό έλλειμμα, το Συμβούλιο Ecofin, βάσει συστάσεων της Επιτροπής, προτείνει διορθωτικά μέτρα με στόχο τη μείωση του ελλείμματος και στη συνέχεια επανεξετάζει τα διορθωτικά μέτρα που έλαβε το κράτος μέλος. Εάν διαπιστώσει ότι τέτοια διορθωτικά μέτρα δεν εφαρμόζονται επαρκώς, η Συνθήκη του Μάαστριχτ και το Σύμφωνο προβλέπουν ένα ευρύ φάσμα διορθωτικών μέτρων. Για τα κράτη μέλη των οποίων το νόμισμα είναι το ευρώ, αυτή η διαδικασία θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει στην επιβολή ετήσιων οικονομικών κυρώσεων έως και 0,5% του ΑΕΠ ενός κράτους μέλους. Ωστόσο, οι οικονομικές κυρώσεις δεν μπορούν να επιβληθούν μέχρι το τέλος μιας περαιτέρω περιόδου επανεξέτασης. Επιπλέον, το Σύμφωνο προβλέπει ότι το όριο του 3% μπορεί να ξεπεραστεί χωρίς να κινηθεί διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος, υπό την προϋπόθεση ότι ο λόγος του ελλείμματος παραμένει κοντά στο όριο του 3% και θεωρείται έκτακτος και προσωρινός, για παράδειγμα, σε περίπτωση σοβαρού οικονομική ύφεση (δηλαδή ύφεση), παρατεταμένη περίοδος ασθενούς ανάπτυξης ή ασυνήθιστο γεγονός εκτός του ελέγχου του οικείου κράτους μέλους (π.χ. σημαντική φυσική καταστροφή ή πόλεμος που έχει αντίκτυπο σε αυτό το κράτος μέλος).
Επιπλέον, για να κρίνει εάν ένα έλλειμμα είναι πολύ υψηλό και εάν ένα κράτος μέλος πρέπει να εφαρμόσει διορθωτικά μέτρα, το Συμβούλιο Ecofin βασίζεται σε έναν ενδεικτικό κατάλογο σχετικών παραγόντων που έχει συμφωνηθεί από τα κράτη μέλη. Αυτός ο κατάλογος περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων παραγόντων, το κόστος εφαρμογής πολιτικών σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για την ανάπτυξη και την απασχόληση (Στρατηγική της Λισαβόνας). υψηλές οικονομικές συνεισφορές με στόχο την ενίσχυση της διεθνούς αλληλεγγύης και την επίτευξη των στόχων ευρωπαϊκής πολιτικής, ιδίως της ευρωπαϊκής ενοποίησης· και το κόστος της συνταξιοδοτικής μεταρρύθμισης.
Ως συνέπεια της παγκόσμιας οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης, σχεδόν όλα τα κράτη μέλη ξεπέρασαν την τιμή αναφοράς του ελλείμματος 3% του ΑΕΠ το 2009 ή το 2010. Με εξαίρεση τη Βουλγαρία, το Λουξεμβούργο, τη Σουηδία και την Εσθονία, όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, υπόκεινται επί του παρόντος στη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος κατά της Ελλάδας, βλ. «Δημόσια Οικονομικά—Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος».
Το 2010 το συμβούλιο Ecofin αποφάσισε να εγκρίνει μέτρα με στόχο την ενίσχυση του Συμφώνου, ιδίως μέσω της αναθεώρησης του καθεστώτος κυρώσεων και της μεγαλύτερης εστίασης στην ανάπτυξη του χρέους της γενικής κυβέρνησης.
Περαιτέρω, καθιερώθηκε το λεγόμενο «Ευρωπαϊκό εξάμηνο», ξεκινώντας το 2011, προκειμένου να βελτιωθεί ο συντονισμός των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και να ενισχυθεί η δημοσιονομική πειθαρχία, η μακροοικονομική σταθερότητα και η ανάπτυξη. Το ευρωπαϊκό εξάμηνο είναι μια περίοδος έξι μηνών κάθε χρόνο κατά την οποία οι δημοσιονομικές και διαρθρωτικές πολιτικές των κρατών μελών θα επανεξετάζονται για τον εντοπισμό ασυνεπειών και αναδυόμενων ανισορροπιών. Κάθε χρόνο τον Μάρτιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εντοπίζει τις κύριες οικονομικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ και θα παρέχει στρατηγικές συμβουλές για τις πολιτικές. Λαμβάνοντας υπόψη αυτήν την καθοδήγηση, τον Απρίλιο κάθε έτους, τα κράτη μέλη θα επανεξετάζουν τις μεσοπρόθεσμες δημοσιονομικές τους στρατηγικές και θα καταρτίζουν εθνικά προγράμματα μεταρρυθμίσεων που θα καθορίζουν τη δράση που θα αναλάβουν σε τομείς όπως η απασχόληση και η κοινωνική ένταξη. Τον Ιούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Συμβούλιο Ecofin θα παράσχουν συμβουλές πολιτικής για το
15
βάση των προγραμμάτων που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη πριν τα κράτη μέλη οριστικοποιήσουν τους προϋπολογισμούς τους για το επόμενο έτος.
Απάντηση στην κρίση του δημόσιου χρέους της Ευρώπης
Αφού η Ελλάδα αντιμετώπισε σοβαρές δυσκολίες πρόσβασης στις χρηματοπιστωτικές αγορές για τη λήψη νέων δανείων για την κάλυψη των σημαντικών χρηματοδοτικών αναγκών της τους πρώτους μήνες του 2010, τα κράτη μέλη που αποτελούν τη ζώνη του ευρώ (τα «κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ») κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η σταθερότητα της η ευρωζώνη στο σύνολό της απειλήθηκε και συμφώνησε να βοηθήσει την Ελλάδα να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες. Τον Απρίλιο του 2010, τα κράτη μέλη της ευρωζώνης συμφώνησαν να παράσχουν στην Ελλάδα στήριξη σταθερότητας με τη μορφή συγκεντρωτικών διμερών δανείων ύψους έως και 80 δισεκατομμυρίων ευρώ σε περίοδο τριών ετών, παράλληλα με τη δανειακή διευκόλυνση που παρέχεται από το ΔΝΤ στο ποσό έως 30 δισεκατομμύρια ευρώ. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το δάνειο που χορηγήθηκε από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ στην Ελλάδα και τη συμφωνία stand-by που συνήφθη μεταξύ της Ελλάδας και του ΔΝΤ, βλέπε «—Δημόσια Οικονομικά—Πρόγραμμα Χρηματοοικονομικής Βοήθειας».
Επιπλέον, στις 10 Μαΐου 2010, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη μέλη αποφάσισαν μια ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση του κινδύνου μετάδοσης σε ένα περιβάλλον εύθραυστων χρηματοπιστωτικών αγορών και για τη διατήρηση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας στην Ευρώπη. Αυτό το πακέτο περιλαμβάνει ένα νέο κοινοτικό μέσο (ευρωπαϊκός μηχανισμός χρηματοοικονομικής σταθεροποίησης, "EFSM") ύψους έως 60 δισεκατομμυρίων ευρώ. Επιπλέον, τα κράτη μέλη της ευρωζώνης δημιούργησαν τον Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας («EFSF»). Αυτός ο φορέας ειδικού σκοπού είναι εξουσιοδοτημένος να εκδίδει ομόλογα εγγυημένα από κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ έως και 440 δισεκατομμύρια ευρώ με σκοπό τον επαναδανεισμό σε κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, υπό προϋποθέσεις που θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συνεργασία με την ΕΚΤ και το ΔΝΤ και θα εγκριθεί από τους υπουργούς Οικονομικών της ζώνης του ευρώ. Το ΔΝΤ θα συμμετάσχει σε χρηματοδοτικές ρυθμίσεις με ποσό έως και 250 εκατ. ευρώ.
Το πρώτο κράτος μέλος που έλαβε υποστήριξη από τον EFSM και το EFSF ήταν η Ιρλανδία. Η χρηματοδοτική βοήθεια, η οποία παρέχεται υπό την τήρηση αυστηρών προϋποθέσεων, προορίζεται να παράσχει χρηματοδοτική στήριξη ύψους 85 δισεκατομμυρίων ευρώ, που αποτελείται από 22,5 δισεκατομμύρια ευρώ που θα χρηματοδοτηθούν μέσω του EFSM, 17,7 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω του EFSF, 22,5 δισεκατομμυρίων ευρώ μέσω του ΔΝΤ , και 4,8 δισ. ευρώ μέσω διμερών δανείων από το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία και τη Σουηδία. Τα υπόλοιπα 17,5 δισεκατομμύρια ευρώ θα χρηματοδοτηθούν από το ταμειακό απόθεμα του Υπουργείου Οικονομικών της Ιρλανδίας και από επενδύσεις του Ιρλανδικού Εθνικού Αποθεματικού Ταμείου Συντάξεων.
Τον Δεκέμβριο του 2010, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε σε ένα σχέδιο απόφασης για μια περιορισμένη τροποποίηση της Συνθήκης που επιτρέπει στα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ να δημιουργήσουν έναν μόνιμο μηχανισμό για τη διασφάλιση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε περαιτέρω τα γενικά χαρακτηριστικά αυτού του μόνιμου μηχανισμού (του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας ή "ESM"). Ο ESM θα βασίζεται και θα αντικαταστήσει τον EFSF και τον EFSM, τα οποία θα παραμείνουν σε ισχύ έως τον Ιούνιο του 2013. Κατά συνέπεια, ο ESM θα προβλέψει τη συμμετοχή του ΔΝΤ. Η χορήγηση οικονομικής βοήθειας στα κράτη μέλη της ευρωζώνης στο πλαίσιο του ESM, για την οποία θα απαιτηθεί ομόφωνη απόφαση των υπουργών Οικονομικών της ζώνης του ευρώ, θα υπόκειται σε αυστηρούς όρους. Προβλέπεται να προβλέπεται κατά περίπτωση συμμετοχή των πιστωτών του ιδιωτικού τομέα, απολύτως συνεπής με τις πολιτικές του ΔΝΤ. Σε όλες τις περιπτώσεις, οποιοδήποτε δάνειο του ESM θα απολάμβανε το καθεστώς προτιμώμενου πιστωτή, μικρότερο μόνο από το δάνειο του ΔΝΤ. Σύμφωνα με τις πρακτικές του ΔΝΤ, στην περίπτωση οποιουδήποτε κράτους μέλους που φαίνεται να είναι αφερέγγυο, η βοήθεια ρευστότητας από τον ESM θα εξαρτάται από τη διαπραγμάτευση του κράτους μέλους ενός ολοκληρωμένου σχεδίου αναδιάρθρωσης με τους πιστωτές του ιδιωτικού τομέα με σκοπό την αποκατάσταση της βιωσιμότητας του χρέους. Προκειμένου να διευκολυνθεί αυτή η διαδικασία, θα συμπεριληφθούν τυποποιημένες ρήτρες συλλογικής δράσης στους όρους και τις προϋποθέσεις όλων των νέων κρατικών ομολόγων της ζώνης του ευρώ, αρχής γενομένης από τον Ιούνιο του 2013. Αυτές οι ρήτρες θα επιτρέψουν στους πιστωτές να εγκρίνουν απόφαση με ειδική πλειοψηφία συμφωνώντας σε μια νομικά δεσμευτική αλλαγή στο τους όρους πληρωμής σε περίπτωση που το κράτος μέλος-οφειλέτης δεν είναι σε θέση να πληρώσει.
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος κατά της Ελλάδας, βλ. «Δημόσια Οικονομικά—Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος».
16
Επισκόπηση και βασικά στοιχεία
Κατά τις δεκαετίες του 1960 και του 1970, η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό ίσο ή υψηλότερο από τις περισσότερες άλλες χώρες του ΟΟΣΑ και της ΕΕ. Κατά τη δεκαετία του 1980, φάσεις αυξημένων κρατικών δαπανών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων ακολουθήθηκαν από προγράμματα οικονομικής λιτότητας που στόχευαν στον έλεγχο του πληθωρισμού. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ελληνική οικονομία χαρακτηρίστηκε από υψηλό πληθωρισμό (ο μέσος ετήσιος ρυθμός πληθωρισμού, όπως μετρήθηκε με τον δείκτη τιμών καταναλωτή («ΔΤΚ»), ήταν 19,4%), σχετικά χαμηλή ανάπτυξη του ΑΕΠ (ο μέσος ετήσιος ρυθμός αύξησης ήταν 1,7% ), και το ταχέως αυξανόμενο δημόσιο χρέος. Κατά τη δεκαετία του 1990 εφαρμόστηκε ένα διαφοροποιημένο μείγμα οικονομικής πολιτικής, το οποίο επέτρεψε στην Ελλάδα να ενταχθεί στη ζώνη του ευρώ. Τα τελευταία χρόνια, υπήρξαν πολλές θετικές εξελίξεις σε ό,τι αφορά την εγχώρια οικονομία και λήφθηκαν ορισμένα μέτρα για την αναδιάρθρωση της οικονομίας, αλλά οι οικονομικές ανισορροπίες παρέμειναν. Επιπλέον, μετά από μια περίοδο ισχυρής ανάπτυξης, η αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ επιβραδύνθηκε και το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε το 2009 και το 2010 και αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω το 2011. Η πραγματική οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να ανακάμψει από το 2012.
Η Ελληνική Στατιστική Αρχή («ΕΛΣΤΑΤ»), η πρώην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδας («ΕΣΥΕ»), είναι η επίσημη στατιστική υπηρεσία της Ελληνικής Δημοκρατίας και ιδρύθηκε ως ανεξάρτητη αρχή εποπτευόμενη απευθείας από τη Βουλή τον Μάρτιο του 2010.
Τον Οκτώβριο του 2009, η Eurostat εξέφρασε γενική επιφύλαξη για τα στοιχεία που κοινοποίησαν οι ελληνικές αρχές στην κοινοποίηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος του Οκτωβρίου 2009 ("κοινοποίηση ΔΥΕ") λόγω σημαντικής αβεβαιότητας σχετικά με τα στοιχεία που αναφέρθηκαν και, ως εκ τούτου, δεν επικύρωσε τα στοιχεία για την Ελλάδα . Η κοινοποίηση ΔΥΕ του Οκτωβρίου 2009 περιελάμβανε σημαντικές αναθεωρήσεις του δημοσιονομικού ελλείμματος και των στοιχείων για το χρέος των προηγούμενων ετών.
Στις αρχές Ιανουαρίου 2010, η Eurostat δημοσίευσε μια έκθεση που περιέγραφε τις κύριες ελλείψεις στη διοικητική και επιχειρησιακή ικανότητα του ελληνικού συστήματος συλλογής στατιστικών πληροφοριών και τον Φεβρουάριο του 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε διαδικασίες επί παραβάσει κατά της Ελλάδας για την αδυναμία της να παράσχει αξιόπιστες δημοσιονομικές στατιστικές , ζητώντας από την κυβέρνηση να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για να διασφαλίσει ότι διορθώθηκαν οι συστημικές αστοχίες και αδυναμίες που εντοπίστηκαν στην έκθεση. Εκτός από τη νομοθεσία για τη σύσταση της ΕΛΣΤΑΤ, η κυβέρνηση σχεδίασε επίσης ένα κοινό σχέδιο δράσης με την Επιτροπή για την εφαρμογή της νομοθεσίας και τη βελτίωση της συγκέντρωσης αξιόπιστων στοιχείων και την ευρεία και έγκαιρη διάδοσή τους.
Σε συνεργασία με τη Eurostat, η οποία επισκέφθηκε την Ελλάδα αρκετές φορές για να συζητήσει τη μεθοδολογία και να αξιολογήσει την πρόοδο που σημειώνεται στη συλλογή αξιόπιστων στατιστικών πληροφοριών, η ΕΛΣΤΑΤ ολοκλήρωσε μια σημαντική αναθεώρηση του συστήματος εθνικών λογαριασμών. Σε αυτή τη βάση, η Ελλάδα κοινοποίησε αναθεωρημένα δημοσιονομικά στοιχεία και στις 15 Νοεμβρίου 2010, η Eurostat ανακοίνωσε ότι τα στοιχεία της Ελλάδας ήταν πλέον ουσιαστικά αξιόπιστα και ήρε την επιφύλαξη για τα ελληνικά δημοσιονομικά στοιχεία. Η ανάλυση σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο βασίζεται στα αναθεωρημένα στοιχεία, τα οποία παρουσιάζονται στους συνολικούς πίνακες.
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει βασικούς οικονομικούς δείκτες που αφορούν την Ελλάδα για τις περιόδους που αναφέρονται.
17
ΚΥΡΙΟΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(5) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||
ΑΕΠ τρέχουσες τιμές αγοράς | 211.314 | 227.134 | 236.936 | 235.035 | 231.888 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή | 7.8 | 7.5 | 4.3 | (0,8 | ) | (1.3 | ) | |||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή του ΑΕΠ σε σταθερές τιμές αγοράς με έτος βάσης 2000 | 4.5 | 4.3 | 1.3 | (2.3 | ) | (4.2 | ) | |||||||||
κατά κεφαλήν ΑΕΠ (ευρώ σε τρέχουσες τιμές αγοράς) | 18.954 | 20.293 | 21.085 | 20.873 | 20.552 | |||||||||||
Ποσοστό ανεργίας (ποσοστό του εργατικού δυναμικού)(1) | 8.5 | 7.8 | 7.3 | 9.0 | 12.1 | |||||||||||
Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (από έτος σε έτος ποσοστιαία μεταβολή—Δεκέμβριος, Δεκεμβρίου(2)) | 2.9 | 3.9 | 2.0 | 2.6 | 4.9 | |||||||||||
Εξαγωγές (βάση BOP) fob | 16.154 | 17.446 | 19.813 | 15.318 | 13.700 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή | 13.8 | 8.0 | 13.6 | (22.7 | ) | 8.4 | ||||||||||
Εισαγωγές (βάση BOP) fob | 51.441 | 58.945 | 63.862 | 46.085 | 38.180 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή | 23.2 | 14.6 | 8.3 | (27.8 | ) | (0.1 | ) | |||||||||
Ισοζύγιο Εμπορευμάτων | (35.286 | ) | (41.499 | ) | (44.049 | ) | (30.767 | ) | (24.481 | ) | ||||||
Ισοζύγιο πληρωμών— Τρεχούμενος λογαριασμός | (23.760 | ) | (32.602 | ) | (34.798 | ) | (25.819 | ) | (19.469 | ) | ||||||
Διεθνή Αποθεματικά (στο τέλος της περιόδου)(3) | 2.169 | 2.491 | 2.521 | 3.857 | 4.372 | |||||||||||
Ακαθάριστο εξωτερικό χρέος της Γενικής Κυβέρνησης (στο τέλος του έτους)(4) | 154.660 | 177.106 | 191.985 | 219.546 | 195.376 | |||||||||||
- (1)
- Ορισμός ESA.
- (2)
- Εκτός από το ποσό του 2010, το οποίο παρουσιάζει ποσοστιαία μεταβολή Νοέμβριο σε Νοέμβριο.
- (3)
- Νέος ορισμός των αποθεματικών σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΚΤ και μετά την είσοδο στη ζώνη του ευρώ.
- (4)
- Εκτός από τον αριθμό του 2010, που είναι στο τέλος του τρίτου τριμήνου του 2010.
- (5)
- Προσωρινά στοιχεία.
Πηγές: Υπουργείο Οικονομικών, Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.
Πρόσφατες Εξελίξεις και Προβλέψεις
Με την είσοδο της Ελληνικής Δημοκρατίας στη ζώνη του ευρώ το 2000, η πρόσβαση σε πιστώσεις χαμηλού κόστους ενίσχυσε την εγχώρια ζήτηση, η οποία υποστηρίχθηκε περαιτέρω από προκυκλικές δημοσιονομικές πολιτικές και την περίοδο 2000-2008, η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με μέσο ετήσιο ποσοστό περίπου 4%, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά στη ζώνη του ευρώ. Ενώ η οικονομική δραστηριότητα παρέμεινε ισχυρή το 2008, αν και επιβραδύνθηκε, καθώς το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε μόνο κατά 1,3% το 2008 σε σύγκριση με 4,3% το 2007, το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 2,3% το 2009. Η οικονομική δραστηριότητα αναμένεται να συρρικνωθεί περαιτέρω το 2010 (-4,2% ) και το 2011 (-3%) και να ανακάμψει αργά στη συνέχεια, με θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης να αναμένονται από το 2012 και μετά.
Οικονομικά Αποτελέσματα 2008
Η ταχεία οικονομική επέκταση που επιτεύχθηκε την προηγούμενη δεκαετία έληξε το 2008. Υπό το φως των δυσμενών διεθνών οικονομικών εξελίξεων, συμπεριλαμβανομένων των απότομων προς τα κάτω αναθεωρήσεων των προβλέψεων για την παγκόσμια ανάπτυξη και των συνεχιζόμενων αβεβαιοτήτων για την αγορά ενέργειας, ο ρυθμός αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ ήταν 1,3% το 2008, διατηρώντας, ωστόσο, θετική διαφορά 0,7 ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης της ζώνης του ευρώ.
Η οικονομική ανάπτυξη συνολικά παρέμεινε ανθεκτική, κυρίως λόγω της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης (+3,2%), η οποία, με τη σειρά της, υποστηρίχθηκε από την ισχυρή πιστωτική επέκταση που προήλθε από έναν μάλλον σταθερό χρηματοπιστωτικό τομέα. Υπέρβαση του προϋπολογισμού το 2007 και μέτρα που στοχεύουν στη διατήρηση του ρυθμού των δημοσιονομικών
18
Η ενοποίηση οδήγησε σε μέτρια μόνο αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης κατά 1,0% σε σύγκριση με αύξηση 9,2% το 2007. Ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου μειώθηκε κατά 7,6% το 2008 σε σύγκριση με θετικό ρυθμό αύξησης 5,4% το 2007. Αυτό οφείλεται σε έντονη μείωση 18,9% στις επενδύσεις στον κατασκευαστικό τομέα, ιδιαίτερα στον τομέα της στέγασης, και με βραδύτερο ρυθμό ανάπτυξης 6,2% στις επενδύσεις σε μηχανήματα και εξοπλισμό. Οι δείκτες του οικονομικού και επιχειρηματικού κλίματος κατέγραψαν προς τα κάτω κατά τη διάρκεια του 2008 και η αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τις διεθνείς οικονομικές προοπτικές αποθάρρυνε την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων. Προς το τέλος του 2008, η κλιμακούμενη αστάθεια στις διατραπεζικές αγορές ενέτεινε τον πιστωτικό δελτίο των τραπεζών στη χρηματοδότηση των επιχειρήσεων τους, περιορίζοντας έτσι περαιτέρω την ανάπτυξη των επενδύσεων.
Η οικονομική ύφεση που γνώρισαν οι κύριοι εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας είχε αντίκτυπο στο εξωτερικό ισοζύγιο της οικονομίας. Οι εξαγωγές υπηρεσιών σε σταθερές τιμές αυξήθηκαν μόνο κατά 4,1% το 2008 σε σύγκριση με 9,0% το 2007, κυρίως λόγω των δυσμενών επιπτώσεων της οικονομικής συρρίκνωσης, ιδιαίτερα στον κλάδο της ναυτιλίας, προς το τέλος του 2008. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 3,8% το 2008 σε σύγκριση με 1,5% το 2007 ως αποτέλεσμα του μισού των εξαγωγών αγαθών να κατευθύνονται σε ευρωπαϊκές χώρες υψηλότερης ανάπτυξης και του χαμηλού τεχνολογικού περιεχομένου των εξαγόμενων αγαθών. Συνολικά, η αύξηση του όγκου των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών διατηρήθηκε στο 4,0% το 2008, από 5,8% το 2007. Από την άλλη πλευρά, το 2008, η αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών ήταν μόλις 4,0% σε σύγκριση με αύξηση 9,8% το 2007. Ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών το 2008 αυξήθηκαν κατά 13,7% σε σύγκριση με 8,1% το 2007, οι εισαγωγές αγαθών το 2008 αυξήθηκαν απλώς κατά 2,1%, έναντι αύξησης 10,2% το 2007. Αυτό αντανακλά χαμηλότερες εισαγωγές εξοπλισμού και μειωμένης επενδυτικής δραστηριότητας, καθώς και την επίδραση της μείωσης της καταναλωτικής ζήτησης. Ως αποτέλεσμα αυτών των εξελίξεων, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών σε εθνικούς λογαριασμούς έφτασε το 16,4% του ΑΕΠ το 2008 έναντι 15,6% το 2007.
Η συνολική απασχόληση αυξήθηκε κατά 0,2%, ενώ το ποσοστό ανεργίας ήταν 7,3% το 2008, από 7,8% το 2007, εν μέρει ως αποτέλεσμα της μείωσης του εργατικού δυναμικού. Συνεχίζοντας την τάση του τέταρτου τριμήνου του 2007, ο πληθωρισμός, όπως μετράται με τον ΔΤΚ, επιταχύνθηκε στο 4,6% τους πρώτους εννέα μήνες του 2008 ως αποτέλεσμα της μεγάλης αύξησης των διεθνών τιμών των εμπορευμάτων και του πετρελαίου. Η μέση αύξηση του ΔΤΚ ήταν 4,2% το 2008 σε σύγκριση με 2,9% το 2007.
Οικονομικά Αποτελέσματα 2009
Η οικονομική συρρίκνωση ήταν πιο έντονη για την ελληνική οικονομία κατά τη διάρκεια του 2009. Κυκλικοί και διαρθρωτικοί παράγοντες συνέβαλαν στη σημαντική μείωση του ρυθμού αύξησης του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,3%, ενώ το ΑΕΠ στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ συρρικνώθηκε κατά περίπου 4,0%. Επιπλέον, δεδομένου του περιορισμένου διαθέσιμου δημοσιονομικού περιθωρίου ελιγμών, τα προσωρινά τομεακά μέτρα που ελήφθησαν στις αρχές του 2009 δεν μπόρεσαν να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης. Η καθυστέρηση στην αντίδραση της ελληνικής οικονομίας στην παγκόσμια οικονομική ύφεση οφείλεται στη χρονική καθυστέρηση που απαιτείται για τη μετάδοση της κρίσης από τις κεντροευρωπαϊκές οικονομίες στην περιφέρεια της ΕΕ, καθώς και στο μικρό μέγεθος της ελληνικής οικονομίας και τη σχετικά περιορισμένο προς τα έξω προσανατολισμό. Ωστόσο, οι οικονομικές εξελίξεις το 2009 οφείλονται σε δυσμενείς εξαγωγικές επιδόσεις, ιδίως από την έντονη μείωση των εισπράξεων από τις μεταφορές και τον τουρισμό, την περιορισμένη πιστωτική επέκταση προς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας, τη μείωση της ξένης επενδυτικής δραστηριότητας και την πτώση της εμπιστοσύνης. επηρεάστηκε επίσης από τις δημοσιονομικές εξελίξεις και τις αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης του ακαθάριστου χρέους.
Σχεδόν όλες οι συνιστώσες της τελικής εγχώριας ζήτησης (συνολικά -2,2% το 2009 έναντι 0,7% το 2008) συνέβαλαν αρνητικά στην αύξηση του ΑΕΠ το 2009. Πιο συγκεκριμένα, για πρώτη φορά σε δέκα χρόνια, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου (-11,4% το 2009 έναντι -7,6% το 2008) και η ιδιωτική κατανάλωση (-1,8% το 2009 έναντι 3,2% το 2008) ήταν οι σημαντικότεροι αρνητικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη. Η μείωση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου το 2009 αντανακλούσε σημαντική μείωση κατά 12,2% της αύξησης των επενδύσεων σε εξοπλισμό και περαιτέρω συρρίκνωση στον κατασκευαστικό τομέα, ιδίως τη στέγαση, κατά 25,1%. Η πτώση των επενδύσεων ήταν πιο εμφανής στον ιδιωτικό τομέα. η γενική κυβέρνηση διορθώθηκε
19
Η αύξηση των επενδύσεων αυξήθηκε κατά 2,6% το 2009 σε σύγκριση με μείωση 4,5% το 2008. Οι δημόσιες καταναλωτικές δαπάνες αυξήθηκαν κατά 7,6% το 2009 σε σύγκριση με αύξηση 1,0% το 2008.
Στον εξωτερικό τομέα, οι δυσμενείς οικονομικές συνθήκες και ο μειωμένος όγκος συναλλαγών μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ επηρέασαν σοβαρά τη ναυτιλία και τον τουρισμό. Ο όγκος των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκε κατά 20,1% το 2009 σε σύγκριση με αύξηση 4,0% το 2008, αντανακλώντας μείωση 18,0% στις εξαγωγές αγαθών και πτώση 21,5% στις εξαγωγές υπηρεσιών. Από την άλλη πλευρά, η έντονη συρρίκνωση των σχετικών συνιστωσών της αύξησης της εγχώριας παραγωγής οδήγησε σε μείωση του όγκου των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 18,6% το 2009 σε σύγκριση με αύξηση 4,0% το 2008, λόγω της μείωσης κατά 18,5% στο οι εισαγωγές αγαθών και 19,0% στις εισαγωγές υπηρεσιών. Συνολικά, ο εξωτερικός τομέας συνέβαλε 2,25 ποσοστιαίες μονάδες στην ανάπτυξη το 2009.
Σύμφωνα με τη συρρίκνωση της οικονομίας και τις κλιμακούμενες πιέσεις στην αγορά εργασίας, το ποσοστό ανεργίας σε εθνικούς λογαριασμούς αυξήθηκε στο 9,0% το 2009, σημειώνοντας αύξηση κατά 1,7 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2008. Η συνολική απασχόληση μειώθηκε κατά 0,7% το 2009 σε σύγκριση με Αύξηση 0,2% το 2008. Οι πληθωριστικές πιέσεις ήταν σημαντικά χαμηλότερες το 2009 σε σύγκριση με το 2008 ως αποτέλεσμα των δυσμενών εγχώριων και εξωτερικών οικονομικών εξελίξεων. Ο μέσος ΔΤΚ αυξήθηκε κατά 1,2% το 2009 σε σύγκριση με 4,2% το 2008.
Εκτιμώμενα οικονομικά αποτελέσματα για το 2010
Τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2010, το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 2,7% το πρώτο τρίμηνο, 4,0% το δεύτερο τρίμηνο και 4,6% το τρίτο τρίμηνο. Για το πρώτο τρίμηνο του 2010, η μείωση της οικονομικής δραστηριότητας αντανακλά σημαντική μείωση κατά 14,9% στον ακαθάριστο σχηματισμό παγίου κεφαλαίου καθώς και μικρότερη μείωση της τελικής εγχώριας ζήτησης (-1,0%). Η τελευταία αποδίδεται στη συρρίκνωση των κρατικών καταναλωτικών δαπανών (-10,4%), ενώ η ιδιωτική κατανάλωση αυξήθηκε ελαφρά κατά 1,4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2009. Στον εξωτερικό τομέα, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 1,2% ενώ οι εισαγωγές αγαθών και Οι υπηρεσίες μειώθηκαν κατά 9,4% σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο του 2009. Το β' τρίμηνο, η ιδιωτική κατανάλωση μειώθηκε κατά 4,8% και η τελική ζήτηση κατά 5,8%. Τα μέτρα πολιτικής που ελήφθησαν το πρώτο εξάμηνο του 2010 για τον περιορισμό των κρατικών δαπανών οδήγησαν σε περαιτέρω μείωση της δημόσιας κατανάλωσης κατά 9,5% το δεύτερο τρίμηνο του 2010 σε σύγκριση με το δεύτερο τρίμηνο του 2009. Οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 12,3%, αντανακλώντας χαμηλότερη επενδυτική δραστηριότητα και καταναλωτική ζήτηση, ενώ οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν κατά 3,7%. Το τρίτο τρίμηνο του 2010, η μείωση της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης ήταν εντονότερη (-5,8%), οδηγώντας σε περαιτέρω μείωση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά 17,8%. Από την άλλη πλευρά, δεδομένου του ευνοϊκότερου εξωτερικού περιβάλλοντος, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών μειώθηκαν μόνο μέτρια κατά 1,1%. Επιπλέον, οι συνεχιζόμενες προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης αντανακλώνται στη χαμηλότερη δημόσια καταναλωτική δαπάνη (-4,7%) το γ' τρίμηνο του 2010 σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2009. Η ετήσια μείωση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου κατά 18,1% το β' τρίμηνο του 2010 και 20,0% το γ' τρίμηνο του 2010 υποδηλώνει χαμηλότερη επενδυτική δραστηριότητα κυρίως στον κατασκευαστικό τομέα.
Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ εκτιμάται ότι συρρικνώθηκε κατά 4,5% το 2010 σε σύγκριση με μείωση 2,3% το 2009. Οι οικονομικές εξελίξεις το 2010 οφείλονταν στη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 4,1%, στη μείωση της δημόσιας καταναλωτικής δαπάνης κατά 9,0% και στη μείωση κατά 17,4%. % μείωση του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου. Η τελική εγχώρια ζήτηση εκτιμάται ότι μειώθηκε κατά 7,1% το 2010 έναντι μείωσης 2,2% το 2009. Από την άλλη πλευρά, ο εξωτερικός τομέας αναμένεται να έχει σταδιακή ανάκαμψη και να έχει συμβάλει θετικά στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 3,94 ποσοστιαίες μονάδες. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται να αυξηθούν κατά 0,6%, αντανακλώντας αύξηση 2,0% στις εξαγωγές αγαθών και μείωση 0,6% στις εξαγωγές υπηρεσιών. Η μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και της επενδυτικής δραστηριότητας αναμένεται να είχε ως αποτέλεσμα σημαντική μείωση κατά 12,0% στις εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Συγκεκριμένα, οι εισαγωγές αγαθών αναμένεται να έχουν μειωθεί κατά 15,8%, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να αυξηθούν κατά 3,7%, λόγω της αύξησης των υπηρεσιών μεταφορών.
20
Το ποσοστό ανεργίας έφτασε στο 12,1% την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2010 έναντι 9,2% την ίδια περίοδο του 2009. Για το 2010 συνολικά το ποσοστό ανεργίας εκτιμάται σε 12,1% έναντι 9,0% το 2009. Τα μέτρα πολιτικής που ελήφθησαν για αύξηση Οι κρατικές εισπράξεις (δηλαδή οι αυξήσεις ΦΠΑ και ειδικών φόρων κατανάλωσης) ενέτειναν τις πληθωριστικές πιέσεις παρά τη συνεχιζόμενη μείωση της οικονομικής δραστηριότητας. Ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ αναμένεται να αυξηθεί κατά 3,0% το 2010, ενώ αναμένεται να μετριαστεί κάτω από το 2,0% το 2011-2014. Το 2010, ο ΔΤΚ αυξήθηκε κατά 4,7% κατά μέσο όρο σε σύγκριση με αύξηση 1,3% το 2009. Ο δομικός πληθωρισμός το 2010 ήταν 3,0% έναντι 2,4% το 2009.
Στο δημοσιονομικό μέτωπο, το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής προβλέπει μια εμπροσθοβαρή προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης, η οποία αναμένεται να έχει οδηγήσει σε ουσιαστική δημοσιονομική προσαρμογή 6,0% του ΑΕΠ το 2010, που αντιστοιχεί σε μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης από 15,4% του ΑΕΠ. το 2009 στο 9,4% του ΑΕΠ το 2010.
Οικονομικές Προβλέψεις για το 2011
Το 2011, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί κατά 3,0%, αντανακλώντας κυρίως μείωση 5,5% της τελικής εγχώριας ζήτησης σε σύγκριση με μείωση 7,3% το 2010. Η ιδιωτική καταναλωτική δαπάνη αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω κατά 4,3% έναντι μείωσης 4,1% Το 2010, ενώ ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 7,5% έναντι μείωσης 17,4% το 2010. Επιπλέον, η δημόσια καταναλωτική δαπάνη προβλέπεται να μειωθεί κατά 8,5% το 2011 σε σύγκριση με μείωση 9,0% το 2010. Έτσι, τελικά Η εγχώρια ζήτηση προβλέπεται να συμβάλει αρνητικά στην αύξηση του ΑΕΠ κατά 5,92 ποσοστιαίες μονάδες.
Στον εξωτερικό τομέα, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αναμένεται να ανακάμψουν ισχυρά, με βάση βελτιωμένες προοπτικές για τις διεθνείς οικονομικές προοπτικές και το παγκόσμιο εμπόριο. Επιπλέον, οι διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν στις αγορές προϊόντων και εργασίας αναμένεται να μεταφέρουν οικονομικούς πόρους στους πιο κερδοφόρους τομείς της οικονομίας και, ως εκ τούτου, αναμένεται να διατηρηθεί ένα μοντέλο ανάπτυξης με εξαγωγές. Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,1% το 2011 σε σύγκριση με μέτρια αύξηση 0,6% το 2010. Οι εξαγωγές αγαθών προβλέπεται να αυξηθούν κατά 5,5% έναντι αύξησης 2,0% το 2010 και οι εξαγωγές υπηρεσιών κατά 4,8%. σε σύγκριση με μείωση 0,6% το 2010. Από την άλλη πλευρά, οι εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών προβλέπεται να συρρικνωθούν περαιτέρω κατά 6,4% το 2011 μετά από εκτιμώμενη μείωση 12,0% το 2010. Αυτό οφείλεται στη σημαντική συρρίκνωση της εγχώριας ζήτησης και , ιδίως, η μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης και της επενδυτικής δραστηριότητας. Οι εισαγωγές αγαθών αναμένεται να μειωθούν κατά 7,9% έναντι μείωσης 15,8% το 2010, αντανακλώντας τη μείωση των εισαγωγών εξοπλισμού και μηχανημάτων, ενώ οι εισαγωγές υπηρεσιών αναμένεται να μειωθούν κατά 1,2% έναντι αύξησης 3,7% το 2010 .
Η αρνητική εξέλιξη της αύξησης της παραγωγής αναμένεται να επηρεάσει σοβαρά τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας, με τη συνολική απασχόληση να μειώνεται κατά 2,6% το 2011, σε συνδυασμό με μείωση 0,2% στις αποδοχές ανά εργαζόμενο. Το ποσοστό ανεργίας προβλέπεται να αυξηθεί στο 14,6% το 2011.
Οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να μετριαστούν σημαντικά το 2011 λόγω της συνεχιζόμενης οικονομικής συρρίκνωσης. Ο ΔΤΚ εκτιμάται σε 2,4% το 2011. Ο αποπληθωριστής του ΑΕΠ προβλέπεται στο 1,5% έναντι 3,0% το 2010. Ο πληθωρισμός προβλέπεται στο 0,4% το 2012 και στο 0,8% το 2013.
Οι δημοσιονομικές προοπτικές αναμένεται να βελτιωθούν ως αποτέλεσμα των συνεχιζόμενων προσπαθειών δημοσιονομικής εξυγίανσης σε συνδυασμό με τη σταδιακή οικονομική ανάκαμψη που προβλέπεται από το 2012 και μετά. Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μειωθεί στο 7,6% του ΑΕΠ το 2011 από 9,4% του ΑΕΠ το 2010. Μεσοπρόθεσμα, το δημοσιονομικό ισοζύγιο αναμένεται να βελτιωθεί περαιτέρω με το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης που προβλέπεται να είναι 6,4% του ΑΕΠ το 2012 , 4,8% του ΑΕΠ το 2013 και 2,6% του ΑΕΠ το 2014. Επιπλέον, το πρωτογενές ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης αναμένεται να σημειώσει πλεόνασμα 0,9% του ΑΕΠ το 2012 και 3,1% του ΑΕΠ το 2013, γεγονός που συνεπάγεται σταδιακή διόρθωση του η ανοδική τάση στη δυναμική του δείκτη χρέους.
21
Οικονομική πολιτική
Μεταξύ άλλων παραγόντων, η παρατεταμένη οικονομική κρίση το 2009 καθώς και η συνέχιση των διαρθρωτικών ανισορροπιών επηρέασαν δυσμενώς τα δημόσια οικονομικά το 2009, με το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης να έφθασε το 15,4% του ΑΕΠ το 2009 και ο λόγος χρέους προς παραγωγή να αγγίζει το 126,8% του ΑΕΠ. . Από τις αρχές του 2010, ως απάντηση στην επιδείνωση των δημόσιων οικονομικών, στις σημαντικές κρατικές χρηματοδοτικές ανάγκες και στην αύξηση του κόστους χρηματοδότησης λόγω της επιδείνωσης των συνθηκών της αγοράς, η Κυβέρνηση ανέλαβε διαδοχικά να εφαρμόσει ορισμένες πολιτικές προκειμένου να επιτύχει δημοσιονομική προσαρμογή, να διορθώσει τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας. και να επιτύχει ένα πιο ισχυρό μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις διάφορες δεσμεύσεις πολιτικής και τα σχετικά μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, τόσο από πλευράς εσόδων όσο και δαπανών, από την κυβέρνηση στις αρχές του 2010, βλ. ."
Μετά τη συμφωνία με τα κράτη μέλη της ευρωζώνης και το ΔΝΤ για ένα πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας τον Μάιο του 2010, οι στόχοι οικονομικής πολιτικής και τα μέτρα πολιτικής της κυβέρνησης περιγράφονται στο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής, το οποίο ενημερώνεται σε τριμηνιαία βάση. Επιπλέον, η πρόοδος που σημειώθηκε και τα μέτρα πολιτικής που έγιναν για την επίτευξη των στόχων του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής περιγράφονται στα Μνημόνια Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών Πολιτικών ("MEFP") και Μνημόνια Συνεννόησης για Ειδικές Προϋποθέσεις Οικονομικής Πολιτικής ("MoU"), τα οποία είναι επίσης επικαιροποιείται σε τριμηνιαία βάση σε σχέση με τις τριμηνιαίες αξιολογήσεις προόδου που πραγματοποιούνται από την ΕΕ και το ΔΝΤ στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής βοήθειας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας για την Ελλάδα, βλ.
Σε γενικές γραμμές, το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής στοχεύει στη διασφάλιση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας, στη διασφάλιση της σταθερότητας του ελληνικού χρηματοπιστωτικού συστήματος και στην τόνωση της δυνητικής ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η προσπάθεια προσαρμογής παραμένει δίκαιη και δίκαιη. Ο πρωταρχικός της στόχος είναι να αποκαταστήσει διαρκώς την αξιοπιστία της Ελληνικής Δημοκρατίας για τους ιδιώτες επενδυτές.
Τα πρόσφατα μέτρα διαρθρωτικής μεταρρύθμισης που έλαβε η κυβέρνηση για την εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής αφορούν:
- •
- Η ανεξαρτησία της ΕΛΣΤΑΤ, η οποία θα υπόκειται στον έλεγχο της Βουλής. Ο νόμος 3832/2010 καθορίζει επίσης το πλαίσιο για τη συγκρότηση και την εύρυθμη λειτουργία του Ελληνικού Στατιστικού Συστήματος.
- •
- Η μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης των ΟΤΑ («Καλλικράτης») για ενίσχυση της διαφάνειας, της παραγωγικότητας και της αποτελεσματικότητας στο σύστημα τοπικής διακυβέρνησης, μεταξύ άλλων, με σημαντική μείωση του αριθμού των περιφερειών και των νομών και των δήμων.
- •
- Μεταρρύθμιση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης υπό το φως των πρόσφατων δημογραφικών τάσεων και των επιπτώσεών τους στις δημόσιες δαπάνες στο μέλλον μέσω της υιοθέτησης νέας νομοθεσίας για την κοινωνική ασφάλιση. Αυτό περιλαμβάνει (α) την αναθεώρηση του συνταξιοδοτικού συστήματος του ελληνικού ιδιωτικού τομέα προκειμένου να διασφαλιστεί η μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά του και (β) η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος του δημόσιου τομέα ώστε να ευθυγραμμιστεί με τον ιδιωτικό τομέα. με τη δεσμευτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για την εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα "—Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης".
- •
- Η υιοθέτηση του νόμου περί δημοσιονομικής διαχείρισης και ευθύνης, ο οποίος θεσπίζει ένα νέο πλαίσιο για την κατάρτιση, την εκτέλεση και την παρακολούθηση του κρατικού προϋπολογισμού με τη θέσπιση ανώτατων ορίων δαπανών για τις κρατικές δαπάνες και τις δαπάνες της κεντρικής κυβέρνησης, τον καθορισμό προτύπων διαφάνειας και τη δημοσίευση πληροφοριών για τις κρατικές δαπάνες. Επιπλέον, η πράξη ενισχύει την αξιοπιστία της δημοσιονομικής πολιτικής και των επίσημων δεδομένων της Ελλάδας και δημιουργεί ένα πλαίσιο για την εφαρμογή μιας μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής πολιτικής.
22
- •
- Η ηλεκτρονική δημοσίευση όλων των αποφάσεων που αφορούν δεσμεύσεις κεφαλαίων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης.
- •
- Η ίδρυση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (το «ΤΧΣ») για τη διασφάλιση της κεφαλαιακής επάρκειας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ΤΧΣ, ανατρέξτε στην ενότητα «Νομισματικό και Χρηματοοικονομικό Σύστημα—Ο Ελληνικός Χρηματοπιστωτικός Τομέας—Βασικές Πολιτικές Χρηματοοικονομικού Τομέα σε σχέση με το Πρόγραμμα Χρηματοοικονομικής Βοήθειας».
- •
- Η ανάθεση της εποπτείας του κλάδου της ιδιωτικής ασφάλισης στην Τράπεζα της Ελλάδος.
- •
- Η απλοποίηση της ίδρυσης νέων επιχειρήσεων.
- •
- Σχέδιο ανάκαμψης για τη δημόσια εταιρεία σιδηροδρόμων, συμπεριλαμβανομένου χρονοδιαγράμματος για την εφαρμογή συγκεκριμένων μέτρων.
- •
- Η εφαρμογή της Οδηγίας της ΕΕ για τις Υπηρεσίες, η οποία στοχεύει στην άρση των αδικαιολόγητων ή δυσανάλογων νομικών και διοικητικών φραγμών για την ίδρυση επιχειρήσεων και την παροχή διασυνοριακών υπηρεσιών στην ΕΕ, με την άρση των περιορισμών στον ανταγωνισμό, τις επιχειρήσεις και το εμπόριο σε νομοθετικά κατοχυρωμένα επαγγέλματα.
- •
- Η βελτίωση της απορρόφησης των Διαρθρωτικών Ταμείων και του Ταμείου Συνοχής. Για περισσότερες πληροφορίες, ανατρέξτε στην ενότητα «Δημόσια Οικονομικά—Μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης».
- •
- Η βελτίωση της δημοσιονομικής διαφάνειας μέσω της μεταρρύθμισης της διαδικασίας σύνταξης του προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης και της επακόλουθης παρακολούθησης της εκτέλεσής του και με την εισαγωγή του προϋπολογισμού απόδοσης και ενός σύγχρονου λογιστικού συστήματος για τους λογαριασμούς της Κεντρικής Κυβέρνησης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον προϋπολογισμό της κεντρικής κυβέρνησης, ανατρέξτε στην ενότητα "—Δημόσια Οικονομικά—Εισαγωγή".
- •
- Την υιοθέτηση νέου φορολογικού νόμου τον Απρίλιο του 2010 που στοχεύει στην απλούστευση και αύξηση της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος και στη θέσπιση κανόνων και διαδικασιών για την αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Επιπλέον, ο νέος νόμος προβλέπει στοχευμένα φορολογικά κίνητρα για την προώθηση της επιχειρηματικότητας, τη διασφάλιση της απασχόλησης και την ενίσχυση των επενδύσεων στην έρευνα. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα κύρια στοιχεία του νέου φορολογικού νόμου, ανατρέξτε στην ενότητα "Δημόσια οικονομικά — Πηγές εσόδων".
Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει την αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ για την Ελλάδα σε σύγκριση με τη μέση αύξηση του ΑΕΠ των 27 κρατών μελών της ΕΕ για τα αναφερόμενα έτη.
ΡΥΘΜΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΣ ΑΕΠ (%)
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | 2011(1) | 2012(1) | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ελλάδα | 4.5 | 4.3 | 1.3 | (2.3 | ) | (4.2 | ) | (3.0 | ) | 1.1 | ||||||||||||
ΕΕ (27) | 3.2 | 3.0 | 0,5 | (4.2 | ) | 1.8 | 1.7 | 2.0 | ||||||||||||||
- (1)
- Πρόβλεψη.
Πηγή: European Economic Forecast, Φθινόπωρο 2010.
Η ισχυρή αύξηση του ΑΕΠ μέχρι το 2008 αποδόθηκε κυρίως στη διατήρηση υψηλών ρυθμών αύξησης των επενδύσεων και στη διαρκή ανάπτυξη της ιδιωτικής κατανάλωσης. Ωστόσο, όπως συζητήθηκε παραπάνω στην ενότητα «Πρόσφατες εξελίξεις και προβλέψεις — Οικονομικά αποτελέσματα για το 2009», οι δευτερογενείς επιπτώσεις από τη διεθνή οικονομική κρίση καθώς και οι δημοσιονομικές ανισορροπίες και οι διαρθρωτικές αδυναμίες έχουν οδηγήσει σε οικονομική επιβράδυνση. Το πραγματικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 2,3% το 2009, ενώ το ΑΕΠ στην ΕΕ και τη ζώνη του ευρώ μειώθηκε κατά 4,2% το 2009. Το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας προβλέπεται να συρρικνωθεί περαιτέρω κατά 4,2% το 2010 και 3% το 2011 και να ανακάμψει το 2012. συζήτηση των παραγόντων που επηρεάζουν την ιστορική και την προβλεπόμενη αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της Ελλάδας, βλέπε «Πρόσφατες Εξελίξεις και Προβλέψεις».
23
Ο παρακάτω πίνακας απεικονίζει τις κύριες συνιστώσες του ονομαστικού ΑΕΠ ανά κατηγορία ζήτησης για καθένα από τα αναφερόμενα έτη και την ποσοστιαία μεταβολή τους από έτος σε έτος.
Ακαθάριστο Εσωτερικό ΠΡΟΪΟΝ ΚΑΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΖΗΤΗΣΗΣ(1)
| | 2006(2) | 2007(2) | 2008(2) | 2009(2) | 2010 | |||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | ευρώ σε εκατομμύρια | %(3) | ευρώ σε εκατομμύρια | %(3) | ευρώ σε εκατομμύρια | %(3) | ευρώ σε εκατομμύρια | %(3) | ευρώ σε εκατομμύρια | %(3) | ||||||||||||||||||||||
Σε τρέχουσες τιμές αγοράς (4) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Ιδιωτική κατανάλωση | 153.666 | 9.2 | 163.720 | 6.5 | 175.557 | 7.3 | 174.384 | (0.7 | ) | 174.927 | 0.3 | |||||||||||||||||||||
Κρατική κατανάλωση | 34.813 | 4.8 | 39.350 | 13.0 | 41.380 | 5.2 | 45.443 | 9.8 | 39.581 | (12.9 | ) | |||||||||||||||||||||
Ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου | 44.173 | 13.6 | 47.536 | 7.6 | 45.241 | (4.8 | ) | 40.066 | (11.4 | ) | 33.988 | (15.2 | ) | |||||||||||||||||||
Αύξηση αποθεμάτων και στατιστική απόκλιση | (435 | ) | (0.2 | ) | 2.048 | 0,9 | 3.819 | 1.6 | (1.631 | ) | (0.7 | ) | (1.711 | ) | (0.7 | ) | ||||||||||||||||
Εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών | 47.535 | 8.8 | 51.441 | 8.2 | 55.528 | 7.9 | 44.286 | (20.2 | ) | 46.779 | 5.6 | |||||||||||||||||||||
Εισαγωγές αγαθών και υπηρεσιών | (69.833 | ) | 13.9 | (78.556 | ) | 12.5 | (85.956 | ) | 9.4 | (69.502 | ) | (19.1 | ) | (63.608 | ) | (8.5 | ) | |||||||||||||||
ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές αγοράς(5) | 209.919 | 7.8 | 225.539 | 7.4 | 235.679 | 4.5 | 233.046 | (1.1 | ) | 229.956 | (1.3 | ) | ||||||||||||||||||||
ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές αγοράς (προσαρμοσμένο)(6) | 211.314 | 227.134 | 7.5 | 236.936 | 4.3 | 235.035 | (0,8 | ) | 231.888 | (1.3 | ) | |||||||||||||||||||||
- (1)
- Αναθεωρημένα στοιχεία με βάση το ΕΣΟΛ.
- (2)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (3)
- Ποσοστιαία μεταβολή από έτος σε έτος, εκτός από την Αύξηση των αποθεμάτων και τη στατιστική απόκλιση, που αντιπροσωπεύει ποσοστό του ΑΕΠ.
- (4)
- Περιλαμβάνει καθαρούς έμμεσους φόρους (έμμεσους φόρους (κυρίως ΦΠΑ) μείον επιδοτήσεις (κυρίως γεωργικές)).
- (5)
- Οι στήλες ενδέχεται να μην αθροίζονται λόγω στρογγυλοποίησης.
- (6)
- Το προσαρμοσμένο ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές αγοράς βασίζεται στην κοινή μεθοδολογία που συμφωνήθηκε μεταξύ της ΕΛΣΤΑΤ και της Eurostat και αντιπροσωπεύει τον συμφωνημένο παρονομαστή για όλα τα δεδομένα που εκφράζονται ως δείκτες ΑΕΠ. Τα στοιχεία του προσαρμοσμένου ΑΕΠ δεν είναι επί του παρόντος διαθέσιμα.
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Εθνικοί Λογαριασμοί (ΕΣΑ), Δεκέμβριος 2010.
Οικονομική Δομή
Η ελληνική οικονομία βασιζόταν παραδοσιακά στη γεωργία, με τη ναυτιλία και τον τουρισμό να συνεισφέρουν σημαντικά στον τομέα των υπηρεσιών. Τα τελευταία χρόνια, η οικονομία έχει αναπτυχθεί κυρίως λόγω της επέκτασης του τομέα των υπηρεσιών. Το 2008, η γεωργία, η δασοκομία και η αλιεία αντιπροσώπευαν το 3,2% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας ("ΑΠΑ") σε βασικές τιμές, η βιομηχανία το 18,2% και ο τομέας των υπηρεσιών το 78,6%. Το 2009, οι αντίστοιχες μετοχές ήταν 3,2%, 17,9% και 78,9%. Για την περίοδο Ιανουαρίου έως Σεπτεμβρίου 2010, τα μερίδια ΑΠΑ ήταν 3,5%, 17,5% και 79,0% αντίστοιχα.
Ο ακόλουθος πίνακας απεικονίζει την ΑΠΑ της Ελλάδας σε βασικές τιμές, κατανεμημένες ανά τομείς προέλευσης, ΑΠΑ ανά τομέα προέλευσης ως ποσοστό της συνολικής ΑΠΑ και ΑΕΠ σε τιμές αγοράς για τα αναφερόμενα έτη.
24
ΜΙΚΤΗ ΠΡΟΣΤΙΘΕΜΕΝΗ ΑΞΙΑ ΣΕ ΒΑΣΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΚΑΙ Ακαθάριστο Εσωτερικό ΠΡΟΪΟΝ
ΣΕ ΤΙΜΕΣ ΑΓΟΡΑΣ (ΤΡΕΧΟΥΣΕΣ ΤΙΜΕΣ)(1)
| | ευρώ σε εκατομμύρια | % | ευρώ σε εκατομμύρια | % | ευρώ σε εκατομμύρια | % | ευρώ σε εκατομμύρια | % | ευρώ σε εκατομμύρια | % | ευρώ σε εκατομμύρια | % | ||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Πρωτογενής Τομέας (Γεωργία) | 8.403 | 4.8 | 6.996 | 3.8 | 6.871 | 3.5 | 6.568 | 3.2 | 6.622 | 3.2 | 5.307 | 3.5 | ||||||||||||||||||||||||||
Δευτερογενής Τομέας (Βιομηχανία) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ορυχεία και λατομεία, μεταποίηση, ενέργεια | 22.494 | 12.9 | 23.450 | 12.7 | 24.535 | 12.4 | 27.170 | 13.0 | 27.781 | 13.3 | 20.642 | 13.6 | ||||||||||||||||||||||||||
Κατασκευή | 10.949 | 6.3 | 12.910 | 7.0 | 13.012 | 6.6 | 10.773 | 5.2 | 9.533 | 4.6 | 5.820 | 3.8 | ||||||||||||||||||||||||||
Σύνολο | 33.443 | 19.2 | 36.360 | 19.7 | 37.547 | 18.9 | 37.903 | 18.2 | 37.314 | 17.9 | 26.462 | 17.5 | ||||||||||||||||||||||||||
Τριτογενής Τομέας (Υπηρεσίες) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Εμπόριο, ξενοδοχεία και εστιατόρια, μεταφορές και επικοινωνίες | 59.449 | 34.0 | 64.075 | 34.6 | 69.049 | 34.8 | 72.050 | 34.6 | 68.865 | 33.1 | 49.680 | 32.8 | ||||||||||||||||||||||||||
Χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση, ακίνητα, ενοικιάσεις και άλλες επιχειρηματικές δραστηριότητες | 33.129 | 19.0 | 34.107 | 18.4 | 37.850 | 19.1 | 39.753 | 19.1 | 41.949 | 20.1 | 32.224 | 21.3 | ||||||||||||||||||||||||||
Αλλες υπηρεσίες | 40.199 | 23.0 | 43.445 | 23.5 | 47.151 | 23.8 | 51.955 | 25.0 | 53.477 | 25.7 | 37.678 | 24.9 | ||||||||||||||||||||||||||
Σύνολο | 132.777 | 76,0 | 141.627 | 76.6 | 154.050 | 77,6 | 163.758 | 78.6 | 164.291 | 78,9 | 119.581 | 79,0 | ||||||||||||||||||||||||||
Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (σε βασικές τιμές) | 174.623 | 100,0 | 184.983 | 100,0 | 198.468 | 100,0 | 208.229 | 100,0 | 208.227 | 100,0 | 151.350 | 100,0 | ||||||||||||||||||||||||||
Φόροι μείον επιδοτήσεις προϊόντων | 20.195 | 24.938 | 27.072 | 208.229 | 24.818 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
ΑΕΠ σε τιμές αγοράς | 194.818 | 209.921 | 225.540 | 235.678 | 233.045 | |||||||||||||||||||||||||||||||||
- (1)
- Αναθεωρημένα στοιχεία με βάση το ΕΣΟΛ. Οι στήλες ενδέχεται να μην αθροίζονται λόγω στρογγυλοποίησης.
- (2)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (3)
- Τα στοιχεία για το 2010 αφορούν την περίοδο Ιανουαρίου έως Σεπτεμβρίου.
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Εθνικοί Λογαριασμοί (ΕΣΑ), Δεκέμβριος 2010.
Γεωργία
Η γεωργία, η δασοκομία και η αλιεία συνεισέφεραν το 3,2% της ΑΠΑ (σε βασικές τιμές) το 2009. Τα γεωργικά προϊόντα συνέβαλαν σημαντικά στην αξία των ελληνικών εξαγωγών: το 2009, τα τρόφιμα και τα ποτά, ο καπνός και οι γεωργικές πρώτες ύλες αντιπροσώπευαν περίπου το 24,9% του αξία των ελληνικών εξαγωγών.
Περίπου το ένα τρίτο της συνολικής έκτασης της Ελλάδας είναι υπό καλλιέργεια. Η αγροτική παραγωγή αποτελείται κυρίως από δημητριακά, ελαιόλαδο, λαχανικά και βαμβάκι. Τα τελευταία χρόνια, ο κατάλογος των σημαντικότερων προϊόντων έχει διευρυνθεί με την προσθήκη σκληρού σίτου, καλαμποκιού, βαμβακιού, καπνού και φρούτων. Άλλα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν τα ζώα, κυρίως τα πουλερικά, τους χοίρους και τα πρόβατα και το γάλα. Οι κύριες εξαγωγές γεωργικών προϊόντων είναι τα φρέσκα καθώς και τα επεξεργασμένα και διατηρημένα φρούτα και λαχανικά, ο καπνός, το ελαιόλαδο και οι ελιές. Δεδομένων των νέων τάσεων στις προτιμήσεις των καταναλωτών, οι κυβερνητικές πολιτικές έχουν επικεντρωθεί στη μετατόπιση πόρων στη βιολογική παραγωγή εντός του νέου ισχυρού πλαισίου προστασίας του περιβάλλοντος της ΕΕ.
Η γεωργική γη στην Ελλάδα είναι κατακερματισμένη σε μικρές εκμεταλλεύσεις, μια κατάσταση που έχει αποτελέσει εμπόδιο στην αύξηση της παραγωγικότητας. Το μικρό μέγεθος των περισσότερων μεμονωμένων εκμεταλλεύσεων υπήρξε μία από τις κύριες αιτίες για την οργάνωση των τοπικών αγροτικών συνεταιρισμών. Η ελληνική γεωργία εκσυγχρονίζεται σταθερά και ο αριθμός των απασχολουμένων στον κλάδο έχει μειωθεί. Η συνέχιση της εναρμόνισης της ελληνικής γεωργίας με την Κοινή Αγροτική Πολιτική («ΚΓΠ») της ΕΕ συνεπάγεται περαιτέρω επενδύσεις για βελτιώσεις υποδομών και αυξήσεις των γεωργικών εισοδημάτων προς τα επίπεδα της ΕΕ. Περαιτέρω διαρθρωτικά επενδυτικά έργα πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης ΙΙΙ ("ΚΠΣ ΙΙΙ"), το οποίο κάλυψε την περίοδο 2000-2006, και συνεχίζονται εντός του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης IV ("ΚΠΣ IV"), το οποίο επίσης αναφέρεται ως Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς («ΕΣΠΑ»), και το οποίο καλύπτει την περίοδο 2007-2013. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα κονδύλια που λαμβάνει η Ελλάδα από την Ε.Ε
25
σκοπούς εκσυγχρονισμού και εναρμόνισης, βλέπε «Δημόσια Οικονομικά — Μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Βιομηχανία
Ο δευτερογενής τομέας αποτελείται από τα ορυχεία και λατομεία, τη μεταποίηση, την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου και νερού και τις κατασκευές. Το 2009, ο δευτερογενής τομέας αντιπροσώπευε το 17,9% της ΑΠΑ σε βασικές τιμές.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τον όγκο της βιομηχανικής παραγωγής σε τιμαριθμική βάση για την περίοδο που αναφέρεται.
ΔΕΙΚΤΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ(1)
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(2) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Γενικός Δείκτης | 100,85 | 103.2 | 99,0 | 89,8 | 85.4 | |||||||||||
Εξόρυξη και λατόμευση | 97.1 | 96,8 | 92.4 | 81,8 | 77,5 | |||||||||||
Βιομηχανοποίηση | 102,0 | 104.2 | 99.3 | 88.4 | 84,5 | |||||||||||
Ηλεκτρική ενέργεια | 98.3 | 101,7 | 98,9 | 94,7 | 87.2 | |||||||||||
Παροχή νερού | 102.4 | 103,7 | 106.3 | 103,0 | 105,4 | |||||||||||
- (1)
- 2005 = 100
- (2)
- Τα στοιχεία αφορούν την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2010.
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ, Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο.
Η μεταποίηση, τα ορυχεία και τα λατομεία και η παραγωγή ενέργειας αντιπροσώπευαν το 13,3% της ΑΠΑ το 2009. Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν τρόφιμα, ποτά και καπνό, οικοδομικά υλικά, χημικά και κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα. Στη διάρκεια του 2009, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής μειώθηκε κατά μέσο όρο 9,4%, με τη μεταποιητική παραγωγή να μειώνεται κατά 11,2%, αντανακλώντας μειώσεις κυρίως στην παραγωγή καταναλωτικών μη διαρκών αγαθών και ενδιάμεσων αγαθών καθώς και διαρκών καταναλωτικών αγαθών και κεφαλαίων εμπορεύματα. Τα μεταλλευτικά προϊόντα στην Ελλάδα περιλαμβάνουν λιγνίτη, βωξίτη, σίδηρο, νικέλιο και μαγγάνιο. Ο λιγνίτης αντιπροσωπεύει περίπου το 49% της συνολικής παραγωγής εξόρυξης τα τελευταία χρόνια. Οι εξαγωγές έχουν διατηρήσει τη μεταποιητική παραγωγή παρά την αύξηση της διείσδυσης των εισαγωγών μετά την ένταξη της Ελλάδας στην ΕΕ. Η μεταποίηση συνεισέφερε περίπου το 60,6% της αξίας των εξαγωγών το 2009. Τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα αντιπροσωπεύουν μεγάλο μέρος των εξαγωγών της μεταποίησης. Η ηλεκτρική ενέργεια μειώθηκε κατά 4,2% και η παροχή νερού κατά 3,1% το 2009. Τον Ιανουάριο-Οκτώβριο 2010, ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής μειώθηκε κατά 5,5% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Αυτό αντανακλά κυρίως μείωση 4,6% στη μεταποίηση και πτώση 6,7%. στα ορυχεία, ενώ η ηλεκτρική ενέργεια υποχώρησε επίσης κατά 8,9% σε ετήσια βάση.
Το 2009, ο κλάδος των κατασκευών αντιπροσώπευε το 4,6% της ΑΠΑ. Παραδοσιακά, η πλειονότητα των δραστηριοτήτων αυτού του κλάδου αφορά ιδιωτικές κατοικίες, ενώ οι υπόλοιπες αφορούν κυρίως δημόσια έργα. Η στεγαστική δραστηριότητα την περίοδο 1981 έως 1990 μειώθηκε σημαντικά ως αποτέλεσμα της στασιμότητας του πραγματικού ιδιωτικού διαθέσιμου εισοδήματος, των υψηλών επιτοκίων, των περιορισμένων στεγαστικών δανείων και της αύξησης των τιμών των κατοικιών πριν από το 1991. από το 1996 όμως ανακάμπτει ραγδαία. Η δραστηριότητα των δημοσίων έργων αυξάνεται με πολύ υψηλούς ρυθμούς από το 1995 ως αποτέλεσμα της ταχείας υλοποίησης προγραμμάτων δημόσιων επενδύσεων που χρηματοδοτούνται με κοινοτική χρηματοδότηση. Ωστόσο, η ουσιαστική προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης που ξεκίνησε το 2010 στην Ελλάδα συνδυάστηκε με τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων («ΠΔΕ»). Αναλυτικότερα, την περίοδο Ιανουαρίου έως Οκτωβρίου 2010, οι εκταμιεύσεις ΠΔΕ σε τρέχουσες τιμές μειώθηκαν κατά 30,3% έναντι αύξησης 19,2% την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Το 2009 οι εκταμιεύσεις ΠΔΕ μειώθηκαν κατά 2,8% σε σύγκριση με το 2008, ενώ το 2008 ήταν αύξηση 9,3%. Οι πάγιες επενδύσεις της γενικής κυβέρνησης σε σταθερές τιμές του 2000 μειώθηκαν κατά 4,5% το 2008 και αυξήθηκαν κατά 2,6% το 2009. Το 2010, εκτιμάται ότι θα μειωθούν κατά 14,4%.
26
Υπηρεσίες
Οι μεγαλύτερες συνιστώσες του τομέα των υπηρεσιών είναι το εμπόριο, οι μεταφορές και οι επικοινωνίες, τα ξενοδοχεία και τα εστιατόρια, οι υπηρεσίες ακινήτων, η υγεία και η εκπαίδευση και η δημόσια διοίκηση/άμυνα. Ο τομέας των υπηρεσιών απασχολούσε περίπου 3,3 εκατομμύρια άτομα το 2009, αντιπροσωπεύοντας το 69,3% της συνολικής απασχόλησης στην Ελλάδα. Επιπλέον, οι υπηρεσίες αντιπροσώπευαν το 78,9% της ΑΠΑ το 2009.
Ένα από τα κομβικά σημεία των συνεχιζόμενων διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων της ελληνικής οικονομίας είναι η απελευθέρωση του ελληνικού τομέα των υπηρεσιών, ο οποίος ιστορικά έχει ρυθμιστεί σε μεγάλο βαθμό. Το 2010 καταργήθηκαν οι περιορισμοί στον τομέα των οδικών εμπορευματικών μεταφορών, γεγονός που αναμένεται να οδηγήσει σε αισθητές μειώσεις τιμών και βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Σχεδιάζονται αλλαγές στη νομοθεσία σε βασικούς τομείς υπηρεσιών, όπως ο τουρισμός, το λιανικό εμπόριο και οι υπηρεσίες εκπαίδευσης, οι οποίες στοχεύουν στη διευκόλυνση της εγκατάστασης και της παροχής διασυνοριακών υπηρεσιών καθώς και στην παροχή ασφάλειας δικαίου στους παρόχους υπηρεσιών. Επιπλέον, έχει προταθεί νομοθεσία για την άρση των περιορισμών στο εμπόριο ορισμένων κατοχυρωμένων επαγγελμάτων (νομικά, φαρμακεία, συμβολαιογράφοι, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, ελεγκτικές υπηρεσίες).
Δύο σημαντικοί υποτομείς του κλάδου των υπηρεσιών είναι η ναυτιλία και ο τουρισμός, που συμβάλλουν σημαντικά στις συναλλαγματικές εισπράξεις της Ελλάδας.
Αποστολή
Ο υπό ελληνική σημαία εμπορικός στόλος στα τέλη Νοεμβρίου 2010 είχε χωρητικότητα άνω των 43 εκατομμυρίων μικτών εγγεγραμμένων τόνων ("κοχ"), έχοντας αυξηθεί περισσότερο από 48% από το 2000. Επιπλέον, το πρώτο τρίμηνο του 2010, πλοία χωρητικότητας περίπου 186 εκατομμυρίων τόνων νεκρού βάρους («dwt») ανήκαν σε Έλληνες εντολείς και λειτουργούσαν υπό διάφορες σημαίες (συμπεριλαμβανομένης της ελληνικής). Αυτό καθιστά τον ελληνόκτητο στόλο τον μεγαλύτερο στον κόσμο και μακράν τον μεγαλύτερο θαλάσσιο μεταφορέα στην Ε.Ε. Το μεγαλύτερο μέρος του ελληνόκτητου εμπορικού στόλου απασχολείται στο cross-trading και ειδικότερα στο εμπόριο ξηρού χύδην και πετρελαίου.
Οι καθαρές εισπράξεις από τη ναυτιλία και τις συναφείς δραστηριότητες καλύπτουν περισσότερο από το ένα τέταρτο του εμπορικού ελλείμματος της Ελλάδας και αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων για την ελληνική οικονομία. Συγκεκριμένα, οι εισπράξεις από υπηρεσίες ναυτιλιακών μεταφορών ήταν περίπου 14,2 δισ. ευρώ για την περίοδο Ιανουαρίου έως Νοεμβρίου 2010, αντιπροσωπεύοντας το 41,0% των συνολικών εισπράξεων από υπηρεσίες, εισοδήματα και τρέχουσες μεταφορές ή το 27,85% των πιστώσεων τρεχουσών συναλλαγών. Οι δραστηριότητες που σχετίζονται με τη ναυτιλία αποτελούν σημαντική πηγή απασχόλησης για την ελληνική οικονομία.
Ο ακόλουθος πίνακας παρέχει τη χωρητικότητα του ελληνικού ναυτιλιακού στόλου και το μερίδιό του στον παγκόσμιο στόλο στις αναφερόμενες ημερομηνίες.
ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΝΑΥΤΙΛΙΑΚΟΣ ΣΤΟΛΟΣ
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ελληνική Σημαία(l)(2) (εκατομμύρια κοχ) | 33.1 | 34.3 | 37.7 | 39.2 | 41.4 | 43.0 | |||||||||||||||
Εκ των οποίων: | |||||||||||||||||||||
Ξηρό φορτίο | 14.1 | 14.3 | 14.6 | 15.1 | 14.9 | 15.9 | |||||||||||||||
Δεξαμενόπλοια | 17.2 | 18.4 | 21.4 | 22.3 | 24.8 | 25.5 | |||||||||||||||
Αλλα | 1.8 | 1.6 | 1.7 | 1.8 | 1.7 | 1.6 | |||||||||||||||
Μερίδιο του παγκόσμιου στόλου (3): | |||||||||||||||||||||
Ελληνική σημαία (%) | 6.1 | 5.0 | 5.4 | 5.9 | 5.2 | 4.6 | |||||||||||||||
Ελληνικής ιδιοκτησίας (%) | 16.5 | 16.1 | 16.5 | 16.4 | 15.2 | 14.9 | |||||||||||||||
- (1)
- Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ.
- (2)
- Τα στοιχεία για το 2010 είναι στις 30 Νοεμβρίου.
- (3)
- Πηγή: Lloyd's Register/Fairplay (με βάση dwt) πρώτο τρίμηνο περιόδου. Περιλαμβάνει πλοία υπό κατασκευή.
27
Ο ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ
Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα έχει εξελιχθεί σε έναν από τους κύριους προορισμούς της ευρωπαϊκής τουριστικής αγοράς. Η πλειονότητα των αφίξεων τουριστών προέρχεται από την ΕΕ, ιδιαίτερα τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι εισπράξεις από τον τουρισμό έφτασαν τα 10.400 εκατ. ευρώ το 2009.
ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
| | Ξένοι επισκέπτες (1) | Ταξιδιωτικές αποδείξεις εξωτερικού | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | Αριθμός αφίξεων (σε χιλιάδες) | % Αλλαγή | Ποσό (σε εκατ. €) | % Αλλαγή | |||||||||
2005 | 14.388 | 5.3 | 10.729 | 3.7 | |||||||||
2006 | 15.226 | 5.8 | 11.357 | 5.8 | |||||||||
2007 | 16.165 | 6.2 | 11.319 | (0.3 | ) | ||||||||
2008 | 15.939 | (1.4 | ) | 11.636 | 2.8 | ||||||||
2009 | 14.915 | (6.4 | ) | 10.400 | (10.6 | ) | |||||||
- (1)
- Εξαιρούνται οι Έλληνες υπήκοοι που διαμένουν στο εξωτερικό και οι επιβάτες κρουαζιέρας.
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
Ενέργεια
Το 2008, το τελευταίο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία, το 57% του συνολικού ενεργειακού εφοδιασμού της Ελλάδας προερχόταν από πετρέλαιο, 27% από άνθρακα, 11% από φυσικό αέριο και 5% από υδροηλεκτρική και ανανεώσιμη ενέργεια. Ωστόσο, δεδομένου ότι ο τομέας των υπηρεσιών είναι μακράν ο σημαντικότερος οικονομικός τομέας, η ελληνική οικονομία συνολικά δεν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την ενέργεια.
Η κατανάλωση πετρελαίου έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, αλλά έχει ξεπεραστεί από την έντονη αύξηση της ζήτησης για φυσικό αέριο. Η Ελλάδα έχει ελάχιστα εγχώρια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου και βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές ενέργειας κυρίως από χώρες του ΟΠΕΚ, Ρωσία, Τουρκία, Αλγερία, Αίγυπτο και Καζακστάν. Ωστόσο, η σχεδιαζόμενη κατασκευή ενός νέου αγωγού πετρελαίου από τη Μαύρη Θάλασσα στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης στο Αιγαίο Πέλαγος, η ολοκλήρωση μιας διασύνδεσης φυσικού αερίου με την Τουρκία και η σχεδιαζόμενη ολοκλήρωση μιας περαιτέρω σύνδεσης φυσικού αερίου με την Ιταλία αναμένεται να καθιερώσουν την Ελλάδα ως σημαντικό οδός διαμετακόμισης για τον εφοδιασμό πετρελαίου και φυσικού αερίου από την πλούσια σε ενέργεια περιοχή της Κασπίας προς τις ευρωπαϊκές αγορές.
Ο λιγνίτης είναι ο σημαντικότερος εγχώριος ενεργειακός πόρος της Ελλάδας και το πιο σημαντικό καύσιμο για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα, αν και η χρήση του φυσικού αερίου αυξάνεται ραγδαία και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αναμένεται επίσης να αυξηθεί.
Η υδροηλεκτρική ενέργεια είναι η πιο σημαντική οικονομικά πηγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, συνεισφέροντας το 4% του συνολικού ενεργειακού εφοδιασμού, αλλά έχουν αναπτυχθεί και άλλες πηγές ανανεώσιμης ενέργειας, όπως η γεωθερμία, η ηλιακή ενέργεια, ο άνεμος, το ξύλο και τα απόβλητα ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ΕΕ, το 20% της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα πρέπει να παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έως το 2010.
Η απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας είναι ένα από τα στοιχεία του μεταρρυθμιστικού προγράμματος της κυβέρνησης, κυρίως με το άνοιγμα της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη σε τρίτους, την υιοθέτηση σχεδίων για σταδιακή μεταβατική πρόσβαση με βάση το κόστος στην παραγωγή λιγνίτη, τη διαχείριση των υδροηλεκτρικών αποθεμάτων, την υιοθέτηση έναν μηχανισμό που να διασφαλίζει ότι η ενεργειακή συνιστώσα των ρυθμιζόμενων τιμολογίων αντικατοπτρίζει τις τιμές χονδρικής της αγοράς και να διασφαλίζει ότι οι δραστηριότητες του δικτύου αποδεσμεύονται από τις δραστηριότητες εφοδιασμού.
Εργασία και Απασχόληση
Σύμφωνα με την έρευνα εργατικού δυναμικού που διεξήγαγε η ΕΛΣΤΑΤ, το μέσο συνολικό εργατικό δυναμικό στην Ελλάδα ήταν 4,98 εκατομμύρια άτομα το 2009, εκ των οποίων τα 4,5 εκατομμύρια ήταν απασχολούμενοι. Συνολική απασχόληση
28
μειώθηκε κατά 1,1% το 2009 σε ετήσια βάση σε σύγκριση με αύξηση 1,1% το 2008. Το 2009, το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε στο 9,5%, αφού μειώθηκε στο 7,7% το 2008 από 8,3% το 2007. Το πρώτο εξάμηνο του Το 2010, η ανεργία έφτασε το 11,8% κατά μέσο όρο. Ο αριθμός των ανέργων αυξήθηκε από 471.000 το 2009 σε 590.000 το πρώτο εξάμηνο του 2010. Βραχυπρόθεσμα, η εφαρμογή του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής και η σημαντική προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης που επιτεύχθηκε το 2010 (6% του ΑΕΠ) έχουν επιβαρύνει πολύ. για την οικονομική δραστηριότητα και, κατά συνέπεια, τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Ωστόσο, η δημοσιονομική εξυγίανση που επιτεύχθηκε και τα σχέδια για περαιτέρω δημοσιονομική προσαρμογή, σε συνδυασμό με τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί, αναμένεται να οδηγήσουν σε ένα μοντέλο βιώσιμης ανάπτυξης, το οποίο θα βελτιώσει ουσιαστικά τις προοπτικές απασχόλησης.
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει στοιχεία για το μέσο εργατικό δυναμικό, την απασχόληση και την ανεργία για την Ελλάδα για κάθε μία από τις περιόδους που αναφέρονται.
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (σε χιλιάδες άτομα, εκτός ποσοστών) | ||||||||||||||||||
Του εργατικού δυναμικού | 4.846 | 4.887 | 4.917 | 4.937 | 4.980 | 5.019 | |||||||||||||
Εργασία | 4.369 | 4.452 | 4.510 | 4.559 | 4.509 | 4.419 | |||||||||||||
Ανεργία | 478 | 435 | 407 | 378 | 471 | 601 | |||||||||||||
Ποσοστό ανεργίας (%) | 9.9 | 8.9 | 8.3 | 7.7 | 9.5 | 12.0 | |||||||||||||
- (1)
- Μέση στοιχεία για την περίοδο Ιανουαρίου έως Σεπτεμβρίου 2010.
Πηγές: Έρευνα Εργατικού Δυναμικού ΕΛΣΤΑΤ. Αναθεωρημένα δεδομένα (νέο δείγμα), Εναρμονισμένα δεδομένα της Eurostat (άτομα 15 ετών και άνω).
Την τελευταία δεκαετία, η απασχόληση στον πρωτογενή τομέα (11,9% της συνολικής απασχόλησης το 2009) συρρικνώθηκε σημαντικά και το μερίδιο της απασχόλησης στον βιομηχανικό τομέα (21,2% της συνολικής απασχόλησης το 2009) παρέμεινε λίγο πολύ σταθερό. Από τους απασχολούμενους εργαζόμενους το 2009, το 11,4% απασχολούνταν στη μεταποίηση και το 8,2% στις κατασκευές. Ο τομέας των υπηρεσιών (66,9% της συνολικής απασχόλησης το 2009) της οικονομίας έχει αυξηθεί σημαντικά.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα μέσα ετήσια στοιχεία απασχόλησης ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας για κάθε ένα από τα αναφερόμενα έτη.
ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΤΑ ΤΟΜΕΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | Αριθμός Απασχολούμενων Προσώπων | % της συνολικής απασχόλησης | Αριθμός Απασχολούμενων Προσώπων | % της συνολικής απασχόλησης | Αριθμός Απασχολούμενων Προσώπων | % της συνολικής απασχόλησης | Αριθμός Απασχολούμενων Προσώπων | % της συνολικής απασχόλησης | Αριθμός Απασχολούμενων Προσώπων | % της συνολικής απασχόλησης | Αριθμός Απασχολούμενων Προσώπων | % της συνολικής απασχόλησης | ||||||||||||||||||||||||||
| | (σε χιλιάδες άτομα, εκτός ποσοστών) | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Γεωργία | 542 | 12.4 | 533,3 | 11.9 | 519,7 | 11.5 | 516,8 | 11.3 | 536,6 | 11.9 | 555,1 | 12.6 | ||||||||||||||||||||||||||
Βιομηχανία του οποίου: | 980 | 22.4 | 983,3 | 22.0 | 1.015,5 | 22.5 | 1.016,4 | 22.3 | 955,6 | 21.2 | 879,7 | 19.9 | ||||||||||||||||||||||||||
Βιομηχανοποίηση | 561,3 | 12.4 | 561,6 | 12.6 | 560,6 | 12.4 | 538,9 | 11.8 | 513,4 | 11.4 | 476,7 | 10.8 | ||||||||||||||||||||||||||
Κατασκευή | 362 | 8.3 | 362,4 | 8.1 | 394,7 | 8,75 | 395 | 8.6 | 368,8 | 8.2 | 329,9 | 7.5 | ||||||||||||||||||||||||||
Αλλα | 57 | 1.3 | 59.3 | 1.3 | 60.3 | 1.3 | 82,5 | 1.8 | 73.4 | 1.6 | 73.1 | 1.6 | ||||||||||||||||||||||||||
Υπηρεσίες | 2.847 | 65.2 | 2.935,7 | 65,9 | 2.974,7 | 65,9 | 3.026,2 | 66.4 | 3.016,5 | 66,9 | 2.983.6 | 67,5 | ||||||||||||||||||||||||||
Συνολική απασχόληση | 4.368,8 | 100,0 | 4.452,3 | 100,0 | 4.509,9 | 100,0 | 4.559,4 | 100,0 | 4.508,7 | 100,0 | 4.418,4 | 100,0 | ||||||||||||||||||||||||||
- (1)
- Τα στοιχεία για το 2010 αφορούν την περίοδο Ιανουαρίου έως Σεπτεμβρίου.
Πηγές: Έρευνα Εργατικού Δυναμικού ΕΛΣΤΑΤ. Αναθεωρημένα δεδομένα (νέο δείγμα), Εναρμονισμένα δεδομένα της Eurostat (άτομα 15 ετών και άνω).
29
Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στα μέσα του 2010 για την απογραφή της δημόσιας απασχόλησης, υπάρχουν περίπου 768.000 δημόσιοι υπάλληλοι (κράτος, τοπική αυτοδιοίκηση, κοινωνική ασφάλιση και ταμεία εκτός προϋπολογισμού), που αντιπροσωπεύουν περίπου το 17% του συνολικού ενεργού πληθυσμού στην Ελλάδα.
Έχει δοθεί αυξημένη έμφαση στην αύξηση της παραγωγικότητας μέσω της ανάπτυξης του ανθρώπινου κεφαλαίου και της μεταρρύθμισης του εκπαιδευτικού συστήματος (π.χ. πρόσφατη μεταρρύθμιση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση) καθώς και με το άνοιγμα των αγορών στον ανταγωνισμό και τη διευκόλυνση της διάδοσης και υιοθέτησης των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών. Το ακαδημαϊκό έτος 2007/8, την τελευταία ημερομηνία από την οποία υπάρχουν τέτοια στοιχεία, εγγράφηκαν 2.157.590 μαθητές στα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδας, εκ των οποίων 148.940 ήταν εγγεγραμμένοι σε προσχολικά ιδρύματα, 637.342 εγγράφηκαν σε πρωτοβάθμια ιδρύματα, 689.431 εγγράφηκαν. δευτεροβάθμια ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των τεχνικών σχολών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, 44.254 εγγράφηκαν σε μεταδευτεροβάθμια μη τριτοβάθμια ιδρύματα και 637.623 εγγράφηκαν σε ιδρύματα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων των ινστιτούτων τεχνολογικής εκπαίδευσης. Σε σχέση με τις συνεχιζόμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, η κυβέρνηση σχεδιάζει επίσης να λάβει μέτρα με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας του δημόσιου εκπαιδευτικού συστήματος (πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας εκπαίδευσης) και την επίτευξη αποτελεσματικότερης χρήσης των πόρων.
Η Ελλάδα διαθέτει ταμείο ανεργίας που ιδρύθηκε το 1954. Το ταμείο χρηματοδοτείται από εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών και καταβάλλει επιδόματα σε ανέργους για περίοδο 5 έως 12 μηνών, ανάλογα με τη διάρκεια της προηγούμενης απασχόλησης του δικαιούχου. Οι παροχές κυμαίνονται έως και περίπου το 59% των προηγούμενων κερδών του δικαιούχου από τέτοια απασχόληση. Η Ελλάδα διαθέτει ένα σύστημα κοινωνικής πρόνοιας που περιλαμβάνει κρατικά επιδόματα και πληρωμές στήριξης σε οικογένειες και άτομα χαμηλού εισοδήματος, σε ηλικιωμένους, σε άτομα με ειδικές ανάγκες και στους πρόσφυγες. Τέτοιες παροχές και πληρωμές παρέχονται απευθείας από την κυβέρνηση και μέσω εθνικών οργανισμών και τοπικών αρχών. Σε σχέση με τις προσπάθειες για περαιτέρω μείωση του χρέους της γενικής κυβέρνησης, η κυβέρνηση σχεδιάζει να εισαγάγει μια δοκιμή πόρων για τη λήψη των επιδομάτων ανεργίας.
Σύμφωνα με το νόμο, οι κατώτατοι μισθοί στην Ελλάδα καθορίζονται με εθνικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας μεταξύ της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων Ελλάδος και των εθνικών εργοδοτικών οργανώσεων. Από το 1991, τέτοιες συμφωνίες ισχύουν γενικά για δύο χρόνια. Οι κατώτατοι μισθοί που καθορίζονται στο πλαίσιο τέτοιων συμφωνιών είναι δεσμευτικοί για τις επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα και τις δημόσιες επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους με «ιδιωτικές συμβάσεις εργασίας», αλλά δεν ισχύουν για τους υπαλλήλους της Κεντρικής Κυβέρνησης. Το 2010, εφαρμόστηκε μια ριζική τροποποίηση στο σύστημα διαπραγμάτευσης των μισθών για να επιτραπεί η διεξαγωγή διαπραγματεύσεων σε εταιρικό επίπεδο. Ένα πέμπτο επίπεδο συμφωνιών εισήχθη για να συμπληρώσει ή να υποκαταστήσει (ανάλογα με τις περιστάσεις) την εθνική γενική συμφωνία, την επαγγελματική, την τομεακή και τις υπάρχουσες επιχειρησιακές συμφωνίες. Αυτό το νέο επίπεδο συμφωνίας θα είναι γνωστό ως «ειδική επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση» και χρησιμεύει ως σημαντικός μηχανισμός προσαρμογής των επιχειρήσεων σε αντίξοες χρηματοοικονομικές ή/και συνθήκες της αγοράς. Σε περίπτωση που μια επιχείρηση βρεθεί σε δυσμενή οικονομική κατάσταση, θα είναι σε θέση να ξεκινήσει εσωτερικές διαπραγματεύσεις με τους εργαζόμενους σχετικά με τους μισθούς, τα εργασιακά πρότυπα και άλλες μη χρηματικές πτυχές της απασχόλησης. Αυτό θα επιτρέψει τη σύναψη αμοιβαίας συμφωνίας μεταξύ του εργοδότη και των εργαζομένων, η οποία θα είναι προσαρμοσμένη στις συγκεκριμένες ανάγκες της επιχείρησης με σκοπό τη διατήρηση της επιχείρησης και τη διασφάλιση θέσεων εργασίας.
Το 2010, οι κοινωνικοί εταίροι συνήψαν συλλογική σύμβαση εργασίας με ορίζοντα τριών ετών, που προβλέπει πάγωμα των μισθών το 2010. Η μέση αύξηση των ποσοστών στον ιδιωτικό τομέα το 2011 και το 2012 εκτιμάται ότι είναι χαμηλότερη από τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού το 2011 και 2012 (δηλαδή, σύμφωνα με τον ΕνΔΤΚ της ζώνης του ευρώ για το αντίστοιχο προηγούμενο έτος) λόγω χαμηλότερων αυξήσεων στους μισθούς των υπαλλήλων και μειώσεων σε συντάξεις και επιδόματα.
Σύμφωνα με το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής, το Κοινοβούλιο ενέκρινε πρόσφατα ορισμένες μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας με σκοπό τη βελτίωση της εξωτερικής ανταγωνιστικότητας μέσω της υποστήριξης της προσφοράς εργασίας και της αύξησης της ευελιξίας των μισθών. Οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- •
- Το ελάχιστο όριο για την εφαρμογή των κανόνων για τις ομαδικές απολύσεις έχει αυξηθεί σημαντικά.
30
- •
- Το νομικό πλαίσιο όσον αφορά τους κανόνες που αφορούν τη ρύθμιση των αποζημιώσεων απόλυσης τροποποιήθηκε κατά τρόπο ευνοϊκό για τους εργοδότες, γεγονός που μείωσε δραστικά το συνολικό επίπεδο του κόστους απόλυσης.
- •
- Καθιερώθηκε ένας υποκατώτατος μισθός στο 80-85 τοις εκατό του ελάχιστου ορίου που καθορίζεται από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας για άτομα ηλικίας 25 ετών και άνω, προκειμένου να προωθηθεί η απασχόληση των νέων.
- •
- Οι κανόνες για την αποζημίωση για υπερωριακή εργασία έχουν τροποποιηθεί για να προβλέπουν μείωση της αποζημίωσης για υπερωρίες κατά 20%.
- •
- Το σύστημα διαπραγμάτευσης των μισθών έχει τροποποιηθεί για να προβλέπει ότι οι συμφωνίες σε επίπεδο επιχείρησης υπερισχύουν εκείνων στο πλαίσιο κλαδικών ή επαγγελματικών συμφωνιών χωρίς αδικαιολόγητους περιορισμούς.
- •
- Η δοκιμαστική περίοδος για νέες θέσεις εργασίας παρατάθηκε σε ένα έτος.
- •
- Το σύστημα διαμεσολάβησης και διαιτησίας έχει αναθεωρηθεί για να εγγυηθεί συμμετρική πρόσβαση σε όλα τα μέρη.
- •
- Μειώθηκε η αποζημίωση για υπερωρίες για θέσεις μερικής απασχόλησης.
- •
- Οι προσωρινοί περιορισμοί στη χρήση γραφείων προσωρινής απασχόλησης έχουν παραταθεί.
Επιπλέον, στο πλαίσιο μιας συνολικής μεταρρύθμισης της διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού στο δημόσιο τομέα, βρίσκεται σε εξέλιξη μια διαδικασία για τη θέσπιση ενός απλοποιημένου συστήματος αποδοχών που θα ισχύει για όλους τους υπαλλήλους του δημόσιου τομέα, που θα καλύπτει βασικούς μισθούς και επιδόματα. Σε αυτό το πλαίσιο, το 2010 ιδρύθηκε μια ενιαία αρχή πληρωμών για την καταβολή όλων των μισθών στο δημόσιο τομέα. Η μεταρρύθμιση έχει ως στόχο να οδηγήσει σε ένα σύστημα όπου οι αποδοχές αντικατοπτρίζουν την παραγωγικότητα και τα καθήκοντα και θα πρέπει να αποφεύγονται οι αυξήσεις στις αποδοχές των υπαλλήλων του δημόσιου τομέα. αποτέλεσμα της μεταβατικής διαδικασίας.
Τα μέτρα λιτότητας και διαρθρωτικής μεταρρύθμισης της κυβέρνησης συνάντησαν σημαντική αντίδραση από τα εργατικά συνδικάτα και το ευρύ κοινό στην Ελληνική Δημοκρατία και οδήγησαν σε αύξηση των απεργιών, ιδίως των υπαλλήλων κρατικών επιχειρήσεων (αστικές συγκοινωνίες, σιδηρόδρομοι) των οποίων οι μισθοί μειώθηκαν ανάλογα. μέσους μισθούς του δημόσιου τομέα.
Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης
Στην Ελλάδα, η κοινωνική ασφάλιση είναι υποχρεωτική από το νόμο. Μετά τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος που εξετάζεται παρακάτω, η συντριπτική πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού είναι ασφαλισμένη στους τρεις κύριους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης: Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων ("ΙΚΑ") (ταμείο κοινωνικής ασφάλισης εργαζομένων), Ίδρυμα Κοινωνικής Ασφάλισης Αυτοαπασχολούμενων (" ΟΑΕΕ») και το Ίδρυμα Κοινωνικής Ασφάλισης Γεωργίας («ΟΓΑ»). Οι υπάλληλοι του δημόσιου τομέα έχουν το δικό τους σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την οικονομική κατάσταση των μεγάλων οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίοι παρουσιάζουν συνεχώς ελλείμματα στο παρελθόν, ανατρέξτε στην ενότητα «Δημόσια Οικονομικά—Δημόσιες οντότητες».
Τον Ιούλιο του 2010, η κυβέρνηση εφάρμοσε έναν φιλόδοξο νόμο περί κοινωνικής ασφάλισης και το Κοινοβούλιο ψήφισε σαρωτικές μεταρρυθμίσεις στο συνταξιοδοτικό μέσω δύο νόμων, έναν για τον ιδιωτικό τομέα (Ν. 3863/2010) και έναν άλλο για τον δημόσιο τομέα (Ν. 3865/2010), που αναθεωρεί Τα υπάρχοντα ιδιωτικά και δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα της Ελλάδας και στοχεύουν να ευθυγραμμίσουν τη βιωσιμότητά τους με τον μέσο όρο της ΕΕ. Οι μεταρρυθμίσεις αποσκοπούν στη διασφάλιση της μεσοπρόθεσμης και μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας των συστημάτων, καθώς και μιας μακροπρόθεσμης αναλογιστικής ισορροπίας. Εάν παραμείνουν αμετάβλητες, οι δημόσιες συνταξιοδοτικές δαπάνες στο πλαίσιο των προηγούμενων συστημάτων θα είχαν διπλασιαστεί από περίπου 12% του ΑΕΠ το 2010 σε 24% το 2050. Τα νέα συστήματα στοχεύουν να περιορίσουν την αύξηση των δαπανών του δημόσιου τομέα για συντάξεις κατά την περίοδο 2010-2060 κάτω από το 2 1 / 2 % του ΑΕΠ.
31
Κύρια στοιχεία της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού τομέα του ιδιωτικού τομέα (Ν. 3863/2010) περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- •
- Ενιαίοι κανόνες ισχύουν για όλους τους ασφαλισμένους και τους συνταξιούχους, τερματίζοντας το κατακερματισμένο προηγούμενο σύστημα.
- •
- Οι συντάξιμες αποδοχές υπολογίζονται σε ισόβια βάση.
- •
- Το νέο σύστημα ενισχύει σημαντικά τη σχέση μεταξύ εισφορών και παροχών και αποτελείται από μια ανταποδοτική σύνταξη πέρα από μια μη ανταποδοτική σύνταξη, με έλεγχο πόρων.
- •
- Τα προηγούμενα κύρια συνταξιοδοτικά ταμεία συγχωνεύονται σε τρία ταμεία που οδηγούν σε σημαντική εξοικονόμηση πόρων.
- •
- Από την 1η Ιανουαρίου 2011, νέοι υπάλληλοι στο δημόσιο τομέα εντάχθηκαν στο συνταξιοδοτικό ταμείο εργαζομένων.
- •
- Απαιτούνται 40 χρόνια εργασίας για πλήρη συνταξιοδοτικό δικαίωμα με αυτή τη μεταβλητή να συνυπολογίζεται στο προσδόκιμο ζωής. Θεσπίζεται νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης των 65 ετών τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες, καταργώντας τις προηγούμενες διαφορές ηλικίας μεταξύ ανδρών και γυναικών.
- •
- Εισάγεται μια σύνταξη με κριτήριο τα μέσα για όλους τους πολίτες άνω της κανονικής ηλικίας συνταξιοδότησης, παρέχοντας ένα σημαντικό δίχτυ ασφαλείας που συνάδει με τη δημοσιονομική βιωσιμότητα.
- •
- Οι κυρώσεις για πρόωρη συνταξιοδότηση αυξάνονται σε μέγεθος και εύρος.
- •
- Υπάρχει μια μέση μείωση των συνταξιοδοτικών δαπανών που επιβαρύνουν κυρίως τα άτομα που βρίσκονται επί του παρόντος στην ηλικιακή κατηγορία 25-35 ετών.
- •
- Ο κατάλογος των βαρέων και επίπονων επαγγελμάτων, που θα δικαιολογούσαν την πρόωρη συνταξιοδότηση, επί του παρόντος ενημερώνεται και εκσυγχρονίζεται.
- •
- Οι παροχές κοινωνικής ασφάλισης πρέπει να αναπροσαρμόζονται βάσει ετήσιας ανασκόπησης της ποσοστιαίας μεταβολής του ΔΤΚ και του ΑΕΠ.
- •
- Από την 1η Οκτωβρίου 2010 έχουν επιβληθεί ad hoc εισφορές σε συντάξεις που υπερβαίνουν τα 1.400 ευρώ.
- •
- Καταργήθηκαν τα σχέδια εθελουσίας εξόδου που ενδεχομένως υπήρχαν στο παρελθόν και έδιναν τη δυνατότητα στους εργαζόμενους να συνταξιοδοτηθούν πρόωρα.
- •
- Ο κλάδος της υγείας του ταμείου κοινωνικής ασφάλισης των εργαζομένων ΙΚΑ θα διαχωριστεί σταδιακά από τον κλάδο των συντάξεων του ΙΚΑ.
- •
- Τα προνοιακά επιδόματα διαχωρίζονται από τα ασφαλιστικά, με στόχο τη βελτίωση της διαφάνειας στα οικονομικά των εν λόγω παροχών.
- •
- Θεσπίζονται σημαντικά διοικητικά μέτρα για την καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής.
Επιπλέον, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού τομέα του δημόσιου τομέα (Ν. 3865/2010) αφορούσε:
- •
- Συμμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος των δημοσίων υπαλλήλων με το συνταξιοδοτικό σύστημα του ιδιωτικού τομέα.
- •
- Διασφάλιση δικαιότερης και ίσης μεταχείρισης όλων των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα.
- •
- Καθιέρωση ενιαίας νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης των 65 ετών τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες υπαλλήλους του δημόσιου τομέα έως τον Δεκέμβριο του 2013, ευθυγραμμίζοντας την Ελλάδα με τη δεσμευτική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και αυξάνοντας σημαντικά την πραγματική ηλικία συνταξιοδότησης στον δημόσιο τομέα.
Στο πλαίσιο των συνεχιζόμενων προσπαθειών διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, η κυβέρνηση προετοιμάζει επίσης μια συνολική μεταρρύθμιση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης. Ο πρωταρχικός στόχος της μεταρρύθμισης είναι να βελτιωθεί η αποδοτικότητα του κόστους του συστήματος και να διατηρηθούν οι δαπάνες για τη δημόσια υγεία στο ή κάτω του 6% του ΑΕΠ, διατηρώντας παράλληλα την καθολική πρόσβαση και βελτιώνοντας την ποιότητα της παροχής φροντίδας. Βραχυπρόθεσμα, η εστίαση θα
32
να είναι σε μακροεπίπεδο πειθαρχία και έλεγχος κόστους, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για ένα αποτελεσματικό σύστημα παρακολούθησης και πληροφόρησης, με στόχο την καταπολέμηση της διαφθοράς, τη μείωση της σπατάλης και την επίτευξη πιο έγκαιρης είσπραξης των πληρωμών.
Τα πρόσφατα και εκκρεμή μεταρρυθμιστικά μέτρα περιλαμβάνουν:
- •
- Η υιοθέτηση νέου νομοθετικού πλαισίου για τις προμήθειες ειδών υγείας και διαγωνισμούς φαρμάκων.
- •
- Τη θέσπιση νέων συστημάτων διαχείρισης και τιμολόγησης φαρμακευτικών προϊόντων που προωθούν την αυξημένη χρήση γενόσημων φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένου ενός ολοκληρωμένου συστήματος ηλεκτρονικής παρακολούθησης των συνταγών ιατρών (e-prescription).
- •
- Η συγκέντρωση όλων των ταμείων υγειονομικής περίθαλψης προκειμένου να διασφαλιστεί ένα ενιαίο και συνεκτικό σύστημα παροχής υγειονομικής περίθαλψης.
- •
- Η σύσταση κοινοπραξίας ταμείων κοινωνικής ασφάλισης που θα ενεργεί ως μοναδικός αγοραστής φαρμάκων και υπηρεσιών υγείας.
- •
- Την ολοκλήρωση του προγράμματος μηχανοργάνωσης των νοσοκομείων, αναβάθμιση συστημάτων προϋπολογισμού νοσοκομείων, αναμόρφωση διαχείρισης, λογιστικής (συμπεριλαμβανομένης της διπλογραφικής λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση) και συστημάτων χρηματοδότησης.
- •
- Μέτρα για τη διασφάλιση μεγαλύτερης δημοσιονομικής και επιχειρησιακής εποπτείας από το Υπουργείο Οικονομικών των δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη από το Υπουργείο Υγείας.
Τιμές και Μισθοί
Οι εξελίξεις του πληθωρισμού στην Ελλάδα το 2008 κυριαρχήθηκαν από τις ασταθείς τιμές του πετρελαίου και των τροφίμων. Ο πληθωρισμός, όπως μετράται με τον ΔΤΚ, επιταχύνθηκε τα τρία πρώτα τρίμηνα και επιβραδύνθηκε το τέταρτο τρίμηνο του 2008. Ο μέσος ετήσιος μετρούμενος πληθωρισμός, όπως μετράται με τον ΔΤΚ, αυξήθηκε κατά 4,2% το 2008. Η επιβράδυνση του πληθωρισμού συνεχίστηκε το 2009, αντανακλώντας κυρίως την πτώση της διεθνούς τιμής του πετρελαίου και των προϊόντων πετρελαίου· ο ονομαστικός πληθωρισμός, σε ετήσια βάση, όπως μετράται με τον ΔΤΚ, ήταν 1,2% κατά μέσο όρο το 2009. Το 2010, ο ΔΤΚ αυξήθηκε κατά 4,7% κατά μέσο όρο, με την επίδραση της αύξησης των έμμεσων φορολογικών συντελεστών να κυριαρχεί στο πρότυπο τιμές, πέρα από ορισμένες εναπομένουσες ανεπάρκειες της αγοράς. Από το δεύτερο τρίμηνο του 2010, ο πληθωρισμός με σταθερούς φορολογικούς συντελεστές έχει πέσει κάτω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ, για πρώτη φορά από την υιοθέτηση του ευρώ. Ο πληθωρισμός σταθερής φορολογίας αναμένεται να είναι αρνητικός το 2011 και να παραμείνει κοντά στο μηδέν στη συνέχεια. Ο πληθωρισμός είναι πιθανό να επιβραδυνθεί το 2011, ως αποτέλεσμα της επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας, της σύσφιξης της εγχώριας ζήτησης, των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών και της επίδρασης της αποσύνδεσης των μισθολογικών εξελίξεων από τις αυξήσεις των τιμών. Ωστόσο, αυτή η διαδικασία αναμένεται να είναι σταδιακή, καθώς απαιτείται χρόνος για την απορρόφηση των αυξήσεων των έμμεσων φόρων και για την πλήρη προσαρμογή των καταναλωτικών δαπανών στο διαθέσιμο εισόδημα. Ο πληθωρισμός του ΔΤΚ αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,2% το 2011.
Ο βασικός πληθωρισμός (δηλαδή, οι υποκείμενες πληθωριστικές πιέσεις, όπως μετρήθηκαν με τον ΔΤΚ εξαιρουμένων των φρέσκων φρούτων και λαχανικών καθώς και της ενέργειας) ήταν 3% το 2010, σε σύγκριση με 2,4% το 2009 και 3,4% το 2008. Η υπέρβαση του βασικού πληθωρισμού σε σχέση με τον μετρητή Ο πληθωρισμός δείχνει την κατεύθυνση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, τόσο στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών όσο και στην αγορά εργασίας, σύμφωνα με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη εφαρμοστεί ή προγραμματιστεί. Ο βασικός πληθωρισμός θα μειωθεί ταχύτερα από τον μετρούμενο πληθωρισμό το 2011 και αναμένεται να παραμείνει κάτω από τον μέσο όρο της ζώνης του ευρώ τα επόμενα δύο χρόνια.
Το 2008, οι μέσες αποδοχές των εργαζομένων σε εθνικούς λογαριασμούς αυξήθηκαν κατά 7,1% και οι αποδοχές ανά εργαζόμενο κατά 6,8%. Τα αντίστοιχα μεγέθη ήταν σημαντικά χαμηλότερα το 2009 (αυξήσεις 1,3% και 2,3% αντίστοιχα), καθώς ένα από τα μέτρα που ελήφθησαν ήταν το πάγωμα των αυξήσεων μισθών και συντάξεων για τους υψηλόμισθους και τους συνταξιούχους του δημόσιου τομέα. Το 2010, οι μέσες αποδοχές αναμένεται να μειωθούν κατά 4,7% και οι αποδοχές ανά εργαζόμενο κατά 1,8% σε σύγκριση με το 2009.
33
Στον ιδιωτικό τομέα, με βάση τις μισθολογικές συμφωνίες του 2008, η μέση ετήσια αύξηση των συμβατικών μισθών του ιδιωτικού τομέα ήταν 6,2% το 2008 και 5,7% το 2009. Ωστόσο, οι πραγματικές αυξήσεις ήταν χαμηλότερες το 2009, λόγω των περικοπών του χρόνου εργασίας. Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας (σε εθνικούς λογαριασμούς) ήταν 1,9% το 2008 και κοντά στο μηδέν το 2009, το πραγματικό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (σε εθνικούς λογαριασμούς) αυξήθηκε κατά 1,1% το 2008 και κατά 2,3%. το 2009. Κατά το 2010, τα μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης στο σκέλος των δαπανών οδήγησαν σε μείωση των μισθών του δημόσιου τομέα κατά 15%. Η μέση αύξηση των μισθών στον ιδιωτικό τομέα το 2010 εκτιμάται ότι θα είναι χαμηλότερη από τις προβλεπόμενες αυξήσεις του κατώτατου μισθού για την περίοδο 2011-2012 (δηλαδή, σύμφωνα με τον ΕνΔΤΚ της ζώνης του ευρώ του αντίστοιχου προηγούμενου έτους), λόγω των χαμηλότερων αυξήσεων του λευκού γιακά μισθούς εργαζομένων και μείωση επιδομάτων και επιδομάτων. Το πραγματικό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (σε εθνικούς λογαριασμούς) εκτιμάται ότι θα μειωθεί κατά 5,2% και η πραγματική αποζημίωση ανά εργαζόμενο κατά 6,1%.
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει το ποσοστό πληθωρισμού, όπως μετράται με τον ΔΤΚ, τον ΕνΔΤΚ, τον δείκτη τιμών παραγωγού ("ΔΤΚ") και το ρυθμό αύξησης των μισθών σύμφωνα με τον δείκτη των ονομαστικών ωριαίων αποδοχών στη μεταποίηση για τα αναφερόμενα έτη. Ο ΔΤΚ βασίζεται στις τιμές ενός καλαθιού αγαθών και υπηρεσιών που αντιπροσωπεύουν τις δαπάνες ενός μέσου καταναλωτή. Ο ΕνΔΤΚ στοχεύει να καλύψει όλο το φάσμα της τελικής καταναλωτικής δαπάνης για όλους τους τύπους νοικοκυριών και παρέχει την επίσημη μέτρηση του πληθωρισμού των τιμών καταναλωτή στη ζώνη του ευρώ για τους σκοπούς της νομισματικής πολιτικής και την αξιολόγηση της σύγκλισης του πληθωρισμού όπως απαιτείται σύμφωνα με τα κριτήρια του Μάαστριχτ. Ο ΔΤΚ μετρά τις μέσες μεταβολές των τιμών που λαμβάνουν οι εγχώριοι παραγωγοί για την παραγωγή τους.
ΔΕΙΚΤΕΣ ΤΙΜΩΝ ΚΑΙ ΜΙΣΘΩΝ
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
CPI τέλος περιόδου (2005 = 100)(1) | 101,8 | 104,8 | 108,8 | 111,0 | 113,9 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή στο τέλος του έτους | 3.6 | 2.9 | 3.9 | 2.0 | 2.6 | |||||||||||
Τέλος περιόδου ΕνΔΤΚ (2005 = 100)(1) | 101,9 | 105.2 | 109.2 | 111.6 | 114,5 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή στο τέλος του έτους | 3.5 | 3.2 | 3.9 | 2.2 | 2.6 | |||||||||||
PPI για την εγχώρια αγορά τέλος περιόδου (2005 = 100)(1) | 103.2 | 106,9 | 117.4 | 113.6 | 115,8 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή στο τέλος του έτους | 9.1 | 3.5 | 9.8 | (3.2 | ) | 4.5 | ||||||||||
Δείκτης ονομαστικών ωριαίων βιομηχανικών μισθών | 17.645,3 | 18.845,2 | 19.994,0 | 21.293,6 | 21.889,8 | |||||||||||
Ποσοστιαία μεταβολή (ετήσιος μέσος όρος)(2) | 5.6 | 6.8 | 6.1 | 6.5 | 2.8 | |||||||||||
Ονομαστικό μοναδιαίο κόστος εργασίας (ποσοστιαία μεταβολή)(2) | 3.7 | 2.3 | 3.7 | 5.7 | 3.9 | |||||||||||
Πραγματικό κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος (ποσοστιαία μεταβολή)(2) | 0,9 | (0,8 | ) | 0.6 | 2.4 | 2.7 | ||||||||||
- (1)
- Δεκέμβριος σε Δεκέμβριο ρυθμοί μεταβολής.
- (2)
- Εκτίμηση.
Πηγές: Τράπεζα της Ελλάδος, Μηνιαίο Στατιστικό Δελτίο, ΕΛΣΤΑΤ και Eurostat.
34
ΙΣΟΛΟΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Ισορροπία πληρωμών
Τα τελευταία χρόνια, οι εισπράξεις από εξαγωγές έχουν χρηματοδοτήσει περίπου το ένα τρίτο των πληρωμών για εισαγωγές σε διακανονισμό. Το 2009, οι εισπράξεις από εξαγωγές ανήλθαν σε 15.318,0 εκατ. ευρώ, ενώ οι πληρωμές εισαγωγών ανήλθαν σε 46.085,3 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα εμπορικό έλλειμμα 30.767,3 εκατ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε από 34.797,6 εκατ. ευρώ το 2008 σε 25.818,7 εκατ. ευρώ το 2009, δηλαδή στο 11% του ΑΕΠ το 2009 έναντι 14,8% του ΑΕΠ το 2008. Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών ήταν κυρίως αποτέλεσμα της μείωσης του ελλείμματα εμπορίου και εισοδήματος. Το εμπορικό έλλειμμα, ειδικότερα, μειώθηκε σημαντικά κυρίως λόγω των σημαντικών μειώσεων των καθαρών εισαγωγών πλοίων και του καθαρού λογαριασμού για εισαγωγές πετρελαίου. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν μόνο σε κάποιο βαθμό από τη μείωση του πλεονάσματος των υπηρεσιών. Το πλεόνασμα των χρηματοοικονομικών λογαριασμών μειώθηκε σε 24.395,4 εκατ. ευρώ το 2009 από 29.914,2 εκατ. ευρώ το 2008 και μαζί με το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίου παρείχαν επαρκή χρηματοδότηση στο έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Το πλεόνασμα του χρηματοοικονομικού λογαριασμού τόσο το 2008 όσο και το 2009 προέκυψε από υψηλές καθαρές εισροές σε επενδύσεις χαρτοφυλακίου. Το 2009, οι καθαρές άμεσες ξένες επενδύσεις μειώθηκαν σε 274,5 εκατ. ευρώ από 1.420,7 εκατ. ευρώ το 2008.
Την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2010, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 2,6% σε ετήσια βάση, αντανακλώντας κυρίως τη μείωση του εμπορικού ελλείμματος εκτός πετρελαίου και πλοίων κατά 17,6% και αύξηση 4,6% του πλεονάσματος των υπηρεσιών ισορροπία. Οι εξελίξεις αυτές υπεραντιστάθμισαν την αύξηση του καθαρού λογαριασμού εισαγωγών πετρελαίου κατά 23,5% σε ετήσια βάση, μείωση 83,6% του πλεονάσματος του λογαριασμού τρεχουσών μεταφορών, αύξηση 11,8% στις καθαρές πληρωμές για αγορές πλοίων και μικρή αύξηση κατά 1,7% στο έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων. Οι εξαγωγές αγαθών εκτός πετρελαίου και πλοίων μειώθηκαν κατά μέσο όρο ελαφρά κατά 1,4% σε ετήσια βάση, ενώ οι εισαγωγές αγαθών εκτός πετρελαίου και πλοίων μειώθηκαν κατά 11,7% σε ετήσια βάση.
Όσον αφορά τον χρηματοοικονομικό λογαριασμό, την περίοδο Ιανουαρίου – Νοεμβρίου 2010, οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εισροή 709 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα, οι καθαρές εισροές κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα έφτασαν τα 1,6 δισ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 1,7 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009), ενώ εκροή 0,8 δισ. ευρώ καταγράφηκε στις άμεσες επενδύσεις κατοίκων. επενδύσεις στο εξωτερικό (έναντι 1,1 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009). Την ίδια περίοδο παρατηρήθηκε καθαρή εκροή 24,1 δισ. ευρώ στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου (έναντι καθαρής εισροής 32,5 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009). Συγκεκριμένα, καταγράφηκαν εκροές λόγω μειώσεων κατά 34,2 δισ. ευρώ και 1,2 δισ. ευρώ σε αγορές ομολόγων από μη κατοίκους που εκδόθηκαν από κατοίκους/γραμμάτια του δημοσίου και μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, αντίστοιχα. Υπήρξε επίσης εκροή 1,2 δισ. ευρώ λόγω της αύξησης της κατοχής ξένων μετοχών από κατοίκους. Αυτές οι εκροές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από εισροές 12,1 δισεκ. ευρώ και 0,4 δισεκ. ευρώ λόγω της μείωσης των κατοίκων πιστωτικών ιδρυμάτων και των θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα εξωτερικού και χρηματοοικονομικά παράγωγα, αντίστοιχα. Στην ενότητα "Λοιπές επενδύσεις", μια καθαρή εισροή 45,1 δισ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 11,5 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009) αποδίδεται κυρίως στον καθαρό δανεισμό της γενικής κυβέρνησης ύψους 27,5 δισ. ευρώ, καθώς και σε αύξηση κατά 16,0 δισ. ευρώ σε καταθέσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα (εισροή). Μικρή μείωση (εισροή) 0,5 δισ. ευρώ σημειώθηκε επίσης σε καταθέσεις και repos κατοίκων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών στο εξωτερικό.
Ο ακόλουθος πίνακας παρέχει συντομευμένες πληροφορίες για το ισοζύγιο πληρωμών που έχουν συγκεντρωθεί σε βάση διακανονισμού για τα αναφερόμενα έτη. Ορισμένα παρακάτω δεδομένα ενδέχεται να διαφέρουν από ορισμένες απόψεις από τα αντίστοιχα δεδομένα που περιλαμβάνονται σε άλλα σημεία αυτού του εγγράφου (όπως δεδομένα προϋπολογισμού) ως αποτέλεσμα διαφορετικών μεθόδων υπολογισμού. Το σύστημα ισοζυγίου πληρωμών χρησιμοποιεί το εννοιολογικό πλαίσιο του Εγχειριδίου Ισοζυγίου Πληρωμών του ΔΝΤ (5η Έκδοση).
35
ΙΣΟΛΟΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ (ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ)
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(3) | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||||||
ΤΡΕΧΟΥΜΕΝΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ | ||||||||||||||||||||
Εμπορεύματα | ||||||||||||||||||||
Εξαγωγές | 14.200,9 | 16.154,3 | 17.445,5 | 19.812,9 | 15.318,0 | 15.212,5 | ||||||||||||||
Μη Πετρελαίου | 11.943,1 | 13.214,5 | 14.408,2 | 15.558,5 | 12.254,8 | 10.955,4 | ||||||||||||||
Λάδι | 2.257,7 | 2.939,8 | 3.037,3 | 4.254,5 | 3.063,2 | 4.257,1 | ||||||||||||||
Εισαγωγές | 41.759,8 | 51.440,6 | 58.944,8 | 63.861,7 | 46.085,3 | 42.035,2 | ||||||||||||||
Μη Πετρελαίου | 32.872,9 | 39.739,5 | 46.687,9 | 47.452,7 | 35.425,5 | 29.161,7 | ||||||||||||||
Λάδι | 8.886,9 | 11.701,1 | 12.256,9 | 16.409,0 | 10.659,8 | 12.873,5 | ||||||||||||||
Εμπορεύματα Σύνολο | (27.558,9 | ) | (35,286,3 | ) | (41.499,2 | ) | (44.048,8 | ) | (30.767,3 | ) | (26.822,7 | ) | ||||||||
Υπηρεσίες | ||||||||||||||||||||
ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ | 27.253,5 | 28.364,1 | 31.337,3 | 34.066,2 | 26.983,3 | 26.740,4 | ||||||||||||||
Ταξίδι | 10.729,5 | 11.356,7 | 11.319,2 | 11.635,9 | 10.400,3 | 9,466,1 | ||||||||||||||
Μεταφορά | 13.871,4 | 14.324,7 | 16.939,3 | 19.188,3 | 13.552,2 | 14.183,6 | ||||||||||||||
Αλλες υπηρεσίες | 2.652,6 | 2.682,7 | 3.078,9 | 3,242,0 | 3.030,9 | 3.090,7 | ||||||||||||||
Πληρωμές | 11.862,4 | 13.027,0 | 14.745,6 | 16.930,6 | 14.343,9 | 13.983,8 | ||||||||||||||
Ταξίδι | 2.445,7 | 2.382,8 | 2.485,7 | 2.679,1 | 2.424,6 | 2.024,8 | ||||||||||||||
Μεταφορά | 6.237,7 | 6.991,3 | 7.771,3 | 9,316,0 | 7.073,4 | 7.485,7 | ||||||||||||||
Αλλες υπηρεσίες | 3,179,0 | 3.652,9 | 4.488,6 | 4.935,5 | 4.845,1 | 4.473,3 | ||||||||||||||
Υπηρεσίες Σύνολο | 15.391,1 | 15.337,1 | 16.591,7 | 17.135,6 | 12.640,2 | 12.756,6 | ||||||||||||||
Εισόδημα | ||||||||||||||||||||
ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ | 3.273,5 | 3.528,9 | 4.558,5 | 5.573,2 | 4.282,9 | 3.476,0 | ||||||||||||||
Αποζημίωση Εργαζομένων | 287.1 | 318.1 | 366,9 | 344,7 | 294,6 | 183.1 | ||||||||||||||
Εισόδημα από επενδύσεις | 2.986,4 | 3.210,8 | 4.191,7 | 5.228,5 | 3.988,3 | 3.292,9 | ||||||||||||||
Πληρωμές | 8.949,6 | 10.738,3 | 13.844,3 | 16.216,2 | 13.267,2 | 11.763,9 | ||||||||||||||
Αποζημίωση Εργαζομένων | 219,8 | 280,7 | 332,6 | 410.1 | 411,9 | 341,0 | ||||||||||||||
Εισόδημα από επενδύσεις | 8.729,8 | 10.457,6 | 13.511,7 | 15.806,1 | 12.855,2 | 11.423,0 | ||||||||||||||
Σύνολο εισοδήματος | (5.676,1 | ) | (7.209,4 | ) | (9.285,8 | ) | (10,643,0 | ) | (8,984,3 | ) | (8,288,0 | ) | ||||||||
Τρέχουσες μεταγραφές | ||||||||||||||||||||
ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ | 6.876,4 | 6.847,4 | 6.608,1 | 6.882,7 | 5.380,7 | 4.359,0 | ||||||||||||||
Γενική Κυβέρνηση | 4.615,5 | 4.462,4 | 4.361,2 | 4.678,8 | 3.527,9 | 2.998,9 | ||||||||||||||
Άλλοι Τομείς | 2,261,0 | 2,385,0 | 2.246,9 | 2.203,9 | 1.852,8 | 1.360,0 | ||||||||||||||
Πληρωμές | 3.776,0 | 3.447,5 | 5,017,0 | 4,124,1 | 4.088,1 | 4,162,0 | ||||||||||||||
Γενική Κυβέρνηση | 2.921,4 | 2.472,7 | 3.825,4 | 2.717,6 | 2.679,6 | 2.739,8 | ||||||||||||||
Άλλοι Τομείς | 854,6 | 974,8 | 1.191,6 | 1.406,4 | 1.408,5 | 1.422,2 | ||||||||||||||
Σύνολο τρεχουσών μεταγραφών | 3.100,4 | 3.399,9 | 1.591,1 | 2.758,6 | 1.292,6 | 197,0 | ||||||||||||||
Σύνολο τρεχούμενου λογαριασμού | (14.743,5 | ) | (23.758,7 | ) | (32.602,2 | ) | (34.797,6 | ) | (25.818,7 | ) | (22,157,0 | ) | ||||||||
ΜΕΤΑΒΙΒΕΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ | ||||||||||||||||||||
ΑΠΟΔΕΙΞΗ ΕΙΣΠΡΑΞΗΣ | 2.324,9 | 3.310,7 | 4.673,9 | 4.637,8 | 2.328,1 | 1.139,8 | ||||||||||||||
Γενική Κυβέρνηση | 2.137,1 | 3.116,5 | 4.401,4 | 4.241,9 | 2.133,2 | 1.033,6 | ||||||||||||||
Άλλοι Τομείς | 187,8 | 194.2 | 272,4 | 395,9 | 194,9 | 106.2 | ||||||||||||||
Πληρωμές | 276,3 | 269,5 | 341,6 | 547,0 | 310,7 | 259,2 | ||||||||||||||
Γενική Κυβέρνηση | 22.9 | 32.2 | 27.1 | 192,0 | 14.4 | 15.1 | ||||||||||||||
Άλλοι Τομείς | 253,4 | 237,3 | 314,5 | 354,9 | 296,3 | 244.1 | ||||||||||||||
Σύνολο Μεταβιβάσεων Κεφαλαίου | 2.048,6 | 3.041,3 | 4.332,3 | 4.090,8 | 2.017,4 | 880,6 | ||||||||||||||
Σύνολο τρεχούμενου λογαριασμού και μεταφορών κεφαλαίων | (12.694,9 | ) | (20.717,4 | ) | (28,269,9 | ) | (30.706,8 | ) | (23.801,3 | ) | (21.276,4 | ) | ||||||||
36
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(3) | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||||||
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ(1) | ||||||||||||||||||||
Άμεσες επενδύσεις (1) | ||||||||||||||||||||
Περιουσιακά στοιχεία | (1.180,4 | ) | (3.324,4 | ) | (3.832,9 | ) | (1.650,4 | ) | (1.479,3 | ) | (844.0 | ) | ||||||||
Υποχρεώσεις | 501,3 | 4.268,8 | 1.542,7 | 3.071,1 | 1.753,8 | 1.553,2 | ||||||||||||||
Σύνολο Άμεσων Επενδύσεων | (679,0 | ) | 1.044,4 | (2.290,2 | ) | 1.420,7 | 274,5 | 709,2 | ||||||||||||
Επένδυση χαρτοφυλακίου(1) | ||||||||||||||||||||
Περιουσιακά στοιχεία | (18.459,7 | ) | (6.961,2 | ) | (16,351,1 | ) | (268,9 | ) | (3.773,0 | ) | 11.283,8 | |||||||||
Υποχρεώσεις | 25.782,3 | 15.076,6 | 33.792,8 | 16.696,9 | 31.636,8 | (35.365,4 | ) | |||||||||||||
Σύνολο επενδύσεων χαρτοφυλακίου | 7.322,6 | 8.115,4 | 17.441,7 | 16.428,0 | 27.863,8 | (24.081,6 | ) | |||||||||||||
Άλλες επενδύσεις (1) | ||||||||||||||||||||
Περιουσιακά στοιχεία | (6.301,5 | ) | (5,851,0 | ) | (16,266,1 | ) | (27.823,3 | ) | (23.875,7 | ) | (552,5 | ) | ||||||||
Υποχρεώσεις | 12.215,5 | 17.369,5 | 29.006,8 | 39.917,8 | 20.238,8 | 44.595,0 | ||||||||||||||
Δάνεια Γενικής Κυβέρνησης | (447.0 | ) | (447,7 | ) | (2.341,7 | ) | (572,7 | ) | (2.335,0 | ) | 27.548,0 | |||||||||
Σύνολο λοιπών επενδύσεων | 5,914,0 | 11.518,5 | 12.740,6 | 12.094,6 | (3.636,9 | ) | 45.147,5 | |||||||||||||
Αλλαγή στο αποθεματικό ενεργητικού (2) | 49,0 | (224.0 | ) | (322.0 | ) | (29.0 | ) | (106.0 | ) | 167,0 | ||||||||||
Σύνολο χρηματοοικονομικών λογαριασμών | 12.606,6 | 20.454,3 | 27.570,2 | 29.914,2 | 24.395,4 | 21.942,1 | ||||||||||||||
Ισορροπία | 88.3 | 263.1 | 699,7 | 792,6 | (594.1 | ) | (665,7 | ) | ||||||||||||
Αποθεματικό ενεργητικού (απόθεμα) | 1.945,0 | 2,169,0 | 2.491,0 | 2.521,0 | 3,857,0 | 4.372,0 | ||||||||||||||
- (1)
- (+) καθαρή εισροή/(-) καθαρή εκροή
- (2)
- (+) μείωση/(-) αύξηση
- (3)
- Τα στοιχεία για το 2010 καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2010.
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
Εξωτερικό εμπόριο
Οι κύριοι εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας είναι τα κράτη μέλη της Ε.Ε. Οι εξαγωγές από την Ελλάδα προς τα κράτη μέλη της ΕΕ αυξήθηκαν από 61,79% των συνολικών εξαγωγών το 2005 σε 62,51% το 2009. Οι εισαγωγές από τα κράτη μέλη της ΕΕ στην Ελλάδα αυξήθηκαν από 58,52% των συνολικών εισαγωγών σε 64,26% την ίδια χρονική περίοδο. Οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 23,38% σε σταθερούς όρους την περίοδο 2005-2009. Η Γερμανία και η Ιταλία είναι οι κύριοι εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας.
37
Οι παρακάτω πίνακες παρέχουν στοιχεία για τη σύνθεση του εμπορευματικού εμπορίου της Ελλάδας ανά χώρα.
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΑΝΑ ΧΩΡΑ
| | Εξαγωγές | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | 2005 | 2006(1) | 2007(1) | 2008(1) | 2009(1) | 2010(1)(2) | ||||||||||||||
| | (σε % των συνολικών εξαγωγών) | |||||||||||||||||||
ΕΕ (27) | 61,79 | 64,38 | 65.03 | 64.05 | 62,51 | 64,92 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Γερμανία | 20.14 | 17.76 | 17.75 | 16.41 | 17.72 | 17.73 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Ιταλία | 17.01 | 17.68 | 16.56 | 18.03 | 17.66 | 16.31 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Γαλλία | 6,69 | 6,94 | 6.41 | 6.02 | 5,98 | 6.22 | ||||||||||||||
ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ | ||||||||||||||||||||
(ΕΚΤΟΣ ΕΕ-27) | 38,21 | 35,62 | 34,97 | 35,95 | 37,49 | 35.08 | ||||||||||||||
εκ των οποίων ΗΠΑ | 11.17 | 9,67 | 11.49 | 14.21 | 13.26 | 10.12 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Ρωσία | 4.18 | 4.26 | 5,92 | 6.72 | 4.34 | 5,68 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Κίνα | 1.23 | 1.20 | 1,84 | 1,68 | 1,72 | 2.66 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Ιαπωνία | 0,67 | 0,79 | 2.15 | 0,53 | 0,54 | 0,60 | ||||||||||||||
Σύνολο | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | ||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (2)
- Τα στοιχεία για το 2010 καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2010.
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ.
ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΑΝΑ ΧΩΡΑ
| | Εισαγωγές | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | 2005 | 2006(1) | 2007(1) | 2008(1) | 2009(1) | 2010(1)(2) | ||||||||||||||
| | (σε % των συνολικών εισαγωγών) | |||||||||||||||||||
ΕΕ (27) | 58,52 | 57,31 | 57,90 | 54,93 | 64,26 | 62,73 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Γερμανία | 22,74 | 21.91 | 22.18 | 21.72 | 21.47 | 20,78 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Ιταλία | 20.90 | 20.06 | 20.17 | 20,76 | 19.70 | 19.32 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Γαλλία | 9,78 | 10.40 | 9,62 | 9.29 | 9,47 | 9,52 | ||||||||||||||
ΤΡΙΤΕΣ ΧΩΡΕΣ | ||||||||||||||||||||
(ΕΚΤΟΣ ΕΕ-27) | 41,48 | 42,69 | 42.10 | 45.07 | 35,74 | 37,27 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Ρωσία | 17.57 | 15.60 | 13.35 | 16.29 | 5,95 | 7,98 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Κίνα | 8.82 | 7,93 | 11.91 | 12.24 | 19.85 | 20,67 | ||||||||||||||
εκ των οποίων ΗΠΑ | 7,76 | 3,89 | 5.37 | 6.04 | 8,65 | 9.03 | ||||||||||||||
εκ των οποίων η Ιαπωνία | 4,80 | 5.61 | 5.32 | 3.36 | 4.52 | 3,99 | ||||||||||||||
Σύνολο | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | ||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (2)
- Τα στοιχεία για το 2010 καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2010.
Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ.
Δεν υπήρξαν ουσιαστικές αλλαγές στη γεωγραφική κατανομή των ελληνικών εξαγωγών και εισαγωγών κατά την περίοδο 2004-2010. Τα κράτη μέλη της ΕΕ εξακολουθούν να είναι ο προορισμός άνω του 50% των ελληνικών εξαγωγών, περίπου το 20% των οποίων κατευθύνεται προς την Ανατολική Ευρώπη και τα Βαλκάνια. Ωστόσο, οι ελληνικές εξαγωγές δεν πέτυχαν να επωφεληθούν από την αύξηση της ξένης ζήτησης στις περισσότερες διεθνείς αγορές και, ως εκ τούτου, έχασαν μερίδιο αγοράς.
38
Οι παρακάτω πίνακες παρέχουν στοιχεία για τη σύνθεση του εμπορευματικού εμπορίου της Ελλάδας ανά προϊόν (εξαιρουμένων του λογαριασμού πετρελαίου και των πλοίων). Στην πραγματικότητα, οι καθαρές εισαγωγές πετρελαίου ήταν ένας από τους κύριους παράγοντες που συνέβαλαν στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος το 2009, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 35% της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος, κυρίως λόγω των επιπτώσεων των τιμών το 2009, έναντι αύξησης 115% το 2008. Αντίθετα, η συμβολή των καθαρών εισαγωγών πλοίων στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος ήταν 10% το 2009, έναντι αύξησης 32% το 2008. Το υπόλοιπο 55% της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος το 2009 αποδόθηκε στις υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων.
ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΠΡΟΪΟΝ (ΕΚΤΟΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΣΚΑΦΩΝ)
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (σε % των συνολικών εξαγωγών) | ||||||||||||||||||
Αγροτικά αγαθά | 21.1 | 19.9 | 18.3 | 18.5 | 21.9 | 19.6 | |||||||||||||
Χημικά, πλαστικά | 13.6 | 13.5 | 12.1 | 11.9 | 13.6 | 13.0 | |||||||||||||
Μεταποίηση (εκτός από τη μεταλλουργία) | 18.6 | 15.8 | 15.3 | 13.4 | 14.1 | 13.0 | |||||||||||||
Μεταλλουργία | 15.0 | 18.1 | 19.9 | 18.5 | 14.5 | 16.5 | |||||||||||||
Μηχανήματα και εξοπλισμός | 6.4 | 6.6 | 10.1 | 8.5 | 7.6 | 7.5 | |||||||||||||
Εξοπλισμός μεταφοράς | 1.7 | 2.2 | 3.2 | 1.4 | 1.1 | 1.2 | |||||||||||||
Εμπορεύματα μη ταξινομημένα διαφορετικά | 23.6 | 24.0 | 21.0 | 27.8 | 27.3 | 29.2 | |||||||||||||
Σύνολο | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | |||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία που καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο 2010.
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΩΝ ΚΑΤΑ ΠΡΟΪΟΝ (ΕΚΤΟΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ΚΑΙ ΣΚΑΦΩΝ)
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (σε % των συνολικών εισαγωγών) | ||||||||||||||||||
Αγροτικά αγαθά | 14.2 | 13.7 | 14.0 | 14.3 | 15.9 | 15.6 | |||||||||||||
Χημικά, πλαστικά | 16.9 | 15.8 | 15.4 | 15.2 | 17.3 | 18.0 | |||||||||||||
Μεταποίηση (εκτός από τη μεταλλουργία) | 23.5 | 22.1 | 22.2 | 21.1 | 21.6 | 19.5 | |||||||||||||
Μεταλλουργία | 10.3 | 11.2 | 11.5 | 11.2 | 8.3 | 9.8 | |||||||||||||
Μηχανήματα και εξοπλισμός | 19.2 | 17.8 | 18.8 | 20.1 | 19.8 | 18.4 | |||||||||||||
Εξοπλισμός μεταφοράς | 14.9 | 15.7 | 16.9 | 17.4 | 15.5 | 10.3 | |||||||||||||
Εμπορεύματα μη ταξινομημένα διαφορετικά | 0,9 | 3.7 | 1.2 | 0,7 | 1.6 | 8.4 | |||||||||||||
Σύνολο | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | 100,0 | |||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία που καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Οκτώβριο 2010.
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
Ξένες Επενδύσεις και Επενδυτικά Κίνητρα
Βασικός στόχος της Κυβέρνησης συνεχίζει να είναι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Για την επιδίωξη αυτού του στόχου και σύμφωνα με την πολιτική της κυβέρνησης για την προώθηση του ελεύθερου εμπορίου στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής οικονομικής ολοκλήρωσης, η κυβέρνηση κατάργησε όλους τους γενικούς περιορισμούς στις εισερχόμενες ξένες επενδύσεις το 1994. Οι υπόλοιποι περιορισμοί αφορούν άμεσες επενδύσεις από κατοίκους τρίτων χωρών σε παραμεθόριες περιοχές και θαλάσσιες μεταφορές, οι αποκτήσεις εξορυκτικών δικαιωμάτων, επενδύσεις (συμπεριλαμβανομένων των παθητικών επενδύσεων) από κατοίκους τρίτων χωρών σε ακίνητα σε παραμεθόριες περιοχές και συμμετοχές τέτοιων προσώπων σε νέες ή υφιστάμενες επιχειρήσεις στην τηλεόραση, το ραδιόφωνο
39
ραδιοτηλεοπτικές και αεροπορικές μεταφορές. Οι ξένοι επενδυτές έχουν δικαίωμα επαναπατρισμού μερισμάτων και κερδών και προστατεύονται από αυθαίρετες απαλλοτριώσεις.
Ένας στόχος του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής είναι να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον στην Ελλάδα για να ξεκλειδώσει τις δυνατότητες για επενδύσεις. Τον Νοέμβριο του 2010, εγκρίθηκε νομοθεσία ταχείας επένδυσης, η οποία αποσκοπεί στην επιτάχυνση των διαδικασιών για έργα μεγάλης κλίμακας και, ειδικότερα, για τις άμεσες ξένες επενδύσεις. Για την υποστήριξη των επενδύσεων γενικότερα, τροποποιείται η νομοθεσία για την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για τις φυσικές εγκαταστάσεις των επιχειρήσεων (ιδίως με τον καθορισμό δεσμευτικών προθεσμιών και τον καθορισμό σαφών προτύπων για τις αιτήσεις). Η κυβέρνηση λαμβάνει επίσης μέτρα για την εξάλειψη των βασικών νομικών και τεχνικών εμποδίων για την πλήρη λειτουργία των ενιαίων θυρίδων έως τα τέλη Μαρτίου 2011, συμπεριλαμβανομένης της προσαρμογής των συστημάτων πληροφορικής και της διασφάλισης της συμβατότητας της νομοθεσίας μεταξύ των εμπλεκόμενων κυβερνητικών φορέων. Τέλος, για να προωθήσει πιο ανταγωνιστικές αγορές και να βοηθήσει στην αποτροπή μελλοντικών φραγμών εισόδου, η κυβέρνηση αναμένει να προτείνει νομοθεσία με στόχο την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αποτελεσματικότητας της αρχής ανταγωνισμού έως το τέλος του 2011.
Το διαρθρωτικό πλαίσιο για την επενδυτική στήριξη στην Ελλάδα περιστρέφεται γύρω από τρεις θεσμικούς πυλώνες: τον Νόμο για τα Επενδυτικά Κίνητρα, το Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς 2007-2013 και τις Συμπράξεις Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα («ΣΔΙΤ»).
Το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής απαιτεί μέτρα για τη διευκόλυνση των άμεσων ξένων επενδύσεων και των επενδύσεων στη στρατηγική καινοτομία. Ο Νόμος για τα Επενδυτικά Κίνητρα της Ελλάδας διέπει τους όρους και τις προϋποθέσεις των άμεσων επενδύσεων στην Ελλάδα και προβλέπει κίνητρα, διαθέσιμα σε εγχώριους και ξένους επενδυτές, ανάλογα με τον κλάδο και την τοποθεσία της επένδυσης. Ο νόμος 3299/2004 ανεστάλη από τον Ιανουάριο του 2010 και ο νέος νόμος, ο οποίος εγκρίθηκε από τη Βουλή ως νόμος 3908/2011 τον Ιανουάριο του 2011, επικεντρώνεται στην υποστήριξη βιώσιμων επενδυτικών σχεδίων υψηλής απόδοσης παρέχοντας φορολογικές ελαφρύνσεις, ευνοϊκά δάνεια και κεφαλαιακή βοήθεια επιλεγμένες παραγωγικές επενδυτικές δραστηριότητες.
Το ΕΣΠΑ καθορίζει τις γενικές προτεραιότητες για τα Προγράμματα των Διαρθρωτικών Ταμείων στην Ελλάδα. Το ΕΣΠΑ της Ελλάδας επιδιώκει την ισόρροπη ανάπτυξη της χώρας, με το 82% του IV ΚΠΣ να επικεντρώνεται σε περιφερειακά έργα. Αναμένεται ότι το ΕΣΠΑ θα οδηγήσει σε αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ έως και 3,5% και θα δημιουργήσει έως και 20.000 νέες θέσεις εργασίας έως το 2013. Το ΕΣΠΑ αναμένεται να συνεισφέρει 3,3 δισ. ευρώ στις επενδύσεις σε ανθρώπινο κεφάλαιο και πάνω από 1,0 δισ. ευρώ στην έρευνα και ανάπτυξη. Στόχος είναι να αυξηθεί το μερίδιο της έρευνας και ανάπτυξης στο 1,5% του ΑΕΠ μέχρι το τέλος της προγραμματικής περιόδου. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το ΕΣΠΑ και τα πλαίσια κοινοτικής στήριξης, βλ. «Δημόσια Οικονομικά—Μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Το πλαίσιο για τις ΣΔΙΤ προβλέπει τη συνεργασία μεταξύ φορέων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα για τη χρηματοδότηση, την κατασκευή, τη συντήρηση και τη λειτουργία/εκμετάλλευση έργων υποδομής ή για την παροχή υπηρεσιών.
Με την υποστήριξη της ΕΕ, η κυβέρνηση ίδρυσε το Ελληνικό Κέντρο Επενδύσεων ("ΕΛΚΕ"), γνωστό πλέον ως Οργανισμός Invest in Greece, ως ένα ενιαίο κέντρο αναζήτησης, προώθησης και υποστήριξης ξένων επενδύσεων στην Ελλάδα και διεθνείς συμμαχίες με την Ελλάδα. εταιρείες. Ο Οργανισμός Invest in Greece παρέχει άμεση βοήθεια και καθοδήγηση σε όλες τις φάσεις της επενδυτικής διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένων συμβουλών για τη μέγιστη χρήση των επενδυτικών κινήτρων που προσφέρονται τόσο από την Κυβέρνηση όσο και από την ΕΕ, βοήθεια για την εξασφάλιση των απαραίτητων αδειών και πληροφορίες σχετικά με τη νομική και νομοθεσία της Ελλάδας. θεσμικό πλαίσιο. Ο Οργανισμός Invest in Greece έχει επίσης την εξουσία να κάνει συγκεκριμένες συστάσεις για αλλαγές στο νομικό και θεσμικό πλαίσιο για τις επενδύσεις. Σε σχέση με το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής, ο Οργανισμός Invest in Greece έχει οριστεί να λειτουργεί ως ενιαίος σταθμός για στρατηγικές επενδύσεις. Ως εκ τούτου, θα λαμβάνει αιτήσεις από επενδυτές, θα τις αξιολογεί, θα εκδίδει τη γνώμη της και θα διεξάγει τις διαδικασίες αδειοδότησης και θα διοργανώνει προσκλήσεις υποβολής προσφορών.
40
Το 2009, ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου (επενδύσεις) στην Ελλάδα μειώθηκε στο 17,2% του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές, έναντι 19,2% του ΑΕΠ το 2008 και 22,7% του ΑΕΠ το 2007. το 2010, σύμφωνα με προσωρινές εκτιμήσεις, μειώθηκε περαιτέρω στο 14,8% του ΑΕΠ. Οι εισερχόμενες άμεσες ξένες επενδύσεις ("ΑΞΕ") στην Ελλάδα αυξήθηκαν από 1.692,0 εκατ. ευρώ, ή 0,9% του ΑΕΠ, το 2004 σε 4.268,8 εκατ. ευρώ, ή 2,0% του ΑΕΠ, το 2006 πριν υποχωρήσουν σε 1.542,7 εκατ. ευρώ το 2007, αυξάνοντας σε ευρώ 3.071,1 εκατ. το 2008 και υποχωρώντας εκ νέου σε 1.753,8 εκατ. ευρώ, ή 0,75% του ΑΕΠ το 2009. Τον Ιανουάριο-Νοέμβριο 2010, οι εισροές ΑΞΕ ανήλθαν σε 1.553,2 εκατ. ευρώ. Έτσι, το 2009, οι εισερχόμενες ΑΞΕ παρουσίασαν μείωση 42,9% ως συνέπεια της διεθνούς κρίσης και στη συνέχεια περαιτέρω μείωση 10,5% σε ετήσια βάση τον Ιανουάριο-Νοέμβριο 2010. Κατά την περίοδο 2003-2009, οι εισροές ΑΞΕ ανήλθαν συνολικά σε 14,0 € δισ. ευρώ, ενώ οι εξωστρεφείς ΑΞΕ ανήλθαν σε 12,6 δισ. ευρώ, με αποτέλεσμα την καθαρή εισροή ΑΞΕ 1,4 δισ. ευρώ. Οι εξαγωγικές ΑΞΕ αναλαμβάνουν εταιρείες που εδρεύουν στην Ελλάδα και αφορούν κυρίως επενδύσεις και εξαγορές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, σε κάποιο βαθμό στην Κεντρική Ευρώπη, καθώς και στην περιοχή της Μεσογείου. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα εκπληρώνει έναν σημαντικό ρόλο «γέφυρας» στα Βαλκάνια.
ΑΜΕΣΕΣ ΞΕΝΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||||
Ελληνικές επενδύσεις στο εξωτερικό | 1.180,4 | (3.224,4 | ) | (3.832,9 | ) | (1.650,4 | ) | (1.479.3 | ) | (844.0 | ) | ||||||||
Ξένες επενδύσεις στην Ελλάδα | 501,3 | 4.268,8 | 1.542,7 | 3.071,1 | 1.753,8 | 1.553,2 | |||||||||||||
Σύνολο άμεσης επένδυσης | (679.1 | ) | 1.044,4 | (2.290,2 | ) | 1.420,7 | 274,5 | 709,2 | |||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία που καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Νοέμβριο του 2010.
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
41
ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟ ΚΑΙ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Το Ευρωπαϊκό Σύστημα Κεντρικών Τραπεζών και η Τράπεζα της Ελλάδος
Η Τράπεζα της Ελλάδος (η «Τράπεζα») είναι η κεντρική τράπεζα της Ελληνικής Δημοκρατίας εντός του ΕΣΚΤ. Επί του παρόντος, το Ελληνικό Δημόσιο ελέγχει το 55,2% του μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας, με το 45,2% να κατέχεται από δημόσιους φορείς και το 10% από το Ελληνικό Δημόσιο και τις κρατικές εμπορικές και βιομηχανικές επιχειρήσεις. Το υπόλοιπο των μετοχών της Τράπεζας κατέχεται ευρέως από το κοινό. Σύμφωνα με το νόμο, μετοχές της Τράπεζας που κατέχονται από κρατικές επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς δεν μπορούν να ενεχυριαστούν ή να μεταβιβαστούν εκτός εάν εγκριθεί από τον Διοικητή της Τράπεζας.
Η Τράπεζα ενεργεί ως θεματοφύλακας και χρηματοοικονομικός αντιπρόσωπος της Κυβέρνησης όσον αφορά τη συμμετοχή της στο ΔΝΤ και διαχειρίζεται τα αποθέματά της σε χρυσό και συνάλλαγμα. Επίσης, της ανατίθενται εποπτικές και ρυθμιστικές εξουσίες σε όλες τις τράπεζες και τα μη καταθετικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που λειτουργούν, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα. Επιπλέον, η Τράπεζα είναι επιφορτισμένη με τη διεκπεραίωση διεθνών διμερών και πολυμερών συμφωνιών πληρωμής.
Οι ελληνικές τράπεζες υπόκεινται σε τακτικούς ελέγχους από την Τράπεζα και υποχρεούνται να παρέχουν στην Τράπεζα όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για στατιστικούς και ρυθμιστικούς σκοπούς. Άλλοι κανονισμοί που ισχύουν για τον τραπεζικό κλάδο σχετίζονται με την υιοθέτηση από τις τράπεζες ενός συγκεκριμένου λογιστικού σχεδίου, την επιβολή προληπτικών κανόνων όσον αφορά τους δείκτες φερεγγυότητας, τα όρια στα μεγάλα ανοίγματα, τα ελάχιστα επίπεδα προβλέψεων για ζημίες δανείων και τις υποχρεωτικές εισφορές σε ασφάλιση καταθέσεων κεφάλαιο.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το ΕΣΚΤ είναι υπεύθυνο για το νομισματικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το ΕΣΚΤ αποτελείται από την ΕΚΤ και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των 27 κρατών μελών, ενώ το Ευρωσύστημα αποτελείται από την ΕΚΤ και τις εθνικές κεντρικές τράπεζες των 17 κρατών μελών που έχουν υιοθετήσει το ευρώ ως νόμιμο νόμισμα.
Την 1η Ιανουαρίου 1999, το Ευρωσύστημα ανέλαβε την ευθύνη για την ενιαία νομισματική πολιτική για τη ζώνη του ευρώ. Τα όργανα λήψης αποφάσεων είναι το Διοικητικό Συμβούλιο και η Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΚΤ. Οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών που δεν αποτελούν μέρος του Ευρωσυστήματος εκπροσωπούνται στο Γενικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, αλλά δεν έχουν δικαίωμα ψήφου στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, ιδίως όσον αφορά τη νομισματική πολιτική. Πρωταρχικός στόχος του Ευρωσυστήματος είναι να διατηρήσει τη σταθερότητα των τιμών, υποστηρίζοντας παράλληλα τις γενικές οικονομικές πολιτικές της ΕΕ.
Μέσα Νομισματικής Πολιτικής του ΕΣΚΤ
Για να επιτύχει τους επιχειρησιακούς του στόχους, το ΕΣΚΤ διεξάγει πράξεις ανοικτής αγοράς, προσφέρει πάγιες διευκολύνσεις και απαιτεί από τα πιστωτικά ιδρύματα να διατηρούν ελάχιστα αποθεματικά σε λογαριασμούς στο ΕΣΚΤ. Οι πράξεις ανοικτής αγοράς διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη νομισματική πολιτική του ΕΣΚΤ για τον έλεγχο των επιτοκίων και τη διαχείριση της κατάστασης ρευστότητας στην αγορά. Οι διαθέσιμες πράξεις ανοικτής αγοράς είναι οι αντιστρεπτέες συναλλαγές, οι οριστικές συναλλαγές, η έκδοση πιστοποιητικών χρέους ή οι πράξεις ανταλλαγής συναλλάγματος και η είσπραξη καταθέσεων καθορισμένης διάρκειας. Οι πάγιες διευκολύνσεις έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν ή να απορροφούν ρευστότητα μίας ημέρας και η επιβολή ελάχιστων υποχρεωτικών αποθεματικών επιτρέπει στο ΕΣΚΤ να σταθεροποιεί τα επιτόκια της χρηματαγοράς, να δημιουργεί (ή να διευρύνει) διαρθρωτικό έλλειμμα ρευστότητας και ενδεχομένως να συμβάλλει στον έλεγχο της νομισματικής επέκτασης.
Ενώ τα συνολικά μέσα νομισματικής πολιτικής του παρέμειναν αμετάβλητα, το ΕΣΚΤ άλλαξε το πλαίσιο ρευστότητάς του αρκετά ουσιαστικά ως απάντηση στην παγκόσμια οικονομική και χρηματοπιστωτική κρίση. Η ΕΚΤ έχει παράσχει σημαντικά ποσά ρευστότητας στον ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό τομέα. Τα μέτρα ρευστότητας συνοδεύτηκαν από εκτεταμένες αλλαγές στο πλαίσιο ρευστότητας της ΕΚΤ, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης των περιουσιακών στοιχείων που είναι αποδεκτά ως εξασφάλιση στο Ευρωσύστημα, της ενίσχυσης των εργασιών ανοικτής αγοράς, της παροχής ρευστότητας σε δολάρια ΗΠΑ στους αντισυμβαλλομένους του Ευρωσυστήματος, της παροχής ρευστότητας σε ευρώ σε κεντρικές τράπεζες εκτός του Ευρωσυστήματος και αλλαγές στον διάδρομο των σταθερών επιτοκίων διευκόλυνσης της ΕΚΤ. Εκτός από αυτά τα μέτρα ρευστότητας, η ΕΚΤ μείωσε το βασικό της επιτόκιο από 4,25% τον Ιούλιο του 2008 σε 1,00% στις αρχές
42
Μάιος 2009—το χαμηλότερο επίπεδο επιτοκίου από την εισαγωγή του ευρώ το 1999. Επίσης, στις αρχές Μαΐου 2009, η ΕΚΤ αποφάσισε να εφαρμόσει περαιτέρω μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της διενέργειας πρόσθετων πράξεων πιο μακροπρόθεσμης αναχρηματοδότησης παροχής ρευστότητας, της αποδοχής του ευρωπαϊκού Η Τράπεζα Επενδύσεων ως αποδεκτός αντισυμβαλλόμενος στις πράξεις νομισματικής πολιτικής του Ευρωσυστήματος και η αγορά καλυμμένων ομολόγων σε ευρώ που εκδόθηκαν στη ζώνη του ευρώ συνολικού όγκου 60 δισεκατομμυρίων ευρώ. Οι αγορές ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του 2010. Σύμφωνα με τις πράξεις ενισχυμένης ρευστότητας, ο ισολογισμός της ΕΚΤ αυξήθηκε έντονα το 2008 και έφτασε τα 383,9 δισ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2008. Η μείωση της αβεβαιότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές το 2009 οδήγησε σε Η χαμηλότερη ζήτηση για ρευστότητα και ο ισολογισμός της ΕΚΤ συρρικνώθηκε στα 138,0 δισ. ευρώ στις 31 Δεκεμβρίου 2009. Για την αντιμετώπιση σοβαρών εντάσεων που παρεμποδίζουν τον μηχανισμό μετάδοσης της νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ, η ΕΚΤ αποφάσισε στις αρχές Μαΐου 2010 να πραγματοποιήσει περαιτέρω παρεμβάσεις στο αγορές χρεογράφων του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα της ζώνης του ευρώ για τη διασφάλιση του βάθους και της ρευστότητας σε εκείνα τα τμήματα της αγοράς που είναι δυσλειτουργικά (το «Πρόγραμμα για τις Αγορές Τίτλων»). Προκειμένου να αποστειρώσει τον αντίκτυπο των παραπάνω παρεμβάσεων, η ΕΚΤ θα προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες για την εκ νέου απορρόφηση της ρευστότητας. Τα μέτρα δεν θα επηρεάσουν τη νομισματική πολιτική της ζώνης του ευρώ. Στις 21 Ιανουαρίου 2011, η αξία των συσσωρευμένων αγορών στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγορών Τίτλων ανήλθε συνολικά σε 76,5 δισ. ευρώ. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει τίτλους που εκδόθηκαν από το Ελληνικό Δημόσιο. Για πληροφορίες σχετικά με την αύξηση κεφαλαίου της ΕΚΤ, βλ. «Γενικά — Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση — Νομισματική Ολοκλήρωση — Γενικά».
Στρατηγική και Τιμές Νομισματικής Πολιτικής
Πρωταρχικός στόχος της ΕΚΤ είναι να διατηρήσει τη μεσοπρόθεσμη σταθερότητα των τιμών, η οποία ορίζεται ως ετήσια αύξηση του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή για τη ζώνη του ευρώ κατά λιγότερο από 2%. Ωστόσο, η ΕΚΤ διευκρίνισε ότι, στο πλαίσιο αυτού του ορισμού, στοχεύει σε ποσοστό πληθωρισμού κοντά στο 2%. Αυτός ο στόχος υποδηλώνει τη δέσμευση για παροχή επαρκούς περιθωρίου για την αποφυγή του κινδύνου αποπληθωρισμού. Η στρατηγική νομισματικής πολιτικής που προσανατολίζεται στη σταθερότητα που χρησιμοποιεί η ΕΚΤ για την επίτευξη αυτού του στόχου βασίζεται σε δύο πυλώνες: (1) ανάλυση και αξιολόγηση των βραχυπρόθεσμων έως μεσοπρόθεσμων κινδύνων για τη σταθερότητα των τιμών (οικονομική ανάλυση). και (2) αξιολόγηση των μεσοπρόθεσμων έως μακροπρόθεσμων νομισματικών εξελίξεων (νομισματική ανάλυση).
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις τάσεις των τιμών στην Ελλάδα, ανατρέξτε στην ενότητα «Οικονομία—Τιμές και μισθοί».
Συναλλαγματικές ισοτιμίες και έλεγχοι
Το ευρώ είναι ένα ελεύθερα μετατρέψιμο νόμισμα. Από την εισαγωγή του, το ευρώ έχει γίνει το δεύτερο πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο νόμισμα διεθνώς. Οι συναλλαγές συναλλάγματος δεν απαιτούν άδειες ή άλλες άδειες. Οι συναλλαγές στην κεφαλαιαγορά δεν υπόκεινται σε καμία άδεια ή παρόμοιες απαιτήσεις. Ο χρυσός μπορεί να εισάγεται και να εξάγεται ελεύθερα, με την επιφύλαξη μόνο της επιβολής ΦΠΑ σε ορισμένες συναλλαγές.
Ο ακόλουθος πίνακας παρουσιάζει τις μέσες συναλλαγματικές ισοτιμίες για επιλεγμένα νομίσματα έναντι του ευρώ για κάθε ένα από τα αναφερόμενα έτη.
ΕΥΡΩ ΙΣΟΤΙΜΙΕΣ
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Αμερικάνικο δολλάριο | 1,2556 | 1,3705 | 1,4708 | 1,3948 | 1,3257 | |||||||||||
Γιεν Ιαπωνίας | 146.02 | 161,25 | 152,45 | 130,34 | 116,24 | |||||||||||
βρετανική λίρα | 0,68173 | 0,68434 | 0,79628 | 0,89094 | 0,85784 | |||||||||||
ελβετικό φράγκο | 1,5729 | 1,6427 | 1,5874 | 1,5100 | 1,3803 | |||||||||||
Πηγή: Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
43
Αποθέματα χρυσού και συναλλάγματος
Τα αποθέματα χρυσού και ξένου συναλλάγματος της Ελληνικής Δημοκρατίας διαχειρίζονται από την Τράπεζα και έχουν τη μορφή άμεσων συμμετοχών από την Τράπεζα, εισφορές μελών από την Ελλάδα στο ΔΝΤ εκφρασμένες σε συνάλλαγμα και κατατεθειμένες στο ΔΝΤ και ορισμένες διευκολύνσεις και ΕΤΔ που εκδίδονται από το ΔΝΤ στην Ελλάδα.
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει τη σύνθεση των διεθνών αποθεματικών της Τράπεζας για κάθε ένα από τα αναφερόμενα έτη:
ΑΠΟΘΕΜΑΤΙΚΑ ΧΡΥΣΟΥ ΚΑΙ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
| | Στις 31 Δεκεμβρίου, | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |||||||||||
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||
Ξένο συνάλλαγμα | 310 | 352 | 114 | 138 | 81 | |||||||||||
Χρυσός | 1.734 | 2.056 | 2.268 | 2.771 | 3.786 | |||||||||||
Θέση αποθεματικών του ΔΝΤ | 97 | 58 | 116 | 186 | 198 | |||||||||||
SDR | 28 | 25 | 23 | 762 | 712 | |||||||||||
Σύνολο | 2.169 | 2.491 | 2.521 | 3.857 | 4.777 | |||||||||||
Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2010, τα διεθνή αποθεματικά ανήλθαν σε 4.777 εκατ. ευρώ. Ο χρυσός αποτιμάται από την Τράπεζα με την ισοτιμία κλεισίματος της αγοράς στο τέλος κάθε τριμήνου.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2009, τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ΟΝΕ έχουν μεταβιβάσει συναλλαγματικά διαθέσιμα συνολικού ποσού ίσου με περίπου 40,1 δισεκ. ευρώ στην ΕΚΤ, αποτελούμενα από συναλλαγματικά αποθέματα και χρυσό. Η ΕΚΤ διαχειρίζεται τα συναλλαγματικά διαθέσιμα που της μεταβιβάζονται. Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα που δεν μεταβιβάστηκαν στην ΕΚΤ συνεχίζουν να τηρούνται και να διαχειρίζονται οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών μελών που συμμετέχουν στην ΟΝΕ. Προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή στο πλαίσιο της ενιαίας νομισματικής και συναλλαγματικής πολιτικής της ΟΝΕ, η ΕΚΤ παρακολουθεί και συντονίζει τις συναλλαγές της αγοράς που διενεργούνται με αυτά τα περιουσιακά στοιχεία.
Ο Ελληνικός Χρηματοοικονομικός Τομέας
Ιδρύματα
Ο ελληνικός χρηματοπιστωτικός τομέας αποτελείται από εμπορικές τράπεζες, ένα εξειδικευμένο πιστωτικό ίδρυμα, συνεταιριστικές τράπεζες και μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Οι εμπορικές τράπεζες διαδραματίζουν κυρίαρχο ρόλο στην προσέλκυση αποταμιεύσεων και στην παροχή χρηματοδότησης σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας, καθώς το σύνολο του ενεργητικού τους αντιπροσωπεύει σχεδόν το 75% του ενεργητικού του χρηματοπιστωτικού τομέα. Τα μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, όπως οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι επενδυτικές εταιρείες και τα αμοιβαία κεφάλαια, διαδραματίζουν όλο και πιο σημαντικό ρόλο στο ελληνικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Η Τράπεζα είναι υπεύθυνη για την τραπεζική εποπτεία, η οποία έχει ενισχυθεί σε σχέση με το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής, ώστε να περιλαμβάνει συχνότερες αναφορές και τριμηνιαία stress tests. Επιπλέον, και σε σχέση με το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής, πρόσφατα ανατέθηκε στην Τράπεζα η ευθύνη για την εποπτεία του ασφαλιστικού κλάδου.
Αγορά Αξιών
Το Χρηματιστήριο Αθηνών («ΧΑ») είναι αυτή τη στιγμή η μόνη επίσημη αγορά στην Ελλάδα για διαπραγμάτευση μετοχών. Ιδρύθηκε το 1867 ως αυτορρυθμιζόμενος κρατικός οργανισμός, το ΧΑ είναι σήμερα μια ανώνυμη εταιρεία (ανώνυμη εταιρεία) που διοικείται από ένα διοικητικό συμβούλιο αποτελούμενο από επτά μέλη που υπηρετούν για τριετή θητεία.
44
Μέλη του Χ.Α. δικαιούνται να κάνουν εντολές διαπραγμάτευσης χρηματιστηριακές εταιρείες που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια οργάνωσης, προσωπικού, κεφαλαιακής επάρκειας και τεχνικής ικανότητας και έχουν λάβει άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς (Ε.Κ.Ε.). Από το 2000, τα πιστωτικά ιδρύματα μπορούν επίσης να γίνουν μέλη υπό την προϋπόθεση ότι τους έχει χορηγηθεί άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Επιπλέον, μετά την εφαρμογή της Οδηγίας για τις Αγορές Χρηματοοικονομικών Επενδύσεων, το ΧΑ διαθέτει 15 εξ αποστάσεως μέλη που είναι εταιρείες από άλλα κράτη μέλη της Ε.Ε.
Οι παρακάτω τύποι τίτλων διαπραγματεύονται σήμερα στο ΧΑ:
- •
- ονομαστικές και ανώνυμες μετοχές των εισηγμένων εταιρειών και τα δικαιώματά τους·
- •
- κρατικά ομόλογα στον κομιστή· και
- •
- εταιρικά ομόλογα.
Η πλειονότητα των συναλλαγών αφορά διαπραγμάτευση μετοχών στο Ολοκληρωμένο Αυτοματοποιημένο Σύστημα Ηλεκτρονικών Συναλλαγών (OASIS), ενώ μάλλον περιορισμένη δραστηριότητα παρατηρείται σε άλλους τύπους τίτλων, καθώς τα κρατικά ομόλογα διαπραγματεύονται κυρίως μέσω της Ηλεκτρονικής Δευτερογενούς Αγοράς Τίτλων (ΗΔΑΤ) που διαχειρίζεται η Τράπεζα Η Ελλάδα και η αγορά εταιρικών ομολόγων στην Ελλάδα βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδια ανάπτυξης.
Μετά από θεσμική μεταρρύθμιση που τέθηκε σε ισχύ από τα τέλη Νοεμβρίου 2005, το ΧΑ περιλαμβάνει μία χρηματιστηριακή αγορά που χωρίζεται σε τέσσερις τομείς: μεγάλη κεφαλαιοποίηση, μεσαία και μικρή κεφαλαιοποίηση, το ειδικό χρηματιστήριο και το υπό εποπτεία τομέα. Στις αρχές του 2008 ξεκίνησε μια πρόσθετη αγορά, η εναλλακτική αγορά (ENA), η οποία είναι ανοιχτή σε μικρές επιχειρήσεις που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για εισαγωγή στα άλλα τμήματα της αγοράς. Το Κεντρικό Αποθετήριο Αξιών (ΕΧΑΕ) διαχειρίζεται την εκκαθάριση και τον διακανονισμό των συναλλαγών. Τέλος, εκτός από το χρηματιστήριο, το ΧΑ λειτουργεί και ξεχωριστή αγορά παραγώγων.
Οι τιμές των μετοχών στη ζώνη του ευρώ κατέγραψαν σχετικά μικρή άνοδο το 2010 καθώς ο δείκτης Dow Jones EURO STOXX 50 αυξήθηκε κατά 12,0% μετά από πτώση 22,9% το 2009, ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης.
Οι τιμές των μετοχών, η αξία συναλλαγών και ο όγκος συναλλαγών μέσω του ΧΑ μειώθηκαν απότομα ως αποτέλεσμα της κρίσης το 2010. Ο σύνθετος δείκτης τιμών μετοχών του ΧΑ μειώθηκε κατά 35,6% μεταξύ Δεκεμβρίου 2009 και Δεκεμβρίου 2010. Ο ημερήσιος μέσος όγκος συναλλαγών έφτασε τα €139,6 εκατ. 2010, σημειώνοντας μείωση 31,8% σε σχέση με το 2009, ενώ η αξία των μετοχικών τίτλων που διαπραγματεύθηκαν το 2010 ανήλθε σε 54.007 εκατ. ευρώ, έναντι 83.447 εκατ. ευρώ το 2009.
Η άντληση κεφαλαίων μέσω του χρηματιστηρίου το 2010 ανήλθε σε 3.426 εκατ. ευρώ, που αποδίδονται κυρίως στον τραπεζικό τομέα (και ειδικότερα σε τέσσερα πιστωτικά ιδρύματα), έναντι 4.295 εκατ. ευρώ το 2009 και πάλι κυρίως σε πιστωτικά ιδρύματα.
Τέλος, παρά την ανάπτυξη του χρηματοπιστωτικού τομέα στην Ελλάδα, η δραστηριότητα των αμοιβαίων κεφαλαίων υποχώρησε για έκτη συνεχή χρονιά. Συγκεκριμένα, το συνολικό ενεργητικό των 308 αμοιβαίων κεφαλαίων τον Σεπτέμβριο του 2010 (305 το 2009) ανήλθε σε 8.212 εκατ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 23,1% σε σύγκριση με το 2009. Ανά επιμέρους κατηγορία, τα αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς αντιπροσωπεύουν το 14% του συνολικού ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων τον Σεπτέμβριο του 2010 (έναντι 19% το 2009) μείωσαν το μερίδιό τους στο σύνολο του ενεργητικού των αμοιβαίων κεφαλαίων, ενώ τα μερίδια των ομολογιακών κεφαλαίων (Σεπτ. 2010: 32%, 2009: 30%), των κεφαλαίων ειδικού σκοπού (Σεπτέμβριος 2010: 6%, 2009: 5%), και τα funds of funds (Σεπτέμβριος 2010: 9%, 2009: 7%) αυξήθηκαν. Τέλος, τα μερίδια των μικτών αμοιβαίων κεφαλαίων και των μετοχικών κεφαλαίων παρέμειναν σταθερά στο 15% και 24%, αντίστοιχα.
45
Απόκριση πολιτικής στην κρίση στις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές
Το φθινόπωρο του 2008, η κυβέρνηση ενέκρινε μια δέσμη μέτρων για τη σταθεροποίηση της ελληνικής χρηματοπιστωτικής αγοράς που αποτελείται από τα ακόλουθα τρία σχήματα:
- •
- Σχέδιο ανακεφαλαιοποίησης ύψους €5 δισ. βάσει του οποίου τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα μπορούν να εκδίδουν προνομιούχες μετοχές που αγοράζονται από το Δημόσιο ως αντάλλαγμα για κρατικά ομόλογα διάρκειας τριών ετών. Αυτό επιτρέπει στα πιστωτικά ιδρύματα να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους βάση έναντι πιθανών ζημιών. Οι προνομιούχες μετοχές αντιμετωπίζονται ως μη βασικά πρωτοβάθμια κεφάλαια και φέρουν επιτόκιο με επιτόκιο 10%.
- •
- Σύστημα εγγυήσεων ύψους 15 δισ. ευρώ που καλύπτει νέα χρέη (με τη μορφή δανείων ή τίτλων) με διάρκεια από τρεις μήνες έως τρία χρόνια, που εκδίδονται από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, έναντι αποδοχών. Οι εγγυήσεις καλύπτονται από αποδεκτά περιουσιακά στοιχεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Το χρέος μειωμένης εξασφάλισης και τα διατραπεζικά δάνεια εξαιρούνται από το καθεστώς. Το καθεστώς αυτό αυξήθηκε συνολικά κατά 40 δισεκατομμύρια ευρώ το 2010 και παρατάθηκε έως τις 30 Ιουνίου 2011.
- •
- Σχέδιο τίτλων ύψους 8 δισ. ευρώ, που παρέχει κρατικά ομόλογα σε επιλέξιμα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Αυτό ενισχύει την πρόσβαση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων στη ρευστότητα κυρίως μέσω πράξεων αντιπροσωπείας. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δανείζονται τα ομόλογα έναντι εξασφαλίσεων υπό την επιφύλαξη σημαντικών περικοπών και καταβάλλουν προμήθεια παρόμοια με την αμοιβή στο πλαίσιο του συστήματος εγγυήσεων.
Όλα τα προγράμματα είναι ανοιχτά σε όλα τα πιστωτικά ιδρύματα που έχουν άδεια στην Ελλάδα. Είναι περιορισμένα σε χρόνο και εύρος, με παράθυρα εισόδου έως και έξι μήνες και ανώτατα όρια προϋπολογισμού. Οι δικαιούχοι υποχρεούνται να καταβάλουν αμοιβή προσανατολισμένη στην αγορά. Τα μέτρα στοχεύουν μόνο οικονομικά υγιή ιδρύματα. η παροχή εγγυήσεων και η κατανομή κεφαλαίων και ομολόγων βασίζονται στις απαιτήσεις φερεγγυότητας και κεφαλαιακού δείκτη.
Μόνο τα μέτρα που λαμβάνονται βάσει του πρώτου καθεστώτος έχουν άμεσο αντίκτυπο στο δημόσιο χρέος και στο έλλειμμα. Από την έναρξη των προγραμμάτων έως τις 28 Δεκεμβρίου 2010, ποσό περίπου 57,5 δισ. ευρώ είχε απορροφηθεί ως εξής:
- •
- 3,8 δισ. ευρώ στο πλαίσιο του καθεστώτος ανακεφαλαιοποίησης το 2009.
- •
- 3,0 δισεκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο του συστήματος εγγυήσεων το 2009, εκ των οποίων τα 2,0 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν λήξει και 45 δισεκατομμύρια ευρώ το 2010.
- •
- 1,9 δισ. ευρώ το 2008, 2,8 δισ. ευρώ το 2009 και 3,0 δισ. ευρώ το 2010 στο πλαίσιο του συστήματος τίτλων.
Βασικές Χρηματοοικονομικές Τομεακές Πολιτικές σε σχέση με το Πρόγραμμα Χρηματοοικονομικής Βοήθειας
Παρά τα μέτρα σταθεροποίησης που ελήφθησαν ως απάντηση στην παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, ο ελληνικός χρηματοπιστωτικός τομέας συνέχισε να υποφέρει από στενές συνθήκες ρευστότητας καθώς η επιδείνωση των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων της Ελλάδας και η σχετική απώλεια εμπιστοσύνης οδήγησαν τους οίκους αξιολόγησης να υποβαθμίσουν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα, τα οποία κατείχαν ευρέως τα ελληνικά τράπεζες. Στο τέλος του 2009, οι τράπεζες έχασαν την πρόσβαση στις διεθνείς αγορές χρήματος, δεν ανανεώθηκαν οι λήγουσες διατραπεζικές υποχρεώσεις και καταγράφηκαν κάποιες μέτριες εκροές καταθέσεων τους πρώτους μήνες του 2010. Ως αποτέλεσμα, οι ελληνικές τράπεζες άρχισαν να βασίζονται όλο και περισσότερο στην ΕΚΤ για ρευστότητα. Επιπλέον, η αποδυνάμωση των επιδόσεων της ελληνικής οικονομίας είχε ως αποτέλεσμα την αντιστροφή της πιστωτικής επέκτασης και την αύξηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, οδηγώντας σε αυξανόμενες ανησυχίες και για τη φερεγγυότητα. Εντοπίστηκαν επίσης διαρθρωτικά προβλήματα με τον χρηματοπιστωτικό τομέα, συμπεριλαμβανομένης της εποπτείας.
Ως μέρος του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής που συμφωνήθηκε σε σχέση με το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας που επεκτείνεται από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης και το ΔΝΤ (βλ. «Πρόγραμμα Δημόσιων Οικονομικών — Χρηματοοικονομικής Βοήθειας»), η Ελλάδα, επομένως, ανέλαβε να εφαρμόσει διάφορες μεταρρυθμίσεις του ελληνικού χρηματοπιστωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένης της ίδρυσης του FSF. Ο σκοπός του FSF είναι να διατηρήσει
46
τη σταθερότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος με την παροχή μετοχικού κεφαλαίου σε πιστωτικά ιδρύματα που είναι εξουσιοδοτημένα να λειτουργούν στην Ελλάδα σε περίπτωση σημαντικής μείωσης των κεφαλαιακών αποθεμάτων ασφαλείας.
Το FSF ιδρύθηκε τον Ιούλιο του 2010 ως ίδρυμα ιδιωτικού δικαίου με ισχυρή δομή διακυβέρνησης που διασφαλίζει την ανεξαρτησία, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία. Το διοικητικό συμβούλιο, το οποίο διορίστηκε τον Οκτώβριο του 2010, αποτελείται από επτά μέλη. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η ΕΚΤ έχουν επίσης έναν παρατηρητή χωρίς δικαίωμα ψήφου, ο οποίος μπορεί να παρίσταται στις μηνιαίες συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου. Το FSF έχει περιορισμένη διάρκεια και θα λήξει στις 30 Ιουνίου 2017.
Το FSF μπορεί να ενεργοποιηθεί εάν συμβούν ορισμένα γεγονότα ενεργοποίησης, όπως όταν ο δείκτης κεφαλαίου μιας τράπεζας πέσει κάτω από τις νομικά απαιτούμενες απαιτήσεις κεφαλαιακής επάρκειας. Γενικά, το κεφάλαιο θα χορηγείται με τη μορφή προνομιούχων μετοχών με απόδοση κεφαλαίου που καθορίζεται από το FSF σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ. Οι προνομιούχες μετοχές θα έχουν εκτεταμένα δικαιώματα ψήφου και ελέγχου, η διανομή μερισμάτων θα περιοριστεί και η διαχείριση των τραπεζών που χρησιμοποιούν κεφάλαια από το FSF θα υπόκειται σε περιορισμούς στις αποζημιώσεις. Τα κεφάλαια θα διατεθούν για την παρουσίαση ενός επιχειρηματικού σχεδίου έκτακτης ανάγκης, το οποίο περιλαμβάνει χρονοδιάγραμμα και σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
Το συνολικό κεφάλαιο του ΤΧΣ θα ανέλθει σε 10 δισεκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα προέλθουν από κεφάλαια που παρέχονται από το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας και θα καταβάλλονται στο ΤΧΣ σε δόσεις. Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2010 είχαν εκταμιευθεί συνολικά 1,5 δισ. ευρώ. Ωστόσο, σύμφωνα με τις τρέχουσες προβλέψεις, οι τράπεζες δεν αναμένεται να στραφούν στο FSF στο εγγύς μέλλον. Ένας αποκλειστικός λογαριασμός θα ανοίξει από το Γενικό Λογιστήριο στον οποίο θα τοποθετηθούν οι επόμενες δόσεις του FSF μέχρι να χρειαστούν, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να βελτιστοποιήσει τη διαχείριση μετρητών.
Τον Ιούλιο του 2010, η Επιτροπή Ευρωπαϊκών Αρχών Τραπεζικής Εποπτείας πραγματοποίησε πανευρωπαϊκές προσομοιώσεις ακραίων καταστάσεων στις μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες. Η μεγαλύτερη δημόσια τράπεζα στην Ελλάδα, η Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος («ΑΤΕ»), απέτυχε σε αυτά τα stress tests ως αποτέλεσμα της συσσώρευσης ζημιών που οδήγησε σε διάβρωση της κεφαλαιακής της βάσης. Λόγω του φτωχού χαρτοφυλακίου περιουσιακών στοιχείων της ΑΤΕ και της ραγδαίας επιδείνωσης της κεφαλαιακής βάσης, υπήρχαν ανησυχίες σχετικά με την κερδοφορία και τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητά της.
Τον Αύγουστο του 2010, το Υπουργείο Οικονομικών διόρισε τρεις διεθνείς επενδυτικές τράπεζες ως συμβούλους για τη διεξαγωγή στρατηγικής μελέτης για το μέλλον του ελληνικού τραπεζικού τομέα και τον εντοπισμό επιλογών για το Υπουργείο Οικονομικών σε σχέση με τα μερίδιά του σε διάφορες κρατικές τράπεζες. συμπεριλαμβανομένης της ΑΤΕ. Η μελέτη ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2010 και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η ΑΤΕ θα πρέπει να αναδιαρθρωθεί σε βάθος ως αυτόνομο ίδρυμα με μειωμένο δανεισμό σε δημόσιους φορείς και ενισχυμένη εταιρική διακυβέρνηση. Προβλέπεται ανακεφαλαιοποίηση της τράπεζας το 2011, με την επιφύλαξη έγκρισης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η στρατηγική ανασκόπηση συνέστησε επίσης στην Κυβέρνηση να πουλήσει το μερίδιό της στην Ταχυδρομική Τράπεζα μέχρι το τέλος του 2011 και να διαβουλευθεί με τη διοίκηση της Attica Bank σχετικά με την πώληση του μεριδίου της κυβέρνησης στην τράπεζα αυτή.
Άλλες πολιτικές του χρηματοπιστωτικού τομέα που δρομολογήθηκαν σε σχέση με το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας περιλαμβάνουν νομοθεσία για την αντιμετώπιση της αναδιάρθρωσης των χρεών των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, μέτρα για τη βελτίωση της ποιότητας της τραπεζικής εποπτείας, συμπεριλαμβανομένης της μεθοδολογίας των εποπτικών προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων, μέτρα για την ενίσχυση του συντονισμού με άλλες εθνικές τραπεζικές εποπτικές αρχές εντός του πλαισίου της ΕΕ και προσπάθειες για αύξηση της ευελιξίας των τραπεζών, ώστε να τους επιτραπεί να μειώσουν το κόστος, για παράδειγμα, τερματίζοντας τη διαδικασία με την οποία οι υπάλληλοι των δημόσιων τραπεζών επωφελούνται από συμβάσεις παρόμοιες με εκείνες που χορηγούνται σε δημόσιους υπαλλήλους.
47
Εισαγωγή
Το οικονομικό έτος της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι το ημερολογιακό έτος. Το Υπουργείο Οικονομικών, σε στενή συνεργασία με το Ελληνικό Γενικό Λογιστήριο, είναι υπεύθυνο για την κατάρτιση του ετήσιου προϋπολογισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας (ο «Προϋπολογισμός της Κεντρικής Κυβέρνησης»). Σύμφωνα με το ελληνικό Σύνταγμα, ο Υπουργός Οικονομικών υποχρεούται να καταθέτει στη Βουλή τον προϋπολογισμό του επόμενου έτους έως τα τέλη Νοεμβρίου κάθε έτους. Μετά από εκτεταμένες κοινοβουλευτικές συζητήσεις στην ολομέλεια, η Βουλή συνήθως εγκρίνει τον τελικό προϋπολογισμό μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους. Κατά την υποβολή κάθε ετήσιου προϋπολογισμού στη Βουλή, υποβάλλονται επίσης στη Βουλή οριστικοί λογαριασμοί για το προηγούμενο έτος και προβλέψεις για το τρέχον έτος.
Ο δημόσιος τομέας της Ελλάδας αποτελείται από τον διοικητικό δημόσιο τομέα (τη «Γενική Κυβέρνηση») και τις κρατικές επιχειρήσεις. Η Γενική Κυβέρνηση αποτελείται από την Κεντρική Κυβέρνηση, τους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης, τις τοπικές αρχές και έναν σημαντικό αριθμό νομικών προσώπων του δημοσίου. Ο προϋπολογισμός της Κεντρικής Κυβέρνησης χωρίζεται σε δύο μέρη, τον Τακτικό Προϋπολογισμό, για όλα τα τρέχοντα έσοδα και τις δαπάνες, και το ΠΔΕ, το οποίο περιλαμβάνει τις δαπάνες επενδύσεων κεφαλαίου και τις συγκεκριμένες εισροές/εσόδων κεφαλαίου που προέρχονται από τα διαρθρωτικά ταμεία της ΕΕ. Ο προϋπολογισμός, όταν υποβάλλεται στη Βουλή για εξέταση, συνοδεύεται από την Έκθεση Προϋπολογισμού, η οποία περιγράφει και αναλύει το εγχώριο και διεθνές οικονομικό περιβάλλον, τις τρέχουσες οικονομικές εξελίξεις και τις πολιτικές και δημοσιονομικούς στόχους για το επόμενο ημερολογιακό έτος.
Η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει δύο πρωτοβουλίες με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας των δημόσιων οικονομικών. Το πρώτο είναι η εισαγωγή του Προϋπολογισμού Προγραμμάτων, με στόχο τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημόσιων δαπανών, τη διευκόλυνση του πολυετούς προϋπολογισμού και την ενίσχυση της διαφάνειας στη δημοσιονομική διαχείριση. Η δεύτερη πρωτοβουλία είναι η εφαρμογή ενός νέου λογιστικού συστήματος σε δεδουλευμένη βάση που αναμένεται να παράγει ακριβέστερη παρουσίαση των δημόσιων οικονομικών και αποτελεσματική εκτέλεση του προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης. Επιπλέον, το Υπουργείο Οικονομικών ενσωμάτωσε ειδικούς εξωδημοσιονομικούς λογαριασμούς στον γενικό κρατικό προϋπολογισμό, ενίσχυσε περαιτέρω τους δημοσιονομικούς ελέγχους και ζήτησε από τις δημόσιες επιχειρήσεις να υποβάλλουν λογιστικές εκθέσεις κάθε έξι μήνες.
Υιοθετήθηκε νέο πλαίσιο (Ν. 3871/2010) για την κατάρτιση, εκτέλεση και παρακολούθηση του κρατικού προϋπολογισμού. Το νέο πλαίσιο στοχεύει στην ενίσχυση της αξιοπιστίας της κρατικής δημοσιονομικής πολιτικής μέσω μιας γενικής μεταρρύθμισης της διαδικασίας του προϋπολογισμού και του λογιστικού συστήματος του δημόσιου τομέα. Ο νέος νόμος εισάγει μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πλαίσιο και υποχρεωτικό αποθεματικό έκτακτης ανάγκης στον προϋπολογισμό. Ο προϋπολογισμός του 2011 ήταν ο πρώτος προϋπολογισμός που καταρτίστηκε βάσει του νέου πλαισίου και περιέχει λεπτομερή ανώτατα όρια δαπανών για κάθε αρμόδιο υπουργείο, τοπικές αρχές και ταμεία κοινωνικής ασφάλισης σύμφωνα με το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης. Επιπλέον, η διαφάνεια και η λογοδοσία ενισχύονται μέσω της δημιουργίας κοινοβουλευτικού γραφείου προϋπολογισμού. Οι μηχανισμοί παρακολούθησης των δαπανών ενισχύονται μέσω της δημιουργίας ενός μητρώου δεσμεύσεων που προορίζεται για την καταχώριση μηνιαίων εκθέσεων αναλήψεων υποχρεώσεων δαπανών από όλες τις οντότητες που πραγματοποιούν δαπάνες.
Πηγές εσόδων
Οι κύριες πηγές εσόδων της Ελληνικής Δημοκρατίας είναι οι φόροι συναλλαγών (Φόρος Προστιθέμενης Αξίας) και οι φόροι κατανάλωσης (ειδικοί φόροι κατανάλωσης καυσίμων και καπνού), οι μεταφορές κεφαλαίου από τα ταμεία της ΕΕ και οι φόροι εισοδήματος (προσωπικοί και εταιρικοί). Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις μεταφορές από την ΕΕ, βλέπε "—Μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης".
Σε σχέση με τις προσπάθειες της κυβέρνησης για δημοσιονομική εξυγίανση, ψηφίστηκε νέος φορολογικός νόμος τον Απρίλιο του 2010, ο οποίος στοχεύει στην απλοποίηση και αύξηση της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος και στη θέσπιση κανόνων και διαδικασιών για την αποτελεσματική καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ο νέος φορολογικός νόμος αντιπροσωπεύει μια πλήρη αναμόρφωση του ελληνικού φορολογικού συστήματος με στόχο να το καταστήσει πιο απλό, πιο σταθερό, διαφανές, δίκαιο και αποτελεσματικό.
48
για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής μέσω της βελτίωσης του ελέγχου και της ανταλλαγής πληροφοριών. Ο νόμος εισάγει μεταρρυθμίσεις σε τέσσερις βασικούς τομείς του ελληνικού φορολογικού συστήματος: Φορολογία προσωπικού εισοδήματος. φόροι κεφαλαίου και ακίνητης περιουσίας· φορολογία επιχειρήσεων και επιχειρήσεων· και τη φορολογική διοίκηση, τον έλεγχο και την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Ο νέος νόμος προβλέπει επίσης στοχευμένα φορολογικά κίνητρα για την προώθηση της επιχειρηματικότητας, τη διασφάλιση της απασχόλησης και την ενίσχυση των επενδύσεων στην έρευνα.
Τα κύρια στοιχεία του νέου φορολογικού νόμου περιλαμβάνουν:
- •
- Εισαγωγή ενιαίας προοδευτικής φορολογικής κλίμακας.
- •
- Κατάργηση της αυτόνομης φορολογίας και των περισσότερων απαλλαγών για το προσωπικό εισόδημα.
- •
- Προσδιορισμός του τεκμαρτού ελάχιστου φορολογητέου εισοδήματος με βάση τις υπηρεσίες, τα περιουσιακά στοιχεία και τα ακίνητα που κατέχει ή χρησιμοποιεί ο φορολογούμενος.
- •
- Επαναφορά προοδευτικού φόρου σε μεγάλη περιουσία, κληρονομιές και κληροδοτήματα.
- •
- Εισαγωγή προοδευτικής φορολογίας μεταβιβάσεων και εισφορών ακινήτων.
- •
- Αυξημένη φορολόγηση των εκκλησιαστικών ακινήτων και καθιέρωση φόρου επί του εισοδήματος εκκλησιαστικής περιουσίας.
- •
- Αντιμετώπιση των μερισμάτων ως εισοδήματος φυσικών προσώπων που φορολογείται στην κλίμακα προοδευτικού φόρου.
- •
- Εισαγωγή κινήτρων για τη διευκόλυνση του επαναπατρισμού κεφαλαίων από το εξωτερικό.
- •
- Μετάβαση στις υποχρεωτικές πλήρως ηλεκτρονικές φορολογικές δηλώσεις μαζί με τις μεταρρυθμίσεις της ηλεκτρονικής φορολογίας, όπως η ηλεκτρονική τιμολόγηση.
- •
- Αύξηση της φορολογικής λογοδοσίας των υπεράκτιων εταιρειών και των ιδιοκτητών τους.
- •
- Εισαγωγή κινήτρων για την έκδοση και είσπραξη αποδείξεων συναλλαγών.
- •
- Επέκταση της υποχρέωσης ΦΠΑ ώστε να συμπεριληφθούν οικονομικές δραστηριότητες που απαλλάσσονται σήμερα.
- •
- Ριζικά μέτρα για τη βελτίωση της διαδικασίας ελέγχου μέσω συστήματος διαχείρισης που βασίζεται σε πληροφορική και προσεγγίσεων βάσει κινδύνου.
- •
- Κατάργηση της διαπραγμάτευσης στην αξιολόγηση των ποινών και υιοθέτηση συστήματος βαθμών.
- •
- Αναθεώρηση και ενίσχυση υφιστάμενων διαδικασιών διασταύρωσης φορολογικών στοιχείων.
- •
- Ποινές για φοροδιαφυγή και παράνομη διακίνηση.
- •
- Αναδιοργάνωση φορολογικών υπηρεσιών.
- •
- Φορολογικά κίνητρα για τη στήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας, των επενδύσεων, της έρευνας και της προστασίας του περιβάλλοντος.
Το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας
Ο ακόλουθος πίνακας παρέχει το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης και το χρέος της γενικής κυβέρνησης ως ποσοστό του ΑΕΠ για την Ελλάδα και την ΕΕ στην τρέχουσα σύνθεσή της για τα έτη που υποδεικνύονται καθώς και τις προβλέψεις για τα έτη 2010 έως 2012, όπως ορίζονται στις φθινοπωρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2010.
49
ΕΛΛΕΙΜΜΑ ΓΕΝΙΚΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΧΡΕΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΩΣ ΠΟΣΟΣΤΟ ΤΟΥ ΑΕΠ
(ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΟΥ ελλείμματος)
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | 2011(2) | 2012(2) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ποσοστό του ΑΕΠ) | ||||||||||||||||||||||
Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης | |||||||||||||||||||||||
Ελλάδα | 5.7 | 6.4 | 9.4 | 15.4 | 9.4 | 7.4 | 7.6 | ||||||||||||||||
ΕΕ | 1.5 | 0,9 | 2.3 | 6.8 | 6.8 | 5.1 | 4.2 | ||||||||||||||||
ευρωζώνη | 1.4 | 0.6 | 2.0 | 6.3 | 6.3 | 4.6 | 3.9 | ||||||||||||||||
Χρέος Γενικής Κυβέρνησης | |||||||||||||||||||||||
Ελλάδα | 106.1 | 105,0 | 110.3 | 126,8 | 140.2 | 150,2 | 156,0 | ||||||||||||||||
ΕΕ | 61,5 | 58,8 | 61,8 | 74,0 | 79.1 | 81,8 | 83.3 | ||||||||||||||||
ευρωζώνη | 68.4 | 66,0 | 69,7 | 79.1 | 84.1 | 86,5 | 87,8 | ||||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (2)
- Προβλεπόμενα στοιχεία.
Πηγή: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Φθινοπωρινές Προβλέψεις 2010.
Στο 15,4% του ΑΕΠ, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2009 ξεπέρασε το επίπεδο του 2008. Σύμφωνα με το MEFP, το έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί κάτω από την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ το 2014, ξεκινώντας με μια προκαταβολική προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης, η οποία είναι αναμένεται να μειώσει το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κατά 6% του ΑΕΠ στο 9,4% του ΑΕΠ το 2010. Ο προϋπολογισμός του 2011 που εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2010 προβλέπει περαιτέρω προσπάθεια μείωσης του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κατά 2,0% του ΑΕΠ σε 7,4% του ΑΕΠ. Για μια επισκόπηση των μέτρων που εγκρίθηκαν ή σχεδιάστηκαν σε σχέση με τους προϋπολογισμούς του 2010 και του 2011 με στόχο την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών, βλέπε παρακάτω "—Προϋπολογισμός της Κεντρικής Κυβέρνησης—Προϋπολογισμός 2010" και «Προϋπολογισμός Κεντρικής Κυβέρνησης—Προϋπολογισμός 2011».
Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος
Σύμφωνα με το Σύμφωνο, τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ΟΝΕ υποχρεούνται να επιδιώξουν έναν μεσοπρόθεσμο στόχο να διασφαλίσουν τη μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών και να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο το δημόσιο έλλειμμά τους να υπερβεί την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ. Ένα κράτος μέλος που συμμετέχει στην ΟΝΕ του οποίου το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης υπερβαίνει την τιμή αναφοράς του 3% του ΑΕΠ υπόκειται στη «διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος». Για μια γενική περιγραφή της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος, ανατρέξτε στην ενότητα «Γενικά—Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση—Νομισματική ολοκλήρωση».
Μετά την κατάργηση της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος που κινήθηκε κατά της Ελλάδας το 2004 (με βάση υπερβολικό έλλειμμα το 2003) από το Συμβούλιο Ecofin τον Ιούνιο του 2007 με βάση στοιχεία που κοινοποιήθηκαν τότε που δείχνουν μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κάτω από το 3% του ΑΕΠ το Το 2006, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ξεπέρασε και πάλι το 3% του ΑΕΠ το 2007 και το 2008. Συνεπώς, τον Απρίλιο του 2009, το Συμβούλιο Ecofin αποφάσισε ότι υπήρχε υπερβολικό έλλειμμα στην Ελλάδα και συνέστησε στην κυβέρνηση να λάβει αποτελεσματικά μέτρα για τη μείωση του υπερβολικού ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης κάτω από το όριο του 3% έως το 2010. Στην απόφασή του, το Συμβούλιο Ecofin συνέστησε μέτρα για τη διόρθωση του ελλείμματος έως το 2010 και ζήτησε να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη βελτίωση της συλλογής και επεξεργασίας των κρατικών στατιστικών στοιχείων. Ορίστηκε προθεσμία για τον Οκτώβριο του 2009, για να αξιολογηθεί εάν η Ελλάδα είχε λάβει αποτελεσματικά μέτρα ως απάντηση στις συστάσεις του Συμβουλίου Ecofin του Απριλίου 2009.
Η κοινοποίηση ΔΥΕ της Ελλάδας τον Οκτώβριο του 2009 περιελάμβανε σημαντικές αναθεωρήσεις του δημοσιονομικού ελλείμματος και των στοιχείων για το χρέος των προηγούμενων ετών, συμπεριλαμβανομένων των αναθεωρήσεων του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης για το 2008, το οποίο αυξήθηκε σχεδόν στο 7 3 / 4 % του ΑΕΠ, αυξημένο κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2009 και 2 3 / 4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με την κοινοποίηση ΔΥΕ της Ελλάδας τον Απρίλιο του 2009. Επιπλέον, το
50
Η κοινοποίηση της ΔΥΕ του Οκτωβρίου 2009 υπολόγιζε ότι το δημόσιο έλλειμμα το 2009 θα ανέλθει σε 12 1 / 2 %, σε σύγκριση με την πρόβλεψη της Επιτροπής για 3,7% του ΑΕΠ.
Στις 2 Δεκεμβρίου 2009, το Συμβούλιο Ecofin αποφάσισε ότι η Ελλάδα δεν είχε λάβει αποτελεσματικά μέτρα ως απάντηση στη σύστασή της του Απριλίου 2009. Σύμφωνα με το Συμβούλιο Ecofin, οι ελλείψεις στα στατιστικά στοιχεία για τα δημόσια οικονομικά είχαν επανεμφανιστεί και τα ελληνικά δημόσια οικονομικά είχαν επιδεινωθεί πέρα από αυτό που θα μπορούσε αναμενόταν ως αποτέλεσμα της οικονομικής ύφεσης. Επιπλέον, το Συμβούλιο Ecofin ήταν της γνώμης ότι τα νέα μέτρα για τον προϋπολογισμό του 2009 συνίστανται κυρίως σε μέτρα ενίσχυσης των εσόδων, εν μέρει προσωρινά και όχι μόνιμα μέτρα από την πλευρά των δαπανών, όπως ζήτησε το Συμβούλιο Ecofin.
Στις 15 Ιανουαρίου 2010, η κυβέρνηση υπέβαλε την Ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2010, η οποία προέβλεπε μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες στο 8,7% του ΑΕΠ το 2010 και στη συνέχεια σε 5,6% το 2011, 2,8% το 2012 και 2,8% το 2012 και 2013% το , στην Επιτροπή. Η ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2010 περιέγραψε μια δέσμη συγκεκριμένων μέτρων δημοσιονομικής εξυγίανσης για το 2010 καθώς και μια σειρά διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων με στόχο τη βελτίωση του δημοσιονομικού πλαισίου και την αποτελεσματικότητα των δημόσιων δαπανών, την ενίσχυση των επενδύσεων και τη βελτίωση της λειτουργίας των αγορών εργασίας και προϊόντων. Στις αρχές Φεβρουαρίου 2010, η κυβέρνηση ανακοίνωσε περαιτέρω μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Στις 16 Φεβρουαρίου 2010, το Συμβούλιο Ecofin εξέδωσε απόφαση με την οποία κοινοποιεί στην Ελλάδα να θέσει τέλος στο υπερβολικό έλλειμμά της το αργότερο έως το 2012 και να υιοθετήσει μια συνολική δέσμη διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Το πακέτο, το οποίο ήταν σε μεγάλο βαθμό συνεπές με την ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2010, είχε ως στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης, την επιτάχυνση της μεταρρύθμισης των συντάξεων και της υγειονομικής περίθαλψης, τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς εργασίας και την αποτελεσματικότητα του συστήματος διαπραγμάτευσης των μισθών, τη βελτίωση της λειτουργίας της αγοράς προϊόντων και το επιχειρηματικό περιβάλλον και τη διατήρηση της σταθερότητας του τραπεζικού και χρηματοπιστωτικού τομέα. Η Ελλάδα όφειλε να υποβάλει μια πρώτη έκθεση στα μέσα Μαρτίου 2010, η οποία να περιγράφει λεπτομερώς το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των μέτρων για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων του 2010 και έπρεπε να είναι έτοιμη να λάβει πρόσθετα μέτρα εάν χρειαζόταν. Επιπλέον, η Ελλάδα όφειλε να υποβάλλει τριμηνιαίες ολοκληρωμένες εκθέσεις από τα μέσα Μαΐου 2010 και μετά για την εφαρμογή των συστάσεων.
Στις 5 Μαρτίου 2010, το Κοινοβούλιο ενέκρινε μια δέσμη πρόσθετων μέτρων που αποσκοπούσαν στη διασφάλιση της επίτευξης των στόχων του ΣΣΑ (αυτό το πακέτο περιλάμβανε μόνιμα μέτρα, τα οποία είχαν σκοπό να συμβάλουν σε περαιτέρω μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 2% του ΑΕΠ).
Στις 16 Μαρτίου 2010, το Συμβούλιο Ecofin χαιρέτισε την πρώτη έκθεση της Ελλάδας και έκρινε ότι τα πρόσθετα μέτρα που ανακοίνωσε η ελληνική κυβέρνηση στις αρχές Μαρτίου 2010 φάνηκαν επαρκή για τη διασφάλιση των δημοσιονομικών στόχων για το 2010, υπό την προϋπόθεση ότι θα εφαρμοστούν αποτελεσματικά, πλήρως, και έγκαιρα.
Ωστόσο, παρά τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα για να διορθώσει το υπερβολικό της έλλειμμα, συνέχισε να αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες πρόσβασης στις χρηματοπιστωτικές αγορές για τη λήψη νέων δανείων τον Απρίλιο του 2010, με τα spreads των διετών ομολόγων να έφτασαν τις 652 μονάδες βάσης και τα περιθώρια των 10ετών ομολόγων να έφτασαν τις 430. σημεία βάσης στις 8 Απριλίου 2010. Στις 11 Απριλίου 2010, τα κράτη μέλη της ευρωζώνης δήλωσαν ότι είναι έτοιμοι να αναλάβουν αποφασιστική και συντονισμένη δράση εάν απειληθεί η σταθερότητα της ευρωζώνης στο σύνολό της και συμφώνησαν να βοηθήσουν την Ελλάδα να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες.
Μετά τη δήλωση των κρατών μελών της ευρωζώνης της 11ης Απριλίου 2010, η Ελλάδα ζήτησε συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ σχετικά με ένα πολυετές πρόγραμμα οικονομικών πολιτικών που θα μπορούσε να υποστηριχθεί με οικονομική βοήθεια εάν οι ελληνικές αρχές αποφάσιζαν να ζητήσει τέτοια βοήθεια. Στις 23 Απριλίου 2010, η κυβέρνηση ζήτησε επίσημα οικονομική βοήθεια από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης και το ΔΝΤ.
51
Πρόγραμμα Οικονομικής Βοήθειας
Το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας λαμβάνει τη μορφή συγκεντρωτικών διμερών δανείων από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ ύψους έως και 80 δισεκατομμυρίων ευρώ για περίοδο τριών ετών, παράλληλα με μια συμφωνία stand-by πίστωσης που παρέχεται από το ΔΝΤ στο ποσό των σε 30 δισ. ευρώ.
Τα κεφάλαια από το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας εκταμιεύονται σε τριμηνιαίες δόσεις και κάθε εκταμίευση κεφαλαίων απαιτεί ομοφωνία μεταξύ των κρατών μελών της ευρωζώνης και υπόκειται σε αυστηρούς όρους, οι οποίοι απαιτούν από την Ελλάδα να εκπληρώσει διάφορους στόχους δημοσιονομικής εξυγίανσης, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος σε κάτω από το 3% του ΑΕΠ έως το 2014. Για την επίτευξη αυτών των στόχων, η κυβέρνηση, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την ΕΚΤ και το ΔΝΤ, ενέκρινε ένα τριετές πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής στις 2 Μαΐου 2010 (το «Οικονομικό Πρόγραμμα προσαρμογής»). Εκτός από τη σημαντική δημοσιονομική εξυγίανση που συνεπάγεται, το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής περιλαμβάνει επίσης συγκεκριμένα ορόσημα για την εφαρμογή διαρθρωτικών μέτρων που σχετίζονται με το φορολογικό σύστημα, τη δημοσιονομική διαδικασία, τη μεταρρύθμιση των συντάξεων, τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας, το άνοιγμα των αγορών προϊόντων και κλειστά επαγγέλματα και μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση. Στις 7 Μαΐου 2010, οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ζώνης του ευρώ ολοκλήρωσαν τις διαδικασίες για την εφαρμογή του προγράμματος οικονομικής βοήθειας και στις 9 Μαΐου 2010, το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ ενέκρινε τη συμφωνία. Η εφαρμογή του προγράμματος οικονομικής βοήθειας ξεκίνησε αμέσως και περίπου 20 δισ. ευρώ ήταν στη διάθεση της ελληνικής κυβέρνησης τον Μάιο του 2010.
Στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής βοήθειας, οι τριμηνιαίες εκταμιεύσεις διμερούς οικονομικής βοήθειας από τα κράτη μέλη της ευρωζώνης υπόκεινται σε τριμηνιαίες αξιολογήσεις προόδου του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής για τη διάρκεια της συμφωνίας. Η αποδέσμευση των δόσεων βασίζεται στην τήρηση των ποσοτικών κριτηρίων απόδοσης και στη θετική αξιολόγηση της προόδου που σημειώθηκε σε σχέση με τα κριτήρια πολιτικής στο MEFP και στο Μνημόνιο, τα οποία ενημερώνονται και διευκρινίζονται περαιτέρω σε σχέση με τις τριμηνιαίες αξιολογήσεις.
Η πρώτη αξιολόγηση ήταν επιτυχής και κατέληξε στην έγκριση της δεύτερης εκταμίευσης ύψους 9 δισεκατομμυρίων ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2010. Η ελληνική κυβέρνηση πέτυχε μια σειρά από κρίσιμα διαρθρωτικά ορόσημα, όπως η μεταρρύθμιση του ιδιωτικού και του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος μαζί με μια σημαντική εργατική νομοθεσία αναθεώρηση με στόχο την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, τη μεταρρύθμιση της τοπικής και περιφερειακής δημόσιας διοίκησης, τη σύσταση Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας για τη διαφύλαξη του τραπεζικού συστήματος της χώρας, τη δημιουργία νέου πλαισίου διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών και τη δημιουργία ενιαίας αρχής πληρωμών για το κοινό μισθολογικό λογαριασμό του κλάδου.
Η δεύτερη αξιολόγηση του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2010. Σε κοινή δήλωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ δήλωσαν ότι το πρόγραμμα παραμένει σε γενικές γραμμές σε καλό δρόμο και ότι όλα τα ποσοτικά κριτήρια του τέλους Σεπτεμβρίου πληρούνταν. Αναγνώρισαν επίσης ότι έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος με ορισμένες μεταρρυθμίσεις ορόσημο, συμπεριλαμβανομένης της μεταρρύθμισης του συνταξιοδοτικού συστήματος. Στον δημοσιονομικό τομέα, αν και ο στόχος του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης του 8,0% για το 2010 δεν είχε επιτευχθεί, η εκτιμώμενη μείωση του ελλείμματος κατά 6,0% σε 9,4% του ΑΕΠ το 2010 ήταν μεγαλύτερη από την αρχικά στοχευόμενη μείωση του 5,5%. Η τρίτη εκταμίευση ύψους 9 δισεκατομμυρίων ευρώ εγκρίθηκε τον Δεκέμβριο του 2010, πράγμα που σημαίνει ότι συνολικά 38 δισεκατομμύρια ευρώ είχαν αναληφθεί στο πλαίσιο του προγράμματος οικονομικής βοήθειας το 2010.
Η τρίτη αξιολόγηση του προγράμματος ολοκληρώθηκε στα μέσα Φεβρουαρίου 2011. Σε κοινή δήλωση, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ΔΝΤ κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το πρόγραμμα είχε σημειώσει περαιτέρω πρόοδο προς τους στόχους του και ότι, ενώ υπήρξαν καθυστερήσεις σε ορισμένους τομείς, τίθενται σε εφαρμογή οι υποκείμενες δημοσιονομικές και ευρύτερες μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για την επίτευξη των μεσοπρόθεσμων στόχων του προγράμματος. Προκειμένου να διασφαλιστεί η δημοσιονομική σταθερότητα και η οικονομική ανάκαμψη, ωστόσο, ήταν απαραίτητο να σχεδιαστούν και να εφαρμοστούν σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τη δημιουργία μιας κρίσιμης μάζας. Με την επιφύλαξη επίσημης έγκρισης των συμπερασμάτων της τρίτης αναθεώρησης, αναμένεται να εκταμιευθούν περαιτέρω 15 δισεκατομμύρια ευρώ τον Μάρτιο του 2011. Η αποστολή για την επόμενη αναθεώρηση του προγράμματος έχει προγραμματιστεί για τον Μάιο του 2011.
52
Προϋπολογισμός Κεντρικής Κυβέρνησης
Στον παρακάτω πίνακα παρουσιάζεται ο Προϋπολογισμός της Κεντρικής Κυβέρνησης (Τακτικός και Προϋπολογισμός Δημοσίων Επενδύσεων) για τα έτη που αναφέρονται.
ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
| | 2006 Outturn | Έξοδος 2007 | Έξοδος 2008 | Έξοδος 2009 | Προϋπολογισμός 2010 | Έξοδος 2010 (1) | Προϋπολογισμός 2011 | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||||||||
Τακτικός Προϋπολογισμός | |||||||||||||||||||||||
Εσοδα | |||||||||||||||||||||||
Φορολογικά έσοδα | 44.991 | 48.405 | 51.085 | 49.722 | 54.145 | 51.269 | 52.860 | ||||||||||||||||
Έσοδα ενσωματωμένων λογαριασμών εκτός προϋπολογισμού | — | — | — | 1.088 | 1.120 | 1.136 | 1.157 | ||||||||||||||||
Έσοδα του σχεδίου στήριξης ρευστότητας | — | — | — | 47 | 280 | 635 | 643 | ||||||||||||||||
Τα έσοδα από το ΝΑΤΟ | — | — | — | — | 52 | 13 | 40 | ||||||||||||||||
Τα συνολικά έσοδα | 48.685 | 51.777 | 55.334 | 53.498 | 58.402 | 56.160 | 59.360 | ||||||||||||||||
Επιστροφές φόρου (-) | 2.392 | 2.624 | 3.654 | 4.952 | 4.650 | 4.979 | 3.800 | ||||||||||||||||
Καθαρά έσοδα | 46.293 | 49.153 | 51.680 | 48.546 | 53.752 | 51.181 | 55.560 | ||||||||||||||||
Δαπάνη | |||||||||||||||||||||||
Μισθοί και συντάξεις | 19.507 | 20.746 | 22.835 | 23.825 | 26.213 | 21.542 | 21.061 | ||||||||||||||||
Μισθοί | 13.702 | 14.433 | 15.409 | 15.746 | 16.328 | 14.146 | 13.579 | ||||||||||||||||
Επιχορηγήσεις σε ταμεία κοινωνικής ασφάλισης, κοινωνικής προστασίας και ιατρικής περίθαλψης | 9.807 | 11.155 | 13.447 | 17.021 | 15.555 | 15.747 | 16.653 | ||||||||||||||||
Λειτουργικές δαπάνες | 7.555 | 8.896 | 8.781 | 9.269 | 9.513 | 8.132 | 7.798 | ||||||||||||||||
Επιστρεφόμενοι πόροι | 4.085 | 4.313 | 4.624 | 6.452 | 4.855 | 5.656 | 5.978 | ||||||||||||||||
Πληρωμές σε ασφαλιστικό ταμείο για άτομα που εργάζονται στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού | 420 | 465 | 710 | 758 | 710 | 604 | 600 | ||||||||||||||||
Μεταφορές σε νοσοκομεία για ρύθμιση προηγούμενων οφειλών Επιστρεφόμενοι πόροι | 1.498 | 375 | 450 | ||||||||||||||||||||
Αποθεματικά | — | — | — | — | — | — | 580 | ||||||||||||||||
Δαπάνες που χρηματοδοτούνται από καταργούμενους εκτός προϋπολογισμού λογαριασμούς | — | — | 38 | 668 | 722 | 602 | 564 | ||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | — | — | — | — | — | — | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενη συνεισφορά στην ΕΕ (λόγω αναθεώρησης του ΑΕΠ) | — | 1.108 | — | — | — | — | |||||||||||||||||
Συνολικές πρωτογενείς δαπάνες | 41.375 | 46.682 | 50.435 | 59.490 | 56.846 | 52.024 | 53.083 | ||||||||||||||||
Πληρωμές τόκου | 9.589 | 9.796 | 11.207 | 12.325 | 12.950 | 13.223 | 15.920 | ||||||||||||||||
Συνολικές δαπάνες | 50.964 | 56.478 | 61.642 | 71.816 | 69.796 | 65.247 | 69.003 | ||||||||||||||||
Πρωτογενές πλεόνασμα | 4.918 | 2.471 | 1.245 | (10.945 | ) | (3.094 | ) | (843 | ) | 2.487 | |||||||||||||
Τακτικό δημοσιονομικό έλλειμμα | (4.671 | ) | (7.325 | ) | (9.962 | ) | (23.270 | ) | (16.044 | ) | (14.066 | ) | (13.443 | ) | |||||||||
Χρεολυσία | 16.954 | 16.954 | 26.246 | 29.135 | 19.510 | 19.549 | 28.130 | ||||||||||||||||
Προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού | 2.076 | 2.076 | 2.597 | 2.129 | 2.000 | 1.017 | 1.600 | ||||||||||||||||
Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων | |||||||||||||||||||||||
Εσοδα | 3.775 | 4.875 | 5.018 | 2.306 | 3.860 | 3.072 | 3.922 | ||||||||||||||||
Εισροές από Ε.Ε | 3.563 | 4.811 | 4.668 | 2.106 | 3.710 | 2.801 | 3.722 | ||||||||||||||||
Αλλα | 212 | 64 | 350 | 200 | 150 | 271 | 200 | ||||||||||||||||
53
| | 2006 Outturn | Έξοδος 2007 | Έξοδος 2008 | Έξοδος 2009 | Προϋπολογισμός 2010 | Έξοδος 2010 (1) | Προϋπολογισμός 2011 | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||||||||
Δαπάνη | 8.184 | 8.809 | 9.624 | 9.588 | 10.300 | 8.447 | 8.500 | |||||||||||||||
Έλλειμμα Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων | (4.409 | ) | (3.934 | ) | (4.606 | ) | (7.547 | ) | (6.440 | ) | (5.375 | ) | (4.578 | ) | ||||||||
Προϋπολογισμός Κεντρικής Κυβέρνησης | ||||||||||||||||||||||
Καθαρά έσοδα | 50.068 | 54.028 | 56.698 | 50.585 | 57.612 | 54.253 | 59.482 | |||||||||||||||
Δαπάνη | 59.148 | 65.287 | 71.266 | 81.403 | 80.096 | 73.694 | 80.339 | |||||||||||||||
Έλλειμμα κεντρικής κυβέρνησης | (9.080 | ) | (11.259 | ) | (14.568 | ) | (30.818 | ) | (22.484 | ) | (19.441 | ) | (20.857 | ) | ||||||||
Ποσοστό του ΑΕΠ | (4.3 | ) | (5.0 | ) | (6.1 | ) | (13.1 | ) | (9.2 | ) | (8.4 | ) | (9.1 | ) | ||||||||
ΑΕΠ (Αναθεωρημένο) | 211.314 | 227.134 | 236.936 | 235.035 | 244.233 | 231.888 | 228.408 | |||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο.
54
Ο παρακάτω πίνακας αναλύει τα έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού για καθένα από τα αναφερόμενα έτη.
ΤΑΚΤΙΚΑ ΕΣΟΔΑ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
| | 2006 Outturn | Έξοδος 2007 | Έξοδος 2008 | Έξοδος 2009 | Προϋπολογισμός 2010 | Έξοδος 2010 (1) | Προϋπολογισμός 2011 | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||||||||||
Τακτικά έσοδα | 47.912 | 51.777 | 55.334 | 52.308 | 56.950 | 54.376 | 57.520 | |||||||||||||||||
Άμεσοι φόροι | 18.704 | 19.832 | 20.863 | 21.431 | 23.725 | 20.265 | 20.880 | |||||||||||||||||
Φόρος εισοδήματος . | 15.006 | 16.093 | 16.670 | 16.589 | 17.375 | 14.317 | 14.820 | |||||||||||||||||
Προσωπικός φόρος εισοδήματος | 9.275 | 10.161 | 10.816 | 10.841 | 11.400 | 9.430 | 10.600 | |||||||||||||||||
Εταιρικός φόρος εισοδήματος | 4.438 | 4.659 | 4.211 | 3.813 | 3.525 | 3.167 | 2.800 | |||||||||||||||||
Αλλα | 1.293 | 1.273 | 1.643 | 1.935 | 2.450 | 1.720 | 1.420 | |||||||||||||||||
Φόροι ιδιοκτησίας | 464 | 434 | 486 | 526 | 865 | 487 | 910 | |||||||||||||||||
Φορολογικές καθυστερήσεις | 1.848 | 1.742 | 2.077 | 2.446 | 2.725 | 2.890 | 2.700 | |||||||||||||||||
Άλλοι άμεσοι φόροι | 1.386 | 1.563 | 1.630 | 1.870 | 2.760 | 2.571 | 2.450 | |||||||||||||||||
Έμμεσοι φόροι | 26.287 | 28.573 | 30.222 | 28.291 | 30.420 | 31.004 | 31.980 | |||||||||||||||||
Φόροι συναλλαγών | 17.692 | 19.624 | 20.060 | 17.872 | 18.472 | 18.457 | 19.290 | |||||||||||||||||
ΔΕΞΑΜΕΝΗ | 15.825 | 17.381 | 18.243 | 16.582 | 17.315 | 17.375 | 18.030 | |||||||||||||||||
Καύσιμα | 1.710 | 1.795 | 2.299 | 1.907 | 2.055 | 2.653 | 2.410 | |||||||||||||||||
Καπνός | 622 | 673 | 657 | 681 | 755 | 779 | 972 | |||||||||||||||||
Αλλα | 13.493 | 14.913 | 15.287 | 13.994 | 14.505 | 13.943 | 14.648 | |||||||||||||||||
Άλλοι φόροι συναλλαγών | 1.867 | 2.243 | 1.817 | 1.290 | 1.157 | 1.082 | 1.260 | |||||||||||||||||
Μεταφορές κεφαλαίων | 1.045 | 1.322 | 1.130 | 831 | 698 | 702 | 828 | |||||||||||||||||
Τέλος χαρτοσήμου | 710 | 682 | 685 | 459 | 458 | 379 | 432 | |||||||||||||||||
Φόροι κατανάλωσης | 7.469 | 8.044 | 9.048 | 9.569 | 10.986 | 11.824 | 11.640 | |||||||||||||||||
Στα ασφάλιστρα | 296 | 337 | 345 | 358 | 370 | 404 | 410 | |||||||||||||||||
Σε οχήματα | 897 | 998 | 842 | 473 | 508 | 249 | 285 | |||||||||||||||||
Ειδικός φόρος κατανάλωσης στα καύσιμα | 2.608 | 2.868 | 3.690 | 4.374 | 4.655 | 5.698 | 5.240 | |||||||||||||||||
Άλλοι ειδικοί φόροι κατανάλωσης (καπνός κ.λπ.) | 2.738 | 2.904 | 2.836 | 2.924 | 3.210 | 3.382 | 3.911 | |||||||||||||||||
Οδικά καθήκοντα | 794 | 819 | 997 | 1.046 | 1.600 | 1.590 | 1.212 | |||||||||||||||||
Αλλα | 136 | 118 | 338 | 394 | 643 | 501 | 582 | |||||||||||||||||
Φορολογικές καθυστερήσεις | 497 | 383 | 485 | 434 | 485 | 339 | 530 | |||||||||||||||||
Άλλοι έμμεσοι φόροι | 629 | 522 | 629 | 416 | 477 | 384 | 520 | |||||||||||||||||
για την ΕΕ | 267 | 314 | 307 | 245 | 274 | 208 | 230 | |||||||||||||||||
Φορολογικά έσοδα | 44.991 | 48.405 | 51.085 | 49.722 | 54.145 | 51.269 | 52.860 | |||||||||||||||||
Από Ε.Ε. | 234 | 170 | 579 | 264 | 372 | 320 | 340 | |||||||||||||||||
Άλλα μη φορολογικά έσοδα | 2.687 | 3.202 | 3.670 | 2.319 | 2.433 | 2.787 | 4.320 | |||||||||||||||||
Μη φορολογικά έσοδα | 2.921 | 3.372 | 4.249 | 2.583 | 2.805 | 3.107 | 4.660 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενα έσοδα | 773 | — | — | 1.190 | 1.400 | 1.784 | 1.840 | |||||||||||||||||
Σύνολο | 48.685 | 51.777 | 55.334 | 53.498 | 58.350 | 56.160 | 59.360 | |||||||||||||||||
Επιστροφές φόρων | 2.392 | 2.624 | 3.654 | 4.952 | 4.650 | 4.979 | 3.800 | |||||||||||||||||
Καθαρά έσοδα | 46.293 | 49.153 | 51.680 | 48.546 | 53.700 | 51.181 | 55.560 | |||||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο.
55
Ο παρακάτω πίνακας αναλύει τις τακτικές δαπάνες του προϋπολογισμού για κάθε ένα από τα αναφερόμενα έτη.
ΤΑΚΤΙΚΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ
| | 2006 Outturn | Έξοδος 2007 | Έξοδος 2008 | Έξοδος 2009 | Προϋπολογισμός 2010 | Έξοδος 2010 (1) | Προϋπολογισμός 2011 | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||||||||||
Α. Μισθοί και συντάξεις (1+2+3) | 19.507 | 20.746 | 22.871 | 24.487 | 25.425 | 22.139 | 21.593 | |||||||||||||||||
1. Μισθοί και συντάξεις του προσωπικού της κεντρικής κυβέρνησης | 16.444 | 17.615 | 19.517 | 20.934 | 21.736 | 18.920 | 18.444 | |||||||||||||||||
Ημερομισθια και μισθοι | 11.493 | 12.125 | 12.971 | 13.120 | 13.538 | 11.752 | 11.329 | |||||||||||||||||
Ειδική οικονομική ενίσχυση | — | — | — | 126 | — | — | — | |||||||||||||||||
Ειδικό όφελος για το δικαστικό σώμα | — | — | 190 | 146 | 140 | 2 | — | |||||||||||||||||
συντάξεις | 4.576 | 5.052 | 5.904 | 6.487 | 7.064 | 6.250 | 6.258 | |||||||||||||||||
Άλλα επιδόματα | 368 | 393 | 409 | 393 | 348 | 319 | 325 | |||||||||||||||||
Μπόνους παραγωγικότητας που χρηματοδοτείται από ενσωματωμένους λογαριασμούς εκτός προϋπολογισμού | — | — | 36 | 662 | 656 | 597 | 532 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | 7 | 46 | 7 | — | — | — | ||||||||||||||||||
2. Μισθοί νοσοκομειακού προσωπικού και άλλων κρατικών φορέων | 3.063 | 3.131 | 3.354 | 3.768 | 3.662 | 3.219 | 3.099 | |||||||||||||||||
Μισθοί νοσοκομειακού προσωπικού κ.λπ. | 2.660 | 2.783 | 2.927 | 3.205 | 3.335 | 2.936 | 2.803 | |||||||||||||||||
Ειδική οικονομική ενίσχυση | — | — | — | 24 | — | — | — | |||||||||||||||||
Κληρικοί και άλλοι κρατικοί φορείς | 384 | 338 | 419 | 324 | 327 | 283 | 297 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | 18 | 10 | 7 | — | — | — | ||||||||||||||||||
3. Νέες προσλήψεις | — | — | — | — | 27 | — | 50 | |||||||||||||||||
Β. Επιχορηγήσεις σε Ταμεία Κοινωνικής Ασφάλισης, Ιατρική Περίθαλψη, Κοινωνική Προστασία (4+5+6+7) | 9.807 | 11.155 | 13.447 | 17.021 | 14.964 | 15.143 | 16.053 | |||||||||||||||||
4. Ιατρική περίθαλψη | 1.043 | 1.163 | 1.211 | 1.383 | 1.318 | 1.313 | 1.312 | |||||||||||||||||
5. Επιχορηγήσεις σε ταμεία κοινωνικής ασφάλισης | 6.769 | 7.505 | 9.644 | 12.234 | 10.231 | 10.376 | 10.500 | |||||||||||||||||
Ασφαλιστικό Ταμείο Αγροτικού Τομέα | 3.050 | 3.649 | 4.178 | 4.563 | 4.550 | 4.840 | 4.600 | |||||||||||||||||
Ταμείο Μισθωτών | 1.700 | 1.800 | 2.404 | 4.000 | 2.450 | 2.485 | 2.310 | |||||||||||||||||
Άλλες επιχορηγήσεις | 2.019 | 2.056 | 3.062 | 3.671 | 3.231 | 3.051 | 3.590 | |||||||||||||||||
6. Άλλες Κοινωνικές Επιχειρήσεις. και δαπάνες για την υγεία . | — | — | — | — | — | 600 | 1.200 | |||||||||||||||||
7. Κοινωνική προστασία | 1.995 | 2.387 | 2.592 | 3.404 | 3.415 | 2.854 | 3.041 | |||||||||||||||||
Επίδομα συμπληρωματικής σύνταξης | 849 | 924 | 1.064 | 1.034 | 1.142 | 914 | 940 | |||||||||||||||||
Επιδόματα σε πολύτεκνες οικογένειες | 470 | 495 | 710 | 790 | 795 | 792 | 675 | |||||||||||||||||
Επιδόματα σε άτομα με αναπηρία (2) | 549 | 596 | 662 | |||||||||||||||||||||
Επιχορήγηση στο Εθνικό Ταμείο Κοινωνικής Συνοχής | — | — | — | 311 | — | — | — | |||||||||||||||||
Επιχορήγηση στο Ταμείο Αλληλεγγύης Ενδογενεακών | — | — | — | 522 | 630 | 560 | 606 | |||||||||||||||||
Προσωρινή στήριξη κοινωνικής αλληλεγγύης | — | — | — | 488 | 500 | 113 | — | |||||||||||||||||
Άλλες πληρωμές εισοδήματος | 123 | 109 | 105 | 119 | 148 | 105 | 320 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | 4 | 263 | 51 | — | ||||||||||||||||||||
Επιχορήγηση στον Οργανισμό Επιδόματος Ανεργίας | — | — | — | 140 | 200 | 370 | 500 | |||||||||||||||||
56
| | 2006 Outturn | Έξοδος 2007 | Έξοδος 2008 | Έξοδος 2009 | Προϋπολογισμός 2010 | Έξοδος 2010 (1) | Προϋπολογισμός 2011 | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||||||||||||
Γ. Λειτουργικές και Λοιπές Δαπάνες (8+9+10+11) | 7.555 | 8.895 | 8.783 | 9.275 | 8.830 | 8.107 | 7.830 | |||||||||||||||||
8. Επιχορηγήσεις σε άλλους φορείς | 2.141 | 2.372 | 2.606 | 2.619 | 2.657 | 2.529 | 2.213 | |||||||||||||||||
Αστικές συγκοινωνίες | 220 | 224 | 256 | 273 | 257 | 262 | 446 | |||||||||||||||||
Άλλες επιχορηγήσεις | 1.759 | 1.995 | 2.287 | 2.349 | 2.400 | 2.237 | 1.767 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | 162 | 153 | 62 | — | — | — | ||||||||||||||||||
9. Καταναλωτική δαπάνη | 2.396 | 3.395 | 2.702 | 3.209 | 2.573 | 2.604 | 2.255 | |||||||||||||||||
Λειτουργικές δαπάνες | 2.254 | 2.378 | 2.628 | 3.209 | 2.573 | 2.604 | 2.255 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | 143 | 1.017 | 74 | — | — | — | ||||||||||||||||||
10.Δαπάνες υπό όρους | 2.866 | 2.891 | 3.408 | 3.148 | 3.394 | 2.879 | 3.222 | |||||||||||||||||
Αγροτικές επιδοτήσεις | 694 | 734 | 758 | 664 | 681 | 516 | 735 | |||||||||||||||||
Πληρωμές στην ΕΕ | 2.172 | 2.157 | 2.649 | 2.484 | 2.713 | 2.363 | 2.487 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | — | — | — | — | — | — | ||||||||||||||||||
11.Μη διατεθειμένο | 151 | 237 | 68 | 299 | 407 | 125 | 139 | |||||||||||||||||
Νέα προγράμματα | 28 | 103 | 62 | 243 | — | 87 | ||||||||||||||||||
Άλλες δαπάνες που χρηματοδοτούνται από ενσωματωμένους λογαριασμούς εκτός προϋπολογισμού | — | — | 2 | 6 | 66 | 5 | 32 | |||||||||||||||||
Εκλογικές δαπάνες | 124 | 134 | — | 293 | 50 | 120 | 20 | |||||||||||||||||
Μη τακτικές δαπάνες | — | — | — | — | 48 | — | — | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | — | — | — | — | — | — | ||||||||||||||||||
Δ. Επιστρεφόμενοι πόροι | 4.085 | 4.313 | 4.624 | 6.452 | 6.718 | 5.656 | 5.978 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενες δαπάνες | — | — | — | — | — | — | — | |||||||||||||||||
Ε. Πληρωμές ως αντάλλαγμα απαιτήσεων για το προσωπικό που εργάζεται στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού | 420 | 465 | 710 | 758 | 710 | 604 | 600 | |||||||||||||||||
Φ. Αποθεματικό | — | — | — | — | — | — | 580 | |||||||||||||||||
Ζ. Μετεγγραφές σε νοσοκομεία για ρύθμιση προηγούμενων οφειλών | — | — | — | 1.498 | — | 375 | 450 | |||||||||||||||||
Πρωτογενής Δαπάνη (A+B+C+D+E+F+G) | 41.375 | 45.574 | 50.435 | 59.490 | 56.846 | 52.024 | 53.083 | |||||||||||||||||
Μη επαναλαμβανόμενη συνεισφορά στην ΕΕ (λόγω αναθεώρησης του ΑΕΠ) | — | 1.108 | — | — | — | — | — | |||||||||||||||||
Πληρωμές τόκου | 9.589 | 9.796 | 11.207 | 12.325 | 12.950 | 13.223 | 15.920 | |||||||||||||||||
Συνολικές δαπάνες (Τακτικός Προϋπολογισμός) χωρίς αποσβέσεις | 50.964 | 56.478 | 61.642 | 71.816 | 69.796 | 65.247 | 69.003 | |||||||||||||||||
Πληρωμές αποσβέσεων | 16.954 | 23.543 | 26.246 | 29.135 | 19.150 | 19.549 | 28.130 | |||||||||||||||||
Προμήθεια στρατιωτικού εξοπλισμού | 1.590 | 2.380 | 2.597 | 2.129 | 2.000 | 1.017 | 1.600 | |||||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (2)
- Από το 2009 και μετά, το επίδομα αυτό περιλαμβάνεται στους επιστρεφόμενους πόρους.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο.
Αποτελέσματα προϋπολογισμού 2009
Οι δημοσιονομικές εξελίξεις το 2009 χαρακτηρίστηκαν από συνεχή επιδείνωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης. Ο Προϋπολογισμός του 2009 που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2008 προέβλεπε έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης 2% του ΑΕΠ, με βάση την προβλεπόμενη επίτευξη αύξησης των φορολογικών εσόδων κατά 15,0% το 2009.
57
Αυτή η εκτίμηση για το έλλειμμα αναθεωρήθηκε σύντομα προς τα πάνω στο 3,7% του ΑΕΠ όταν υποβλήθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή η Επικαιροποίηση του Ελληνικού Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης του Ιανουαρίου 2009 («Ενημέρωση του ΣΣΑ Ιανουάριος 2009»). Βασική αιτία αυτής της αναθεώρησης ήταν η αποκατάσταση του αφορολόγητου ορίου για εισόδημα έως 10.500 ευρώ για τους αυτοαπασχολούμενους στον απόηχο της οικονομικής κρίσης, το οποίο είχε καταργηθεί δύο μήνες νωρίτερα προκειμένου να ενισχυθούν οι φορολογικές εισπράξεις. με τον προϋπολογισμό του 2009. Εκτός από την Ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2009, η κυβέρνηση υπέβαλε Προσάρτημα που επεξεργάζεται τα δημοσιονομικά μέτρα που θα διασφάλιζαν την υλοποίηση των δημοσιονομικών στόχων για το 2009.
Ταυτόχρονα, εισήχθη ένα περιορισμένο πακέτο κοινωνικής πρόνοιας ως απάντηση στις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης στις ευάλωτες ομάδες, το οποίο συνίστατο κυρίως σε επιδόματα σε χαμηλοσυνταξιούχους και εγγεγραμμένους ανέργους, συμπληρωμένα με μέτρα στήριξης των αγροτών και των μικρομεσαίων. -μεγάλες επιχειρήσεις. Ο συνολικός ετήσιος αντίκτυπος αυτών των μέτρων ανήλθε σε 1.519 εκατ. ευρώ, ήτοι 236 εκατ. ευρώ λιγότερο από την αρχική εκτίμηση των 1.755 εκατ. ευρώ.
Μια ενδιάμεση εξέταση της δημοσιονομικής κατάστασης που ανέλαβε η κυβέρνηση αποκάλυψε ότι τα φορολογικά έσοδα παρουσίασαν σημαντικές ελλείψεις. Οι φορολογικές ελλείψεις αναμενόταν να συμβάλουν κατά 1% του ΑΕΠ στο έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης, προερχόμενες κυρίως από τον μειωμένο ΦΠΑ (1,4 δισ. ευρώ λιγότερο από το προβλεπόμενο) και τις εισπράξεις φόρου εισοδήματος (0,8 δισ. ευρώ λιγότερο από τις προβλεπόμενες). Επιπλέον, οι υπερβάσεις δαπανών, που αφορούσαν κυρίως ad hoc παροχές σε χαμηλοσυνταξιούχους, μέτρα στήριξης του τουριστικού τομέα, νέο μισθολόγιο γιατρών και εκκρεμείς υποχρεώσεις προς τις τοπικές αρχές, οδήγησαν σε περαιτέρω αύξηση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης. κατά 0,4% του ΑΕΠ.
Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης της Ελλάδας εκτιμήθηκε στο 5,1% του ΑΕΠ στις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής του 2009. Ανταποκρινόμενη στις συστάσεις του Συμβουλίου Ecofin και στην αναμενόμενη αποτυχία επίτευξης του στόχου για το έλλειμμα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ένα δεύτερο κύμα διορθωτικών μέτρων για τον περιορισμό του ελλείμματος τον Ιούνιο του 2009. Ο δημοσιονομικός αντίκτυπος της εφαρμογής αυτών των μέτρων υπολογίστηκε αρχικά σε 2,3 € δισ. ή 1,7% του ΑΕΠ. Ωστόσο, η μη εφαρμογή των ανακοινωθέντων μέτρων όπως είχε προγραμματιστεί, με ένα από αυτά (την επιβολή εισφοράς κεφαλαίου σε κτίρια με παραβάσεις χρήσης γης, των οποίων τα αναμενόμενα έσοδα υπολογίστηκαν σε 1.150 εκατ. ευρώ) πρέπει να ακυρωθεί και ένα άλλο ( Η επιβολή φόρου σε λαχεία και τυχερά παιχνίδια, των οποίων τα αναμενόμενα έσοδα υπολογίστηκαν σε 180 εκατ. ευρώ) αναβλήθηκε, οδήγησε σε ελλείψεις που υπολογίζονται σε 1,5 δισ. ευρώ. Μετά την ανακοίνωση των νέων μέτρων και πριν από την εφαρμογή τους, έγιναν γενικές εκλογές και εξελέγη νέα κυβέρνηση.
Ο προϋπολογισμός του 2010, ο οποίος υποβλήθηκε στη Βουλή στα τέλη Νοεμβρίου 2009 από τη νεοεκλεγείσα κυβέρνηση, κατέγραψε εκτιμώμενο έλλειμμα γενικής κυβέρνησης 12,7% του ΑΕΠ για το 2009. Αυτή η σημαντική απόκλιση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης από το αρχικό (2,0% του ΑΕΠ το Ο προϋπολογισμός του 2009, 3,7% του ΑΕΠ στην ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2009) και οι μεσοπρόθεσμες προβλέψεις (5,1% του ΑΕΠ στα μέσα του 2009) αντανακλούσαν κυρίως ελλείψεις εσόδων 3,4% του ΑΕΠ και υπερβάσεις δαπανών 2,6% του ΑΕΠ. Επιπρόσθετη επιδείνωση του ελλείμματος κατά 2,1% του ΑΕΠ οφείλεται στη σημαντική αναθεώρηση του ΑΕΠ σε τρέχουσες τιμές αγοράς, η οποία εκτιμήθηκε ότι ανήλθε σε 260.248 εκατ. ευρώ το 2009, ποσό που χρησιμοποιήθηκε ως βάση για προβλέψεις στον Προϋπολογισμό του 2009. , αλλά αργότερα αναθεωρήθηκε σε 240.150 εκατ. ευρώ. Η περαιτέρω επιδείνωση του ελλείμματος της τάξης του 0,9% του ΑΕΠ οφείλεται στο ότι ελήφθησαν υπόψη οι υποχρεώσεις της γενικής κυβέρνησης προς τον ιδιωτικό τομέα (καθυστερήσεις των δημοσίων νοσοκομείων προς τους προμηθευτές).
Στις 15 Νοεμβρίου 2010, η Eurostat δημοσίευσε τα τελικά στοιχεία για το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης για το 2009, το οποίο ανήλθε στο 15,4% του ΑΕΠ, ή 36.150 εκατ. ευρώ. Αυτή η αναθεώρηση οφειλόταν κυρίως σε:
- •
- Η αναταξινόμηση των κρατικών επιχειρήσεων στα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης (αύξηση του ελλείμματος κατά 0,7% του ΑΕΠ).
- •
- Αναπροσαρμογή των λογαριασμών των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και της τοπικής αυτοδιοίκησης (αύξηση του ελλείμματος κατά 0,9% του ΑΕΠ). και
58
- •
- Αναθεώρηση προς τα κάτω του ΑΕΠ για το 2009 (αύξηση του ελλείμματος κατά 0,2% του ΑΕΠ).
Η αναθεώρηση επηρέασε επίσης τα μεγέθη του χρέους με το ενοποιημένο χρέος της γενικής κυβέρνησης το 2009 να αναθεωρείται σε 298.032 εκατ. ευρώ, ή 126,8% του ΑΕΠ, από 115,4% του ΑΕΠ, σημειώνοντας αύξηση 11,4 ποσοστιαίες μονάδες. Αυτή η αναθεώρηση οφειλόταν κυρίως σε:
- •
- Η αναταξινόμηση των κρατικών επιχειρήσεων στα στοιχεία της γενικής κυβέρνησης (αύξηση του χρέους κατά 7,75% του ΑΕΠ ή 18.204 εκατ. ευρώ). και
- •
- Προσαρμογή για ανταλλαγές εκτός αγοράς (αύξηση του χρέους κατά 2,3% του ΑΕΠ ή 5.530 εκατ. ευρώ).
Προϋπολογισμός 2010
Ο προϋπολογισμός του 2010, που προτάθηκε τον Νοέμβριο του 2009, περιελάμβανε μέτρα για τη μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης, το οποίο τότε υπολογιζόταν ότι ανερχόταν στο 12,7% του ΑΕΠ, κατά 8,4 δισ. ευρώ ή 3,6% του ΑΕΠ. Τα διορθωτικά δημοσιονομικά μέτρα προέβλεπαν διαρθρωτικά καθώς και «εφάπαξ» μέτρα και κατανεμήθηκαν ομοιόμορφα μεταξύ των προσπαθειών περιορισμού των δαπανών και των προσπαθειών για αύξηση των εσόδων. Επιπλέον, με την ανακατανομή των δαπανών, προοριζόταν να παρασχεθεί ποσό ίσο με 2,6 δισ. ευρώ, ή 1,1% του ΑΕΠ, ως οικονομική στήριξη σε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, καθώς και να βοηθήσει στην αποκατάσταση της διεθνούς ανταγωνιστικότητας της χώρας και στη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας.
Οι παρεμβάσεις στο σκέλος των δαπανών θα περιλάμβαναν: (i) μείωση 10% των κρατικών λειτουργικών δαπανών συμπεριλαμβανομένης μείωσης 25% στις καταναλωτικές δαπάνες. (ii) μείωση 10% των δαπανών για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης. (iii) πάγωμα προσλήψεων για το 2010 σε μόνιμες θέσεις εργασίας στο δημόσιο τομέα (με εξαιρέσεις για ευαίσθητους τομείς όπως η υγεία και η εκπαίδευση) και τήρηση του κανόνα πρόσληψης ενός νέου δημοσίου υπαλλήλου που προσλαμβάνεται για κάθε πέντε δημοσίους υπαλλήλους που συνταξιοδοτούνται από το 2011 και μετά. (iv) περικοπή έως και κατά το ένα τρίτο των βραχυπρόθεσμων συμβάσεων στον δημόσιο τομέα· (v) πάγωμα μισθών για εισοδήματα του δημόσιου τομέα άνω των 2.000 ευρώ μηνιαίως και συνολική μείωση 10% στα επιδόματα μισθών για το δημόσιο τομέα συνολικά· (vi) το κλείσιμο του ενός τρίτου των γραφείων του Εθνικού Οργανισμού Τουρισμού στο εξωτερικό και η ενοποίηση ορισμένων γραφείων τύπου σε πρεσβείες· (vii) σημαντική μείωση των στρατιωτικών δαπανών για τα επόμενα τρία χρόνια. και (viii) μείωση 50% στις αποδοχές των μελών του διοικητικού συμβουλίου, ανώτατο όριο αποδοχών στις αμοιβές διευθυντικών στελεχών και τουλάχιστον 10% μείωση στις τρέχουσες αποδοχές των διευθυντών κρατικών επιχειρήσεων.
Οι παρεμβάσεις στο σκέλος των εσόδων θα περιλάμβαναν: (i) μια ενιαία προοδευτική φορολογική κλίμακα για το εισόδημα από όλες τις πηγές. (ii) την επανεισαγωγή προοδευτικού φόρου σε μεγάλη περιουσία, κληρονομιές και κληροδοτήματα· (iii) την κατάργηση της αυτόνομης φορολογίας και φορολογικών απαλλαγών· (iv) την εισαγωγή φόρου υπεραξίας και την πραγματική φορολόγηση των υπεράκτιων εταιρειών. (v) νέοι κανόνες τιμολόγησης μεταβίβασης και «λεπτής κεφαλαιοποίησης». (vi) την κωδικοποίηση και τη δραστική απλούστευση των φορολογικών καταστατικών· και (vii) ένα ολοκληρωμένο σύστημα φορολογικών δηλώσεων που περιλαμβάνει έσοδα από όλες τις πηγές καθώς και περιουσιακά στοιχεία.
Η ενημέρωση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2010 της Ελλάδας, η οποία εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ecofin στις 16 Φεβρουαρίου 2010, προέβλεπε πρόσθετα μέτρα μείωσης του κόστους και ενίσχυσης των εσόδων, προκειμένου να επιτευχθεί προσαρμογή κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ το 2010. Αυτή η προσαρμογή χωρίστηκε μεταξύ μόνιμων μειώσεων δαπανών (1,5%) και μόνιμων αυξήσεων εσόδων (2,5%). Οι μειώσεις δαπανών περιελάμβαναν περικοπή κατά 10% στα επιδόματα μισθών, η οποία ισοδυναμούσε με περικοπή 4% του μέσου μισθού σε ονομαστικούς όρους και 5,5% σε πραγματικούς όρους (υψηλότερη από οποιαδήποτε άλλη χώρα της ζώνης του ευρώ). Αυτό, μαζί με το πάγωμα των προσλήψεων το 2010 και την εφαρμογή της αναλογίας συνταξιοδότησης προς πρόσληψη 5:1 από το 2011 και μετά, ανέτρεψε δραστικά την τάση για μεγαλύτερο μισθολογικό κόστος στο δημόσιο τομέα. Η ίδια μισθολογική πολιτική εφαρμόστηκε και στους ευρύτερους φορείς του δημόσιου τομέα. Η Επικαιροποίηση του ΣΣΑ του Ιανουαρίου 2010 προέβλεπε επίσης καταγγελία μεγάλου αριθμού βραχυπρόθεσμων συμβάσεων στο δημόσιο τομέα, μείωση των λειτουργικών δαπανών των αρμόδιων υπουργείων κατά 10%, μείωση του κονδυλίου του προϋπολογισμού που αφορά τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης και συνταξιοδότησης κατά 10%, και σημαντική μείωση των στρατιωτικών δαπανών έως το 2013. Από πλευράς εσόδων, σχεδιάστηκαν ή εφαρμόστηκαν μια σειρά από μόνιμες αυξήσεις φόρων. Εξάρτηση από τη μείωση του φόρου
59
η φοροδιαφυγή και η βελτίωση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού στα προ κρίσης επίπεδα υπολογίστηκε στο 0,5% του ΑΕΠ. Οι μόνιμες αυξήσεις φορολογικών εσόδων περιλάμβαναν:
ενιαία κλίμακα προοδευτικής φορολογίας για τα ατομικά εισοδήματα, κατάργηση κάθε μορφής «αυτόνομης» φορολογίας, κατάργηση μεγάλου αριθμού φορολογικών απαλλαγών, προοδευτική φορολογία μεγάλων ακινήτων και αύξηση των ειδικών φόρων κατανάλωσης στον καπνό και το αλκοόλ, καθώς και αλλαγές στους φορολογικούς κανόνες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εφαρμόζονται σε υπεράκτιες εταιρείες, στις τιμές μεταβίβασης και στη λεπτή κεφαλαιοποίηση, και στις μεταρρυθμίσεις.
Στις 5 Μαρτίου 2010, το Κοινοβούλιο ενέκρινε μια δέσμη πρόσθετων μέτρων που αποσκοπούν στη διασφάλιση της επίτευξης των στόχων του Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Το νέο πακέτο περιελάμβανε μέτρα έως και 4,8 δισεκατομμύρια ευρώ, ή 2% του ΑΕΠ, και συνίστατο σε μόνιμα μέτρα ενίσχυσης των εσόδων και μείωσης των δαπανών, όπως:
- •
- Περαιτέρω αυξήσεις στους συντελεστές ΦΠΑ (από 4,5%, 9% και 19% σε 5%, 10% και 21% αντίστοιχα) με δημοσιονομική επίπτωση 0,54% του ΑΕΠ, ή 1,3 δισ. ευρώ.
- •
- Αυξήσεις στους ειδικούς φόρους κατανάλωσης (βενζίνη, ντίζελ, τσιγάρα, αλκοόλ) και εισαγωγή ειδικών φόρων κατανάλωσης (ηλεκτρική ενέργεια, είδη πολυτελείας) με δημοσιονομική επίπτωση 0,46% του ΑΕΠ, ή 1,1 δισ. ευρώ.
- •
- Περαιτέρω μείωση των ονομαστικών μισθών και των συντάξεων του δημόσιου τομέα (επιπλέον των μειώσεων μισθών που έχουν ήδη ανακοινωθεί) με δημοσιονομικό αντίκτυπο 0,7% του ΑΕΠ, ή 1,7 δισ. ευρώ. και
- •
- Μείωση των τρεχουσών και κεφαλαιουχικών δαπανών στο δημόσιο τομέα, με δημοσιονομική επίπτωση 0,3% του ΑΕΠ, ή 0,7 δισ. ευρώ, μέσω μείωσης του ΠΔΕ και των δαπανών για την εκπαίδευση.
Το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής περιλάμβανε σωρευτικά μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης (επιπλέον αυτών που είχε ήδη εγκρίνει η κυβέρνηση τον Μάρτιο) της τάξης του 11% του ΑΕΠ έως το 2013. Το πρόγραμμα αναθεώρησε τον στόχο του κυβερνητικού ελλείμματος για το 2010 σε 8,1% του ΑΕΠ σε σύγκριση με έλλειμμα 13,6% το 2009 που προβλεπόταν τότε. Πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα για το 2010 ύψους 5,8 δισ. ευρώ, ή 2,55% του ΑΕΠ, εγκρίθηκαν από τη Βουλή στις 6 Μαΐου 2010 και περιλάμβαναν:
- •
- Πρόσθετη αύξηση 1,25 δισ. ευρώ στα φορολογικά έσοδα, που αντιστοιχεί στο 0,6% του ΑΕΠ, με σημαντική μεταφορά για το 2011, μεταξύ άλλων μέσω περαιτέρω αυξήσεων των συντελεστών ΦΠΑ, αυξήσεων του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα, τα τσιγάρα και το αλκοόλ. και
- •
- Επιπλέον 4,55 δισ. ευρώ σε περικοπές δαπανών, που ισοδυναμούν με 1,9% του ΑΕΠ, μέσω περικοπών ονομαστικών μισθών, περικοπών ονομαστικών συντάξεων, περικοπής ενδιάμεσης κατανάλωσης, κατάργησης του εφάπαξ επιδόματος αλληλεγγύης (δεύτερη δόση) και μείωσης του δημόσιες επενδύσεις.
Η αναθεώρηση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης για το 2009 από 13,6% σε 15,4% του ΑΕΠ τον Νοέμβριο του 2010 είχε μεταφερόμενη επίδραση στο έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης το 2010, αφού το σημείο εκκίνησης για το 2010 αποδείχθηκε υψηλότερο. Παρά την αναθεώρηση των στοιχείων, η μείωση του ελλείμματος κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες που αναμένεται για το 2010 θα είναι μεγαλύτερη από την αρχικά στοχευμένη μείωση των 5,5 ποσοστιαίων μονάδων. Περίπου το ένα τρίτο του ελλείμματος εξηγείται από τα πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα των αναθεωρήσεων των δημοσιονομικών στατιστικών του 2009. Το υπόλοιπο εξηγείται από την υποαπόδοση των εσόδων. Το έλλειμμα του 2010 που προκύπτει από τα νέα αναθεωρημένα μεγέθη και τους λογαριασμούς της γενικής κυβέρνησης μετά την αναταξινόμηση εκτιμάται ότι είναι 9,4% του ΑΕΠ, μείωση που υπερβαίνει τα 14 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2009.
Προϋπολογισμός 2011
Ο Προϋπολογισμός του 2011 συνεχίζει την επιθετική προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης που ξεκίνησε το 2010 με στόχο τη μείωση του ελλείμματος κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2014, υποθέτοντας επιστροφή σε θετική ανάπτυξη έως το τέλος του 2011. Για το 2011, ο κύριος στόχος είναι η μείωση το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης κατά 5 δισ. ευρώ, ή 2% του ΑΕΠ, στο 7,4% του ΑΕΠ το 2011. Η μείωση του ελλείμματος θα βασίζεται σε συγκεκριμένα μέτρα για τη μείωση των δαπανών και την αύξηση των εσόδων συνολικού ύψους 14 δισ. ευρώ. Το μέγεθος της απαιτούμενης δημοσιονομικής προσαρμογής είναι μεγαλύτερο από αυτό που προβλεπόταν αρχικά στο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής και, κατά συνέπεια, ο προϋπολογισμός για
60
Το 2011 περιλαμβάνει πρόσθετα μέτρα πέρα από αυτά που προβλέπονται από το Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής. Τα μέτρα περιλαμβάνουν αύξηση του συντελεστή ΦΠΑ, επιβάρυνση σε εξαιρετικά κερδοφόρες επιχειρήσεις, περικοπές στις κρατικές λειτουργικές δαπάνες και ονομαστικό πάγωμα των συντάξεων, καθώς και σημαντικές μειώσεις στο λειτουργικό και μισθολογικό κόστος των ζημιογόνων επιχειρήσεων, μειώσεις στο κόστος υγείας και στον τομέα των αμυντικών δαπανών και την εισαγωγή δοκιμών πόρων για κοινωνικά επιδόματα. Ο προϋπολογισμός του 2011 περιλαμβάνει επίσης μέτρα που στοχεύουν στην ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του φορολογικού συντελεστή των μη διανεμημένων εταιρικών κερδών από 24% σε 20%, και του ΦΠΑ για τον τουριστικό τομέα και τα φάρμακα από 11% σε 6,5%. Τέλος, ο προϋπολογισμός του 2011 εντάσσεται στο πλαίσιο μιας εκτεταμένης προσπάθειας για την άρση των διαρθρωτικών εμποδίων στην ανάπτυξη, η οποία περιλαμβάνει το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων, την αναδιάρθρωση των δημοσίων επιχειρήσεων, την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την αναμόρφωση του συνταξιοδοτικού συστήματος, τη μεταρρύθμιση της αγοράς εργασίας. και το άνοιγμα των αγορών προϊόντων.
Μεταφορές μεταξύ Ελλάδας και Ευρωπαϊκής Ένωσης
Η Ελλάδα είναι καθαρός αποδέκτης κεφαλαίων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ, δηλαδή οι εισπράξεις από την ΕΕ υπερβαίνουν τις πληρωμές προς την ΕΕ. Οι συνολικές καθαρές μεταβιβάσεις για την περίοδο 2000-2009 ανήλθαν κατά μέσο όρο σε 4,2 δισ. ευρώ ετησίως (σε βάση διακανονισμού, στοιχεία BoP). Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 2,2% του ΑΕΠ και το 14,7% του εμπορικού ελλείμματος. Πάνω από το 55% των επιχορηγήσεων προέρχεται από τα διαρθρωτικά ταμεία (Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Προσανατολισμού και Εγγυήσεων ("ΕΓΤΠΕ") — Τμήμα Προσανατολισμού, Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και Χρηματοδοτικές Επενδύσεις για τον Προσανατολισμό της Αλιείας), τα οποία παρέχουν χρηματοδότηση για την περιφερειακή ανάπτυξη έργα, και το Ταμείο Συνοχής, το οποίο χρηματοδοτεί περιβαλλοντικά και μεγάλης κλίμακας έργα μεταφορών σύμφωνα με τις διατάξεις των Κοινοτικών Πλαισίου Στήριξης («ΚΠΣ»). Οι υπόλοιπες επιχορηγήσεις σχετίζονται με επιδοτήσεις και άμεση οικονομική βοήθεια στο πλαίσιο της ΚΓΠ της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του BoP, η άμεση οικονομική βοήθεια και οι επιδοτήσεις στο πλαίσιο της ΚΓΠ καθώς και οι εισπράξεις από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και οι πληρωμές της Ελλάδας στον προϋπολογισμό της ΕΕ εμφανίζονται στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Τα έσοδα από τα διαρθρωτικά ταμεία —εκτός από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο— και το Ταμείο Συνοχής στο πλαίσιο των ΚΠΣ εμφανίζονται στον λογαριασμό κεφαλαίου. Τα έσοδα από τα διαρθρωτικά ταμεία διατίθενται στον Τακτικό Προϋπολογισμό, στο ΠΔΕ και στον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επιχειρήσεων και Οργανισμών. Οι εισπράξεις που σχετίζονται με την ΚΑΠ διατίθενται στον ειδικό λογαριασμό εγγυήσεων αγροτικών προϊόντων στην Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος.
Για την περίοδο από το 2007 έως το 2013, η Ελλάδα αναμένεται να λάβει 24,3 δισ. ευρώ (τρέχουσες τιμές) για την εφαρμογή του ΕΣΠΑ 2007-2013 (συμπεριλαμβανομένων 3,7 δισ. ευρώ για την αγροτική ανάπτυξη). Σύμφωνα με τους κανονισμούς της ΕΕ, κατά μέσο όρο περίπου το 75% του συνολικού κόστους των επιλέξιμων έργων χρηματοδοτείται από τα Διαρθρωτικά Ταμεία, ενώ το υπόλοιπο χρηματοδοτείται από εθνικούς πόρους. Μέρος της εθνικής συνεισφοράς μπορεί να χρηματοδοτηθεί με δάνεια από την ΕΤΕπ. Τον Ιούλιο του 2010 συμφωνήθηκε δάνειο 2 δισ. ευρώ.
Το ΚΠΣ ΙΙΙ, το οποίο κάλυψε την περίοδο από το 2000 έως το 2006, έχει σχεδόν ολοκληρωθεί. Οι εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ 2007-2013 κατά τα τρία πρώτα χρόνια εφαρμογής του είναι περιορισμένες, λόγω των καθυστερήσεων στην υλοποίηση έργων και προγραμμάτων εν μέρει ως αποτέλεσμα του νέου αυστηρότερου θεσμικού πλαισίου διαχείρισης και ελέγχου. Ωστόσο, το 2010 επιταχύνθηκαν οι εκταμιεύσεις στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ. Στο τέλος του 2010, περισσότερο από το 18% της συνολικής κοινοτικής χρηματοδότησης είχε απορροφηθεί και ο στόχος είναι να ξεπεράσει το 35% στο τέλος του 2011.
Η αυξημένη απορρόφηση των διαρθρωτικών ταμείων συνδέεται στενά με τις εκταμιεύσεις διμερούς οικονομικής βοήθειας από τα κράτη μέλη της ζώνης του ευρώ. Για την επίτευξη των εξαμηνιαίων στόχων που ορίζονται στο Μνημόνιο Συνεννόησης, τίθενται σε εφαρμογή μια σειρά από μέτρα όπως:
την αναθεώρηση των έργων και την απλούστευση του θεσμικού και νομικού πλαισίου, μέτρα για μια «ταχεία παραγωγή έργων», συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και σύσταση τεχνικής ομάδας εργασίας σε άμεση επαφή με τις υπηρεσίες της Επιτροπής. Η κυβέρνηση διασφαλίζει ότι οι πιστώσεις του προϋπολογισμού για την εθνική συγχρηματοδότηση έργων δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν για άλλους σκοπούς.
61
Επιπλέον, αναμένεται ότι οι επιδοτήσεις στο πλαίσιο της ΚΓΠ θα παραμείνουν ουσιαστικές μέχρι το 2013, καθώς θα πραγματοποιηθεί νέα αναθεώρηση της ΚΓΠ μετά το 2013. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επανεξετάσει όλες τις δαπάνες του κοινοτικού προϋπολογισμού, συμπεριλαμβανομένης της ΚΓΠ, στο πλαίσιο των δημοσιονομικών προοπτικών της ΕΕ για την περίοδο 2014-2020.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τις εισπράξεις και πληρωμές της Ελλάδας από και προς την ΕΕ για τα έτη που αναφέρονται σε ταμειακή βάση.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΕ ΤΗΝ Ε.Ε
| | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010(1) | 2011(2) | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||||||||
Εισπράξεις από την Ε.Ε | |||||||||||||||||||||||
Κατ' αποκοπή (25%) αποπληρωμή των δαπανών που πραγματοποιήθηκαν για την είσπραξη των ιδίων πόρων της Ε.Ε | 67 | 68 | 77 | 77 | 64 | 71 | 52 | ||||||||||||||||
Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο | 576 | 552 | 783 | 992 | 118 | 287 | 666 | ||||||||||||||||
ΕΓΤΠΕ—Τμήμα Προσανατολισμού | 376 | 382 | 590 | 504 | 84 | 165 | 259 | ||||||||||||||||
Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης | 1.341 | 2.146 | 3.065 | 2.853 | 1.337 | 1.650 | 2.079 | ||||||||||||||||
ΕΓΤΠΕ—Τμήμα Εγγυήσεων | 2.754 | 3.071 | 2.374 | 2.228 | 2.386 | 2.565 | 2.750 | ||||||||||||||||
Ταμείο Συνοχής | 311 | 483 | 334 | 200 | 274 | 494 | 640 | ||||||||||||||||
Χώρες ΕΖΕΣ | 3 | 3 | 2 | 2 | 0 | 1 | 2 | ||||||||||||||||
Χρηματοδοτικά Μέσα για τον Προσανατολισμό της Αλιείας | 22 | 18 | 33 | 30 | 26 | 0 | 30 | ||||||||||||||||
Άλλες Αποδείξεις | 5 | 11 | 17 | 596 | 209 | 327 | 340 | ||||||||||||||||
Σύνολο | 5.455 | 6.733 | 7.273 | 7.482 | 4.498 | 5.560 | 6.818 | ||||||||||||||||
Πληρωμές προς την ΕΕ | |||||||||||||||||||||||
Γεωργικές εισφορές και δασμοί | 12 | 12 | 11 | 7 | 4 | — | — | ||||||||||||||||
Εισφορές ζάχαρης | 4 | 3 | — | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||||||
Τελωνειακοί δασμοί βάσει της διάταξης για τα κοινά εξωτερικά τιμολόγια | 250 | 258 | 297 | 298 | 248 | 285 | 208 | ||||||||||||||||
Εισφορά με βάση τη βάση ΦΠΑ | 424 | 467 | 473 | 577 | 512 | 493 | 414 | ||||||||||||||||
Συνεισφορά με βάση το ΑΕΠ | 1.211 | 1.222 | 1.184 | 1.415 | 1.522 | 1.677 | 1.768 | ||||||||||||||||
Άλλες συνεισφορές | 41 | 2 | 1.108 | 136 | 150 | 20 | 30 | ||||||||||||||||
Συνεισφορές στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης | 33 | 33 | 36 | 40 | 43 | 47 | 55 | ||||||||||||||||
Πληρωμές λόγω μη πραγματοποιηθέντων έργων | 249 | 175 | 157 | 174 | 2 | 10 | 10 | ||||||||||||||||
Σύνολο | 2.224 | 2.172 | 3.265 | 2.649 | 2.483 | 2.534 | 2.487 | ||||||||||||||||
Καθαρές εισπράξεις από την Ε.Ε | 3.231 | 4.561 | 4.008 | 4.833 | 2.016 | 3.026 | 4.331 | ||||||||||||||||
Ποσοστό του ΑΕΠ | 1.7 | 2.2 | 1.8 | 2.0 | 0,9 | 1.3 | 1.9 | ||||||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (2)
- Πρόβλεψη.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
Κρατικές Επιχειρήσεις
Ο ελληνικός δημόσιος τομέας είναι πολύ μεγάλος και καλύπτει πλήρως και εν μέρει κρατικές επιχειρήσεις σε κλάδους που κυμαίνονται από τις μεταφορές και τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας μέχρι τα τυχερά παιχνίδια και τον τουρισμό. Στις 31 Δεκεμβρίου 2009 υπήρχαν 52 κρατικές επιχειρήσεις μη εισηγμένες σε χρηματιστήριο, οι οποίες παρακολουθούνται από το Υπουργείο Οικονομικών. Το 2009, ο όμιλος των 11 μεγαλύτερων ζημιογόνων κρατικών επιχειρήσεων πέτυχε συνδυασμένα έσοδα 1,5 δισ. ευρώ, ενώ οι συνδυασμένες ζημίες ανήλθαν σε 1,7 δισ. ευρώ. Ο καθαρός δανεισμός αυτών των επιχειρήσεων το 2009 ανήλθε σε 12 δισ. ευρώ, με πληρωμές τόκων 574 εκατ. ευρώ.
62
Στο παρελθόν η κυβέρνηση έλεγχε τις κρατικές επιχειρήσεις και όριζε τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων τους. Η Διεύθυνση Κρατικών Επιχειρήσεων του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών ήταν αρμόδια για την έγκριση των ετήσιων προϋπολογισμών τους και την εποπτεία των επενδυτικών τους προγραμμάτων. Από το 1997 όλες οι κρατικές επιχειρήσεις κατέστησαν ανώνυμες εταιρείες με απόφαση των αρμόδιων Υπουργών.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, η κυβέρνηση εφαρμόζει μέτρα για τη βελτίωση της οικονομικής απόδοσης των κρατικών επιχειρήσεων. Ως πρώτο βήμα, η κυβέρνηση έθεσε σε εφαρμογή μέτρα για την ενίσχυση της διαφάνειας και την αύξηση της λογοδοσίας της οικονομικής διαχείρισης των κρατικών επιχειρήσεων. Η οικονομική εποπτεία των κρατικών επιχειρήσεων έχει συγκεντρωθεί με το Υπουργείο Οικονομικών, το οποίο λαμβάνει οικονομικές καταστάσεις που ελέγχονται από δημόσιους λογιστές σε τριμηνιαία βάση και στη συνέχεια δημοσιεύονται. Επιπρόσθετα, οι κρατικές επιχειρήσεις υποχρεώθηκαν να υποβάλουν τη στρατηγική και τα επιχειρηματικά τους σχέδια για την περίοδο 2011-2013, καταρτισμένα με συγκεκριμένο πλαίσιο που τους δόθηκε και να παρουσιάσουν τις πηγές χρηματοδότησής τους και τα χρονοδιαγράμματα. Μια άλλη σημαντική πτυχή ήταν ο περιορισμός των μισθολογικών δαπανών για τις κρατικές επιχειρήσεις μέσω της εφαρμογής περικοπών μισθών και ορίων στους μισθούς και τις πρόσθετες πληρωμές.
Τα επερχόμενα μεταρρυθμιστικά μέτρα για τις κρατικές επιχειρήσεις περιλαμβάνουν τη δημιουργία κεντρικού μητρώου για τις κρατικές επιχειρήσεις και περαιτέρω μέτρα αναδιάρθρωσης, τα οποία προορίζονται να ακολουθήσουν την γραμμή του επιτυχημένου σχεδίου αναδιοργάνωσης του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος, το οποίο εγκρίθηκε από τη Βουλή τον Οκτώβριο. 2010.
Επιπλέον, η κυβέρνηση αναβαθμίζει επί του παρόντος το τρέχον σχέδιο ιδιωτικοποιήσεών της για την εκποίηση κρατικών περιουσιακών στοιχείων και επιχειρήσεων συμπεριλαμβάνοντας επίσης την ανάπτυξη ακινήτων, με στόχο να συγκεντρώσει τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ έως το 2013, συμπεριλαμβανομένου τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ το 2011. Σχέδια που καλύπτουν περίπου το 40% του συνολικού στόχου έχουν συνταχθεί και 14 εταιρείες έχουν προσδιοριστεί για πλήρη ή μερική ιδιωτικοποίηση με χρήση διαφορετικών μεθόδων τοποθέτησης (συμπεριλαμβανομένων άμεσων πωλήσεων, δημοπρασιών και συμβάσεων παραχώρησης). Για την περαιτέρω ανάπτυξη του σχεδίου, οι αρχές ανέφεραν ότι μέχρι τα μέσα του 2011 θα ετοίμαζαν μια απογραφή των κρατικών ακίνητων περιουσιών. Η κυβέρνηση έχει επίσης δεσμευτεί να κλιμακώσει σημαντικά το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων και ανάπτυξης ακινήτων με στόχο την πραγματοποίηση εσόδων 50 δισεκατομμυρίων ευρώ έως το 2015. Η αναδιάρθρωση και οι ιδιωτικοποιήσεις θα πρέπει να πραγματοποιηθούν σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τον ανταγωνισμό και τις κρατικές ενισχύσεις. Τα έσοδα από την ιδιωτικοποίηση θα χρησιμοποιηθούν για την εξόφληση του χρέους και δεν θα υποκαταστήσουν τις προσπάθειες δημοσιονομικής εξυγίανσης.
Η Διυπουργική Επιτροπή Αναδιάρθρωσης και Ιδιωτικοποιήσεων Περιουσιακών Στοιχείων (ICARP) σε συνεδρίαση της 15ης Δεκεμβρίου 2010 αποφάσισε να ορίσει οικονομικούς και νομικούς συμβούλους για την παράταση της παραχώρησης του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, την αξιολόγηση των καλύτερων διαθέσιμων επιλογών για το μερίδιό του στην ΔΕΠΑ (προμηθευτής φυσικού αερίου) και ΔΕΣΦΑ (διαχειριστής δικτύου φυσικού αερίου), και η προσέλκυση στρατηγικού επενδυτή για τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα. Επιπλέον, αποφάσισε να αξιολογήσει τις καλύτερες διαθέσιμες επιλογές ανάπτυξης (ιδιωτικοποίηση, είσοδος στρατηγικών επενδυτών, επέκταση παραχωρήσεων) για πολλές δημόσιες επιχειρήσεις, όπως το Ταμείο Δανείων και Αποστολών, περιφερειακά αεροδρόμια, ΤΡΑΙΝΟΣΕ (εθνική εταιρεία σιδηροδρόμων). ο όμιλος ΟΣΕ (εθνικοί σιδηρόδρομοι), ο αυτοκινητόδρομος Αττικής (εθνική οδός γύρω από την Αθήνα) και η Εγνατία (Βόρεια Οδός), τα Ελληνικά Ταχυδρομεία, το φάσμα συχνοτήτων και το Ψηφιακό Μέρισμα, λιμάνια Αττικής και περιφερειακά λιμάνια και μαρίνες, ΛΑΡΚΟ (εξόρυξη νικελίου εταιρεία), την ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ (προμηθευτές νερού), τον ΟΠΑΠ (λαχεία και εταιρεία στοιχημάτων), τον Οργανισμό Ιπποδρομιών (ΟΔΙΕ), το Καζίνο «Μον Παρνές» και το σύστημα κρατικών λαχείων (Εθνικό, Λαϊκό).
63
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα συνολικά ελλείμματα και τη σχετική χρηματοδότηση των μεγάλων κρατικών επιχειρήσεων της Ελλάδας σε συγκεντρωτική βάση για τα αναφερόμενα έτη.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΜΕΓΑΛΩΝ ΚΡΑΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΙ Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥΣ
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009(1) | 2010(2) | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||
Λειτουργικός λογαριασμός | |||||||||||||||||
Εσοδα | 1.492 | 1.814 | 1.806 | 1.649 | 1.828 | ||||||||||||
Δαπάνη | 2.797 | 3.278 | 3.676 | 3.478 | 3.613 | ||||||||||||
Ισορροπία | (1.305 | ) | (1.464 | ) | (1.870 | ) | (1.829 | ) | (1.785 | ) | |||||||
Λογαριασμός κεφαλαίου | |||||||||||||||||
Εσοδα | — | — | — | — | — | ||||||||||||
Επένδυση δαπανών | 1.004 | 1.322 | 1.112 | 1.559 | 1.592 | ||||||||||||
Κεφάλαιο κίνησης | 132 | 380 | (10 | ) | 372 | 84 | |||||||||||
Αλλα | 177 | 248 | 228 | 96 | 97 | ||||||||||||
Ισορροπία | (1.313 | ) | (1.950 | ) | (1.330 | ) | (2.027 | ) | (1.773 | ) | |||||||
Ειδικοί πόροι (3) | 761 | 1.079 | 1.136 | 1.484 | 1.428 | ||||||||||||
Συνολική ισορροπία | (1.857 | ) | (2.335 | ) | (2.065 | ) | (2.372 | ) | (2.130 | ) | |||||||
Χρηματοδότηση | |||||||||||||||||
Επιχορηγήσεις | — | — | — | — | — | ||||||||||||
Τακτικός προϋπολογισμός | 163 | 185 | 191 | 200 | 206 | ||||||||||||
Υποτίμηση | 254 | 256 | 255 | 259 | 265 | ||||||||||||
Καθαρός δανεισμός | 1.440 | 1.894 | 1.619 | 1.913 | 1.659 | ||||||||||||
Συνολική χρηματοδότηση | 1.857 | 2.335 | 2.065 | 2.372 | 2.130 | ||||||||||||
Απόσβεση και αποπληρωμή πιστώσεων | 238 | 139 | 534 | 143 | 1.211 | ||||||||||||
Νέες εμπορικές πιστώσεις | 96 | 132 | 38 | 420 | 205 | ||||||||||||
Ακαθάριστος δανεισμός (4) | 1.581 | 1.902 | 2.115 | 1.636 | 2.665 | ||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά Δεδομένα.
- (2)
- Προϋπολογισμός.
- (3)
- Κυρίως επιχορηγήσεις από τον Προϋπολογισμό Δημοσίων Επενδύσεων και την ΕΕ με τη μορφή εισφορών κεφαλαίου.
- (4)
- Ο ακαθάριστος δανεισμός ισούται με τον καθαρό δανεισμό συν τις πληρωμές αποσβέσεων και την αποπληρωμή πιστώσεων μείον τις νέες εμπορικές πιστώσεις και περιλαμβάνει τον εγχώριο και τον εξωτερικό δανεισμό.
Το 2009, τα συνολικά λειτουργικά έσοδα των δημόσιων επιχειρήσεων εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά 8,7% σε σχέση με το 2008 και ανέρχονται σε 1.649 εκατ. ευρώ. Οι συνολικές λειτουργικές δαπάνες μειώθηκαν κατά 5,4% εκτιμάται ότι το 2009 σε σύγκριση με το 2008, ανέρχονται σε περίπου 3.478 εκατ. ευρώ. Οι συνδυασμένες δαπάνες λειτουργικών και κεφαλαιουχικών λογαριασμών αυξήθηκαν κατά περίπου 10,0% το 2009 σε σύγκριση με το 2008, φτάνοντας τα 5.505 εκατ. ευρώ. Αντίστοιχα, το έλλειμμα το 2009 εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε 2.372 εκατ. ευρώ, ή περίπου 1% του ΑΕΠ, έναντι 2.065 εκατ. ευρώ, ή 0,86% του ΑΕΠ, το 2008.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία που καλύπτουν την περίοδο από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του 2010, η συνολική μισθοδοσία των 52 κρατικών επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 15%, ή 143,4 εκατ. ευρώ, το 2010. Αναλυτικά, η μισθοδοσία ανήλθε σε 812,3 εκατ. ευρώ για τις πρώτες εννέα μήνες του 2010, έναντι 955,7 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2009. Η ετήσια μείωση των δαπανών μισθοδοσίας προβλέπεται να είναι περίπου 220 εκατ. ευρώ το 2010 σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος ως αποτέλεσμα των μειώσεων μισθών που προβλέπονται για τις δημόσιες επιχειρήσεις ' υπαλλήλους.
64
Δημόσιους φορείς
Οι δημόσιοι φορείς περιλαμβάνουν τις τοπικές αρχές, τους οργανισμούς που παρέχουν κοινωνικές υπηρεσίες και τη μεγαλύτερη υποκατηγορία δημοσίων φορέων:
οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης. Τα μέλη των συμβουλίων και οι πρόεδροι των τοπικών αρχών εκλέγονται από την οικεία εκλογική περιφέρεια, ενώ τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων των οργανισμών κοινωνικής υπηρεσίας και κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και οι πρόεδροι των οργανισμών αυτών, διορίζονται από το Υπουργείο στον τομέα αρμοδιότητας του οποίου οι αντίστοιχες δραστηριότητές τους πτώση.
Το 2010, τα συνολικά έσοδα για τα ταμεία κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας υπολογίζονται σε 40.204 εκατ. ευρώ (22.617,56 εκατ. ευρώ από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, 10.741,00 ευρώ από επιχορηγήσεις του κρατικού προϋπολογισμού και 6.841,51 ευρώ από υπόλοιπες πηγές), παρουσιάζοντας μείωση 2,97%. σε σύγκριση με το 2009, ενώ οι συνολικές δαπάνες εκτιμώνται σε 38.642,63 εκατ. ευρώ (1.055,70 εκατ. ευρώ για μισθούς υπαλλήλων των ταμείων κοινωνικής ασφάλισης, 25.520,40 ευρώ για συντάξεις και 12.066,53 ευρώ για τις υπόλοιπες δαπάνες), που αντιστοιχεί σε μείωση 240% έναντι 3. Το 2011, τα συνολικά έσοδα προβλέπεται να ανέλθουν σε 41.073,91 εκατ. ευρώ (23.816,83 εκατ. ευρώ από εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, 9.997,54 ευρώ από επιχορηγήσεις του κρατικού προϋπολογισμού και 7.259,53 ευρώ από υπόλοιπες πηγές), παρουσιάζοντας αύξηση 2,16% σε σύγκριση με το 201 Οι συνολικές δαπάνες εκτιμώνται σε 38.927,50 εκατ. ευρώ (1.026,40 εκατ. ευρώ για μισθούς υπαλλήλων των ασφαλιστικών ταμείων, 27.168,79 ευρώ για συντάξεις και 10.732,31 ευρώ για δαπάνες ανάπαυσης), που αντιστοιχεί σε αύξηση 0,74% σε σύγκριση με το 2010.
Στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής, η κυβέρνηση σκοπεύει να εξαλείψει τις περιττές δημόσιες οντότητες.
Ο παρακάτω πίνακας παρουσιάζει τα συνολικά ελλείμματα και τη σχετική χρηματοδότηση των έξι κύριων ταμείων κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας σε συγκεντρωτική βάση για τα αναφερόμενα έτη.
65
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΚΥΡΙΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
ΚΑΙ Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥΣ
| | 2006 | 2007 | 2008 | 2009(1) | 2010(2) | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||
Λειτουργικός λογαριασμός | |||||||||||||||||
Εσοδα | 17.219 | 18.021 | 20.095 | 22.019 | 22.733 | ||||||||||||
Δαπάνη | 23.862 | 25.330 | 29.261 | 33.815 | 36.219 | ||||||||||||
Ισορροπία | (6.643 | ) | (7.309 | ) | (9.166 | ) | (11.796 | ) | (13.486 | ) | |||||||
Λογαριασμός κεφαλαίου | |||||||||||||||||
Εσοδα | — | — | — | — | — | ||||||||||||
Επένδυση δαπανών | 171 | 227 | 113 | 251 | 493 | ||||||||||||
Κεφάλαιο κίνησης | 111 | 187 | 344 | 309 | 340 | ||||||||||||
Αλλα | — | 105 | 117 | 127 | 134 | ||||||||||||
Ισορροπία | (282 | ) | (519 | ) | (574 | ) | (687 | ) | (967 | ) | |||||||
Ειδικοί πόροι | — | — | — | — | — | ||||||||||||
Συνολική ισορροπία | (6.925 | ) | (7.828 | ) | (9.741 | ) | (12.483 | ) | (14.453 | ) | |||||||
Χρηματοδότηση | |||||||||||||||||
Επιχορηγήσεις | 6.568 | 7.578 | 8.731 | 9.261 | 9.467 | ||||||||||||
Τακτικός προϋπολογισμός | 6.286 | 7.204 | 8.459 | 9.020 | 9.172 | ||||||||||||
Επενδυτικός προϋπολογισμός-Ε.Ε | 282 | 374 | 272 | 241 | 295 | ||||||||||||
Υποτίμηση | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | ||||||||||||
Καθαρός δανεισμός (3) | 354 | 248 | 1.007 | 3.220 | 4.984 | ||||||||||||
Συνολική χρηματοδότηση | 6.925 | 7.828 | 9.741 | 12.483 | 14.453 | ||||||||||||
Πληρωμές αποσβέσεων | 167 | — | — | — | — | ||||||||||||
Ακαθάριστος δανεισμός (4) | 521 | 248 | 1.007 | 3.220 | 4.984 | ||||||||||||
- (1)
- Προσωρινά στοιχεία.
- (2)
- Προϋπολογισμός.
- (3)
- Εσωτερικός δανεισμός.
- (4)
- Ο ακαθάριστος δανεισμός ισούται με τον καθαρό δανεισμό συν τις πληρωμές αποσβέσεων.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
66
ΣΦΑΙΡΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ
Μέχρι το τέλος του 1993, η Τράπεζα της Ελλάδος ήταν το βασικό όχημα μέσω του οποίου η Ελλάδα αντλούσε κεφάλαια στις διεθνείς αγορές. Τα έσοδα από δανεισμό σε ξένο νόμισμα της Τράπεζας της Ελλάδος δανείστηκαν στη συνέχεια στο Δημόσιο σε δραχμές. Σύμφωνα με ορισμένες απαιτήσεις της Συνθήκης του Μάαστριχτ σχετικά με τις σχέσεις μεταξύ της κεντρικής τράπεζας και της Ελληνικής Δημοκρατίας, η Ελληνική Δημοκρατία έχει δανειστεί απευθείας στο όνομά της με την Τράπεζα της Ελλάδος να ενεργεί ως φορέας πληρωμής από τον Ιανουάριο του 1994.
Επί του παρόντος, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας είναι ευθύνη δύο μονάδων που λειτουργούν υπό την εποπτεία του Υπουργού Οικονομικών:
τη Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους και τον Φορέα Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους.
Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους
Η Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους λειτουργεί υπό τη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών. Κύριο καθήκον του είναι να παρακολουθεί το δημόσιο χρέος όχι μόνο ως προς την καταγραφή και την εξυπηρέτηση, αλλά κυρίως ως παράμετρο για την εφαρμογή της δημοσιονομικής πολιτικής.
Στο πλαίσιο αυτό, η Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους είναι αρμόδια για τα ακόλουθα:
- •
- εφαρμογή κατευθυντήριων γραμμών δημοσιονομικής πολιτικής σε σχέση με το δημόσιο χρέος και ενεργή συμμετοχή στην προετοιμασία και την εκτέλεση του προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης·
- •
- εκτέλεση λειτουργιών μεσαίου και back-office, συμπεριλαμβανομένων:
- •
- (α) η πραγματοποίηση προβλέψεων και αξιολογήσεων της εξέλιξης του χρέους, (β) η εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους, (γ) η έκδοση μηνιαίων και ετήσιων εκθέσεων για το χρέος σύμφωνα με το εθνικό και ευρωπαϊκό λογιστικό σύστημα ("ESA 95") και (δ) παραγωγή ευρέων στατιστικών πληροφοριών για κρατικούς ή υπερεθνικούς οργανισμούς και δημοσίευση περιοδικών εκθέσεων και δελτίων·
- •
- τη χρηματοδότηση ειδικού σκοπού της κυβέρνησης (συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής χρηματοδότησης)·
- •
- εκπροσώπηση του Υπουργείου Οικονομικών σε συναντήσεις με διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς· και
- •
- το νομοθετικό πλαίσιο για το δημόσιο χρέος.
Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους
Ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (το «ΦΔΔΑ») ιδρύθηκε το 1998 ως νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου με διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια υπό την εποπτεία του Υπουργείου Οικονομικών και με έδρα την Αθήνα.
Ως αντιπρόσωπος της Ελληνικής Δημοκρατίας με σκοπό την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Δημοκρατίας, τη βελτίωση του κόστους χρηματοδότησής της και την επίτευξη της καλύτερης δυνατής διάρθρωσης του χρέους της, η ΔΔΜΑ εξουσιοδοτείται να αναλάβει τα ακόλουθα:
- •
- Η σύναψη δανείων και η έκδοση κρατικών ομολόγων στην εγχώρια και διεθνή αγορά, σε ευρώ και άλλα νομίσματα.
- •
- Η διαχείριση του δημόσιου χρέους, εσωτερικού και εξωτερικού, με την εφαρμογή των κατάλληλων μέσων και μεθόδων.
67
- •
- Η παροχή συμβουλών σε κρατικές επιχειρήσεις και δημόσιους φορείς σχετικά με τη σύναψη τραπεζικών δανείων καθώς και ο συντονισμός αυτών των χρηματοδοτικών δραστηριοτήτων και των χρηματοδοτικών δραστηριοτήτων της Ελληνικής Δημοκρατίας. και
- •
- Η παροχή συμβουλών στην Ελληνική Δημοκρατία σε σχέση με δάνεια που σχετίζονται με επενδύσεις και κοινωνικά προγράμματα.
Οι δραστηριότητες του ΠΔΔΑ ασκούνται στο πλαίσιο που καθορίζεται από το «Πρόγραμμα Διαχείρισης Χρηματοδότησης και Υποχρεώσεων», το οποίο καταρτίζεται από το ΔΔΜΑ και εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομικών.
Για την επίτευξη του σκοπού του, το ΠΔΜΑ:
- •
- παρακολουθεί τις εγχώριες και ξένες αγορές, αξιολογεί επενδυτικές προτάσεις που σχετίζονται με εγχώριο και εξωτερικό δανεισμό και προσπαθεί να βελτιώσει την αναλογία μεταξύ δανείων και αποθεματικών·
- •
- αναλαμβάνει ως αντιπρόσωπος και για λογαριασμό της Ελληνικής Δημοκρατίας τη διαχείριση και εκτέλεση του δανειακού προγράμματος της Ελλάδας με τη σύναψη δανειακών συμβάσεων, την έκδοση ομολόγων και τη διεξαγωγή δημοπρασιών, την παρακολούθηση και υποστήριξη της αγοράς ομολόγων και τη λήψη κάθε άλλη αναγκαίας ενέργειας για την αποτελεσματική εκτέλεση και διαχείριση των το προαναφερόμενο πρόγραμμα, με σκοπό τη βελτίωση του κόστους χρηματοδότησης και την ασφαλή κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της Ελληνικής Δημοκρατίας κατά καιρούς· και
- •
- συντάσσει εκθέσεις για το Υπουργείο Οικονομικών και υποβάλλει προτάσεις σχετικά με την πολιτική διαχείρισης του χρέους και τη δομή του χρέους.
Περίληψη Δημοσίου Χρέους
Ο παρακάτω πίνακας παρέχει τα συνολικά ανεξόφλητα ποσά του ενοποιημένου χρέους της γενικής κυβέρνησης σύμφωνα με τον ορισμό του Μάαστριχτ στις 31 Δεκεμβρίου για τα αναφερόμενα έτη:
ΓΕΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ
| | Από τις 31 Δεκεμβρίου, | ||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009(1) | 2010(2) | 2011(2) | |||||||||||||||||
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||||||||||
Ευρώ (3) | 180.654 | 209.701 | 222.148 | 236.665 | 259.764 | 296.772 | 324.000 | 336.500 | |||||||||||||||||
Νομίσματα εκτός της ζώνης του ευρώ(3) | 2.503 | 2.717 | 2.056 | 1.916 | 1.632 | 1.260 | 6.400 | 12.000 | |||||||||||||||||
Σύνολο | 183.157 | 212.418 | 224.204 | 238.581 | 261.396 | 298.032 | 330.400 | 348.500 | |||||||||||||||||
- (1)
- Υπολογίζει.
- (2)
- προβλέψεις.
- (3)
- Συμπεριλαμβάνονται ανταλλαγές νομισμάτων.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
Για μια επισκόπηση των δεικτών χρέους της γενικής κυβέρνησης προς ΑΕΠ για τα έτη 2006 έως 2012, βλ. «—Δημόσια Οικονομικά—Έλλειμμα Γενικής Κυβέρνησης της Ελλάδας».
Τα τελευταία χρόνια, η υιοθέτηση και ανάπτυξη σύγχρονων τεχνικών διαχείρισης χρέους συνέβαλε στη βελτιστοποίηση του χαρτοφυλακίου χρέους, οδηγώντας στην ελαχιστοποίηση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους υπό περιορισμούς κινδύνου που σχετίζονται με διακυμάνσεις επιτοκίων. Η συνετή διαχείριση του χρέους υποστηρίζεται από ποιοτική και ποσοτική ανάλυση κινδύνου και ακριβή αξιολόγηση χρηματοοικονομικών προϊόντων και μέσων. Αυτά τα μέτρα διευκολύνουν την αποτελεσματική προσαρμογή του χαρτοφυλακίου χρέους στις συνθήκες της αγοράς παρέχοντας αυξημένη προβλεψιμότητα του κόστους εξυπηρέτησης και έλεγχο του χρηματοοικονομικού κινδύνου.
68
Επιπλέον, έχουν γίνει σημαντικά βήματα για την καθιέρωση της διαφάνειας της αγοράς, όχι μόνο όσον αφορά τις διαδικασίες έκδοσης και τις συναλλαγές τίτλων, αλλά και για την παροχή λεπτομερών και συμμετρικών πληροφοριών στους ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς, τους οργανισμούς αξιολόγησης και σε όλα τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.
Το 2010, το μέσο σταθμικό κόστος των νέων δανείων ήταν 4,1% για μέση διάρκεια 3,85 ετών σε σύγκριση με το μέσο σταθμικό κόστος νέων δανείων 4,1% και μέση διάρκεια 5,6 ετών το 2009.
Το 2010, η στρατηγική διαχείρισης του χρέους επικεντρώθηκε στα εξής:
- •
- διατήρηση της τροποποιημένης ληκτότητας εντός του επιθυμητού περιθωρίου των 3,5 έως 4,5 ετών·
- •
- διατήρηση του δείκτη χρέους κυμαινόμενου επιτοκίου μεταξύ 65% και 80% του συνολικού χαρτοφυλακίου·
- •
- ελαχιστοποίηση της έκθεσης σε ξένο νόμισμα·
- •
- διατήρηση του ποσοστού του χρέους που αναχρηματοδοτείται ή επανακαθορίζεται κατά τους επόμενους 12 μήνες κάτω από 40%· και
- •
- διατηρώντας το ποσοστό του χρέους που λήγει εντός των επόμενων 5 ετών σε λιγότερο από το 55% του συνολικού χαρτοφυλακίου.
Από τον Μάιο του 2010, λόγω της σημαντικής επιδείνωσης της δημοσιονομικής θέσης της Ελλάδας, η οποία ενίσχυσε την ανησυχία για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα της Ελλάδας και άφησε τους κορυφαίους οίκους αξιολόγησης να υποβαθμίσουν τις αξιολογήσεις του μακροπρόθεσμου χρέους της Ελλάδας, οι πιστωτικές συνθήκες για την Ελλάδα έχουν επιδεινωθεί σημαντικά και νέες εκδόσεις δημόσιου χρέους έχουν περιοριστεί σε έντοκα γραμμάτια.
69
ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΧΡΕΟΣ
| | 2008 | 2009(1) | 2010(2) | 2011(2) | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| | (ευρώ σε εκατομμύρια) | |||||||||||||
Χρέος σε ευρώ | 260.439 | 297.264 | 336.800 | 350.230 | ||||||||||
ως ποσοστό του ΑΕΠ | 108,9 | 126,5 | 145,2 | 153.3 | ||||||||||
Γραμμάτια του Δημοσίου | 6.576 | 10.946 | 10.023 | 8.120 | ||||||||||
(κατέχεται από το δημόσιο τομέα) | 129 | 127 | 120 | 120 | ||||||||||
(κατέχεται από τον ιδιωτικό τομέα) | 962 | 8.938 | 10.903 | 8.000 | ||||||||||
(Ευρώ εμπορικό χαρτί—ECP) | 5.485 | 1.881 | — | — | ||||||||||
Κρατικά ομόλογα (δημοπρασία και άλλες εκδόσεις) | 216.614 | 251.960 | 259.500 | 234.900 | ||||||||||
Δεσμούς | 216.614 | 251.960 | 259.500 | 234.900 | ||||||||||
Ενοποιημένα δάνεια | 0 | 0 | 0 | 0 | ||||||||||
Κοινοπρακτικά και άλλα δάνεια σε ευρώ | 29.342 | 26.999 | 59.474 | 101.216 | ||||||||||
Υποχρεώσεις προς την Τράπεζα της Ελλάδος | 7.051 | 6.581 | 6.108 | 5.636 | ||||||||||
Προσαρμογές ΕΣΛ 95 (πιστοποιητικά ιδιωτικοποίησης, τιτλοποίηση, μετατρέψιμα ομόλογα) | 856 | 778 | 695 | 313 | ||||||||||
Χρέος σε άλλα νομίσματα | 1.632 | 1.260 | 6.400 | 12.000 | ||||||||||
ως ποσοστό του ΑΕΠ | 0,7 | 0,5 | 2.8 | 5.3 | ||||||||||
Συνολικό χρέος Κεντρικής Κυβέρνησης | 262.071 | 298.524 | 343.200 | 362.230 | ||||||||||
ως ποσοστό του ΑΕΠ | 110.6 | 127,0 | 148,0 | 158,6 | ||||||||||
Οφειλές φορέων του Δημοσίου, νομίσματα κ.λπ. | 25.303 | 27.765 | 18.136 | 17.381 | ||||||||||
Επενδύσεις δημόσιων φορέων σε κρατικά ομόλογα. | (893 | ) | (3.423 | ) | (3.993 | ) | (3.477 | ) | ||||||
Χρέος κεντρικής κυβέρνησης (προσαρμογές ESA) | 286.481 | 322.866 | 357.343 | 376.134 | ||||||||||
Χρέος ΟΤΑ και Ταμεία Κοινωνικής Ασφάλισης | 1.795 | 2.010 | 2.050 | 1.866 | ||||||||||
Ενδοκυβερνητικό Χρέος | (26.880 | ) | (26.844 | ) | (28.993 | ) | (29.500 | ) | ||||||
Χρέος Γενικής Κυβέρνησης | 261.396 | 298.032 | 330.400 | 348.500 | ||||||||||
ως ποσοστό του ΑΕΠ | 110.3 | 126,8 | 142,5 | 152,6 | ||||||||||
ΑΕΠ | 236.936 | 235.035 | 231.888 | 228.408 | ||||||||||
- (1)
- Υπολογίζει.
- (2)
- προβλέψεις.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
Το ανεξόφλητο χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης ανήλθε σε 343.200 εκατ. ευρώ, ή 148% του ΑΕΠ, το 2010 έναντι 298.524 εκατ. ευρώ, ή 127% του ΑΕΠ, το 2009 και 262.071 εκατ. ευρώ, ή 110,6% του ΑΕΠ, το 2008.
Στις 31 Δεκεμβρίου 2010, το μη σε ευρώ χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης αντιπροσώπευε το 1,8% του συνολικού εκκρεμούς χρέους της Κεντρικής Κυβέρνησης σε σύγκριση με 0,4% το 2009 και 0,6% το 2008. Η αύξηση το 2010 οφειλόταν στο δάνειο που χορηγήθηκε από το ΔΝΤ βάσει το Πρόγραμμα Οικονομικής Βοήθειας, το οποίο εκφράζεται σε ΕΤΔ.
Το μερίδιο των βραχυπρόθεσμων τίτλων (Τ-γραμμάτια) στο χρέος της Κεντρικής Κυβέρνησης ήταν 3,2% το 2010 έναντι 3,7% το 2009 και 0,5% το 2008. Στις 31 Δεκεμβρίου 2010, το 45,0% του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης είχε εναπομένουσα ωριμότητα άνω των 5 ετών.
70
Το παρακάτω γράφημα παρουσιάζει το προφίλ ληκτότητας του χρέους της Κεντρικής Κυβέρνησης, σε εκατομμύρια ευρώ, στις 31 Δεκεμβρίου για κάθε ένα από τα αναφερόμενα έτη:
Οι συνολικές δαπάνες για την εξυπηρέτηση του χρέους (τόκοι, αποσβέσεις και άλλες συναφείς δαπάνες) το 2010 ανήλθαν σε 32.810 εκατ. ευρώ έναντι 41.460 εκατ. ευρώ το 2009. Η μείωση των δαπανών εξυπηρέτησης του χρέους οφείλεται στη μείωση του ποσού των αποσβέσεων. Λάβετε υπόψη ότι (1) τα στοιχεία για το 2010 βασίζονται σε εκτιμήσεις, (2) τα στοιχεία για το 2010 και το 2009 περιλαμβάνουν προσαρμογές δαπανών ΕΣΛ95 και (3) δεν περιλαμβάνονται οι δαπάνες για βραχυπρόθεσμο χρέος.
Τον Μάιο του 2010, η ΕΚΤ ανέστειλε την εφαρμογή του ελάχιστου ορίου πιστοληπτικής ικανότητας στις απαιτήσεις καταλληλότητας των εξασφαλίσεων για τους σκοπούς των πιστωτικών πράξεων του Ευρωσυστήματος όσον αφορά όλους τους εκκρεμείς ή νέους εμπορεύσιμους χρεωστικούς τίτλους που εκδόθηκαν ή εγγυήθηκαν από το ελληνικό δημόσιο μέχρι νεωτέρας. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τις πρόσφατες αλλαγές στο πλαίσιο ρευστότητας του ΕΣΚΤ, ανατρέξτε στην ενότητα «Νομισματικό και χρηματοπιστωτικό σύστημα—Μέσα νομισματικής πολιτικής του ΕΣΚΤ».
ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ ΠΟΥ ΧΟΡΗΓΕΙ ΚΑΤΑ ΕΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
| 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (ευρώ σε εκατομμύρια) | ||||||||||||||||
| 1.628,2 | 1.736,0 | 1.656,6 | 1.788,0 | 1.563,0 | 1.254,0 | |||||||||||
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών.
71
Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στο σχετικό συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου, τα καθαρά έσοδα από την πώληση τίτλων που προσφέρει η Ελληνική Δημοκρατία θα χρησιμοποιηθούν από το Δημόσιο για γενικούς σκοπούς χρηματοδότησης.
72
Ακολουθεί μια περίληψη των ουσιωδών διατάξεων των τίτλων και των συμβάσεων δημοσιονομικής αντιπροσωπείας βάσει των οποίων θα εκδοθούν οι τίτλοι. Αντίγραφα του εντύπου της ασφάλειας και του εντύπου της σύμβασης φορολογικής αντιπροσωπείας κατατίθενται ως εκθέματα στη δήλωση εγγραφής της οποίας αποτελεί μέρος αυτό το ενημερωτικό δελτίο. Αυτή η περίληψη δεν υποτίθεται ότι είναι πλήρης και χαρακτηρίζεται στο σύνολό της με αναφορά σε τέτοια εκθέματα. Κάθε φορά που η Ελληνική Δημοκρατία πωλεί τίτλους, η Ελληνική Δημοκρατία θα παρέχει ένα συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου που θα περιέχει συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τους όρους αυτής της προσφοράς. Το συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου μπορεί επίσης να προσθέσει, να ενημερώσει ή να αλλάξει τις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο. Εάν οι πληροφορίες σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο διαφέρουν από οποιοδήποτε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου, θα πρέπει να βασιστείτε στις ενημερωμένες πληροφορίες στο συμπλήρωμα του ενημερωτικού δελτίου.
Γενικός
Οι τίτλοι μπορούν να είναι εκφρασμένοι σε δολάρια ΗΠΑ ή, κατ' επιλογή της Ελληνικής Δημοκρατίας, σε οποιοδήποτε άλλο νόμισμα ή νόμισμα ή σε σύνθετα νομίσματα ή σε ποσά που καθορίζονται με αναφορά σε δείκτη και μπορούν να εκδοθούν σε μία ή περισσότερες σειρές όπως μπορεί κατά καιρούς εξουσιοδοτημένο από την Ελληνική Δημοκρατία. Αυτή η ενότητα συνοψίζει τους όρους που είναι κοινοί για όλες τις σειρές τίτλων που μπορεί να προσφέρει η Ελληνική Δημοκρατία. Οι οικονομικοί ή άλλοι ειδικοί όροι της σειράς σας περιγράφονται στο ισχύον συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου, το οποίο επισυνάπτεται ή συνοδεύει αυτό το ενημερωτικό δελτίο. Εάν οι όροι που περιγράφονται στο συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου που ισχύει για τη σειρά τίτλων της Ελληνικής Δημοκρατίας διαφέρουν από τους όρους που περιγράφονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο, θα πρέπει να βασιστείτε στους όρους που περιγράφονται στο συμπλήρωμα του ενημερωτικού δελτίου.
Το συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου που σχετίζεται με τους τίτλους σας θα προσδιορίζει τους ακόλουθους όρους:
- •
- τον τίτλο των τίτλων·
- •
- το συνολικό ποσό κεφαλαίου, τυχόν περιορισμός αυτού του κεφαλαίου και τις εγκεκριμένες ονομαστικές αξίες των τίτλων·
- •
- το νόμισμα ή τα νομίσματα (συμπεριλαμβανομένων των σύνθετων νομισμάτων) ονομαστικής αξίας και πληρωμής του κεφαλαίου και τυχόν ασφάλιστρα και τόκων επί αυτών των τίτλων και τυχόν συναφείς συναλλαγματικούς κινδύνους·
- •
- την τιμή στην οποία θα εκδοθούν οι τίτλοι, εκφρασμένη ως ποσοστό του κεφαλαίου τους·
- •
- την ημερομηνία ή τις ημερομηνίες λήξης των τίτλων·
- •
- το επιτόκιο ή τα επιτόκια που θα φέρουν οι τίτλοι, εάν υπάρχουν, τα οποία μπορεί να είναι σταθερά ή μεταβλητά, και τη μέθοδο με την οποία θα υπολογιστούν αυτά τα επιτόκια·
- •
- τις ημερομηνίες από τις οποίες θα προκύψουν τόκοι, τις ημερομηνίες κατά τις οποίες η Ελληνική Δημοκρατία πρέπει να καταβάλει τόκους και τις ημερομηνίες καταγραφής για την πληρωμή τόκων·
- •
- εάν τυχόν ποσά πληρωτέα για τους τίτλους θα καθοριστούν με βάση έναν δείκτη, τιμή ή τύπο και πώς θα καθοριστεί αυτό το ποσό·
- •
- πού και πώς η Ελληνική Δημοκρατία θα πληρώσει το κεφάλαιο, το ασφάλιστρο, εάν υπάρχουν, και τους τόκους επί των τίτλων·
- •
- εάν και υπό ποιες συνθήκες οι τίτλοι μπορούν ή πρέπει να εξαγοραστούν ή να εξοφληθούν πριν από τη λήξη·
- •
- εάν και υπό ποιες συνθήκες μπορούν να τερματιστούν οι υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας βάσει των κινητών αξιών.
- •
- εάν οι τίτλοι θα είναι ανταλλάξιμοι με άλλους τίτλους·
73
- •
- τη μορφή με την οποία θα εκδοθούν οι τίτλοι, συμπεριλαμβανομένου του εάν οποιοδήποτε μέρος ή το σύνολο των τίτλων θα εκδοθεί με τη μορφή ενός ή περισσότερων προσωρινών ή μόνιμων παγκόσμιων τίτλων και, εάν ναι, την ταυτότητα του θεματοφύλακα για τους συνολικούς τίτλους και όρους του συστήματος θεματοφύλακα·
- •
- τυχόν προβλέψεις για τα ταμεία που βυθίζονται·
- •
- το χρηματιστήριο ή τα χρηματιστήρια, εάν υπάρχουν, στα οποία η Ελληνική Δημοκρατία θα υποβάλει αίτηση για εισαγωγή των τίτλων· και
- •
- τυχόν άλλους όρους των τίτλων.
Το συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου που σχετίζεται με τους τίτλους σας θα περιγράφει οποιονδήποτε ειδικό ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών και άλλα ζητήματα που ισχύουν για τους τίτλους σας.
Το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να εκδώσει τίτλους που δεν φέρουν τόκους ή που φέρουν τόκο με επιτόκιο χαμηλότερο από το επιτόκιο της αγοράς τη στιγμή της έκδοσής τους, προς πώληση με σημαντική έκπτωση κάτω από το αναγραφόμενο κεφάλαιο τους.
Θα υπάρχει φορολογικός αντιπρόσωπος ή αντιπρόσωποι για την Ελληνική Δημοκρατία σε σχέση με τους τίτλους. Τα καθήκοντα του φορολογικού αντιπροσώπου θα διέπονται από τη συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας. Η Ελληνική Δημοκρατία δύναται να αντικαταστήσει τον φορολογικό αντιπρόσωπο και να διορίσει διαφορετικό φορολογικό αντιπρόσωπο ή αντιπροσώπους για διαφορετικές σειρές τίτλων. Η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί να διατηρεί καταθετικούς λογαριασμούς και να διενεργεί άλλες τραπεζικές και χρηματοοικονομικές συναλλαγές με τον φορολογικό αντιπρόσωπο. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος είναι ο αντιπρόσωπος της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος δεν είναι διαχειριστής για τους κατόχους των τίτλων και δεν έχει τις ευθύνες ή τα καθήκοντα του διαχειριστή να ενεργεί για λογαριασμό τους με τον τρόπο που θα έκανε ένας διαχειριστής. Ο αρχικός φορολογικός αντιπρόσωπος σε σχέση με οποιαδήποτε συγκεκριμένη σειρά τίτλων θα ορίζεται στο συμπλήρωμα του ενημερωτικού δελτίου ή στα συμπληρώματα που σχετίζονται με αυτές τις σειρές.
Κατάσταση των Τίτλων
Οι τίτλοι θα αποτελούν άμεσες, άνευ όρων, ακάλυπτες και γενικές υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας. Οι τίτλοι θα είναι ίσοι ως προς το δικαίωμα πληρωμής με όλες τις υπόλοιπες ακάλυπτες και μη εξαρτημένες υποχρεώσεις της Ελληνικής Δημοκρατίας που εκκρεμούν κατά την ημερομηνία έκδοσης των τίτλων ή εκδόθηκαν στη συνέχεια χωρίς καμία προτίμηση που παρέχεται από την Ελληνική Δημοκρατία στο ένα πάνω από το άλλο λόγω προτεραιότητας ημερομηνία έκδοσης, νόμισμα πληρωμής ή άλλως. Η οφειλόμενη και έγκαιρη πληρωμή των τίτλων και η εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Ελληνικής Δημοκρατίας ως προς αυτές θα υποστηρίζονται από την πλήρη πίστη και πίστη της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Σύστημα Βιβλιοθήκης
Έντυπο, Εγγραφές και Μεταγραφές
Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στο ισχύον συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου, οι τίτλοι θα εκδοθούν με τη μορφή ενός ή περισσότερων πλήρως καταχωρημένων παγκόσμιων τραπεζογραμματίων που θα κατατεθούν στην The Depository Trust Company ("DTC") ή για λογαριασμό της. Οι παγκόσμιες σημειώσεις θα καταχωρηθούν στο όνομα του DTC ή του εξουσιοδοτημένου του. Εκτός από τα όσα ορίζονται παρακάτω, οι καθολικές σημειώσεις μπορούν να μεταφερθούν, εν όλω και όχι εν μέρει, μόνο στον DTC ή στον εξουσιοδοτημένο του.
Τα ωφέλιμα συμφέροντα στα παγκόσμια τραπεζογραμμάτια θα εμφανίζονται και οι μεταφορές τους θα πραγματοποιούνται μόνο μέσω αρχείων που τηρούνται από την DTC και τους άμεσους και έμμεσους συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων των Euroclear Bank SA/NV ("Euroclear") και Clearstream Banking, ανώνυμη εταιρεία, Λουξεμβούργο ("Clearstream"). Οι επενδυτές μπορούν να επιλέξουν να κατέχουν συμφέροντα στους τίτλους μέσω οποιουδήποτε από τα DTC, Euroclear ή Clearstream, εάν συμμετέχουν σε αυτά τα συστήματα ή έμμεσα μέσω οργανισμών που συμμετέχουν σε αυτά τα συστήματα.
74
Κατά την έκδοση μιας συνολικής σημείωσης, αναμένουμε ότι η DTC ή ο εξουσιοδοτημένος της θα πιστώσει στο σύστημα εγγραφής και μεταφοράς λογιστικών βιβλίων το αρχικό ποσό των τίτλων που αντιπροσωπεύεται από το γενικό σημείωμα στους λογαριασμούς των ιδρυμάτων που έχουν λογαριασμούς με DTC ή τον εκπρόσωπό του ( «συμμετέχοντες»). Η Euroclear και η Clearstream διατηρούν τίτλους για λογαριασμό των συμμετεχόντων τους μέσω των λογαριασμών τίτλων πελατών στα αντίστοιχα ονόματά τους στα βιβλία των αντίστοιχων θεματοφυλάκων τους, οι οποίοι με τη σειρά τους διατηρούν τους τίτλους σε λογαριασμούς τίτλων πελατών στα ονόματα των θεματοφυλάκων στα βιβλία της DTC.
Ο φορολογικός αντιπρόσωπος αρχικά θα ενεργεί ως θεματοφύλακας για το DTC. Οι λογαριασμοί που θα πιστωθούν αρχικά θα οριστούν από τους ασφαλιστές που συμμετέχουν στη διανομή τίτλων. Η ιδιοκτησία ωφέλιμων συμφερόντων σε μια γενική σημείωση θα περιορίζεται σε συμμετέχοντες ή πρόσωπα που ενδέχεται να έχουν συμφέροντα μέσω συμμετεχόντων. Οι νόμοι ορισμένων πολιτειών απαιτούν από ορισμένους αγοραστές τίτλων να παραδίδουν τους τίτλους σε φυσική μορφή σε οριστική μορφή. Αυτά τα όρια και οι νόμοι ενδέχεται να επηρεάσουν τη δυνατότητα κατοχής, μεταβίβασης ή δέσμευσης ωφέλιμων συμφερόντων σε ένα γενικό σημείωμα.
Εφόσον το DTC ή ο εξουσιοδοτημένος του είναι ο εγγεγραμμένος κάτοχος μιας παγκόσμιας σημείωσης, η DTC ή ο εκπρόσωπός της, ανάλογα με την περίπτωση, θα θεωρείται ο μοναδικός ιδιοκτήτης και κάτοχος των τίτλων που εκπροσωπούνται από το παγκόσμιο σημείωμα για όλους τους σκοπούς στο πλαίσιο της φορολογικής υπηρεσίας συμφωνία. Με εξαίρεση τα όσα ορίζονται παρακάτω στην ενότητα "—Οριστικές σημειώσεις", οι κάτοχοι ευεργετικών συμφερόντων σε ένα γενικό σημείωμα δεν θα έχουν το δικαίωμα να καταχωρούν στο όνομά τους τις κινητές αξίες που αντιπροσωπεύονται από το γενικό σημείωμα, δεν θα λάβουν ή θα δικαιούνται να λάβουν φυσική παράδοση του τίτλους σε οριστική μορφή και δεν θα θεωρούνται κάτοχοι ή κάτοχοι αυτών βάσει της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας. Αντίστοιχα, κάθε πρόσωπο που έχει ευεργετικό συμφέρον στο παγκόσμιο νόμισμα πρέπει να βασίζεται στις διαδικασίες του DTC και, στο βαθμό που είναι σχετικό, του Euroclear ή του Clearstream, και του συμμετέχοντος μέσω του οποίου το πρόσωπο κατέχει τα συμφέροντά του, για να ασκήσει τυχόν δικαιώματα κατόχου βάσει του συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας. Κατανοούμε ότι, σύμφωνα με την υφιστάμενη πρακτική, σε περίπτωση που ζητήσουμε οποιαδήποτε ενέργεια από έναν κάτοχο ή έναν πραγματικό δικαιούχο επιθυμεί να προβεί σε οποιαδήποτε ενέργεια που δικαιούται να προβεί ο κάτοχος, ο θεματοφύλακας θα ενεργήσει σύμφωνα με τις οδηγίες του συμμετέχοντος ή θα εξουσιοδοτήσει τον συμμετέχοντα να προβούν σε τέτοια ενέργεια, και οι συμμετέχοντες θα εξουσιοδοτήσουν τους πραγματικούς δικαιούχους που κατέχουν μέσω αυτών των συμμετεχόντων να προβούν στη δράση ή θα ενεργούσαν με άλλο τρόπο σύμφωνα με τις οδηγίες των πραγματικών δικαιούχων που κατέχουν μέσω αυτών.
Πληρωμές κεφαλαίου και τόκων
Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στο ισχύον συμπλήρωμα του ενημερωτικού δελτίου, θα πραγματοποιήσουμε πληρωμές κεφαλαίου και τόκων για τους τίτλους που αντιπροσωπεύονται από μια γενική σημείωση καταχωρισμένη στο όνομα της DTC ή του εξουσιοδοτημένου της προς τον φορολογικό αντιπρόσωπο. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος θα πραγματοποιεί πληρωμές στον DTC ή στον εξουσιοδοτημένο του, ανάλογα με την περίπτωση, ως εγγεγραμμένο κάτοχο του καθολικού σημειώματος. Αναμένουμε ότι η DTC ή ο εξουσιοδοτημένος της, μετά τη λήψη οποιασδήποτε πληρωμής κεφαλαίου ή τόκων, θα πιστώσει αμέσως τους λογαριασμούς των συμμετεχόντων με πληρωμές σε ποσά ανάλογα με τα αντίστοιχα ωφέλιμα συμφέροντά τους στο αρχικό ποσό της συνολικής σημείωσης, όπως φαίνεται στα αρχεία της DTC προς ο υποψήφιος του. Αναμένουμε επίσης ότι οι πληρωμές από τους συμμετέχοντες σε ιδιοκτήτες ωφέλιμων συμφερόντων στο παγκόσμιο σημείωμα που τηρείται μέσω των συμμετεχόντων θα διέπονται από πάγιες οδηγίες και συνήθεις πρακτικές, όπως συμβαίνει τώρα με τους τίτλους που τηρούνται για λογαριασμό πελατών που είναι εγγεγραμμένοι στο "όνομα δρόμου" και θα είναι ευθύνη αυτών των συμμετεχόντων. Οι διανομές σε σχέση με τίτλους που διακρατούνται μέσω του Euroclear ή του Clearstream θα πιστώνονται στους λογαριασμούς μετρητών των συμμετεχόντων στο Euroclear ή των συμμετεχόντων στο Clearstream σύμφωνα με τους κανόνες και τις διαδικασίες του σχετικού συστήματος, στον βαθμό που εισπράττονται από τον θεματοφύλακά του. Ούτε εμείς ούτε ο φορολογικός αντιπρόσωπος θα έχουμε καμία ευθύνη ή υποχρέωση για οποιαδήποτε πτυχή των αρχείων που σχετίζονται με, ή πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν λόγω δικαιωμάτων πραγματικής ιδιοκτησίας στις γενικές σημειώσεις ή για τη διατήρηση, εποπτεία ή επανεξέταση οποιωνδήποτε αρχείων που σχετίζονται με τα δικαιώματα πραγματικής ιδιοκτησίας .
Οριστικές Σημειώσεις
Εκτός εάν προβλέπεται διαφορετικά στο ισχύον συμπλήρωμα του ενημερωτικού δελτίου, εάν ο DTC δεν επιθυμεί ή δεν μπορεί να συνεχίσει ως θεματοφύλακας ή δεν είναι κατάλληλος να ενεργήσει ως θεματοφύλακας και ως διάδοχος
75
ο θεματοφύλακας δεν διορίζεται από την Ελληνική Δημοκρατία εντός 90 ημερών από τη στιγμή που ειδοποιηθεί από την DTC ή λαμβάνει γνώση αυτής της προϋπόθεσης ή εάν έχει συμβεί και συνεχίζεται ένα γεγονός αθέτησης υποχρεώσεων σε σχέση με τους τίτλους όπως περιγράφεται στην ενότητα "Πληρωμή. Επιτάχυνση λήξης ", η Ελληνική Δημοκρατία θα εκδώσει ή θα προκαλέσει την έκδοση τίτλων σε οριστική μορφή με αντάλλαγμα το γενικό σημείωμα που αντιπροσωπεύει τους τίτλους. Επιπλέον, η Ελληνική Δημοκρατία δύναται ανά πάσα στιγμή και κατά την απόλυτη διακριτική της ευχέρεια να αποφασίσει ότι οι τίτλοι δεν αντιπροσωπεύονται από ένα ή περισσότερα καθολικά χαρτονομίσματα και, στην περίπτωση αυτή, θα εκδώσει τίτλους σε οριστική μορφή σε αντάλλαγμα για όλα τα καθολικά χαρτονομίσματα που αντιπροσωπεύουν το χρεόγραφα. Σε αυτήν την περίπτωση, οι τίτλοι θα εκδίδονται μόνο σε πλήρως καταχωρημένη μορφή χωρίς κουπόνια σε ονομαστικές αξίες 1.000 $ ΗΠΑ και αναπόσπαστα πολλαπλάσια αυτών. Κάθε τίτλος που είναι ανταλλάξιμος, όπως περιγράφεται παραπάνω, ανταλλάσσεται με οριστικές γραμμάτια που έχουν καταχωρηθεί σε ονόματα όπως θα κατευθύνει το DTC. Οι οριστικές σημειώσεις μπορούν να παρουσιαστούν για καταχώριση μεταφοράς ή ανταλλαγής στο γραφείο του αντιπροσώπου πληρωμών στην πόλη της Νέας Υόρκης ή σε άλλο μέρος που καθορίζεται σε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου. Το κεφάλαιο και οι τόκοι αυτού του τίτλου θα καταβάλλονται σε αυτό το γραφείο του αντιπροσώπου πληρωμών, υπό την προϋπόθεση ότι οι τόκοι επί αυτού μπορούν να καταβληθούν με επιταγή που θα ταχυδρομηθεί στους εγγεγραμμένους κατόχους των τίτλων.
Αρνητική υπόσχεση
Εφόσον ο τίτλος οποιασδήποτε σειράς παραμένει σε εκκρεμότητα, η Ελληνική Δημοκρατία δεν θα δημιουργήσει ή δεν θα επιτρέψει την ύπαρξη οποιουδήποτε επιτοκίου επί των σημερινών ή μελλοντικών εσόδων, περιουσιακών στοιχείων ή περιουσιακών στοιχείων της για την εξασφάλιση οποιουδήποτε δημόσιου εξωτερικού χρέους οποιουδήποτε παρόντος ή μελλοντικού προσώπου, εκτός εάν Οι τίτλοι αυτών των σειρών θα είναι επίσης εξασφαλισμένοι με τέτοιους τίτλους εξίσου και αναλογικά με το δημόσιο εξωτερικό χρέος. «Τόκοι εξασφάλισης» σημαίνει κάθε υποθήκη, επιβάρυνση, ενέχυρο, δέσμευση, τόκο ασφαλείας ή άλλο βάρος που εξασφαλίζει οποιαδήποτε υποχρέωση της Ελληνικής Δημοκρατίας ή οποιοδήποτε άλλο είδος προνομιακής ρύθμισης που έχει παρόμοια ισχύ σε οποιαδήποτε έσοδα, περιουσιακά στοιχεία ή περιουσιακά στοιχεία της Ελληνικής Δημοκρατίας. "Δημόσιο εξωτερικό χρέος" σημαίνει υφιστάμενο ή μελλοντικό χρέος για δανεισμένο χρήμα της Ελληνικής Δημοκρατίας που έχει τη μορφή ή αντιπροσωπεύεται από ομόλογα, γραμμάτια ή άλλους τίτλους που είναι ή μπορούν να εισαχθούν σε χρηματιστήριο, εισηγμένες ή αγοράζονται ή πωλούνται συνήθως σε οποιαδήποτε μετοχή χρηματιστήριο, αυτοματοποιημένο σύστημα συναλλαγών ή εξωχρηματιστηριακή ή άλλη αγορά τίτλων και είναι:
- •
- εκφρασμένο ή πληρωτέο ή προαιρετικά πληρωτέο σε νόμισμα διαφορετικό από το νόμιμο νόμισμα της Ελληνικής Δημοκρατίας (συμπεριλαμβανομένων τυχόν εγγυήσεων που παρέχονται από την Ελληνική Δημοκρατία για οποιαδήποτε υπάρχουσα ή μελλοντική οφειλή για δανεισμένα χρήματα οποιουδήποτε άλλου προσώπου το οποίο η οφειλή είναι εκφρασμένη ή πληρωτέα ή προαιρετικά πληρωτέα σε νόμισμα διαφορετικό από το νόμιμο νόμισμα της Ελληνικής Δημοκρατίας). ή
- •
- δανείστηκε ή είχε αρχικά τοποθετηθεί με αλλοδαπό ίδρυμα ή πρόσωπο βάσει σύμβασης που διέπεται από τους νόμους άλλης δικαιοδοσίας εκτός της Ελληνικής Δημοκρατίας (συμπεριλαμβανομένων τυχόν εγγυήσεων που παρέχονται από την Ελληνική Δημοκρατία για οποιαδήποτε υπάρχουσα ή μελλοντική οφειλή για δανεισμένα χρήματα οποιουδήποτε άλλου προσώπου δανείστηκε ή είχε αρχικά τοποθετηθεί με αλλοδαπό ίδρυμα ή πρόσωπο βάσει σύμβασης που διέπεται από τους νόμους άλλης δικαιοδοσίας εκτός της Ελληνικής Δημοκρατίας).
Προκαθορισμένο; Επιτάχυνση Ωρίμανσης
Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε ένα συμπλήρωμα ή συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου, καθένα από τα ακόλουθα είναι γεγονός αθέτησης υποχρέωσης:
- •
- η Ελληνική Δημοκρατία για περίοδο 30 ημερών δεν καταβάλλει τόκους όταν είναι απαιτητοί για οποιονδήποτε από τους τίτλους οποιασδήποτε σειράς·
- •
- η Ελληνική Δημοκρατία για περίοδο επτά ημερών παραλείπει να καταβάλει το αρχικό κεφάλαιο όταν είναι ληξιπρόθεσμο για τους τίτλους οποιασδήποτε σειράς·
76
- •
- η Ελληνική Δημοκρατία παραλείπει να τηρήσει ή να εκτελέσει οποιαδήποτε άλλη σύμβαση, προϋπόθεση ή διάταξη που ορίζεται στους τίτλους οποιασδήποτε σειράς για 30 ημέρες μετά τη λήψη γραπτής ειδοποίησης στο γραφείο του φορολογικού αντιπροσώπου από οποιονδήποτε κάτοχο τίτλων τέτοιας σειράς·
- •
- Οποιοδήποτε άλλο δημόσιο εξωτερικό χρέος της Ελληνικής Δημοκρατίας ύψους ίσου ή μεγαλύτερου των 25 εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ (ή το ισοδύναμό του) επιταχύνεται λόγω γεγονότος αθέτησης, εκτός εάν η επιτάχυνση ακυρωθεί ή ακυρωθεί.
- •
- οποιαδήποτε πληρωμή που οφείλεται σε οποιοδήποτε άλλο δημόσιο εξωτερικό χρέος της Ελληνικής Δημοκρατίας ποσού ίσου ή μεγαλύτερου των 25 εκατομμυρίων ΗΠΑ (ή του ισοδύναμου αυτού) δεν πραγματοποιείται πέραν της ισχύουσας περιόδου χάριτος.
- •
- η Ελληνική Δημοκρατία κηρύσσει γενικό μορατόριουμ για το δημόσιο εξωτερικό χρέος ή ανακοινώνει την αδυναμία της να πληρώσει το δημόσιο εξωτερικό χρέος κατά τη λήξη του· ή
- •
- εκδίδεται οποιαδήποτε κυβερνητική εντολή, διάταγμα ή νομοθετική πράξη με την οποία η Ελληνική Δημοκρατία κωλύεται να τηρήσει και να εκπληρώσει πλήρως τις υποχρεώσεις της που περιλαμβάνονται στους τίτλους οποιασδήποτε σειράς.
Εάν συμβεί κάποιο από τα παραπάνω γεγονότα αθέτησης υποχρεώσεων και συνεχιστεί, οι κάτοχοι τουλάχιστον του 25% του συνολικού κεφαλαίου των ανεξόφλητων τίτλων αυτής της σειράς μπορούν (i) να ειδοποιήσουν γραπτώς την Ελληνική Δημοκρατία και την φορολογικός αντιπρόσωπος ότι αυτοί οι τίτλοι είναι άμεσα ληξιπρόθεσμοι και πληρωτέοι στο αρχικό τους ποσό μαζί με τους δεδουλευμένους τόκους (εάν υπάρχουν) ή (ii) αποφασίζει σε συνεδρίαση ότι αυτοί οι τίτλοι είναι άμεσα ληξιπρόθεσμοι και πληρωτέοι, οπότε αυτοί οι τίτλοι καθίστανται άμεσα ληξιπρόθεσμοι και πληρωτέοι στο το αρχικό ποσό μαζί με τους δεδουλευμένους τόκους (εάν υπάρχουν) ή/και (iii) να αποφασίσουν σε συνεδρίαση ότι, εάν συντρέχει περίπτωση, θα κινηθεί η προσφυγή.
Οι κάτοχοι τουλάχιστον του 66 2 / 3 % του συνολικού κεφαλαίου των εκκρεμών τίτλων αυτής της σειράς μπορούν να ανακαλέσουν (i) την εν λόγω ειδοποίηση επιτάχυνσης, (ii) την εν λόγω απόφαση για επιτάχυνση ή (iii) την εν λόγω απόφαση για την άσκηση προσφυγής, εάν γεγονός ή γεγονότα αθέτησης υποχρεώσεων που οδήγησαν στη δήλωση ή στις αποφάσεις έχουν θεραπευτεί ή παραιτηθεί. Η υπαναχώρηση θα γίνει με γραπτή ειδοποίηση στην Ελληνική Δημοκρατία και στον φορολογικό αντιπρόσωπο, οπότε η δήλωση ή απόφαση ακυρώνεται και δεν έχει περαιτέρω ισχύ. Καμία τέτοια ανάκληση δεν επηρεάζει οποιοδήποτε άλλο ή οποιοδήποτε μεταγενέστερο γεγονός αθέτησης υποχρέωσης ή οποιοδήποτε δικαίωμα οποιουδήποτε κατόχου τίτλου σε σχέση με αυτό. Η ανάκληση αυτή θα είναι οριστική και δεσμευτική για όλους τους κατόχους των τίτλων αυτών των σειρών.
Συνεδριάσεις και Απαρτία
Μια συνέλευση των κατόχων τίτλων οποιασδήποτε σειράς μπορεί να συγκληθεί ανά πάσα στιγμή:
- •
- να υποβάλει, να δώσει ή να λάβει οποιοδήποτε αίτημα, απαίτηση, εξουσιοδότηση, οδηγία, ειδοποίηση, συγκατάθεση, παραίτηση ή άλλη ενέργεια που προβλέπεται από τη συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας ή τους τίτλους αυτής της σειράς· ή
- •
- για την τροποποίηση, τροποποίηση ή συμπλήρωση των όρων των τίτλων αυτής της σειράς ή της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας.
Η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί ανά πάσα στιγμή να συγκαλέσει συνέλευση κατόχων τίτλων οποιασδήποτε σειράς για οποιονδήποτε σκοπό που περιγράφεται παραπάνω. Εάν συμβεί γεγονός αθέτησης υποχρεώσεων και η Ελληνική Δημοκρατία ή οι κάτοχοι τουλάχιστον του 10% του συνολικού κεφαλαίου των εκκρεμών τίτλων μιας σειράς ζητήσουν (εγγράφως) από τον φορολογικό πράκτορα να συγκαλέσει συνεδρίαση, ο φορολογικός πράκτορας θα συγκαλέσει τέτοια συνεδρίαση γνωστοποιώντας το σύμφωνα με γραπτές οδηγίες σχετικά με τους κανονισμούς αυτής της συνάντησης που ελήφθησαν από την Ελληνική Δημοκρατία όπως περιγράφεται παρακάτω.
Η προκήρυξη της συνεδρίασης θα αναφέρει την ώρα και τον τόπο της συνεδρίασης και γενικά την ενέργεια που προτείνεται να γίνει στη συνεδρίαση. Η ειδοποίηση αυτή θα δίνεται όπως προβλέπεται στους όρους των τίτλων στους κατόχους των εκκρεμών τίτλων μιας σειράς μεταξύ 30 και 60 ημερών πριν από την ημερομηνία συνεδρίασης. Ωστόσο, σε περίπτωση οποιασδήποτε συνεδρίασης που θα συγκληθεί εκ νέου μετά από αναβολή λόγω έλλειψης απαρτίας, αυτή η ειδοποίηση θα δοθεί μεταξύ 15 και 60 ημερών πριν από την ημερομηνία συνεδρίασης.
77
Μόνο οι κάτοχοι μιας σειράς χρεογράφων και οι πληρεξούσιοί τους έχουν δικαίωμα ψήφου στη συνέλευση των κατόχων. Οι κάτοχοι ή οι πληρεξούσιοι που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 66 2 / 3 % του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτών των σειρών τη στιγμή που εκκρεμούσαν θα αποτελούν κανονικά απαρτία. Ωστόσο, κατά την εκ νέου σύγκληση συνεδρίασης που αναβλήθηκε λόγω έλλειψης απαρτίας, οι κάτοχοι ή οι πληρεξούσιοι που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 25% του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτής της σειράς κατά τον χρόνο που εκκρεμούσε, θα αποτελούν απαρτία για τη λήψη οποιασδήποτε δράσης στην ανακοίνωση της αρχικής συνεδρίασης. Για τους σκοπούς μιας συνέλευσης μετόχων που προτείνει να συζητηθούν επιφυλακτικά θέματα, τα οποία περιγράφονται παρακάτω, κάτοχοι ή πληρεξούσιοι που αντιπροσωπεύουν τουλάχιστον το 75% του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτών των σειρών τη στιγμή που εκκρεμούσαν θα αποτελούν απαρτία. Ωστόσο, κατά την εκ νέου σύγκληση συνεδρίασης που συζητά ένα θέμα που έχει αναβληθεί λόγω έλλειψης απαρτίας, οι κάτοχοι ή οι πληρεξούσιοι που εκπροσωπούν τουλάχιστον το 50% του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτών των σειρών κατά τον χρόνο που εκκρεμούν θα αποτελούν απαρτία για τη λήψη οποιαδήποτε ενέργεια που αναφέρεται στην ανακοίνωση της αρχικής συνεδρίασης.
Η Ελληνική Δημοκρατία θα καθορίσει τις διαδικασίες που διέπουν τη διεξαγωγή οποιασδήποτε συνάντησης και μπορεί να θεσπίσει εύλογους και συνήθεις κανονισμούς όπως κρίνει σκόπιμο για μια τέτοια συνάντηση, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- •
- την απόδειξη της κατοχής των τίτλων·
- •
- ο διορισμός αντιπροσώπων για τους τίτλους·
- •
- την ημερομηνία καταγραφής για τον προσδιορισμό των εγγεγραμμένων κατόχων των τίτλων που έχουν δικαίωμα ψήφου σε αυτή τη συνεδρίαση·
- •
- την αναβολή και την προεδρία αυτής της συνεδρίασης·
- •
- ο διορισμός και τα καθήκοντα των επιθεωρητών ψήφων·
- •
- την υποβολή και εξέταση αντιπροσώπων, πιστοποιητικών και άλλων αποδεικτικών στοιχείων για το δικαίωμα ψήφου· και
- •
- άλλα θέματα σχετικά με τη διεξαγωγή της συνεδρίασης που κρίνει σκόπιμο.
Τροποποιήσεις και παραιτήσεις
Κάθε σειρά τίτλων θα περιέχει ρήτρες συλλογικής δράσης με διατάξεις σχετικά με μελλοντικές τροποποιήσεις στους όρους τους και τους όρους της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας στο βαθμό που επηρεάζει τη σειρά αυτή. Αυτές οι ρήτρες περιγράφονται παρακάτω.
Η Ελληνική Δημοκρατία και ο φορολογικός αντιπρόσωπος μπορούν γενικά να τροποποιήσουν ή να τροποποιήσουν τους όρους και τις προϋποθέσεις των τίτλων οποιασδήποτε σειράς ή της συμφωνίας δημοσιονομικής αντιπροσωπείας, εάν αυτές οι αλλαγές συμφωνηθούν σε οποιαδήποτε συνάντηση των μετόχων ή με γραπτή συγκατάθεση, από κατόχους τουλάχιστον 66 2 / 3 % του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτών των σειρών κατά το χρόνο σε κυκλοφορία. Εάν μια συνέλευση αναβληθεί λόγω έλλειψης απαρτίας, τότε οι κάτοχοι τουλάχιστον του 25% του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτής της σειράς κατά τον χρόνο που εκκρεμεί και ψηφίζουν στην επαναπρογραμματισμένη συνεδρίαση θα αποτελούν τέτοια απαρτία.
Ωστόσο, οι κάτοχοι τουλάχιστον του 75% του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων οποιασδήποτε σειράς τη στιγμή που εκκρεμούσε, ψηφίζοντας σε συνέλευση ή με γραπτή συγκατάθεση ή τουλάχιστον του 50% του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων τέτοιων σειρών κατά τον εκκρεμή χρόνο, ψηφίζοντας σε οποιαδήποτε συνεδρίαση που συγκαλείται εκ νέου μετά από αναβολή λόγω έλλειψης απαρτίας, πρέπει να συναινέσει σε οποιαδήποτε τροποποίηση, τροποποίηση, αλλαγή ή παραίτηση σε σχέση με τους τίτλους αυτών των σειρών που:
- •
- αλλαγή της ημερομηνίας λήξης για την πληρωμή του κεφαλαίου, του ασφαλίστρου (εάν υπάρχει) ή οποιασδήποτε δόσης τόκων επί των τίτλων αυτής της σειράς·
78
- •
- να μειώσει ή να ακυρώσει το αρχικό ποσό ή την τιμή εξαγοράς ή το ασφάλιστρο (αν υπάρχει) των τίτλων αυτής της σειράς·
- •
- να μειώσει το τμήμα του κεφαλαίου που είναι πληρωτέο με την επιτάχυνση της λήξης των τίτλων αυτής της σειράς·
- •
- να μειώσει το επιτόκιο των τίτλων αυτών των σειρών ή οποιοδήποτε ασφάλιστρο καταβλητέο κατά την εξαγορά των τίτλων αυτής της σειράς·
- •
- αλλαγή του νομίσματος στο οποίο θα καταβληθεί τόκος, ασφάλιστρο (αν υπάρχει) ή κεφάλαιο ή οι θέσεις στις οποίες είναι πληρωτέοι τόκοι, ασφάλιστρα (εάν υπάρχουν) ή κεφάλαιο τίτλων αυτής της σειράς·
- •
- να συντομεύσει την περίοδο κατά την οποία η Ελληνική Δημοκρατία δεν επιτρέπεται να εξαγοράζει τίτλους τέτοιων σειρών ή να επιτρέψει στην Ελληνική Δημοκρατία να εξαγοράζει τίτλους τέτοιων σειρών εάν, πριν από μια τέτοια ενέργεια, η Ελληνική Δημοκρατία δεν επιτρέπεται να το πράξει·
- •
- να μειώσει το ποσοστό του κεφαλαίου των τίτλων αυτών των σειρών των οποίων η ψήφος ή η συγκατάθεση είναι απαραίτητη για την τροποποίηση, τροποποίηση ή συμπλήρωση της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας ή των όρων και προϋποθέσεων των τίτλων αυτής της σειράς·
- •
- να μειώσει το ποσοστό του κεφαλαίου των τίτλων αυτών των σειρών των οποίων η ψήφος ή η συγκατάθεση είναι απαραίτητη για την υποβολή, λήψη ή παροχή οποιουδήποτε αιτήματος, απαίτησης, εξουσιοδότησης, καθοδήγησης, ειδοποίησης, συναίνεσης, παραίτησης ή άλλης ενέργειας που προβλέπεται να γίνει στον φορολογικό οργανισμό συμφωνία ή τους όρους και τις προϋποθέσεις των τίτλων αυτής της σειράς·
- •
- αλλαγή της υποχρέωσης της Ελληνικής Δημοκρατίας να καταβάλλει πρόσθετα ποσά σε σχέση με τους τίτλους αυτών των σειρών·
- •
- να αλλάξει τον ορισμό των «δεσμευμένων θεμάτων» ή των «εκκρεμών θεμάτων» που περιέχεται στη συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας·
- •
- αλλαγή της ισχύουσας νομοθεσίας για τους τίτλους αυτών των σειρών·
- •
- αλλαγή των δικαστηρίων στη δικαιοδοσία των οποίων έχει υποβάλει η Ελληνική Δημοκρατία, της υποχρέωσής της βάσει της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας ή των όρων και προϋποθέσεων των τίτλων αυτής της σειράς να διορίσει και να διατηρήσει αντιπρόσωπο για επίδοση ή άρση της ασυλίας σε σχέση με αγωγές ή διαδικασίες που ασκούνται από οποιονδήποτε κάτοχο με βάση τους τίτλους αυτών των σειρών· ή
- •
- διορίσει μια επιτροπή για την εκπροσώπηση των κατόχων τίτλων αυτών των σειρών μετά από ένα γεγονός αθέτησης υποχρεώσεων σε σχέση με τους τίτλους αυτής της σειράς.
Αναφερόμαστε στα θέματα που περιγράφηκαν παραπάνω ως "επιφυλακτικά θέματα". Μια αλλαγή σε ένα αποκλειστικό θέμα, συμπεριλαμβανομένων των όρων πληρωμής των τίτλων οποιασδήποτε σειράς, μπορεί να γίνει χωρίς τη συγκατάθεσή σας, εφόσον η υπερπλειοψηφία ή η πλειοψηφία των κατόχων τέτοιων σειρών (δηλαδή οι κάτοχοι τουλάχιστον του 75% , ψηφίζοντας σε συνέλευση ή με γραπτή συγκατάθεση, ή τουλάχιστον 50%, ψηφίζοντας σε αναβληθείσα συνεδρίαση, του συνολικού κεφαλαίου των τίτλων αυτής της σειράς τη στιγμή που εκκρεμούσε) συμφωνεί με την αλλαγή.
Οποιοδήποτε ψήφισμα ληφθεί σε οποιαδήποτε συνέλευση των κατόχων τίτλων οποιασδήποτε σειράς που έχει συγκληθεί και τηρηθεί δεόντως ή οποιαδήποτε γραπτή συγκατάθεση υπογεγραμμένη από και για λογαριασμό των κατόχων, σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τις διατάξεις που περιγράφονται παραπάνω, είναι δεσμευτική για όλους τους κατόχους των τίτλων αυτών των σειρών, ανεξάρτητα από το αν είναι παρόντες ή όχι στη συνεδρίαση και αν μπορούν ή όχι να υπογράψουν τη γραπτή συγκατάθεση. Η γραπτή συγκατάθεση μπορεί να περιέχεται σε ένα έγγραφο ή σε πολλά έγγραφα με την ίδια μορφή, καθένα υπογεγραμμένο από ή για λογαριασμό ενός ή περισσοτέρων κατόχων τίτλων αυτής της σειράς.
79
Η Ελληνική Δημοκρατία και ο φορολογικός αντιπρόσωπος μπορούν, χωρίς την ψήφο ή τη συγκατάθεση οποιουδήποτε κατόχου των τίτλων οποιασδήποτε σειράς, να τροποποιήσουν τη σύμβαση φορολογικής αντιπροσωπείας ή τους τίτλους οποιασδήποτε σειράς με σκοπό:
- •
- προσθέτοντας στους όρους της Ελληνικής Δημοκρατίας προς όφελος των κατόχων των τίτλων αυτών των σειρών·
- •
- παραίτηση από κάθε δικαίωμα ή εξουσία που εκχωρείται στην Ελληνική Δημοκρατία·
- •
- παροχή ασφάλειας ή εξασφάλισης για τους τίτλους αυτών των σειρών·
- •
- θεραπεία οποιασδήποτε ασάφειας ή θεραπεία, διόρθωση ή συμπλήρωση οποιασδήποτε ελαττωματικής διάταξης στους τίτλους αυτών των σειρών ή στη συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας·
- •
- τροποποίηση της σύμβασης δημοσιονομικής αντιπροσωπείας ή οποιουδήποτε από τους τίτλους αυτής της σειράς με οποιονδήποτε τρόπο που η Ελληνική Δημοκρατία και ο φορολογικός αντιπρόσωπος μπορούν να καθορίσουν και ο οποίος δεν είναι ασυμβίβαστος με τους τίτλους αυτής της σειράς και δεν επηρεάζει κατά τη γνώμη της Ελληνικής Δημοκρατίας ουσιωδώς αρνητικά το συμφέρον οποιουδήποτε κατόχου των τίτλων αυτών των σειρών·
- •
- διόρθωση κατά τη γνώμη της Ελληνικής Δημοκρατίας προφανούς σφάλματος τυπικής, ήσσονος σημασίας ή τεχνικής φύσης· ή
- •
- συμμόρφωση με υποχρεωτικές διατάξεις νόμου ή οποιαδήποτε άλλη τροποποίηση υπό την προϋπόθεση ότι η τροποποίηση αυτή δεν είναι κατά τη γνώμη της Ελληνικής Δημοκρατίας ουσιωδώς επιζήμια για τα συμφέροντα των κατόχων τίτλων αυτής της σειράς.
Οποιαδήποτε τέτοια τροποποίηση, παραίτηση ή αλλαγή είναι δεσμευτική για τους κατόχους τίτλων αυτής της σειράς και οποιαδήποτε τέτοια τροποποίηση, παραίτηση ή αλλαγή, εκτός εάν ο φορολογικός αντιπρόσωπος απαιτεί διαφορετικά, θα κοινοποιείται από τον φορολογικό αντιπρόσωπο στους κατόχους των τίτλων αυτής της σειράς το συντομότερο δυνατό στη συνέχεια.
Κατά την εκτέλεση οποιασδήποτε τροποποίησης που επιτρέπεται από τη συμφωνία δημοσιονομικής αντιπροσωπείας, ο φορολογικός αντιπρόσωπος θα δικαιούται να λάβει και θα προστατεύεται πλήρως στηριζόμενος σε γνώμη της Ελληνικής Δημοκρατίας, με έξοδα της Ελληνικής Δημοκρατίας, η οποία δηλώνει ότι η εκτέλεση αυτής της τροποποίησης είναι εξουσιοδοτείται ή επιτρέπεται από τη συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας, ότι αυτή η τροποποίηση δεν επηρεάζει αρνητικά από οποιαδήποτε ουσιώδη άποψη τα συμφέροντα των κατόχων των τίτλων και ότι αυτή η τροποποίηση συνιστά νομική, έγκυρη και δεσμευτική υποχρέωση της Ελληνικής Δημοκρατίας, εκτελεστή σύμφωνα με την όρους και υπόκεινται σε συνήθεις εξαιρέσεις. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος μπορεί, αλλά δεν είναι υποχρεωμένος, να προβεί σε οποιαδήποτε τέτοια τροποποίηση που επηρεάζει τα ίδια τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις ή τις ασυλίες του φορολογικού αντιπροσώπου βάσει της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας ή με άλλο τρόπο.
Για τους σκοπούς της εξακρίβωσης του δικαιώματος συμμετοχής και ψήφου σε οποιαδήποτε συνέλευση κατόχων τίτλων οποιασδήποτε σειράς και για σκοπούς προσδιορισμού του κατά πόσον το απαιτούμενο ποσοστό κατόχων τίτλων τέτοιας σειράς
- •
- είναι παρών σε συνεδρίαση για λόγους απαρτίας,
- •
- έχει συναινέσει ή ψήφισε υπέρ οποιουδήποτε αιτήματος, απαίτησης, εξουσιοδότησης, κατεύθυνσης, ειδοποίησης, συναίνεσης, παραίτησης, τροποποίησης, τροποποίησης ή συμπλήρωσης των τίτλων αυτής της σειράς ή της συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας, ή
- •
- έχει εκδώσει ειδοποίηση επιτάχυνσης των τίτλων αυτών των σειρών,
οποιοιδήποτε τίτλοι τέτοιας σειράς που κατέχει ή ελέγχει άμεσα ή έμμεσα η Ελληνική Δημοκρατία θα αγνοηθούν και θα θεωρηθούν ότι δεν είναι σε κυκλοφορία. Για το σκοπό αυτό, τίτλοι που κατέχονται, άμεσα ή έμμεσα, από την Τράπεζα της Ελλάδος ή οποιονδήποτε από τους ΟΤΑ της Ελληνικής Δημοκρατίας και άλλους φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης δεν θα θεωρούνται, ούτε θα θεωρείται ότι ανήκουν ή ελέγχονται, άμεσα ή έμμεσα από τον Ελληνική Δημοκρατία. Όπως χρησιμοποιείται στην παρούσα παράγραφο, «έλεγχος» σημαίνει την εξουσία, άμεσα ή έμμεσα, μέσω της ιδιοκτησίας τίτλων ψήφου ή άλλων συμφερόντων ιδιοκτησίας, ή με άλλο τρόπο, να κατευθύνει την
80
διαχείριση ή εκλογή ή διορισμός της πλειοψηφίας του διοικητικού συμβουλίου ή άλλων προσώπων που εκτελούν παρόμοια καθήκοντα αντί ή επιπρόσθετα του διοικητικού συμβουλίου μιας εταιρείας, καταπιστεύματος, χρηματοπιστωτικού ιδρύματος ή άλλης οντότητας.
Εξαγορά
Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε συμπλήρωμα ή συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου, εάν η Ελληνική Δημοκρατία παύσει να είναι μέλος σε καλή κατάσταση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου ή παύσει να είναι πλήρως επιλέξιμη για χρήση των πόρων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, τότε, από τον κάτοχο οποιουδήποτε ασφάλεια οποιασδήποτε σειράς που δίνει στην Ελληνική Δημοκρατία γραπτή ειδοποίηση (με αίτημα την εξόφληση του εν λόγω τίτλου εντός το πολύ 60 ή λιγότερων των 30 ημερών από την παράδοση της ειδοποίησης) στο καθορισμένο γραφείο του φορολογικού αντιπροσώπου για τους τίτλους αυτής της σειράς και, για η εν λόγω ειδοποίηση για να ισχύει και για το Γενικό Λογιστήριο, Διεύθυνση Δημοσίου Χρέους, Υπουργείο Οικονομικών, η Ελληνική Δημοκρατία, με τη λήξη της εν λόγω ειδοποίησης, θα εξαγοράσει την εν λόγω εγγύηση στο 100% του κεφαλαίου της, μαζί, εάν χρειάζεται, με δεδουλευμένους τόκους. Οποιαδήποτε ειδοποίηση θα είναι αμετάκλητη.
Εάν οι τίτλοι οποιασδήποτε σειράς προβλέπουν υποχρεωτική εξαγορά από την Ελληνική Δημοκρατία ή εξαγορά κατά την εκλογή της Ελληνικής Δημοκρατίας, η εξόφληση αυτή θα γίνεται με προειδοποίηση όχι μεγαλύτερη από 60 ή λιγότερο από 30 ημέρες. Εάν δεν εξαργυρώνουμε όλους τους τίτλους σε μια σειρά, οι τίτλοι που θα εξαργυρωθούν θα επιλεγούν με κλήρωση από τον φορολογικό αντιπρόσωπο σύμφωνα με τις διαδικασίες DTC. Εκτός εάν όλοι οι τίτλοι μιας σειράς προς εξαγορά είναι ονομαστικοί τίτλοι ή τίτλοι στον κομιστή εγγεγραμμένοι ως κύρια, θα δημοσιεύσουμε ειδοποίηση εξαγοράς τουλάχιστον δύο φορές πριν από την ημερομηνία εξαγοράς σε εφημερίδα που τυπώνεται στην αγγλική γλώσσα και γενικής κυκλοφορίας στην Ευρώπη και σε τέτοια άλλα μέρη, εάν υπάρχουν, όπως ορίζονται σε αυτούς τους τίτλους. Επιπλέον, θα ταχυδρομήσουμε ειδοποίηση αυτής της εξαγοράς στους κατόχους ονομαστικών τίτλων αυτής της σειράς και σε όσους κατόχους τίτλων στον κομιστή αυτής της σειράς έχουν εγγράψει τον κύριο τίτλο των τίτλων τους. Θα ταχυδρομήσουμε την ειδοποίηση στις τελευταίες διευθύνσεις των κατόχων όπως εμφανίζονται στο μητρώο για τους τίτλους τέτοιων σειρών. Σύμφωνα με τους κανονισμούς φορολογίας εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, ισχύουν ειδικοί κανόνες για τίτλους που μπορούν να εξαργυρωθούν πριν από τη λήξη, εάν η απόδοση των εξαγορασμένων τίτλων είναι χαμηλότερη από την απόδοση των τίτλων εάν εκκρεμούν μέχρι τη δηλωμένη λήξη. Για μια πιο λεπτομερή συζήτηση, ανατρέξτε στην ενότητα με τίτλο "Φορολογία—Φορολογία Ηνωμένων Πολιτειών—Κάτοχοι Ηνωμένων Πολιτειών— Έκπτωση αρχικής έκδοσης—Κινητές αξίες που υπόκεινται σε απρόοπτα περιλαμβανομένης της προαιρετικής εξαργύρωσης», παρακάτω.
Περαιτέρω Εκδόσεις Τίτλων
Χωρίς τη συγκατάθεση των κατόχων τίτλων αυτών των σειρών, η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί να δημιουργήσει και να εκδώσει πρόσθετους τίτλους με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις όπως μια σειρά τίτλων σε κυκλοφορία (ή τα ίδια εκτός από την πληρωμή τόκων που έχουν προγραμματιστεί και καταβληθεί πριν από την ο χρόνος έκδοσής τους). Το Ελληνικό Δημόσιο μπορεί να ενοποιεί τους πρόσθετους χρεωστικούς τίτλους για να σχηματίσει μια ενιαία σειρά με μια σειρά τίτλων σε κυκλοφορία.
Πρόσθετα Ποσά
Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε ένα συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου ή σε συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου, η Ελληνική Δημοκρατία θα πραγματοποιεί οποιεσδήποτε πληρωμές του κεφαλαίου, του ασφαλίστρου, εάν υπάρχει, και των τόκων επί των τίτλων οποιασδήποτε σειράς χωρίς να αφαιρεί ή να παρακρατεί τυχόν παρόντες ή μελλοντικούς φόρους της Ελληνικής Δημοκρατίας, εκτός εάν η έκπτωση ή η παρακράτηση απαιτείται από το νόμο. Εάν απαιτείται από το νόμο οποιαδήποτε αφαίρεση ή παρακράτηση τέτοιων ποσών, η Ελληνική Δημοκρατία θα καταβάλει σε κάθε εγγεγραμμένο κάτοχο τίτλων οποιασδήποτε σειράς που δεν είναι κάτοικος της Ελληνικής Δημοκρατίας τα πρόσθετα ποσά που απαιτούνται για να διασφαλίσει ότι ο κάτοχος θα λάβει το ίδιο ποσό με θα είχε λάβει χωρίς αυτήν την παρακράτηση ή την έκπτωση.
81
Ανεξάρτητα από τα προαναφερθέντα, δεν θα καταβάλλονται πρόσθετα ποσά σε σχέση με οποιαδήποτε ασφάλεια οποιασδήποτε σειράς που παρουσιάζεται προς πληρωμή:
- •
- από ή για λογαριασμό κατόχου που υπόκειται σε τέτοιο φόρο για την εν λόγω ασφάλεια λόγω του ότι συνδέεται με την Ελληνική Δημοκρατία (ή οποιαδήποτε πολιτική υποδιαίρεση αυτής) με άλλο τρόπο και όχι απλώς κατέχοντας τέτοια ασφάλεια ή λαμβάνοντας κεφάλαιο ή συμφέρον σχετικά με αυτήν ; ή
- •
- από ή για λογαριασμό κατόχου που δεν θα ήταν υπόχρεος ή δεν υπόκειται σε τέτοια παρακράτηση ή έκπτωση υποβάλλοντας δήλωση μη κατοικίας ή άλλη παρόμοια αξίωση απαλλαγής στην αρμόδια φορολογική αρχή, εάν, αφού του ζητηθεί να υποβάλει τέτοια δήλωση ή αξίωση, αυτός ο κάτοχος παραλείπει να το πράξει· ή
- •
- περισσότερες από 30 ημέρες μετά τη Σχετική Ημερομηνία, εκτός από την έκταση που ο κάτοχος οποιουδήποτε τίτλου τέτοιας σειράς θα είχε δικαίωμα σε τέτοια πρόσθετη πληρωμή κατά την παρουσίαση της ασφάλειας αυτής της σειράς προς πληρωμή την τελευταία ημέρα αυτής της περιόδου των 30 ημερών. ή
- •
- όταν μια τέτοια παρακράτηση ή έκπτωση επιβάλλεται σε πληρωμή προς ή για ένα φυσικό πρόσωπο και απαιτείται να γίνει σύμφωνα με την Οδηγία της ΕΕ για τη Φορολόγηση του Εισοδήματος από Αποταμιεύσεις.
Η "Σχετική Ημερομηνία" σε σχέση με οποιαδήποτε ασφάλεια οποιασδήποτε σειράς σημαίνει:
- (Εγώ)
- την προθεσμία πληρωμής· ή
- (ii)
- (εάν το πλήρες ποσό των πληρωτέων χρημάτων κατά την ημερομηνία αυτή δεν έχει παραληφθεί από τον φορολογικό αντιπρόσωπο κατά ή πριν από αυτήν την ημερομηνία λήξης) η ημερομηνία κατά την οποία ελήφθη το πλήρες ποσό αυτών των χρημάτων και η ειδοποίηση για το σκοπό αυτό έχει δοθεί δεόντως στους κατόχους τίτλων τέτοιων σειρών.
Οποιαδήποτε αναφορά σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο και οποιοδήποτε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου στο κεφάλαιο ή τους τόκους σε σχέση με τους τίτλους θεωρείται ότι περιλαμβάνει, κατά περίπτωση, τυχόν πρόσθετα ποσά που ενδέχεται να καταβληθούν λόγω αφαίρεσης ή παρακράτησης οποιουδήποτε ποσού από πληρωμές κεφαλαίου ή τόκων .
Κυβερνητικός νόμος; Συναίνεση στην Υπηρεσία
Η συμφωνία φορολογικής αντιπροσωπείας και οι τίτλοι θα διέπονται και θα ερμηνεύονται σύμφωνα με τους νόμους της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι αρχές σύγκρουσης νόμων (εκτός από το Τμήμα 5-140 του Γενικού Ενοχικού Νόμου της Πολιτείας της Νέας Υόρκης) εκτός από την εξουσιοδότηση και την εκτέλεση από την Ελληνική Δημοκρατία της σύμβασης φορολογικής αντιπροσωπείας και των τίτλων, και κάθε άλλο θέμα που απαιτείται να διέπεται από τους νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Η Ελληνική Δημοκρατία θα υποβληθεί αμετάκλητα στη δικαιοδοσία οποιουδήποτε κρατικού ή ομοσπονδιακού δικαστηρίου της Νέας Υόρκης σε σχέση με οποιαδήποτε ενέργεια που προκύπτει από ή βασίζεται σε τίτλους οποιασδήποτε σειράς που μπορεί να δημιουργηθεί από οποιονδήποτε κάτοχο τίτλου τέτοιας σειράς. Επιπλέον, η Ελληνική Δημοκρατία θα διορίσει τον Γενικό Πρόξενο της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη ως εξουσιοδοτημένο αντιπρόσωπό της, στον οποίο η διαδικασία μπορεί να επιδοθεί σε οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια από οποιονδήποτε κάτοχο τίτλου τέτοιας σειράς. Η Ελληνική Δημοκρατία θα παραιτηθεί αμετάκλητα, στο μέγιστο βαθμό που επιτρέπεται από τους νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας και από τις διεθνείς συμβάσεις, κάθε ασυλία έναντι δικαιοδοσίας και, εκτός όπως προβλέπεται παρακάτω, από εκτέλεση ή κατάσχεση ή διαδικασία στην οποία θα μπορούσε διαφορετικά δικαιούνται σε οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια. Παρά τα ανωτέρω, σύμφωνα με τους νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας, τα κεφάλαια, τα περιουσιακά στοιχεία, τα δικαιώματα και η γενική περιουσία της Ελληνικής Δημοκρατίας που βρίσκονται στην Ελληνική Δημοκρατία απαλλάσσονται από εκτέλεση και κατάσχεση και οποιαδήποτε διαδικασία στη φύση τους στο βαθμό που επιτρέπεται από τους νόμους της Ελληνικής Δημοκρατίας και των διεθνών συμβάσεων, και η προαναφερθείσα παραίτηση δεν συνιστά άρση αυτής της ασυλίας ή οποιασδήποτε ασυλίας από εκτέλεση ή κατάσχεση ή οποιαδήποτε διαδικασία της φύσης αυτής σε σχέση με τις εγκαταστάσεις των διπλωματικών αποστολών της Ελληνικής Δημοκρατίας σε οποιαδήποτε δικαιοδοσία παρέχει ασυλία έναντι αυτού ή σε σχέση με περιουσιακά στοιχεία της Ελληνικής Δημοκρατίας εκτός της Ελληνικής Δημοκρατίας που είναι απαραίτητα για την εύρυθμη λειτουργία της Ελληνικής Δημοκρατίας ως κυρίαρχης εξουσίας.
82
Αυτή η παραίτηση και ο διορισμός του Γενικού Προξένου της Ελληνικής Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη ως αντιπροσώπου για επίδοση δεν ισχύουν για οποιαδήποτε αγωγή κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας σύμφωνα με τους ομοσπονδιακούς νόμους περί κινητών αξιών των Ηνωμένων Πολιτειών. Ενώ ο Νόμος περί Ασυλιών των Ηνωμένων Πολιτειών του 1976 (ο «Νόμος περί Ασυλιών») μπορεί να παρέχει ένα μέσο με το οποίο μπορεί να γίνει επίδοση σε οποιαδήποτε τέτοια ενέργεια, ελλείψει άρσης της ασυλίας από την Ελληνική Δημοκρατία, δεν θα ήταν δυνατή να λάβει απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών σε οποιαδήποτε τέτοια αγωγή κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας, εκτός εάν δικαστήριο αποφασίσει ότι η Ελληνική Δημοκρατία δεν δικαιούται, σύμφωνα με τον Νόμο περί Ασυλιών, σε κυριαρχική ασυλία σε σχέση με τέτοια ενέργεια. Η Ελληνική Δημοκρατία υπόκειται επίσης σε αγωγή στα αρμόδια δικαστήρια της Ελληνικής Δημοκρατίας. Μια τελεσίδικη απόφαση κατά της Ελληνικής Δημοκρατίας που εκδόθηκε από οποιοδήποτε αρμόδιο ομοσπονδιακό ή κρατικό δικαστήριο που συνεδριάζει στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης θα αναγνωριστεί στην Ελλάδα χωρίς να ελέγχεται ως προς την ουσία, υπό τον όρο ότι αυτή η απόφαση δεν έρχεται σε αντίθεση με τις ελληνικές αρχές των χρηστών ηθών ή της δημόσιας τάξης και δεν έρχονται σε αντίθεση με προηγούμενη απόφαση ελληνικού δικαστηρίου για την ίδια διαφορά. Δικαστικός φόρος ισοδύναμος με το 0,7% του ποσού που ζητείται καταβάλλεται στην Ελληνική Δημοκρατία κατά την έναρξη της διαδικασίας ενώπιον ελληνικού δικαστηρίου για την έκδοση απόφασης για οποιοδήποτε ποσό οφειλόμενο από την Ελληνική Δημοκρατία.
83
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ ΚΑΙ ΔΙΑΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ
Οι πληροφορίες που παρατίθενται παρακάτω σχετικά με τα DTC, Euroclear και Clearstream, τα οποία συλλογικά αναφέρονται ως συστήματα εκκαθάρισης, υπόκεινται σε οποιαδήποτε αλλαγή ή επανερμηνεία των κανόνων, κανονισμών και διαδικασιών των συστημάτων εκκαθάρισης που ισχύουν επί του παρόντος. Οι πληροφορίες σχετικά με τα συστήματα εκκαθάρισης έχουν ληφθεί από πηγές που πιστεύουμε ότι είναι αξιόπιστες, αλλά ούτε εμείς ούτε οποιοσδήποτε ανάδοχος που αναφέρεται στο ισχύον συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου αναλαμβάνουμε καμία ευθύνη για την ακρίβεια τους. Συνιστάται στους επενδυτές που επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τις εγκαταστάσεις οποιουδήποτε από τα συστήματα εκκαθάρισης να επιβεβαιώσουν τη συνεχή εφαρμογή των κανόνων, κανονισμών και διαδικασιών του σχετικού συστήματος εκκαθάρισης. Δεν θα έχουμε καμία ευθύνη ή ευθύνη για οποιαδήποτε πτυχή των αρχείων που σχετίζονται με, ή πληρωμές που πραγματοποιήθηκαν λόγω συμφερόντων σε τίτλους που διατηρούνται μέσω των εγκαταστάσεων οποιουδήποτε συστήματος εκκαθάρισης ή για τη διατήρηση, εποπτεία ή επανεξέταση οποιωνδήποτε αρχείων που σχετίζονται με αυτή την πραγματική ιδιοκτησία συμφέροντα οποιουδήποτε κατόχου τίτλου.
Τα Συστήματα Εκκαθάρισης
Η DTC είναι μια εταιρεία περιορισμένου σκοπού καταπιστεύματος οργανωμένη σύμφωνα με τους νόμους της Πολιτείας της Νέας Υόρκης, ένας "τραπεζικός οργανισμός" κατά την έννοια του νόμου περί τραπεζών της Νέας Υόρκης, μέλος του Federal Reserve System, "εταιρεία εκκαθάρισης" κατά την έννοια του Ενιαίου Εμπορικού Κώδικα της Νέας Υόρκης και μια «εκκαθαριστική εταιρεία» εγγεγραμμένη σύμφωνα με τη διάταξη της Ενότητας 17Α του Νόμου περί Χρηματιστηρίου Αξιών των ΗΠΑ του 1934, όπως τροποποιήθηκε. Το DTC κατέχει τίτλους που οι συμμετέχοντες στο DTC καταθέτουν στο DTC. Το DTC διευκολύνει επίσης τον εκ των υστέρων διακανονισμό μεταξύ των συμμετεχόντων σε DTC συναλλαγών πωλήσεων και άλλων τίτλων σε κατατεθειμένους τίτλους, μέσω ηλεκτρονικών ηλεκτρονικών λογιστικών μεταφορών και δεσμεύσεων μεταξύ των λογαριασμών των συμμετεχόντων στο DTC. Αυτό εξαλείφει την ανάγκη για φυσική μετακίνηση των πιστοποιητικών. Οι συμμετέχοντες στο DTC περιλαμβάνουν χρηματιστές και αντιπροσώπους κινητών αξιών των ΗΠΑ και εκτός ΗΠΑ, τράπεζες, εταιρείες καταπιστευμάτων, εταιρείες εκκαθάρισης και ορισμένους άλλους οργανισμούς. Η DTC είναι μια εξ ολοκλήρου θυγατρική της The Depositary Trust & Clearing Corporation ("DTCC"). Η DTCC, με τη σειρά της, ανήκει στους χρήστες των ρυθμιζόμενων θυγατρικών της. Η πρόσβαση στο σύστημα λογιστικής καταχώρισης DTC είναι επίσης διαθέσιμη σε άλλους, όπως χρηματιστές και διαπραγματευτές τίτλων στις ΗΠΑ και εκτός ΗΠΑ, τράπεζες, εταιρείες καταπιστευμάτων και εταιρείες εκκαθάρισης που εκκαθαρίζουν ή διατηρούν σχέση θεματοφυλακής με έναν συμμετέχοντα DTC, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Οι Κανόνες DTC που ισχύουν για τους συμμετέχοντες βρίσκονται σε αρχείο στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
Η Euroclear και η Clearstream κατέχουν ομόλογα για τους πελάτες τους και διευκολύνουν την εκκαθάριση και τον διακανονισμό των συναλλαγών τίτλων μέσω ηλεκτρονικής μεταφοράς λογιστικών βιβλίων μεταξύ των αντίστοιχων κατόχων τους. Η Euroclear και η Clearstream παρέχουν διάφορες υπηρεσίες, όπως φύλαξη, διαχείριση, εκκαθάριση και διακανονισμός τίτλων διεθνώς διαπραγματεύσιμων και δανεισμός και δανεισμός τίτλων. Η Euroclear και η Clearstream ασχολούνται επίσης με τις εγχώριες αγορές τίτλων σε πολλές χώρες μέσω των καθιερωμένων σχέσεων αποθετηρίου και θεματοφυλακής. Η Euroclear και η Clearstream έχουν δημιουργήσει μια ηλεκτρονική γέφυρα μεταξύ των δύο συστημάτων τους μέσω της οποίας οι αντίστοιχοι συμμετέχοντες μπορούν να διευθετούν συναλλαγές μεταξύ τους.
Οι πελάτες της Euroclear και της Clearstream είναι χρηματοπιστωτικά ιδρύματα παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων ασφαλιστών, χρηματιστών και διαπραγματευτών τίτλων, τραπεζών, εταιρειών καταπιστεύματος και εταιρειών εκκαθάρισης. Η έμμεση πρόσβαση στο Euroclear και στο Clearstream είναι διαθέσιμη σε άλλα ιδρύματα που εκκαθαρίζουν ή διατηρούν σχέση θεματοφυλακής με έναν κάτοχο λογαριασμού οποιουδήποτε συστήματος.
Συνολικές Διαδικασίες Εκκαθάρισης και Διακανονισμού
Οι ακόλουθες ρυθμίσεις θα ισχύουν για τίτλους που αντιπροσωπεύονται από ένα ή περισσότερα καθολικά χαρτονομίσματα που είναι καταχωρημένα στο όνομα της DTC ή του εξουσιοδοτημένου από αυτήν:
Ο αρχικός διακανονισμός για τους τίτλους θα γίνει σε δολάρια ΗΠΑ σε άμεσα διαθέσιμα κεφάλαια (δηλαδή για την αξία κατά την ημερομηνία παράδοσης των τίτλων).
84
Οι επενδυτές που επιλέγουν να διατηρήσουν τους τίτλους τους μέσω DTC θα ακολουθήσουν τις πρακτικές διακανονισμού που ισχύουν για τις εταιρικές υποχρεώσεις χρέους των ΗΠΑ. Οι λογαριασμοί θεματοφυλακής τίτλων των επενδυτών θα πιστωθούν με τις διακρατήσεις τους κατά την ημερομηνία διακανονισμού έναντι πληρωμής σε κεφάλαια αυθημερόν εντός του DTC σε δολάρια ΗΠΑ.
Οι επενδυτές που επιλέγουν να διατηρούν τους τίτλους τους μέσω λογαριασμών Euroclear ή Clearstream θα ακολουθούν τις διαδικασίες διακανονισμού που ισχύουν για τα συμβατικά ευρωομόλογα.
Όλες οι αξίες θα καταχωρούνται σε μητρώο που τηρείται από τον φορολογικό αντιπρόσωπο. Ο φορολογικός αντιπρόσωπος θα είναι υπεύθυνος για (1) τη διατήρηση αρχείου των συνολικών διακρατήσεων όλων των εκκρεμών τίτλων που αποδεικνύονται από τις συνολικές σημειώσεις. (2) διασφάλιση ότι οι πληρωμές κεφαλαίου και τόκων για τους τίτλους που έλαβε ο φορολογικός αντιπρόσωπος από την Ελληνική Δημοκρατία πιστώνονται δεόντως στους κατόχους των τίτλων· και (3) διαβίβαση στην Ελληνική Δημοκρατία τυχόν ειδοποιήσεων από τους κατόχους των τίτλων.
Οι πωλήσεις δευτερογενούς αγοράς λογιστικών συμφερόντων των τίτλων μεταξύ συμμετεχόντων DTC θα πραγματοποιούνται με τον συνήθη τρόπο σύμφωνα με τους κανόνες DTC και θα διακανονίζονται χρησιμοποιώντας τις διαδικασίες που ισχύουν για τις εταιρικές υποχρεώσεις των Ηνωμένων Πολιτειών στο Σύστημα Διακανονισμού της DTC. Οι πωλήσεις δευτερογενούς αγοράς λογιστικών συμμετοχών των τίτλων που κατέχονται μέσω της Euroclear ή της Clearstream σε αγοραστές δικαιωμάτων λογιστικής εγγραφής στους τίτλους μέσω της Euroclear ή της Clearstream θα πραγματοποιούνται σύμφωνα με τους συνήθεις κανόνες και διαδικασίες λειτουργίας της Euroclear και της Clearstream και θα διακανονίζονται χρησιμοποιώντας τις διαδικασίες που ισχύουν για τα συμβατικά ευρωομόλογα.
85
Από το 1946, η Ελληνική Δημοκρατία ουδέποτε αθέτησε την καταβολή κεφαλαίου ή ασφαλίστρου ή τόκου οποιουδήποτε εξωτερικού τίτλου που εκδόθηκε από αυτήν.
86
Ελληνική Φορολογία
Τα παρακάτω σχόλια είναι γενικού χαρακτήρα και βασίζονται στις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας που ισχύει επί του παρόντος στην Ελλάδα. Οι κάτοχοι ασφάλειας που έχουν αμφιβολίες ως προς την προσωπική φορολογική τους θέση θα πρέπει να συμβουλεύονται τους επαγγελματίες συμβούλους τους.
Όλες οι πληρωμές που οφείλονται από την Ελληνική Δημοκρατία σε σχέση με το κεφάλαιο ή τους τόκους σε σχέση με τους τίτλους μπορούν να γίνονται δωρεάν και καθαρά και χωρίς αφαίρεση ή παρακράτηση για ή λόγω οποιωνδήποτε υφιστάμενων ή μελλοντικών φόρων, δασμών, επιβαρύνσεων ή κρατικών επιβαρύνσεων οποιασδήποτε φύσης επιβάλλεται ή επιβάλλεται από ή για λογαριασμό της Ελληνικής Δημοκρατίας ή από ή για λογαριασμό οποιασδήποτε πολιτικής υποδιαίρεσης αυτής ή οποιασδήποτε αρχής αυτής που έχει εξουσία φορολογίας («Φόρος») υπό τον όρο ότι ο κάτοχος της σχετικής ασφάλειας δεν υπόκειται σε τέτοια φόρος λόγω του ότι συνδέεται με την Ελληνική Δημοκρατία με άλλο τρόπο και όχι απλώς με την απόκτηση ή τη διατήρηση της ασφάλειας ή την εκτέλεση και λήψη πληρωμών σε σχέση με την ασφάλεια. Σε περίπτωση που η έκπτωση ή η παρακράτηση αυτού του Φόρου επιβάλλεται από το νόμο, η Ελληνική Δημοκρατία θα καταβάλει τα πρόσθετα ποσά που θα έχουν ως αποτέλεσμα (μετά από αυτήν την αφαίρεση ή παρακράτηση) στην είσπραξη από τους κατόχους της ασφάλειας των ποσών που διαφορετικά θα ήταν εισπρακτέα. (ελλείψει τέτοιας έκπτωσης ή παρακράτησης), εκτός από το ότι κανένα τέτοιο πρόσθετο ποσό δεν είναι πληρωτέο σε σχέση με οποιαδήποτε εγγύηση που παρουσιάζεται για πληρωμή, όταν αυτή η παρακράτηση ή έκπτωση επιβάλλεται σε πληρωμή σε ένα φυσικό πρόσωπο, όπως ορίζεται και απαιτείται να γίνει σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη Φορολόγηση των Εισοδημάτων από Αποταμιεύσεις και τον Ν. 3312/2005 για την εφαρμογή της εν λόγω Οδηγίας στην Ελλάδα.
Εάν οι τίτλοι κατέχονται από κατοίκους Ελλάδας, οι τόκοι για τους τίτλους θα υπόκεινται σε φόρο επί του ισχύοντος φόρου εισοδήματος, ο οποίος θα παρακρατείται από την Τράπεζα της Ελλάδος.
Η Ελληνική Δημοκρατία δεν θα υποχρεωθεί να καταβάλει πρόσθετα ποσά που μπορεί να είναι απαραίτητα προκειμένου τα καθαρά ποσά που εισπράττει ένας κάτοικος Ελλάδας μετά την αφαίρεση αυτή να ισούνται με το αντίστοιχο ποσό τόκων που θα ήταν εισπρακτέοι για τους τίτλους εάν δεν υπήρχε τέτοιος αφαίρεση.
Κανένα χαρτόσημο, εγγραφή ή παρόμοιος φόρος δεν καταβάλλεται επί του παρόντος στην Ελληνική Δημοκρατία για την εκτέλεση ή την παράδοση οποιουδήποτε από τα έγγραφα που σχετίζονται με την εκτέλεση, την έκδοση εγγραφής ή τη μεταβίβαση οποιουδήποτε από τους τίτλους.
Φορολογία Ηνωμένων Πολιτειών
Αυτή η ενότητα περιγράφει τις σημαντικές συνέπειες του ομοσπονδιακού φόρου εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών από την κατοχή των τίτλων που προσφέρουμε. Είναι η γνώμη της Sullivan & Cromwell LLP, συμβούλου των Ηνωμένων Πολιτειών προς τους ασφαλιστές. Ισχύει για εσάς μόνο εάν αποκτήσετε τίτλους στην προσφορά και κρατάτε τους τίτλους σας ως περιουσιακά στοιχεία κεφαλαίου για φορολογικούς σκοπούς. Αυτή η ενότητα δεν ισχύει για εσάς εάν είστε μέλος μιας κατηγορίας κατόχων που υπόκεινται σε ειδικούς κανόνες, όπως:
- •
- έμπορος κινητών αξιών ή νομισμάτων,
- •
- ένας έμπορος τίτλων που επιλέγει να χρησιμοποιήσει μια μέθοδο λογιστικής τιμής προς την αγορά για τις διακρατήσεις τίτλων σας,
- •
- μια τράπεζα,
- •
- ασφαλιστική εταιρεία ζωής,
- •
- έναν αφορολόγητο οργανισμό,
- •
- πρόσωπο που κατέχει τίτλους που αποτελούν αντιστάθμιση ή που αντισταθμίζονται έναντι επιτοκίων ή συναλλαγματικών κινδύνων,
- •
- πρόσωπο που κατέχει τίτλους ως μέρος μιας συναλλαγής αλληλεπίδρασης ή μετατροπής για φορολογικούς σκοπούς, ή
87
- •
- κάτοχος Ηνωμένων Πολιτειών (όπως ορίζεται παρακάτω) του οποίου το λειτουργικό νόμισμα για φορολογικούς σκοπούς δεν είναι το δολάριο ΗΠΑ.
Αυτή η ενότητα αφορά μόνο τίτλους που πρόκειται να λήξουν 30 έτη ή λιγότερο από την ημερομηνία έκδοσής τους. Οι συνέπειες του ομοσπονδιακού φόρου εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών από την κατοχή τίτλων που πρόκειται να λήξουν περισσότερο από 30 χρόνια από την ημερομηνία έκδοσής τους θα συζητηθούν σε ένα ισχύον συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου. Αυτή η ενότητα βασίζεται στον Κώδικα Εσωτερικών Εσόδων του 1986, όπως τροποποιήθηκε, το νομοθετικό ιστορικό του, τις υφιστάμενες και προτεινόμενες ρυθμίσεις βάσει του Κώδικα Εσωτερικών Εσόδων, τις δημοσιευμένες αποφάσεις και τις δικαστικές αποφάσεις, όπως ισχύει σήμερα. Οι νόμοι αυτοί υπόκεινται σε αλλαγές, ενδεχομένως σε αναδρομική βάση.
Εάν μια εταιρική σχέση κατέχει τους τίτλους, η ομοσπονδιακή φορολογική μεταχείριση ενός εταίρου των Ηνωμένων Πολιτειών θα εξαρτηθεί γενικά από την κατάσταση του εταίρου και τη φορολογική μεταχείριση της εταιρικής σχέσης. Ένας εταίρος σε μια εταιρική σχέση που κατέχει τους τίτλους θα πρέπει να συμβουλευτεί τον φορολογικό του σύμβουλο σχετικά με την ομοσπονδιακή φορολογική μεταχείριση των Ηνωμένων Πολιτειών για μια επένδυση στους τίτλους.
Συμβουλευτείτε τον φορολογικό σας σύμβουλο σχετικά με τις συνέπειες της κατοχής αυτών των τίτλων στις ιδιαίτερες περιστάσεις σας σύμφωνα με τον Κώδικα και τους νόμους οποιασδήποτε άλλης φορολογικής δικαιοδοσίας.
Κάτοχοι Ηνωμένων Πολιτειών
Αυτή η υποενότητα περιγράφει τις φορολογικές συνέπειες για έναν κάτοχο των Ηνωμένων Πολιτειών. Είστε κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών εάν είστε πραγματικός κάτοχος τίτλου και είστε:
- •
- πολίτης ή κάτοικος Ηνωμένων Πολιτειών,
- •
- μια εγχώρια εταιρεία,
- •
- μια περιουσία της οποίας το εισόδημα υπόκειται σε ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών ανεξάρτητα από την πηγή της, ή
- •
- καταπίστευμα εάν ένα δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να ασκήσει πρωταρχική εποπτεία στη διοίκηση του καταπιστεύματος και ένα ή περισσότερα άτομα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι εξουσιοδοτημένα να ελέγχουν όλες τις ουσιαστικές αποφάσεις του καταπιστεύματος.
Εάν δεν είστε κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτή η υποενότητα δεν ισχύει για εσάς και θα πρέπει να ανατρέξετε στο "—United States Alien Holders" παρακάτω.
Πληρωμές τόκων
Εκτός από όσα περιγράφονται παρακάτω στην περίπτωση τόκων σε τίτλο έκπτωσης που δεν είναι αναγνωρισμένος δηλωμένος τόκος, καθένας όπως ορίζεται παρακάτω στην ενότητα "—Original Issue Discount—General", θα φορολογηθείτε για τυχόν τόκους επί του τίτλου σας, είτε καταβάλλονται σε δολάρια ΗΠΑ ή ένα ξένο νόμισμα, συμπεριλαμβανομένου ενός σύνθετου νομίσματος ή ενός καλαθιού νομισμάτων εκτός των δολαρίων ΗΠΑ, ως συνηθισμένο εισόδημα τη στιγμή που λαμβάνετε τους τόκους ή όταν αυτοί συγκεντρώνονται, ανάλογα με τη μέθοδο λογιστικής σας για φορολογικούς σκοπούς.
Τόκοι και τυχόν πρόσθετα ποσά, εάν η Ελληνική Δημοκρατία υποχρεούται να πληρώσει αυτά τα πρόσθετα ποσά, που καταβλήθηκαν και την έκπτωση αρχικής έκδοσης (όπως περιγράφεται στην ενότητα «—Έκπτωση αρχικής έκδοσης» παρακάτω) που έχουν συσσωρευτεί σε σχέση με τους τίτλους που εκδίδονται από την Ελληνική Δημοκρατίας αποτελούν εισόδημα από πηγές εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών που υπόκεινται στους κανόνες σχετικά με την ξένη πίστωση φόρου που επιτρέπεται σε κάτοχο των Ηνωμένων Πολιτειών. Σύμφωνα με τους κανόνες της ξένης πίστωσης φόρου, η έκπτωση τόκων και αρχικής έκδοσης, ανάλογα με τις περιστάσεις σας, θα είναι είτε «παθητικό» ή «γενικό» εισόδημα για τον υπολογισμό της έκπτωσης φόρου εξωτερικού.
Φορολογούμενοι Ταμειακής Βάσης. Εάν είστε φορολογούμενος που χρησιμοποιεί τη μέθοδο λογιστικών εισπράξεων και εκταμιεύσεων σε μετρητά για φορολογικούς σκοπούς και λαμβάνετε μια πληρωμή τόκων που εκφράζεται σε ξένο νόμισμα ή προσδιορίζεται με αναφορά σε ξένο νόμισμα, πρέπει να αναγνωρίσετε εισόδημα ίσο με το δολάριο ΗΠΑ
88
αξία της πληρωμής τόκων, με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία που ισχύει κατά την ημερομηνία παραλαβής, ανεξάρτητα από το αν πραγματικά μετατρέπετε την πληρωμή σε δολάρια ΗΠΑ.
Βάση δεδουλευμένων φορολογουμένων. Εάν είστε φορολογούμενος που χρησιμοποιεί μια μέθοδο λογιστικής σε δεδουλευμένη βάση για φορολογικούς σκοπούς, μπορείτε να προσδιορίσετε το ποσό του εισοδήματος που αναγνωρίζετε σε σχέση με μια πληρωμή τόκων που εκφράζεται ή προσδιορίζεται με αναφορά σε ξένο νόμισμα, χρησιμοποιώντας μία από τις δύο μεθόδους . Σύμφωνα με την πρώτη μέθοδο, θα προσδιορίσετε το ποσό του δεδουλευμένου εισοδήματος με βάση τη μέση συναλλαγματική ισοτιμία που ισχύει κατά την περίοδο δεδουλευμένων τόκων ή, όσον αφορά μια περίοδο δεδουλευμένων που εκτείνεται σε δύο φορολογητέα έτη, το μέρος της περιόδου εντός του φορολογικού έτους.
Εάν επιλέξετε τη δεύτερη μέθοδο, θα προσδιορίσετε το ποσό του εισοδήματος που προκύπτει με βάση τη συναλλαγματική ισοτιμία που ισχύει την τελευταία ημέρα της περιόδου των δεδουλευμένων ή, στην περίπτωση μιας περιόδου δεδουλευμένων που εκτείνεται σε δύο φορολογητέα έτη, την ανταλλαγή συντελεστή που ισχύει την τελευταία ημέρα του μέρους της περιόδου εντός του φορολογικού έτους. Επιπλέον, σύμφωνα με αυτήν τη δεύτερη μέθοδο, εάν λάβετε πληρωμή τόκων εντός πέντε εργάσιμων ημερών από την τελευταία ημέρα της περιόδου δεδουλευμένων ή φορολογικού έτους, μπορείτε αντ' αυτού να μετατρέψετε τους τόκους που συγκεντρώθηκαν σε δολάρια ΗΠΑ με τη συναλλαγματική ισοτιμία που ισχύει την ημέρα που λαμβάνετε πραγματικά την πληρωμή τόκων. Εάν επιλέξετε τη δεύτερη μέθοδο, θα ισχύει για όλους τους χρεωστικούς τίτλους που κατέχετε στην αρχή του πρώτου φορολογικού έτους στο οποίο ισχύει η εκλογή και για όλους τους χρεωστικούς τίτλους που αποκτάτε στη συνέχεια. Δεν μπορείτε να ανακαλέσετε αυτές τις εκλογές χωρίς τη συγκατάθεση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων.
Όταν λαμβάνετε πραγματικά μια πληρωμή τόκων, συμπεριλαμβανομένης μιας πληρωμής που αποδίδεται σε δεδουλευμένους αλλά μη καταβληθέντες τόκους κατά την πώληση ή την απόσυρση του τίτλου σας, εκφρασμένος σε ξένο νόμισμα ή προσδιορισμένος με αναφορά σε ξένο νόμισμα για το οποίο συγκεντρώσατε ένα ποσό εισοδήματος, θα αναγνωρίζετε συνηθισμένο εισόδημα ή ζημία που μετράται με τη διαφορά, εάν υπάρχει, μεταξύ της συναλλαγματικής ισοτιμίας που χρησιμοποιήσατε για τη συγκέντρωση εσόδων από τόκους και της συναλλαγματικής ισοτιμίας που ισχύει κατά την ημερομηνία παραλαβής, ανεξάρτητα από το αν πραγματικά μετατρέπετε την πληρωμή σε δολάρια ΗΠΑ.
Έκπτωση αρχικής έκδοσης
Γενικός. Εάν είστε κάτοχος τίτλου, εκτός από έναν βραχυπρόθεσμο τίτλο με διάρκεια ενός έτους ή λιγότερο, θα αντιμετωπίζεται ως τίτλος έκπτωσης που εκδόθηκε με έκπτωση αρχικής έκδοσης, εάν το ποσό κατά το οποίο η δηλωμένη τιμή εξαγοράς του τίτλου κατά τη λήξη υπερβαίνει το η τιμή έκδοσης είναι μεγαλύτερη από ένα ελάχιστο ποσό. Γενικά, η τιμή έκδοσης ενός τίτλου θα είναι η πρώτη τιμή στην οποία ένα σημαντικό ποσό τίτλων που περιλαμβάνονται στην έκδοση του οποίου αποτελεί μέρος ο τίτλος πωλείται σε άλλα πρόσωπα εκτός από ομολογιακούς οίκους, μεσίτες ή παρόμοια πρόσωπα ή οργανισμούς που ενεργούν υπό την ιδιότητα του ασφαλιστές, πράκτορες τοποθετήσεων ή χονδρέμποροι. Η δηλωμένη τιμή εξαγοράς ενός τίτλου στη λήξη είναι το σύνολο όλων των πληρωμών που παρέχονται από τον τίτλο που δεν είναι πληρωμές ειδικού δηλωμένου τόκου. Γενικά, μια πληρωμή τόκων για έναν τίτλο χαρακτηρίζεται ως δηλωμένος τόκος εάν είναι μία από μια σειρά δηλωμένων πληρωμών τόκων για έναν τίτλο που καταβάλλονται άνευ όρων τουλάχιστον ετησίως με ένα ενιαίο σταθερό επιτόκιο, με ορισμένες εξαιρέσεις για χαμηλότερα επιτόκια που καταβάλλονται σε ορισμένες περιόδους. εφαρμόζεται στο ανεξόφλητο αρχικό ποσό του τίτλου. Υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τίτλους μεταβλητού επιτοκίου που αναλύονται στην ενότητα "—Τίτλοι μεταβλητού επιτοκίου".
Γενικά, ο τίτλος σας δεν είναι τίτλος έκπτωσης εάν το ποσό κατά το οποίο η δηλωμένη τιμή εξαγοράς του κατά τη λήξη υπερβαίνει την τιμή έκδοσής του είναι μικρότερο από το ελάχιστο ποσό 1 / 4 του 1 τοις εκατό της δηλωμένης τιμής εξαγοράς του κατά τη λήξη πολλαπλασιασμένο επί τον αριθμό πλήρων ετών μέχρι την ωρίμανση του. Η ασφάλειά σας θα έχει έκπτωση de minimis αρχικής έκδοσης εάν το ποσό της υπέρβασης είναι μικρότερο από το ποσό de minimis . Εάν ο τίτλος σας έχει ελάχιστη έκπτωση αρχικής έκδοσης, πρέπει να συμπεριλάβετε το ποσό de minimis στο εισόδημα, όπως οι δηλωμένες πληρωμές κεφαλαίου πραγματοποιούνται στον τίτλο, εκτός εάν πραγματοποιήσετε την εκλογή που περιγράφεται παρακάτω στην ενότητα "—Εκλογή για την αντιμετώπιση όλων των τόκων ως έκπτωση αρχικής έκδοσης". Μπορείτε να προσδιορίσετε το μη συμπεριλαμβανόμενο ποσό σε σχέση με κάθε τέτοια πληρωμή πολλαπλασιάζοντας το συνολικό ποσό της έκπτωσης de minimis αρχικής έκδοσης του τίτλου σας επί ένα κλάσμα ίσο με:
- •
- το ποσό της πληρωμής του κεφαλαίου που έγινε
89
διαιρούμενο με:
- •
- το αναφερόμενο αρχικό ποσό του τίτλου.
Γενικά, εάν ο εκπτωτικός σας τίτλος λήξει περισσότερο από ένα έτος από την ημερομηνία έκδοσής του, πρέπει να συμπεριλάβετε την έκπτωση αρχικής έκδοσης ή OID στα έσοδα προτού λάβετε μετρητά που αποδίδονται σε αυτό το εισόδημα. Το ποσό του OID που πρέπει να συμπεριλάβετε στο εισόδημα υπολογίζεται χρησιμοποιώντας μια μέθοδο σταθερής απόδοσης και γενικά θα συμπεριλάβετε όλο και μεγαλύτερα ποσά OID στο εισόδημα κατά τη διάρκεια ζωής του τίτλου σας. Πιο συγκεκριμένα, μπορείτε να υπολογίσετε το ποσό του OID που πρέπει να συμπεριλάβετε στο εισόδημα προσθέτοντας τις ημερήσιες μερίδες του OID σε σχέση με τον εκπτωτικό σας τίτλο για κάθε ημέρα κατά τη διάρκεια του φορολογικού έτους ή τμήμα του φορολογητέου έτους που κατέχετε τον εκπτωτικό σας τίτλο. Μπορείτε να προσδιορίσετε το ημερήσιο τμήμα κατανέμοντας σε κάθε ημέρα σε οποιαδήποτε περίοδο δεδουλευμένης βάσης ένα αναλογικό τμήμα του OID που μπορεί να κατανεμηθεί σε αυτήν τη δεδουλευμένη περίοδο. Μπορείτε να επιλέξετε μια περίοδο δεδουλευμένων οποιασδήποτε διάρκειας σε σχέση με την εκπτωτική σας ασφάλεια και μπορείτε να διαφοροποιήσετε τη διάρκεια κάθε περιόδου δεδουλευμένων κατά τη διάρκεια της εκπτωτικής σας ασφάλειας. Ωστόσο, καμία περίοδος αυτοτέλειας δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από ένα έτος και κάθε προγραμματισμένη πληρωμή τόκων ή κεφαλαίου για την εγγύηση έκπτωσης πρέπει να πραγματοποιείται είτε την πρώτη είτε την τελευταία ημέρα μιας περιόδου δεδουλευμένων.
Μπορείτε να προσδιορίσετε το ποσό του OID που μπορεί να διατεθεί σε μια δεδουλευμένη περίοδο από:
- •
- πολλαπλασιάζοντας την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης του τίτλου έκπτωσης στην αρχή της περιόδου του δεδουλευμένου με την απόδοση του τίτλου σας μέχρι τη λήξη και, στη συνέχεια,
- •
- αφαιρώντας από αυτό το ποσό το άθροισμα των πληρωμών των αναγνωρισμένων δηλωθέντων τόκων επί του τίτλου σας που κατανέμονται στην περίοδο δεδουλευμένων.
Πρέπει να προσδιορίσετε την απόδοση του τίτλου έκπτωσης έως τη λήξη με βάση τη συνένωση στο κλείσιμο κάθε περιόδου δεδουλευμένης χρήσης και την προσαρμογή για τη διάρκεια κάθε περιόδου δεδουλευμένης χρήσης. Περαιτέρω, προσδιορίζετε την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης του τίτλου έκπτωσης σας στην αρχή οποιασδήποτε περιόδου δεδουλευμένης αξίας ως εξής:
- •
- προσθέτοντας την τιμή έκδοσης του εκπτωτικού τίτλου σας και τυχόν συσσωρευμένο OID για κάθε προηγούμενη περίοδο δεδουλευμένων και στη συνέχεια
- •
- αφαιρώντας τυχόν πληρωμές που είχαν πραγματοποιηθεί προηγουμένως στην εκπτωτική σας ασφάλεια που δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις δηλωμένων τόκων.
Εάν ένα διάστημα μεταξύ των πληρωμών των αναγνωρισμένων δηλωθέντων τόκων για την εκπτωτική σας αξία περιέχει περισσότερες από μία περιόδους δεδουλευμένων, τότε, όταν προσδιορίζετε το ποσό του OID που μπορεί να διατεθεί σε μια δεδουλευμένη περίοδο, πρέπει να κατανείμετε το ποσό των αναγνωρισμένων δηλωθέντων τόκων που καταβάλλονται στο τέλος της μεσοδιάστημα, συμπεριλαμβανομένων τυχόν δηλωθέντων τόκων που είναι πληρωτέοι την πρώτη ημέρα της περιόδου αυτοτέλειας των χρήσεων αμέσως μετά το διάστημα, αναλογικά με κάθε περίοδο δεδουλευμένης περιόδου στο διάστημα με βάση τη σχετική διάρκεια τους. Επιπλέον, πρέπει να αυξήσετε την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης στην αρχή κάθε περιόδου δεδουλευμένων στο μεσοδιάστημα κατά το ποσό τυχόν δηλωθέντων τόκων που έχουν συγκεντρωθεί πριν από την πρώτη ημέρα της περιόδου δεδουλευμένων, αλλά δεν είναι πληρωτέο μέχρι το τέλος της διάστημα. Μπορείτε να υπολογίσετε το ποσό του OID που μπορεί να κατανεμηθεί σε μια αρχική σύντομη περίοδο δεδουλευμένης χρήσης χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε λογική μέθοδο εάν όλες οι άλλες περίοδοι δεδουλευμένων, εκτός από μια τελική σύντομη περίοδο δεδουλευμένης, είναι ίσης διάρκειας.
Το ποσό του OID που μπορεί να διατεθεί στην τελική περίοδο αυτοτέλειας των χρήσεων είναι ίσο με τη διαφορά μεταξύ:
- •
- το πληρωτέο ποσό κατά τη λήξη του τίτλου σας, εκτός από οποιαδήποτε πληρωμή δηλωθέντων τόκων, και
- •
- την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης του τίτλου σας από την έναρξη της τελικής περιόδου δεδουλευμένων.
Acquisition Premium. Εάν αγοράσετε τον τίτλο σας για ένα ποσό που είναι μικρότερο ή ίσο με το άθροισμα όλων των ποσών, εκτός από τους ειδικούς δηλωθέντες τόκους, που καταβάλλονται στον τίτλο σας μετά την ημερομηνία αγοράς αλλά είναι μεγαλύτερο από το ποσό της προσαρμοσμένης τιμής έκδοσης του τίτλου σας, όπως προσδιορίζεται παραπάνω κάτω από το "—Γενικά", η υπέρβαση είναι το ασφάλιστρο απόκτησης. Εάν δεν κάνετε τις εκλογές που περιγράφονται παρακάτω παρακάτω
90
"—Election to Treat All Interest as Original Issue Discount", τότε πρέπει να μειώσετε τις ημερήσιες μερίδες του OID κατά ένα κλάσμα ίσο με:
- •
- η υπέρβαση της προσαρμοσμένης βάσης σας στον τίτλο αμέσως μετά την αγορά σε σχέση με την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης του τίτλου
διαιρούμενο με:
- •
- η υπέρβαση του ποσού όλων των πληρωτέων ποσών, εκτός από τους ειδικούς δηλωμένους τόκους, επί του τίτλου μετά την ημερομηνία αγοράς σε σχέση με την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης του τίτλου.
Προέκδοση δεδουλευμένοι τόκοι. Μπορεί να γίνει εκλογή για τη μείωση της τιμής έκδοσης του τίτλου σας κατά το ποσό των δεδουλευμένων τόκων προέκδοσης εάν:
- •
- ένα μέρος της αρχικής τιμής αγοράς του τίτλου σας αποδίδεται σε δεδουλευμένους τόκους πριν από την έκδοση,
- •
- η πρώτη δηλωθείσα πληρωμή τόκων για τον τίτλο σας πρέπει να γίνει εντός ενός έτους από την ημερομηνία έκδοσης του τίτλου σας και
- •
- η πληρωμή θα ισούται ή θα υπερβαίνει το ποσό των δεδουλευμένων τόκων πριν από την έκδοση.
Εάν πραγματοποιηθεί αυτή η εκλογή, ένα μέρος της πρώτης δηλωθείσας πληρωμής τόκων θα αντιμετωπίζεται ως επιστροφή των εξαιρούμενων δεδουλευμένων τόκων πριν από την έκδοση και όχι ως πληρωτέο ποσό για τον τίτλο σας.
Τίτλοι που υπόκεινται σε απρόοπτα, συμπεριλαμβανομένης της προαιρετικής εξαγοράς. Η ασφάλειά σας υπόκειται σε απρόβλεπτο εάν προβλέπει εναλλακτικό πρόγραμμα ή χρονοδιαγράμματα πληρωμών που ισχύουν κατά την εμφάνιση απρόβλεπτου ή απρόβλεπτου κινδύνου, εκτός από απομακρυσμένο ή τυχαίο απρόβλεπτο, είτε αυτό το απρόβλεπτο σχετίζεται με πληρωμές τόκων είτε κεφαλαίου. Σε μια τέτοια περίπτωση, πρέπει να προσδιορίσετε την απόδοση και τη λήξη του τίτλου σας υποθέτοντας ότι οι πληρωμές θα πραγματοποιηθούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα πληρωμών που είναι πιο πιθανό να πραγματοποιηθούν εάν:
- •
- ο χρόνος και τα ποσά των πληρωμών που περιλαμβάνουν κάθε πρόγραμμα πληρωμών είναι γνωστά από την ημερομηνία έκδοσης και
- •
- ένα από αυτά τα χρονοδιαγράμματα είναι πολύ πιο πιθανό παρά να μην συμβεί.
Εάν δεν υπάρχει κανένα χρονοδιάγραμμα πληρωμών που είναι πολύ πιο πιθανό να συμβεί, εκτός από την ύπαρξη υποχρεωτικού κεφαλαίου, πρέπει να συμπεριλάβετε εισόδημα στην ασφάλειά σας σύμφωνα με τους γενικούς κανόνες που διέπουν τις υποχρεώσεις ενδεχόμενης πληρωμής. Αυτοί οι κανόνες θα συζητηθούν στο ισχύον συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου.
Ανεξάρτητα από τους γενικούς κανόνες για τον προσδιορισμό της απόδοσης και της λήξης, εάν η ασφάλειά σας υπόκειται σε απρόβλεπτα και είτε εσείς είτε εμείς έχουμε μια άνευ όρων επιλογή ή επιλογές που, εάν ασκηθούν, θα απαιτούσαν την πραγματοποίηση πληρωμών επί του τίτλου βάσει εναλλακτικού προγράμματος ή χρονοδιαγραμμάτων πληρωμών , έπειτα:
- •
- σε περίπτωση επιλογής ή δικαιωμάτων που ενδέχεται να ασκήσουμε, θα θεωρηθεί ότι ασκούμε ή δεν ασκούμε ένα δικαίωμα προαίρεσης ή συνδυασμό δικαιωμάτων με τρόπο που ελαχιστοποιεί την απόδοση της ασφάλειάς σας και
- •
- στην περίπτωση ενός δικαιώματος ή των δικαιωμάτων που μπορείτε να ασκήσετε, θα θεωρηθεί ότι ασκείτε ή δεν ασκείτε ένα δικαίωμα προαίρεσης ή συνδυασμό δικαιωμάτων με τρόπο που μεγιστοποιεί την απόδοση της ασφάλειάς σας.
Εάν τόσο εσείς όσο και εμείς διαθέτουμε επιλογές που περιγράφονται στην προηγούμενη πρόταση, αυτοί οι κανόνες θα ισχύουν για κάθε επιλογή με τη σειρά με την οποία μπορούν να ασκηθούν. Μπορείτε να καθορίσετε την απόδοση του τίτλου σας για τους σκοπούς αυτών των υπολογισμών χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε ημερομηνία κατά την οποία μπορεί να εξαργυρωθεί ή να επαναγοραστεί ο τίτλος σας ως ημερομηνία λήξης και το πληρωτέο ποσό την ημερομηνία που επιλέξατε σύμφωνα με τους όρους του τίτλου σας ως το αρχικό ποσό που πρέπει να καταβληθεί κατά τη λήξη.
91
Εάν ένα ενδεχόμενο, συμπεριλαμβανομένης της άσκησης ενός δικαιώματος προαίρεσης, συμβεί πράγματι ή δεν συμβεί σε αντίθεση με μια υπόθεση που γίνεται σύμφωνα με τους παραπάνω κανόνες, τότε, εκτός από την έκταση που ένα μέρος της ασφάλειάς σας επιστρέφεται ως αποτέλεσμα αυτής της αλλαγής των συνθηκών και αποκλειστικά για τον προσδιορισμό του ποσού και του δεδουλευμένου του OID, πρέπει να επαναπροσδιορίσετε την απόδοση και τη λήξη του τίτλου σας, αντιμετωπίζοντας τον τίτλο σας ως αποσύρθηκε και επανεκδόθηκε την ημερομηνία της αλλαγής των συνθηκών για ένα ποσό ίσο με την προσαρμοσμένη τιμή έκδοσης του τίτλου σας σε αυτό. ημερομηνία.
Εκλογή για την αντιμετώπιση όλων των συμφερόντων ως έκπτωση αρχικής έκδοσης. Μπορείτε να επιλέξετε να συμπεριλάβετε στο ακαθάριστο εισόδημα όλους τους τόκους που συγκεντρώνονται στον τίτλο σας χρησιμοποιώντας τη μέθοδο σταθερής απόδοσης που περιγράφεται παραπάνω στην ενότητα "—Γενικά", με τις τροποποιήσεις που περιγράφονται παρακάτω. Για τους σκοπούς αυτής της εκλογής, οι τόκοι θα περιλαμβάνουν δηλωθέντες τόκους, OID, ελάχιστη έκπτωση αρχικής έκδοσης, έκπτωση αγοράς, ελάχιστη έκπτωση αγοράς και μη δηλωμένο τόκο, όπως προσαρμόζεται από οποιοδήποτε αποσβέσιμο ασφάλιστρο ομολόγων, που περιγράφεται παρακάτω στην ενότητα "—Τίτλοι που αγοράζονται με ασφάλιστρο, " ή premium απόκτησης.
Εάν κάνετε αυτές τις εκλογές για την ασφάλειά σας, τότε, όταν εφαρμόζετε τη μέθοδο σταθερής απόδοσης:
- •
- η τιμή έκδοσης του τίτλου σας θα ισούται με το κόστος σας,
- •
- η ημερομηνία έκδοσης του τίτλου σας θα είναι η ημερομηνία που τον αποκτήσατε και
- •
- καμία πληρωμή για την ασφάλειά σας δεν θα αντιμετωπίζεται ως πληρωμές ειδικού δηλωμένου τόκου.
Γενικά, αυτή η εκλογή θα ισχύει μόνο για την ασφάλεια για την οποία πραγματοποιείτε. Ωστόσο, εάν ο τίτλος έχει αποσβέσιμο ομόλογο ασφάλιστρο, θα θεωρηθεί ότι έχετε κάνει εκλογή για την εφαρμογή αποσβέσιμου ομολογιακού ασφάλιστρου έναντι των τόκων για όλα τα χρεόγραφα με αποσβέσιμο ομόλογο ασφάλιστρο, εκτός από τα χρεόγραφα των οποίων οι τόκοι εξαιρούνται από το ακαθάριστο εισόδημα. κατέχετε από την αρχή του φορολογικού έτους στο οποίο ισχύει η εκλογή ή οποιουδήποτε φορολογικού έτους στη συνέχεια. Επιπλέον, εάν κάνετε αυτήν την εκλογή για τίτλο με έκπτωση αγοράς, θα θεωρηθείτε ότι έχετε πραγματοποιήσει την εκλογή που περιγράφεται παρακάτω στην ενότητα "—Έκπτωση αγοράς" για να συμπεριλάβετε την έκπτωση αγοράς στο εισόδημα επί του παρόντος κατά τη διάρκεια ζωής όλων των χρεογράφων που αποκτάτε κατά ή μετά την πρώτη ημέρα του πρώτου φορολογικού έτους για το οποίο ισχύει η εκλογή. Δεν μπορείτε να ανακαλέσετε καμία εκλογή για να εφαρμόσετε τη μέθοδο σταθερής απόδοσης σε όλους τους τόκους ενός τίτλου ή τις λογιζόμενες εκλογές σε σχέση με αποσβέσιμα ομόλογα premium ή τίτλους με έκπτωση αγοράς χωρίς τη συγκατάθεση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων.
Τίτλοι μεταβλητού επιτοκίου. Η ασφάλειά σας θα είναι ασφάλεια μεταβλητού ποσοστού εάν:
- •
- η τιμή έκδοσης του τίτλου σας δεν υπερβαίνει τις συνολικές μη ενδεχόμενες πληρωμές κεφαλαίου κατά περισσότερο από το μικρότερο από:
- •
- .015 πολλαπλασιαζόμενο επί το γινόμενο των συνολικών μη ενδεχόμενων πληρωμών κεφαλαίου και του αριθμού των πλήρων ετών έως τη λήξη από την ημερομηνία έκδοσης, ή
- •
- 15 τοις εκατό των συνολικών μη ενδεχόμενων πληρωμών κεφαλαίου. και
- •
- Η ασφάλειά σας προβλέπει δηλωμένους τόκους, ανατοκισμένους ή καταβληθέντες τουλάχιστον ετησίως, μόνο σε:
- •
- ένα ή περισσότερα αναγνωρισμένα κυμαινόμενα επιτόκια,
- •
- ένα ενιαίο σταθερό επιτόκιο και ένα ή περισσότερα αναγνωρισμένα κυμαινόμενα επιτόκια,
- •
- ενιαίο αντικειμενικό επιτόκιο ή
- •
- ένα ενιαίο σταθερό επιτόκιο και ένα ενιαίο αντικειμενικό επιτόκιο που είναι ένα αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο.
Η ασφάλειά σας θα έχει ένα μεταβλητό επιτόκιο που είναι κατάλληλο κυμαινόμενο επιτόκιο εάν:
- •
- Οι διακυμάνσεις στην αξία του επιτοκίου είναι εύλογα αναμενόμενο να μετρήσουν τις σύγχρονες διακυμάνσεις στο κόστος των νέων δανειακών κεφαλαίων στο νόμισμα στο οποίο εκφράζεται ο τίτλος σας. ή
92
- •
- ο συντελεστής είναι ίσος με έναν τέτοιο συντελεστή πολλαπλασιαζόμενο επί είτε:
- •
- ένα σταθερό πολλαπλάσιο που είναι μεγαλύτερο από 0,65 αλλά όχι περισσότερο από 1,35 ή
- •
- ένα σταθερό πολλαπλάσιο μεγαλύτερο από 0,65 αλλά όχι περισσότερο από 1,35, αυξημένο ή μειωμένο κατά σταθερό συντελεστή· και
- •
- η αξία του επιτοκίου σε οποιαδήποτε ημερομηνία κατά τη διάρκεια του τίτλου σας ορίζεται όχι νωρίτερα από τρεις μήνες πριν από την πρώτη ημέρα κατά την οποία ισχύει αυτή η αξία και το αργότερο ένα έτος μετά την πρώτη ημέρα.
Εάν ο τίτλος σας προβλέπει δύο ή περισσότερα αναγνωρισμένα κυμαινόμενα επιτόκια που είναι εντός 0,25 ποσοστιαίων μονάδων μεταξύ τους κατά την ημερομηνία έκδοσης ή μπορεί εύλογα να αναμένεται ότι θα έχουν περίπου τις ίδιες αξίες καθ' όλη τη διάρκεια του τίτλου, τα αναγνωρισμένα κυμαινόμενα επιτόκια μαζί αποτελούν ένα ενιαίο αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο.
Ωστόσο, η ασφάλειά σας δεν θα έχει αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο, εάν το επιτόκιο υπόκειται σε ορισμένους περιορισμούς (συμπεριλαμβανομένων ανώτατων ορίων, ορόφων, κυβερνητών ή άλλων παρόμοιων περιορισμών), εκτός εάν αυτοί οι περιορισμοί έχουν καθοριστεί καθ' όλη τη διάρκεια της ασφάλειας ή δεν αναμένεται εύλογα να επηρεάζουν σημαντικά την απόδοση του τίτλου.
Η ασφάλειά σας θα έχει ένα μεταβλητό επιτόκιο που είναι ένα ενιαίο στόχο αν:
- •
- το επιτόκιο δεν είναι αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο,
- •
- το επιτόκιο καθορίζεται χρησιμοποιώντας έναν ενιαίο, σταθερό τύπο που βασίζεται σε αντικειμενικές χρηματοοικονομικές ή οικονομικές πληροφορίες που δεν είναι υπό τον έλεγχο ή μοναδικές για τις περιστάσεις του εκδότη ή ενός συνδεδεμένου μέρους, και
- •
- η αξία του επιτοκίου σε οποιαδήποτε ημερομηνία κατά τη διάρκεια του τίτλου σας ορίζεται όχι νωρίτερα από τρεις μήνες πριν από την πρώτη ημέρα κατά την οποία ισχύει αυτή η αξία και το αργότερο ένα έτος μετά την πρώτη ημέρα.
Ο τίτλος σας δεν θα έχει μεταβλητό επιτόκιο που είναι αντικειμενικό επιτόκιο, ωστόσο, εάν αναμένεται εύλογα ότι η μέση τιμή του επιτοκίου κατά το πρώτο εξάμηνο της διάρκειας του τίτλου σας θα είναι είτε σημαντικά μικρότερη είτε σημαντικά μεγαλύτερη από τη μέση τιμή του το επιτόκιο κατά το τελευταίο μισό της διάρκειας της ασφάλειάς σας.
Ένα αντικειμενικό επιτόκιο όπως περιγράφεται παραπάνω είναι ένα αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο εάν:
- •
- το επιτόκιο είναι ίσο με ένα σταθερό επιτόκιο μείον ένα αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο και
- •
- Οι διακυμάνσεις στο επιτόκιο μπορεί εύλογα να αναμένεται ότι αντικατοπτρίζουν αντιστρόφως τις σύγχρονες διακυμάνσεις στο κόστος των νέων δανειακών κεφαλαίων.
Ο τίτλος σας θα έχει επίσης ένα ενιαίο κυμαινόμενο επιτόκιο ή ένα αντικειμενικό επιτόκιο, εάν το επιτόκιο του τίτλου σας δηλώνεται με σταθερό επιτόκιο για μια αρχική περίοδο ενός έτους ή λιγότερο, ακολουθούμενο από ένα αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο ή ένα αντικειμενικό επιτόκιο για μια επόμενη περίοδο, και είτε:
- •
- το σταθερό επιτόκιο και το αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο ή το αντικειμενικό επιτόκιο έχουν τιμές κατά την ημερομηνία έκδοσης του τίτλου που δεν διαφέρουν περισσότερο από 0,25 ποσοστιαίες μονάδες, ή
- •
- η τιμή του ειδικού κυμαινόμενου επιτοκίου ή του αντικειμενικού επιτοκίου προορίζεται να προσεγγίσει το σταθερό επιτόκιο.
Γενικά, εάν ο τίτλος κυμαινόμενου επιτοκίου σας προβλέπει δηλωμένο επιτόκιο με ένα ενιαίο αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο ή αντικειμενικό επιτόκιο ή ένα από αυτά τα επιτόκια μετά από ένα ενιαίο σταθερό επιτόκιο για μια αρχική περίοδο, όλοι οι δηλωμένοι τόκοι του τίτλου σας είναι αναγνωρισμένοι δηλωμένοι τόκοι. Σε αυτήν την περίπτωση, το ποσό του OID, εάν υπάρχει, προσδιορίζεται χρησιμοποιώντας, στην περίπτωση αναγνωρισμένου κυμαινόμενου επιτοκίου ή ειδικού αντιστρόφου κυμαινόμενου επιτοκίου, την τιμή κατά την ημερομηνία έκδοσης του αναγνωρισμένου κυμαινόμενου επιτοκίου ή του αναγνωρισμένου αντιστρόφου κυμαινόμενου επιτοκίου, ή , για οποιοδήποτε άλλο αντικειμενικό επιτόκιο, ένα σταθερό επιτόκιο που αντικατοπτρίζει την εύλογα αναμενόμενη απόδοση για την ασφάλειά σας.
93
Εάν ο τίτλος κυμαινόμενου επιτοκίου σας δεν προβλέπει δηλωμένους τόκους με ένα ενιαίο αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο ή ένα ενιαίο αντικειμενικό επιτόκιο, και επίσης δεν προβλέπει επιτόκιο πληρωτέο με σταθερό επιτόκιο διαφορετικό από το ενιαίο σταθερό επιτόκιο για μια αρχική περίοδο, γενικά πρέπει να καθορίσετε οι τόκοι και τα δεδουλευμένα OID στην ασφάλειά σας από:
- •
- τον καθορισμό ενός υποκατάστατου σταθερού επιτοκίου για κάθε μεταβλητό επιτόκιο που παρέχεται στο πλαίσιο του τίτλου μεταβλητού επιτοκίου σας,
- •
- κατασκευή του ισοδύναμου χρεωστικού τίτλου σταθερού επιτοκίου, χρησιμοποιώντας το υποκατάστατο σταθερού επιτοκίου που περιγράφεται παραπάνω,
- •
- τον προσδιορισμό του ποσού των αναγνωρισμένων δηλωμένων τόκων και OID σε σχέση με τον ισοδύναμο χρεωστικό τίτλο σταθερού επιτοκίου, και
- •
- προσαρμογή για τα πραγματικά μεταβλητά επιτόκια κατά τη διάρκεια της ισχύουσας περιόδου αυτοτέλειας των χρήσεων.
Όταν προσδιορίζετε το υποκατάστατο σταθερού επιτοκίου για κάθε μεταβλητό επιτόκιο που παρέχεται στο πλαίσιο του τίτλου μεταβλητού επιτοκίου, γενικά θα χρησιμοποιείτε την τιμή κάθε μεταβλητού επιτοκίου από την ημερομηνία έκδοσης ή, για ένα αντικειμενικό επιτόκιο που δεν είναι αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο, ένα επιτόκιο που αντανακλά την εύλογα αναμενόμενη απόδοση στην ασφάλειά σας.
Εάν ο τίτλος μεταβλητού επιτοκίου σας προβλέπει δηλωμένο επιτόκιο είτε με ένα ή περισσότερα αναγνωρισμένα κυμαινόμενα επιτόκια είτε με αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο, και επίσης προβλέπει δηλωμένο επιτόκιο με ένα ενιαίο σταθερό επιτόκιο διαφορετικό από το ενιαίο σταθερό επιτόκιο για μια αρχική περίοδο, γενικά πρέπει να καθορίσει τα δεδουλευμένα τόκους και OID χρησιμοποιώντας τη μέθοδο που περιγράφεται στην προηγούμενη παράγραφο. Ωστόσο, ο τίτλος μεταβλητού επιτοκίου σας θα αντιμετωπίζεται, για τους σκοπούς των τριών πρώτων βημάτων του προσδιορισμού, σαν να είχε προβλεφθεί ένα αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο ή ένα αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο αντί για το σταθερό επιτόκιο. Το αναγνωρισμένο κυμαινόμενο επιτόκιο ή το αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο που αντικαθιστά το σταθερό επιτόκιο πρέπει να είναι τέτοιο ώστε η εύλογη αγοραία αξία του τίτλου κυμαινόμενου επιτοκίου κατά την ημερομηνία έκδοσης να προσεγγίζει την εύλογη αγοραία αξία ενός κατά τα άλλα πανομοιότυπου χρεωστικού τίτλου που προβλέπει την κυμαινόμενο επιτόκιο, ή αναγνωρισμένο αντίστροφο κυμαινόμενο επιτόκιο, αντί του σταθερού επιτοκίου.
Βραχυπρόθεσμοι τίτλοι. Γενικά, εάν είστε κάτοχος βραχυπρόθεσμου τίτλου με ατομικό ή άλλου είδους μετρητά στις Ηνωμένες Πολιτείες, δεν απαιτείται να συγκεντρώσετε OID, όπως ορίζεται ειδικά παρακάτω για τους σκοπούς αυτής της παραγράφου, για σκοπούς ομοσπονδιακού φόρου εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, εκτός εάν επιλέξτε να το κάνετε (αν και είναι πιθανό να σας ζητηθεί να συμπεριλάβετε τυχόν δηλωθέντες τόκους στο εισόδημα καθώς το λαμβάνετε). Εάν είστε φορολογούμενος σε δεδουλευμένη βάση, φορολογούμενος σε ειδική κατηγορία, συμπεριλαμβανομένης, ενδεικτικά, μιας ρυθμιζόμενης εταιρείας επενδύσεων, ενός κοινού καταπιστευματικού αμοιβαίου κεφαλαίου ή ενός συγκεκριμένου τύπου οντότητας μεταβίβασης ή ενός φορολογούμενου σε ταμειακή βάση που το επιλέγει, θα σας ζητηθεί να συγκεντρώσετε OID σε βραχυπρόθεσμους τίτλους είτε με τη σταθερή μέθοδο είτε με τη μέθοδο σταθερής απόδοσης, με βάση την ημερήσια σύνθεση. Εάν δεν απαιτείται και δεν επιλέξετε να συμπεριλάβετε το OID στο εισόδημα επί του παρόντος, οποιοδήποτε κέρδος πραγματοποιήσετε από την πώληση ή την απόσυρση του βραχυπρόθεσμου τίτλου σας θα είναι συνηθισμένο εισόδημα στην έκταση του δεδουλευμένου OID, το οποίο θα καθοριστεί με ευθεία -Βάση γραμμής εκτός εάν κάνετε εκλογές για τη συγκέντρωση του OID με τη μέθοδο σταθερής απόδοσης, μέχρι την ημερομηνία πώλησης ή απόσυρσης. Ωστόσο, εάν δεν απαιτείται και δεν επιλέξετε να συγκεντρώσετε OID στους βραχυπρόθεσμους τίτλους σας, θα σας ζητηθεί να αναβάλετε τις εκπτώσεις για τόκους δανείων που διατίθενται στους βραχυπρόθεσμους τίτλους σας σε ποσό που δεν υπερβαίνει το αναβαλλόμενο εισόδημα μέχρι την αναβαλλόμενη πραγματοποιούνται έσοδα.
Όταν προσδιορίζετε το ποσό του OID που υπόκειται σε αυτούς τους κανόνες, πρέπει να συμπεριλάβετε όλες τις πληρωμές τόκων του βραχυπρόθεσμου τίτλου σας, συμπεριλαμβανομένων των δηλωθέντων τόκων, στη δηλωμένη τιμή εξαγοράς του βραχυπρόθεσμου τίτλου σας κατά τη λήξη.
Έκπτωση σε ξένο νόμισμα. Εάν η εκπτωτική σας αξία εκφράζεται ή προσδιορίζεται με αναφορά σε ξένο νόμισμα, πρέπει να προσδιορίσετε το OID για οποιαδήποτε περίοδο δεδουλευμένης αξίας για την εκπτωτική σας αξία σε ξένο νόμισμα και στη συνέχεια να μεταφράσετε το ποσό της OID σε δολάρια ΗΠΑ στο ίδιο
94
Ο τρόπος που δηλώνεται ο τόκος που έχει δεδουλευθεί από τον κάτοχο των Ηνωμένων Πολιτειών, όπως περιγράφεται στην ενότητα "—United States Holders—Payments of Interest". Μπορείτε να αναγνωρίσετε το συνηθισμένο εισόδημα ή ζημία όταν λάβετε ένα ποσό που αποδίδεται στην OID σε σχέση με την πληρωμή τόκων ή την πώληση ή την απόσυρση του τίτλου σας.
Έκπτωση αγοράς
Θα αντιμετωπίζεστε σαν να αγοράσατε τον τίτλο σας, εκτός από έναν βραχυπρόθεσμο τίτλο, με έκπτωση αγοράς, και η ασφάλειά σας θα είναι τίτλος με έκπτωση αγοράς εάν:
- •
- αγοράζετε τον τίτλο σας για λιγότερο από την τιμή έκδοσής του όπως προσδιορίζεται παραπάνω στην ενότητα "Έκπτωση αρχικής έκδοσης — Γενικά" και
- •
- η διαφορά μεταξύ της δηλωμένης τιμής εξαγοράς του τίτλου κατά τη λήξη ή, στην περίπτωση ενός τίτλου έκπτωσης, της αναθεωρημένης τιμής έκδοσης του τίτλου και της τιμής που πληρώσατε για τον τίτλο σας είναι ίση ή μεγαλύτερη από το 1/4 του ενός τοις εκατό του τίτλου που δηλώνεται τιμή εξαγοράς στη λήξη ή αναθεωρημένη τιμή έκδοσης, αντίστοιχα, πολλαπλασιαζόμενη επί τον αριθμό πλήρων ετών έως τη λήξη του τίτλου. Για να προσδιορίσετε την αναθεωρημένη τιμή έκδοσης του τίτλου σας για αυτούς τους σκοπούς, γενικά προσθέτετε οποιοδήποτε OID που έχει συγκεντρωθεί στον τίτλο σας στην τιμή έκδοσής του.
Εάν η δηλωμένη τιμή εξαγοράς του τίτλου σας στη λήξη ή, στην περίπτωση ενός τίτλου έκπτωσης, η αναθεωρημένη τιμή έκδοσής του, υπερβαίνει την τιμή που πληρώσατε για τον τίτλο κατά λιγότερο από το 1/4 του ενός τοις εκατό πολλαπλασιαζόμενο επί τον αριθμό των πλήρων ετών του τίτλου ωριμότητα, το πλεόνασμα συνιστά ελάχιστη έκπτωση στην αγορά και οι κανόνες που αναφέρονται παρακάτω δεν ισχύουν για εσάς.
Πρέπει να αντιμετωπίζετε οποιοδήποτε κέρδος αναγνωρίζετε κατά τη λήξη ή τη διάθεση του τίτλου με έκπτωση αγοράς σας ως συνηθισμένο εισόδημα στο βαθμό της συσσωρευμένης έκπτωσης αγοράς επί του τίτλου σας. Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε να συμπεριλάβετε την έκπτωση αγοράς στο εισόδημα επί του παρόντος κατά τη διάρκεια ζωής του τίτλου σας. Εάν κάνετε αυτήν την εκλογή, θα ισχύει για όλους τους χρεωστικούς τίτλους με έκπτωση αγοράς που αποκτάτε την ή μετά την πρώτη ημέρα του πρώτου φορολογικού έτους στο οποίο ισχύει η εκλογή. Δεν μπορείτε να ανακαλέσετε αυτές τις εκλογές χωρίς τη συγκατάθεση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων. Εάν είστε κάτοχος τίτλου με έκπτωση αγοράς και δεν κάνετε αυτήν την εκλογή, γενικά θα σας ζητηθεί να αναβάλετε τις εκπτώσεις για τόκους δανείων που διατίθενται στον τίτλο σας σε ποσό που δεν υπερβαίνει τη δεδουλευμένη έκπτωση αγοράς στον τίτλο σας μέχρι τη λήξη ή διάθεση του τίτλου σας .
Θα συγκεντρώσετε έκπτωση αγοράς για τον τίτλο έκπτωσης αγοράς σας σε σταθερή βάση, εκτός εάν επιλέξετε να συγκεντρώσετε έκπτωση αγοράς χρησιμοποιώντας μια μέθοδο σταθερής απόδοσης. Εάν κάνετε αυτήν την εκλογή, θα ισχύει μόνο για την ασφάλεια για την οποία έγινε και δεν μπορείτε να την ανακαλέσετε.
Τίτλοι που αγοράζονται με ασφάλιστρο
Εάν αγοράσετε τον τίτλο σας για ποσό που υπερβαίνει το αρχικό του ποσό, μπορείτε να επιλέξετε να αντιμετωπίσετε το πλεόνασμα ως αποσβέσιμο ασφάλιστρο ομολόγου. Εάν κάνετε αυτήν την εκλογή, θα μειώσετε το ποσό που απαιτείται να περιλαμβάνεται στο εισόδημά σας κάθε χρόνο σε σχέση με τους τόκους του τίτλου σας κατά το ποσό του αποσβέσιμου ασφάλιστρου ομολόγου που διατίθεται για εκείνο το έτος, με βάση την απόδοση του τίτλου σας μέχρι τη λήξη. Εάν ο τίτλος σας είναι εκφρασμένος σε ξένο νόμισμα ή προσδιορίζεται με αναφορά σε ξένο νόμισμα, θα υπολογίσετε το αποσβέσιμο ασφάλιστρο του ομολόγου σας σε μονάδες του ξένου νομίσματος και το αποσβέσιμο ασφάλιστρο του ομολόγου σας θα μειώσει το εισόδημά σας από τόκους σε μονάδες του ξένου νομίσματος. Κέρδος ή ζημία που αναγνωρίζεται και αποδίδεται σε αλλαγές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες μεταξύ του χρόνου που το αποσβεσμένο ασφάλιστρο του ομολόγου αντισταθμίζει το εισόδημα από τόκους και του χρόνου απόκτησης του τίτλου σας γενικά φορολογείται ως κανονικό εισόδημα ή ζημία. Εάν κάνετε εκλογές για την απόσβεση του ασφαλίστρου ομολόγων, θα ισχύει για όλους τους χρεωστικούς τίτλους, εκτός από τους χρεωστικούς τίτλους των οποίων οι τόκοι εξαιρούνται από το ακαθάριστο εισόδημα, που κατέχετε στην αρχή του πρώτου φορολογικού έτους στο οποίο ισχύει η εκλογή ή στη συνέχεια αποκτάτε, και εσείς
95
δεν μπορεί να το ανακαλέσει χωρίς τη συγκατάθεση της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων. Δείτε επίσης "Έκπτωση αρχικής έκδοσης — Εκλογή για την αντιμετώπιση όλων των τόκων ως έκπτωση αρχικής έκδοσης".
Αγορά, Πώληση και Απόσυρση των Τίτλων
Η φορολογική σας βάση στην ασφάλειά σας θα είναι γενικά το κόστος σε δολάρια ΗΠΑ, όπως ορίζεται παρακάτω, της ασφάλειάς σας, προσαρμοσμένο από:
- •
- προσθέτοντας οποιαδήποτε έκπτωση OID ή αγοράς που περιλαμβανόταν προηγουμένως στο εισόδημα σε σχέση με την ασφάλειά σας και στη συνέχεια
- •
- αφαιρώντας τυχόν πληρωμές επί του τίτλου σας που δεν πληρούν τις προϋποθέσεις δηλωμένες πληρωμές τόκων και τυχόν αποσβέσιμο ασφάλιστρο ομολόγων που εφαρμόζεται για τη μείωση των τόκων επί του τίτλου σας.
Εάν αγοράζετε τον τίτλο σας με ξένο νόμισμα, το κόστος σε δολάρια ΗΠΑ του τίτλου σας θα είναι γενικά η αξία σε δολάρια ΗΠΑ της τιμής αγοράς κατά την ημερομηνία αγοράς. Ωστόσο, εάν είστε φορολογούμενος με βάση τοις μετρητοίς ή φορολογούμενος σε δεδουλευμένη βάση, εάν το επιλέξετε, και ο τίτλος σας διαπραγματεύεται σε μια καθιερωμένη αγορά τίτλων, όπως ορίζεται στους ισχύοντες κανονισμούς του Υπουργείου Οικονομικών, το κόστος του τίτλου σας σε δολάρια ΗΠΑ θα είναι οι ΗΠΑ αξία σε δολάρια της τιμής αγοράς κατά την ημερομηνία διακανονισμού της αγοράς σας.
Γενικά θα αναγνωρίζετε κέρδος ή ζημιά από την πώληση ή την απόσυρση του τίτλου σας ίσο με τη διαφορά μεταξύ του ποσού που πραγματοποιείτε κατά την πώληση ή τη συνταξιοδότηση και τη φορολογική σας βάση στην αξιόγραφό σας. Εάν ο τίτλος σας πωληθεί ή αποσυρθεί για ένα ποσό σε ξένο νόμισμα, το ποσό που αντιλαμβάνεστε θα είναι η αξία σε δολάρια ΗΠΑ αυτού του ποσού κατά την ημερομηνία διάθεσης ή απόσυρσης του τίτλου, εκτός από την περίπτωση τίτλου που διαπραγματεύεται μια καθιερωμένη αγορά τίτλων, όπως ορίζεται στους ισχύοντες κανονισμούς του Υπουργείου Οικονομικών, ένας φορολογούμενος βάσει ταμειακής βάσης ή ένας φορολογούμενος βάσει δεδουλευμένης βάσης που επιλέγει, θα καθορίσει το ποσό που θα πραγματοποιηθεί με βάση την αξία σε δολάρια ΗΠΑ του ξένου νομίσματος κατά την ημερομηνία διακανονισμού της πώλησης.
Θα αναγνωρίσετε κεφαλαιουχικό κέρδος ή ζημία όταν πουλήσετε ή αποσύρετε τον τίτλο σας, εκτός εάν:
- •
- περιγράφεται παραπάνω στην ενότητα "—Έκπτωση αρχικής έκδοσης—βραχυπρόθεσμοι τίτλοι" ή "—Έκπτωση αγοράς",
- •
- τέτοιο κέρδος ή ζημία αποδίδεται σε δεδουλευμένους αλλά μη καταβληθέντες τόκους,
- •
- ισχύουν οι κανόνες που διέπουν τις υποχρεώσεις ενδεχόμενης πληρωμής, ή
- •
- τέτοιο κέρδος ή ζημιά αποδίδεται σε αλλαγές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες όπως περιγράφεται παρακάτω.
Το κεφαλαιουχικό κέρδος ενός μη εταιρικού κατόχου των Ηνωμένων Πολιτειών φορολογείται γενικά με προνομιακούς συντελεστές όταν ο κάτοχος έχει περίοδο κατοχής μεγαλύτερη από ένα έτος.
Πρέπει να αντιμετωπίζετε οποιοδήποτε μέρος του κέρδους ή της ζημίας που αναγνωρίζετε από την πώληση ή την απόσυρση ενός τίτλου ως συνηθισμένο εισόδημα ή ζημία στον βαθμό που αποδίδεται σε αλλαγές στις συναλλαγματικές ισοτιμίες. Ωστόσο, λαμβάνετε υπόψη το κέρδος ή τη ζημία από συναλλαγές μόνο στην έκταση του συνολικού κέρδους ή ζημίας που πραγματοποιείτε από τη συναλλαγή.
Ανταλλαγή ποσών σε άλλα από δολάρια ΗΠΑ
Εάν λαμβάνετε ξένο νόμισμα ως τόκο επί του τίτλου σας ή για την πώληση ή την απόσυρση του τίτλου σας, η φορολογική βάση σας σε ξένο νόμισμα θα ισούται με την αξία του σε δολάρια ΗΠΑ κατά τη λήψη των τόκων ή κατά τη στιγμή της πώλησης ή της απόσυρσης. Εάν αγοράζετε ξένο νόμισμα, θα έχετε γενικά φορολογική βάση ίση με την αξία του ξένου νομίσματος σε δολάρια ΗΠΑ την ημερομηνία της αγοράς σας. Εάν πουλήσετε ή διαθέσετε ένα ξένο νόμισμα, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης του για την αγορά τίτλων ή την ανταλλαγή του με δολάρια ΗΠΑ, οποιοδήποτε κέρδος ή ζημία που αναγνωρίζεται γενικά θα είναι σύνηθες εισόδημα ή ζημία.
96
Φόρος Medicare
Για φορολογικά έτη που ξεκινούν μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2012, ένας κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών που είναι φυσικό πρόσωπο ή περιουσία ή ένα καταπίστευμα που δεν εμπίπτει σε ειδική κατηγορία καταπιστεύματος που απαλλάσσεται από αυτόν τον φόρο, θα υπόκειται σε φόρο 3,8% επί το μικρότερο από (1) το «καθαρό εισόδημα από επενδύσεις» του κατόχου των ΗΠΑ για το σχετικό φορολογικό έτος και (2) το πλεόνασμα του τροποποιημένου προσαρμοσμένου ακαθάριστου εισοδήματος του κατόχου των Ηνωμένων Πολιτειών για το φορολογητέο έτος πάνω από ένα ορισμένο όριο (το οποίο στην περίπτωση φυσικών προσώπων θα είναι μεταξύ 125.000 $ και 250.000 $, ανάλογα με τις περιστάσεις του ατόμου). Το καθαρό εισόδημα από επενδύσεις ενός κατόχου θα περιλαμβάνει γενικά το εισόδημά του από τόκους και τα καθαρά κέρδη του από τη διάθεση χρεογράφων, εκτός εάν αυτά τα έσοδα από τόκους ή τα καθαρά κέρδη προκύπτουν κατά τη συνήθη διεξαγωγή μιας συναλλαγής ή επιχείρησης (εκτός από εμπορική ή επιχειρηματική δραστηριότητα που αποτελείται από ορισμένες παθητικές ή εμπορικές δραστηριότητες). Εάν είστε κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών που είναι φυσικό πρόσωπο, περιουσία ή καταπίστευμα, καλείστε να συμβουλευτείτε τους φορολογικούς συμβούλους σας σχετικά με τη δυνατότητα εφαρμογής του φόρου Medicare στο εισόδημα και τα κέρδη σας σε σχέση με την επένδυσή σας στους χρεωστικούς τίτλους.
Τιμαριθμοποιημένοι Τίτλοι και Ανανεώσιμες, Επεκτάσιμες και Αποσβεστικές Τίτλοι
Το ισχύον συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου θα συζητήσει τυχόν ειδικούς ομοσπονδιακούς κανόνες φορολογίας εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με τίτλους οι πληρωμές για τους οποίους καθορίζονται με αναφορά σε οποιονδήποτε δείκτη και άλλους τίτλους που υπόκεινται στους κανόνες που διέπουν τις υποχρεώσεις ενδεχόμενης πληρωμής που δεν υπόκεινται στους κανόνες που διέπουν τίτλους κυμαινόμενου επιτοκίου και σε σχέση με οποιουσδήποτε ανανεώσιμους και επεκτάσιμους τίτλους και σε σχέση με οποιουσδήποτε τίτλους που προβλέπουν την περιοδική πληρωμή κεφαλαίου κατά τη διάρκεια ζωής του τίτλου.
Κάτοχοι αλλοδαπών Ηνωμένων Πολιτειών
Αυτή η υποενότητα περιγράφει τις φορολογικές συνέπειες για έναν κάτοχο αλλοδαπών στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είστε κάτοχος αλλοδαπών στις Ηνωμένες Πολιτείες εάν είστε ο πραγματικός κάτοχος ενός τίτλου και είστε, για λόγους ομοσπονδιακού φόρου εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών:
- •
- αλλοδαπό άτομο μη μόνιμο κάτοικο,
- •
- ξένη εταιρεία ή
- •
- κτήμα ή καταπίστευμα που και στις δύο περιπτώσεις δεν υπόκειται σε ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών με βάση το καθαρό εισόδημα επί του εισοδήματος ή του κέρδους από τίτλο.
Εάν είστε κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών, αυτή η υποενότητα δεν ισχύει για εσάς.
Σύμφωνα με την ομοσπονδιακή νομοθεσία περί φόρου εισοδήματος και περιουσίας των Ηνωμένων Πολιτειών, και με την επιφύλαξη της συζήτησης της εφεδρικής παρακράτησης παρακάτω, εάν είστε αλλοδαπός κάτοχος τίτλου στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι τόκοι επί ενός τίτλου που σας καταβάλλονται απαλλάσσονται από τον ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών, συμπεριλαμβανομένης της παρακράτησης φόρος, είτε δραστηριοποιείτε είτε όχι σε εμπόριο ή επιχείρηση στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτός εάν:
- •
- ασφαλιστική εταιρεία που ασκεί ασφαλιστική δραστηριότητα Ηνωμένων Πολιτειών στην οποία αποδίδονται οι τόκοι, κατά την έννοια του Κώδικα Εσωτερικών Εσόδων, ή
- •
- και οι δυο σας
- •
- έχουν γραφείο ή άλλο σταθερό τόπο επιχειρηματικής δραστηριότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου αποδίδεται το συμφέρον και
- •
- αντλούν το ενδιαφέρον για την ενεργό διεξαγωγή μιας τραπεζικής, χρηματοδότησης ή παρόμοιας επιχείρησης εντός των Ηνωμένων Πολιτειών.
97
Αγορά, Πώληση, Απόσυρση και Άλλη διάθεση των Τίτλων
Εάν είστε αλλοδαπός κάτοχος τίτλου στις Ηνωμένες Πολιτείες, γενικά δεν θα υπόκεινται σε ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών για το κέρδος που προκύπτει από την πώληση, την ανταλλαγή ή την απόσυρση τίτλου εκτός εάν:
- •
- το κέρδος συνδέεται ουσιαστικά με τη διεξαγωγή μιας επιχειρηματικής δραστηριότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες, ή
- •
- είστε φυσικό πρόσωπο, βρίσκεστε στις Ηνωμένες Πολιτείες για 183 ή περισσότερες ημέρες κατά τη διάρκεια του φορολογητέου έτους κατά το οποίο πραγματοποιήθηκε το κέρδος και υπάρχουν ορισμένες άλλες προϋποθέσεις.
Για τους σκοπούς του ομοσπονδιακού φόρου ακίνητης περιουσίας των Ηνωμένων Πολιτειών, οι τίτλοι θα θεωρούνται ότι βρίσκονται εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών και δεν θα περιλαμβάνονται στην ακαθάριστη περιουσία ενός κατόχου που δεν είναι ούτε πολίτης ούτε κάτοικος Ηνωμένων Πολιτειών.
Κανονισμοί διαθεσίμων που απαιτούν γνωστοποίηση των δηλωτέων συναλλαγών
Οι φορολογούμενοι των Ηνωμένων Πολιτειών υποχρεούνται να αναφέρουν ορισμένες συναλλαγές που προκαλούν ζημία πέραν ορισμένων ορίων. Σύμφωνα με τους κανονισμούς του Υπουργείου Οικονομικών, εάν οι τίτλοι είναι εκφρασμένοι σε ξένο νόμισμα, ένας κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών (ή ένας αλλοδαπός κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών που κατέχει τους τίτλους σε σχέση με ένα εμπόριο ή επιχείρηση των ΗΠΑ) που αναγνωρίζει ζημία σε σχέση με τους τίτλους που χαρακτηρίζονται ως συνήθης ζημία λόγω αλλαγών στις συναλλαγματικές ισοτιμίες (σύμφωνα με οποιονδήποτε από τους κανόνες που συζητήθηκαν παραπάνω) θα απαιτείται να αναφέρετε τη ζημιά στο Έντυπο Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων 8886 (Αναφερόμενη Κατάσταση Συναλλαγών) εάν η απώλεια υπερβαίνει τα όρια που ορίζονται στους κανονισμούς. Για ιδιώτες και καταπιστεύματα, αυτό το όριο απώλειας είναι 50.000 $ σε οποιοδήποτε φορολογητέο έτος. Για άλλους τύπους φορολογουμένων και άλλους τύπους ζημιών, τα όρια είναι υψηλότερα. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον φορολογικό σας σύμβουλο σχετικά με τυχόν υποχρεώσεις φορολογικής κατάθεσης και αναφοράς που ενδέχεται να ισχύουν σε σχέση με την απόκτηση, την κατοχή και τη διάθεση τίτλων.
Πληροφορίες σχετικά με ξένα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία
Σύμφωνα με τη νομοθεσία που θεσπίστηκε πρόσφατα, τα άτομα που κατέχουν "καθορισμένα ξένα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία" με συνολική αξία άνω των 50.000 $ σε φορολογικά έτη που ξεκινούν μετά τις 18 Μαρτίου 2010, θα απαιτείται γενικά να υποβάλλουν μια ενημερωτική αναφορά σχετικά με αυτά τα περιουσιακά στοιχεία με τις φορολογικές τους δηλώσεις . «Συγκεκριμένα ξένα χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία» περιλαμβάνουν οποιουσδήποτε χρηματοοικονομικούς λογαριασμούς που τηρούνται από ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, καθώς και οποιοδήποτε από τα ακόλουθα, αλλά μόνο εάν δεν τηρούνται σε λογαριασμούς που τηρούνται από χρηματοπιστωτικά ιδρύματα: (i) μετοχές και τίτλοι που εκδίδονται από μη Ηνωμένες Πολιτείες πρόσωπα, (ii) χρηματοοικονομικά μέσα και συμβόλαια που κατέχονται για επενδύσεις που έχουν εκδότες ή αντισυμβαλλόμενους εκτός Ηνωμένων Πολιτειών και (iii) συμφέροντα σε ξένες οντότητες. Οι κάτοχοι των Ηνωμένων Πολιτειών που είναι φυσικά πρόσωπα καλούνται να συμβουλευτούν τους φορολογικούς συμβούλους τους σχετικά με την εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας στην ιδιοκτησία τους επί των τίτλων.
Backup Παρακράτηση και Αναφορά Πληροφοριών
Εάν είστε μη εταιρικός κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών, οι απαιτήσεις αναφοράς πληροφοριών, στο Έντυπο 1099 της Υπηρεσίας Εσωτερικών Εσόδων, θα ισχύουν γενικά για:
- •
- πληρωμές κεφαλαίου και τόκων για τίτλο εντός των Ηνωμένων Πολιτειών, συμπεριλαμβανομένων πληρωμών που πραγματοποιούνται με τραπεζικό έμβασμα από εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών σε λογαριασμό που διατηρείτε στις Ηνωμένες Πολιτείες και
- •
- την πληρωμή των εσόδων από την πώληση ενός τίτλου που πραγματοποιήθηκε σε γραφείο μεσίτη των Ηνωμένων Πολιτειών.
Επιπλέον, η εφεδρική παρακράτηση θα ισχύει για τέτοιες πληρωμές εάν είστε μη εταιρικός κάτοχος των Ηνωμένων Πολιτειών που:
- •
- δεν παρέχει ακριβή αριθμό φορολογικού μητρώου,
98
- •
- ειδοποιείται από τις Υπηρεσίες Εσωτερικών Εσόδων ότι δεν έχετε αναφέρει όλους τους τόκους και τα μερίσματα που απαιτούνται να εμφανίζονται στις ομοσπονδιακές δηλώσεις φόρου εισοδήματός σας, ή
- •
- σε ορισμένες περιπτώσεις, δεν συμμορφώνεται με τις ισχύουσες απαιτήσεις πιστοποίησης.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία που θεσπίστηκε πρόσφατα, ορισμένες πληρωμές σε σχέση με μετοχές ή ADS που πραγματοποιήθηκαν σε εταιρικούς κατόχους των ΗΠΑ μετά τις 31 Δεκεμβρίου 2011, ενδέχεται να υπόκεινται σε αναφορά πληροφοριών και σε εφεδρική παρακράτηση.
Εάν είστε κάτοχος αλλοδαπών στις Ηνωμένες Πολιτείες, γενικά εξαιρείτε από τις απαιτήσεις παρακράτησης αντιγράφων ασφαλείας και αναφοράς πληροφοριών σχετικά με:
- •
- πληρωμές κεφαλαίου και τόκων που έγιναν σε εσάς εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών από την Εταιρεία ή άλλον πληρωτή εκτός των Ηνωμένων Πολιτειών και
- •
- άλλες πληρωμές κεφαλαίου και τόκων και η πληρωμή των εσόδων από την πώληση ενός τίτλου που επηρεάζεται σε γραφείο μεσίτη των Ηνωμένων Πολιτειών, εφόσον το εισόδημα που σχετίζεται με τέτοιες πληρωμές εξαιρείται από τον ομοσπονδιακό φόρο εισοδήματος των Ηνωμένων Πολιτειών και
- •
- ο πληρωτής ή ο μεσίτης δεν έχει πραγματική γνώση ή λόγο να γνωρίζει ότι είστε άτομο των Ηνωμένων Πολιτειών και έχετε δώσει στον πληρωτή ή στον μεσίτη:
- •
- ένα Έντυπο Εσωτερικής Υπηρεσίας Εσόδων W-8BEN ή ένα αποδεκτό υποκατάστατο έντυπο βάσει του οποίου πιστοποιείτε, υπό τις κυρώσεις για ψευδορκία, ότι είστε πρόσωπο που δεν ανήκει στις Ηνωμένες Πολιτείες, ή
- •
- άλλη τεκμηρίωση στην οποία μπορεί να βασιστεί για να αντιμετωπίσει τις πληρωμές που έγιναν σε πρόσωπο που δεν είναι των Ηνωμένων Πολιτειών σύμφωνα με τους κανονισμούς του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, ή
- •
- διαφορετικά θεσπίζετε απαλλαγή.
Η πληρωμή των εσόδων από την πώληση τίτλων που πραγματοποιείται σε ξένο γραφείο μεσίτη γενικά δεν υπόκειται σε αναφορά πληροφοριών ή εφεδρική παρακράτηση. Ωστόσο, μια πώληση τίτλου που πραγματοποιείται σε ξένο γραφείο μεσίτη θα υπόκειται σε αναφορά πληροφοριών και παρακράτηση αντιγράφων ασφαλείας εάν:
- •
- τα έσοδα μεταφέρονται σε λογαριασμό που διατηρείτε στις Ηνωμένες Πολιτείες,
- •
- η πληρωμή των εσόδων ή η επιβεβαίωση της πώλησης σας αποστέλλεται ταχυδρομικά σε μια διεύθυνση των Ηνωμένων Πολιτειών ή
- •
- η πώληση έχει κάποια άλλη καθορισμένη σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως προβλέπεται στους κανονισμούς του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ,
εκτός εάν ο μεσίτης δεν έχει πραγματική γνώση ή λόγο να γνωρίζει ότι είστε άτομο των Ηνωμένων Πολιτειών και ότι πληρούνται οι απαιτήσεις τεκμηρίωσης που περιγράφονται παραπάνω ή εάν καθορίσετε με άλλον τρόπο μια εξαίρεση.
Επιπλέον, μια πώληση αξιογράφου που πραγματοποιείται σε ξένο γραφείο μεσίτη θα υπόκειται σε πληροφόρηση εάν ο μεσίτης είναι:
- •
- άτομο των Ηνωμένων Πολιτειών,
- •
- μια ελεγχόμενη ξένη εταιρεία για φορολογικούς σκοπούς των Ηνωμένων Πολιτειών,
- •
- ένα αλλοδαπό πρόσωπο του οποίου το 50% ή περισσότερο του ακαθάριστου εισοδήματος συνδέεται ουσιαστικά με τη διεξαγωγή εμπορίου ή επιχειρηματικής δραστηριότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες για μια συγκεκριμένη τριετή περίοδο, ή
- •
- ξένη εταιρική σχέση, εάν οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του φορολογικού της έτους:
- •
- ένας ή περισσότεροι από τους εταίρους του είναι "άτομα των ΗΠΑ", όπως ορίζονται στους κανονισμούς του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, τα οποία συνολικά κατέχουν περισσότερο από το 50% του εισοδήματος ή του κεφαλαίου της εταιρικής σχέσης, ή
99
- •
- αυτή η ξένη εταιρική σχέση εμπλέκεται στη διεξαγωγή εμπορίου ή επιχειρηματικής δραστηριότητας των Ηνωμένων Πολιτειών,
εκτός εάν ο μεσίτης δεν έχει πραγματική γνώση ή λόγο να γνωρίζει ότι είστε άτομο των Ηνωμένων Πολιτειών και ότι πληρούνται οι απαιτήσεις τεκμηρίωσης που περιγράφονται παραπάνω ή εάν καθορίσετε με άλλον τρόπο μια εξαίρεση. Εφεδρική παρακράτηση θα ισχύει εάν η πώληση υπόκειται σε αναφορά πληροφοριών και ο μεσίτης γνωρίζει πραγματικά ότι είστε άτομο των Ηνωμένων Πολιτειών.
Περιορισμοί στην Έκδοση Τίτλων Μορφής στον κομιστή
Οι περιορισμοί στις πωλήσεις σε πρόσωπα των Ηνωμένων Πολιτειών κινητών αξιών σε μορφή κομιστή, εάν υπάρχουν, θα περιγραφούν στο σχετικό Συμπλήρωμα Ενημερωτικού Δελτίου.
100
Σε σχέση με κάθε προσφορά τίτλων, η ακόλουθη περίληψη του σχεδίου διανομής θα συμπληρώνεται (και, στον βαθμό, εάν υπάρχει, δεν συνάδει με αυτό, θα αντικαθίσταται) από οποιαδήποτε περιγραφή αυτής της προσφοράς, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών όρων και προϋποθέσεων αυτής , που αναφέρονται στο συμπλήρωμα ή στα συμπληρώματα του ενημερωτικού δελτίου που σχετίζονται με αυτούς τους τίτλους.
Η Ελληνική Δημοκρατία μπορεί να πωλήσει τους τίτλους με οποιονδήποτε από τους τρεις τρόπους:
- •
- μέσω ασφαλιστών ή αντιπροσώπων·
- •
- απευθείας σε έναν ή περισσότερους αγοραστές· ή
- •
- μέσω πρακτόρων.
Κάθε συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου σχετικά με τίτλους θα ορίζει τους όρους προσφοράς τέτοιων τίτλων, συμπεριλαμβανομένων των εξής:
- •
- τα ονόματα τυχόν ασφαλιστών ή αντιπροσώπων·
- •
- την τιμή αγοράς των τίτλων·
- •
- τα καθαρά έσοδα προς το Ελληνικό Δημόσιο από την πώληση των τίτλων·
- •
- τυχόν εκπτώσεις αναδοχής και άλλα στοιχεία που αποτελούν αποζημίωση των ασφαλιστών·
- •
- τυχόν προμήθειες πρακτόρων και άλλα στοιχεία που αποτελούν αποζημίωση πρακτόρων·
- •
- οποιαδήποτε αρχική τιμή δημόσιας προσφοράς των τίτλων·
- •
- τυχόν εκπτώσεις ή παραχωρήσεις που επιτρέπονται ή επιτρέπονται εκ νέου ή καταβάλλονται σε αντιπροσώπους· και
- •
- τυχόν χρηματιστήρια τίτλων στα οποία μπορούν να εισαχθούν οι εν λόγω τίτλοι.
Εάν χρησιμοποιούνται ασφαλιστές στην πώληση, οι τίτλοι θα αποκτηθούν από τους ασφαλιστές για δικό τους λογαριασμό και μπορούν να μεταπωληθούν κατά καιρούς σε μία ή περισσότερες συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών με διαπραγμάτευση, σε σταθερή τιμή δημόσιας προσφοράς ή σε διαφορετικές τιμές που καθορίζονται στο ώρα πώλησης. Οι ασφαλισμένοι τίτλοι μπορούν να προσφέρονται στο κοινό από έναν ή περισσότερους αναδόχους (συμπεριλαμβανομένων συνδικάτων αναδοχής που εκπροσωπούνται από διαχειριστικούς αναδόχους), που αποτελούνται από εταιρείες επενδυτικής τραπεζικής ή άλλες, όπως ορίζονται. Εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά σε ένα συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου ή σε συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου, οι υποχρεώσεις των αναδόχων για αγορά τίτλων θα υπόκεινται σε ορισμένους όρους προηγούμενου και οι ασφαλιστές θα είναι υποχρεωμένοι να αγοράσουν όλους τους τίτλους που προσφέρονται από αυτό, εάν αγοραστούν. Σε σχέση με την πώληση τίτλων, οι ασφαλιστές μπορούν να λάβουν αποζημίωση από την Ελληνική Δημοκρατία ή από αγοραστές τίτλων για τους οποίους μπορούν να ενεργούν ως αντιπρόσωποι με τη μορφή εκπτώσεων, παραχωρήσεων ή προμηθειών. Οι ασφαλιστές μπορούν να πωλούν τίτλους σε ή μέσω αντιπροσώπων, και αυτοί οι έμποροι μπορεί να λαμβάνουν αποζημίωση με τη μορφή εκπτώσεων, παραχωρήσεων ή προμηθειών από τους αναδόχους ή/και προμηθειών από τους αγοραστές για τους οποίους μπορούν να ενεργούν ως αντιπρόσωποι. Ασφαλιστές, έμποροι και πράκτορες που συμμετέχουν στη διανομή τίτλων μπορεί να θεωρηθούν ως ανάδοχοι και οποιαδήποτε έκπτωση ή προμήθειες που λαμβάνουν από την Ελληνική Δημοκρατία και οποιοδήποτε κέρδος από τη μεταπώληση τίτλων από αυτούς μπορεί να θεωρηθεί ότι αναλαμβάνει εκπτώσεις και προμήθειες βάσει του νόμου περί κινητών αξιών του 1933, όπως τροποποιήθηκε (ο «Νόμος»). Οποιοσδήποτε τέτοιος ανάδοχος ή αντιπρόσωπος θα προσδιορίζεται και οποιαδήποτε τέτοια αποζημίωση λαμβάνεται από την Ελληνική Δημοκρατία θα περιγράφεται στο σχετικό συμπλήρωμα ή συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου. Οποιαδήποτε αρχική τιμή δημόσιας προσφοράς και τυχόν εκπτώσεις ή παραχωρήσεις που επιτρέπονται ή εκ νέου επιτρέπονται ή καταβάλλονται στους αντιπροσώπους ενδέχεται να αλλάζουν από καιρό σε καιρό.
Οι τίτλοι μπορούν να πωλούνται απευθείας από το Ελληνικό Δημόσιο ή μέσω αντιπροσώπων που ορίζονται από το Ελληνικό Δημόσιο κατά καιρούς. Οποιοσδήποτε αντιπρόσωπος εμπλέκεται στην προσφορά προς πώληση χρεογράφων θα κατονομάζεται και τυχόν προμήθειες που καταβάλλονται από την Ελληνική Δημοκρατία σε αυτόν τον αντιπρόσωπο θα αναφέρονται στο σχετικό συμπλήρωμα ή συμπληρώματα ενημερωτικού δελτίου. Εκτός εάν υποδεικνύεται διαφορετικά από το ενημερωτικό δελτίο
101
συμπλήρωμα ή συμπληρώματα, οποιοσδήποτε τέτοιος πράκτορας θα ενεργεί με βάση τις καλύτερες δυνατές προσπάθειες για την περίοδο του διορισμού του.
Οι περιορισμοί στις προσφορές και τις πωλήσεις τίτλων σε μορφή κομιστή εντός των Ηνωμένων Πολιτειών ή στις κατοχές τους ή σε πρόσωπα των Ηνωμένων Πολιτειών θα περιγράφονται στο σχετικό συμπλήρωμα ενημερωτικού δελτίου.
Σύμφωνα με συμφωνίες που συνάπτονται με την Ελληνική Δημοκρατία, οι πράκτορες και οι ασφαλιστές μπορεί να δικαιούνται αποζημίωση από την Ελληνική Δημοκρατία έναντι ορισμένων αστικών ευθυνών, συμπεριλαμβανομένων των υποχρεώσεων βάσει του Νόμου, ή συνεισφοράς σε σχέση με πληρωμές που ενδέχεται να ζητηθεί από τους πράκτορες ή τους ασφαλιστές να πραγματοποιήσουν τήρηση αυτών των υποχρεώσεων. Οι πράκτορες και οι ασφαλιστές μπορούν να προβαίνουν σε συναλλαγές με ή να παρέχουν υπηρεσίες για την Ελληνική Δημοκρατία κατά τη συνήθη επιχειρηματική δραστηριότητα.
Κάθε σειρά τίτλων θα είναι μια νέα έκδοση τίτλων χωρίς καθιερωμένη αγορά συναλλαγών. Οι πράκτορες και οι ασφαλιστές μπορούν να πραγματοποιήσουν μια αγορά σε μια σειρά Τίτλων, αλλά δεν είναι υποχρεωμένοι να το πράξουν και μπορούν να διακόψουν οποιαδήποτε διαπραγμάτευση αγοράς ανά πάσα στιγμή χωρίς προειδοποίηση. Δεν μπορεί να δοθεί καμία διασφάλιση ως προς τη ρευστότητα της αγοράς συναλλαγών για οποιαδήποτε σειρά τίτλων.
102
Η ισχύς κάθε σειράς τίτλων που εκδίδονται από την Ελληνική Δημοκρατία θα μεταβιβάζεται εκ μέρους της Ελληνικής Δημοκρατίας από τη Στυλιανή Χαριτάκη, Νομική Σύμβουλο του Υπουργείου Οικονομικών και για λογαριασμό των αναδόχων από τους Sullivan & Cromwell LLP και Ε. Στρατηγή & Δικηγορικό Γραφείο Συνεργατών. Ως προς όλα τα θέματα του ελληνικού δικαίου, η Sullivan & Cromwell LLP μπορεί να βασίζεται στη γνώμη του Δικηγορικού Γραφείου Ε. Στρατηγής & Συνεργατών και του Νομικού Συμβούλου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Ως προς όλα τα θέματα του δικαίου της Νέας Υόρκης, ο Νομικός Σύμβουλος της Ελληνικής Δημοκρατίας και το Δικηγορικό Γραφείο Ε. Στρατηγής & Συνεργάτες μπορούν να βασιστούν στη γνώμη της Sullivan & Cromwell LLP.
ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΜΕΝΟΣ ΠΡΑΚΤΟΣ ΣΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ
Το όνομα και η διεύθυνση του εξουσιοδοτημένου αντιπροσώπου της Ελληνικής Δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες για τους σκοπούς του νόμου περί κινητών αξιών των Ηνωμένων Πολιτειών του 1933 είναι ο Γενικός Πρόξενος της Ελληνικής Δημοκρατίας, Γενικό Προξενείο της Ελλάδας, 69 East 79th Street, Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη 10021.
Οι πληροφορίες που εκτίθενται στο παρόν σχετικά με την Ελληνική Δημοκρατία εξετάστηκαν από τον κ. Γεώργιο Ζανιά με την επίσημη ιδιότητά του ως Προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Υπουργού Οικονομικών και περιλαμβάνονται στο παρόν κατ' εξουσιοδότηση του. Πληροφορίες που περιλαμβάνονται σε αυτό το ενημερωτικό δελτίο και προσδιορίζονται ότι προέρχονται από δημοσίευση ή παρέχονται από την Ελληνική Δημοκρατία ή έναν από τους οργανισμούς ή όργανα της ή την Ευρωπαϊκή Ένωση ή έναν από τους φορείς ή όργανα της περιλαμβάνονται εξουσιοδοτημένα από αυτήν τη δημοσίευση ως δημόσιο επίσημο έγγραφο της Ελληνικής Δημοκρατίας ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
103
ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Θέματα Ομολόγων
Ο παρακάτω πίνακας δείχνει το διαπραγματεύσιμο χρέος της Ελληνικής Δημοκρατίας σε ευρώ που εκκρεμεί στις 31 Δεκεμβρίου 2010, το οποίο αποτελείται από τα ακόλουθα ομόλογα (Ομόλογα Ελληνικού Δημοσίου ή «ΟΕΔ»):
ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΜΟ ΧΡΕΟΣ ΣΕ ΕΥΡΩ (GGB)(1)(2)
Ημερομηνία έκδοσης | Νόμισμα | Ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2010 | Επιτόκιο | Λήξη | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
20/5/1998 | ευρώ | 2.497.559.206 | 7,50% | 2013 | ||||||||
1/11/1999 | ευρώ | 4.552.132.501 | 6,50% | 2014 | ||||||||
22/10/1999 | ευρώ | 8.192.536.735 | 6,50% | 2019 | ||||||||
30/3/2001 | ευρώ | 176.082.000 | 5,35% | 2011 | ||||||||
18/5/2001 | ευρώ | 6.533.401.000 | 5,35% | 2011 | ||||||||
31/5/2001 | ευρώ | 417.231.000 | 5,35% | 2011 | ||||||||
1/11/2002 | ευρώ | 16.037.000 | 2,00% | 2011 | ||||||||
1/11/2002 | ευρώ | 16.037.000 | 2,00% | 2012 | ||||||||
17/1/2002 | ευρώ | 8.000.001.000 | 5,25% | 2012 | ||||||||
24/4/2002 | ευρώ | 8.930.539.000 | 5,90% | 2022 | ||||||||
20/6/2002 | ευρώ | 413.711.000 | 5,25% | 2012 | ||||||||
25/7/2002 | ευρώ | 8.361.936.000 | 2,90% | infl-linked | 2025 | |||||||
17/1/2003 | ευρώ | 9.079.461.000 | 4,60% | 2013 | ||||||||
3/7/2003 | ευρώ | 410.329.000 | 3,90% | 2013 | ||||||||
30/9/2003 | ευρώ | 149.360.000 | 4,52% | 2013 | ||||||||
13/1/2004 | ευρώ | 8.523.403.000 | 4,50% | 2014 | ||||||||
1/7/2004 | ευρώ | 423.967.000 | 4,50% | 2014 | ||||||||
27/12/2004 | ευρώ | 383.740.000 | Μηδενικό Κουπόνι | 2016 | ||||||||
22/2/2005 | ευρώ | 9.584.880.000 | 3,70% | 2015 | ||||||||
7/3/2005 | ευρώ | 9.000.000.000 | 4,50% | 2037 | ||||||||
4/4/2005 | ευρώ | 4.985.000.000 | Επιπλέων | 2017 | ||||||||
11/10/2005 | ευρώ | 374.967.000 | 3,70% | 2015 | ||||||||
18/1/2006 | ευρώ | 7.750.277.000 | 3,60% | 2016 | ||||||||
24/5/2006 | ευρώ | 6.687.836.000 | 3,90% | 2011 | ||||||||
17/1/2007 | ευρώ | 11.440.356.000 | 4,30% | 2017 | ||||||||
6/2/2007 | ευρώ | 7.920.000.000 | 4,60% | 2040 | ||||||||
2/3/2007 | ευρώ | 7.719.955.000 | 4,10% | 2012 | ||||||||
16/4/2007 | ευρώ | 8.068.575.000 | 2,30% | infl-linked | 2030 | |||||||
30/5/2007 | ευρώ | 10.462.814.000 | 4,70% | 2024 | ||||||||
1/2/2008 | ευρώ | 8.094.272.000 | 3,80% | 2011 | ||||||||
26/3/2008 | ευρώ | 5.850.249.000 | 4,00% | 2013 | ||||||||
13/5/2008 | ευρώ | 7.732.141.000 | 4,60% | 2018 | ||||||||
19/12/2008 | ευρώ | 1.172.000.000 | 4,40% | 2011 | ||||||||
28/1/2009 | ευρώ | 12.500.000.000 | 5,50% | 2014 | ||||||||
2/11/2009 | ευρώ | 5.820.000.000 | Επιπλέων | 2013 | ||||||||
17/2/2009 | ευρώ | 14.435.000.000 | 4,30% | 2012 | ||||||||
11/3/2009 | ευρώ | 15.500.000.000 | 6,00% | 2019 | ||||||||
21/5/2009 | ευρώ | 3.690.285.000 | Επιπλέων | 2014 | ||||||||
23/7/2009 | ευρώ | 78.300.000 | Επιπλέων | 2014 | ||||||||
10/8/2009 | ευρώ | 1.500.000.000 | Επιπλέων | 2014 | ||||||||
11/10/2009 | ευρώ | 7.000.000.000 | 5,30% | 2026 | ||||||||
104
Ημερομηνία έκδοσης | Νόμισμα | Ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2010 | Επιτόκιο | Λήξη | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
04/01/2010 | ευρώ | 2.020.000.000 | Επιπλέων | 2015 | ||||||||
02/02/2010 | ευρώ | 8.000.000.000 | 6,10% | 2015 | ||||||||
11/03/2010 | ευρώ | 5.000.000.000 | 6,25% | 2020 | ||||||||
04/07/2010 | ευρώ | 5.000.000.000 | 5,90% | 2017 | ||||||||
22/12/2010 | ευρώ | 163.109.548 | Μηδενικό Κουπόνι | 2011 | ||||||||
22/12/2010 | ευρώ | 379.311.913 | Μηδενικό Κουπόνι | 2012 | ||||||||
22/12/2010 | ευρώ | 306.811.640 | Μηδενικό Κουπόνι | 2013 | ||||||||
30/12/2010 | ευρώ | 171.428.571 | 4,0195% | 2016 | ||||||||
30/12/2010 | ευρώ | 714.741.533 | 5,00% | 2011 | ||||||||
31/12/2010 | ευρώ | 207.142.857 | 3,985% | 2014 | ||||||||
31/12/2010 | ευρώ | 45.714.285 | Επιπλέων | 2012 | ||||||||
- (1)
- Ο πίνακας αυτός περιλαμβάνει μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες εκδόσεις χρεών έως τις 31 Δεκεμβρίου 2010.
- (2)
- Το χρέος που συνδέεται με το ποσοστό πληθωρισμού εμφανίζεται στο ονομαστικό ποσό συν τον δεδουλευμένο πληθωρισμό.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο.
105
ΕΚΚΛΕΙΣΤΕΣ ΟΜΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΣΤΟ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟ(1)(2)
Ημερομηνία έκδοσης | Αρχικό ποσό | Επιτόκιο | Ανεξόφλητο ποσό στις 31 Δεκεμβρίου 2010 | Ανταπόδοση | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1995 | 20.000.000.000 JPY | 5,80% | 20.000.000.000 ΓΕΝ | 2015 | |||||||||
1996 | 30.000.000.000 JPY | 5,25% | 30.000.000.000 JPY | 2016 | |||||||||
1996 | 40.000.000.000 JPY | 5,00% | 40.000.000.000 JPY | 2016 | |||||||||
1996 | 40.000.000.000 JPY | 4,50% | 40.000.000.000 JPY | 2016 | |||||||||
1997 | 30.000.000.000 JPY | 4,50% | 30.000.000.000 JPY | 2017 | |||||||||
1997 | 50.000.000.000 JPY | 3,80% | 50.000.000.000 JPY | 2017 | |||||||||
1999 | 200.000.000 ευρώ | 5,00% | 200.000.000 ευρώ | 2019 | |||||||||
1999 | 25.000.000.000 JPY | 3,00% | 25.000.000.000 JPY | 2019 | |||||||||
1999 | 70.000.000 ευρώ | Τύπος | 70.000.000 ευρώ | 2014 | |||||||||
1999 | 110.000.000 ευρώ | Τύπος | 110.000.000 ευρώ | 2019 | |||||||||
2000 | 200.000.000 ευρώ | 6,14% | 200.000.000 ευρώ | 2028 | |||||||||
2002 | 300.000.000 ευρώ | (3εκ.) Euribor+0,08% | 450.000.000 ευρώ | 2012 | |||||||||
2003 | 400.000.000 ευρώ | 4,59% | 400.000.000 ευρώ | 2016 | |||||||||
2004 | 1.000.000.000 ευρώ | 5,20% | 1.000.000.000 ευρώ | 2034 | |||||||||
2004 | 1.000.000.000 ευρώ | (6εκ.) Euribor-0,02% | 1.000.000.000 ευρώ | 2011 | |||||||||
2004 | 500.000.000 CHF | 2,375% | 500.000.000 CHF | 2011 | |||||||||
2004 | 1.000.000.000 ευρώ | (6 εκ.) EurLibor+0,20% | 1.000.000.000 ευρώ | 2034 | |||||||||
2005 | 400.000.000 ευρώ | Τύπος | 400.000.000 ευρώ | 2025 | |||||||||
2005 | 250.000.000 ευρώ | Τύπος | 250.000.000 ευρώ | 2024 | |||||||||
2005 | 250.000.000 ευρώ | Τύπος | 250.000.000 ευρώ | 2020 | |||||||||
2005 | 650.000.000 CHF | 2,125% | 650.000.000 CHF | 2013 | |||||||||
2006 | 250.000.000 ευρώ | Τύπος | 250.000.000 ευρώ | 2021 | |||||||||
2006 | 100.000.000 ευρώ | Τύπος | 100.000.000 ευρώ | 2021 | |||||||||
2006 | 150.000.000 ευρώ | Τύπος | 150.000.000 ευρώ | 2021 | |||||||||
2006 | 2.100.000.000 ευρώ | (6εκ.) Euribor+0,09% | 2.100.000.000 ευρώ | 2018 | |||||||||
2006 | 130.000.000 ευρώ | Τύπος | 130.000.000 ευρώ | 2026 | |||||||||
2007 | 280.000.000 ευρώ | Τύπος | 280.000.000 ευρώ | 2019 | |||||||||
2007 | 1.000.000.000 ευρώ | 2,085% infl-link | 1.720.608.000 ευρώ | 2057 | |||||||||
2008 | 3.550.000.000 ευρώ | (6εκ.) Euribor+0,075% | 5.600.000.000 ευρώ | 2016 | |||||||||
2008 | 1.500.000.000 USD | 4,625% | 1.500.000.000 USD | 2013 | |||||||||
- (1)
- Οι υποχρεώσεις που αρχικά ήταν εκφρασμένες σε DM, FRF, NLG, ITL και ESP έχουν μετατραπεί σε ευρώ την 1η Ιανουαρίου 1999 χρησιμοποιώντας τη σχετική κεντρική ισοτιμία. Έως την 31η Δεκεμβρίου 2000, οι υποχρεώσεις σε ευρώ θεωρούνται ως υποχρεώσεις σε ξένο νόμισμα.
- (2)
- Το ανεξόφλητο ποσό του ομολόγου που συνδέεται με τον πληθωρισμό (λήξη 2057) περιλαμβάνει τόσο το νέο άνοιγμα όσο και το δεδουλευμένο πληθωρισμό.
Πηγή: Υπουργείο Οικονομικών-Γενικό Λογιστήριο.
Συναλλαγματικό Χρέος Γενικής Κυβέρνησης
Στο τέλος του 2010, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης της Ελλάδας εκτός της ζώνης του ευρώ (συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού χρέους) έφτασε τα 6.400 εκατ. ευρώ έναντι 1.260 εκατ. ευρώ το 2009 λόγω δανείων που ελήφθησαν από το ΔΝΤ σε SDR.
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΟ ΧΡΕΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
| 2004 | 2005 | 2006 | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| (σε εκατομμύρια ευρώ) | ||||||||||||||||||||
| 2.503 | 2.747 | 2.056 | 1.916 | 1.632 | 1.260 | 6.400 | ||||||||||||||
106
ΜΕΡΟΣ II
ΔΕΝ ΑΠΑΙΤΟΥΝΤΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΤΟ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ
- 1.
- Δεν υπάρχει πρόβλεψη για υποκατάσταση εξασφάλισης για εξασφαλισμένο χρέος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
- 2.
- Τα έξοδα, πλην της αναδοχής εκπτώσεων και προμηθειών, που καταβάλλονται από το Ελληνικό Δημόσιο σε σχέση με την έκδοση και την πώληση των τίτλων εκτιμώνται ως εξής:
τέλος εγγραφής SEC* | $ | 196.581 | * | ||
Κόστος εκτύπωσης και αρχειοθέτησης | 10.000 | ** | |||
Αμοιβές και έξοδα φορολογικών αντιπροσώπων | 30.000 | ** | |||
Νομικά έξοδα και έξοδα | 650.000 | ** | |||
Σύνολο | $ | 886.581 | |||
- *
- Αυτή η δήλωση εγγραφής και το ενημερωτικό δελτίο που περιλαμβάνονται στο παρόν σχετίζονται με το συνολικό ποσό των τίτλων 3.000.000.000 $, εκ των οποίων το συνολικό αρχικό ποσό των τίτλων 1.306.800.000 $ έχει προηγουμένως εγγραφεί και πληρωθεί σύμφωνα με τα τέλη που ισχύουν σύμφωνα με τις δηλώσεις εγγραφής του καταχωρίζοντος αρ. 30-60. και 33-8136 που είχε κατατεθεί προηγουμένως από τον καταχωρίζοντα. Η υπόλοιπη προμήθεια των 196.581 $ που αναφέρεται στον παραπάνω πίνακα καταβάλλεται με το παρόν για ένα συνολικό αρχικό ποσό 1.693.200.000 $ πρόσθετων τίτλων που θα καταχωρηθούν στο παρόν.
- **
- Υπολογίζει.
- 3.
- Η Ελληνική Δημοκρατία συμφωνεί να παράσχει αντίγραφο της γνώμης του νομικού συμβούλου του ελληνικού Υπουργείου Οικονομικών σχετικά με τη νομιμότητα των τίτλων.
Ο Καταχωρούμενος δεσμεύεται δια του παρόντος ως εξής.
- (ένα)
- Για να υποβάλετε, κατά τη διάρκεια οποιασδήποτε περιόδου κατά την οποία γίνονται προσφορές ή πωλήσεις, μια μεταγενέστερη τροποποίηση της παρούσας Δήλωσης Εγγραφής:
- (Εγώ)
- να συμπεριλάβει οποιοδήποτε ενημερωτικό δελτίο που απαιτείται από την Ενότητα 10(α)(3) του Securities Act του 1933·
- (ii)
- να αντικατοπτρίζει στο ενημερωτικό δελτίο τυχόν γεγονότα ή γεγονότα που προκύπτουν μετά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της Δήλωσης Εγγραφής (ή την πιο πρόσφατη μεταγενέστερη τροποποίηση αυτής) τα οποία, μεμονωμένα ή συνολικά, αντιπροσωπεύουν θεμελιώδη αλλαγή στις πληροφορίες που αναφέρονται στην παρούσα Δήλωση Εγγραφής ; και
- (iii)
- να συμπεριλάβει οποιαδήποτε σημαντική πληροφορία σχετικά με το σχέδιο διανομής που δεν είχε προηγουμένως αποκαλυφθεί στην παρούσα Δήλωση Εγγραφής ή οποιαδήποτε σημαντική αλλαγή σε αυτές τις πληροφορίες στην παρούσα Δήλωση Εγγραφής.
- (σι)
- Ότι, για τον προσδιορισμό οποιασδήποτε ευθύνης βάσει του νόμου περί κινητών αξιών του 1933, κάθε τέτοια μεταγενέστερη τροποποίηση θα θεωρείται ότι είναι μια νέα δήλωση εγγραφής σχετικά με τους τίτλους που προσφέρονται σε αυτήν, και η προσφορά τέτοιων τίτλων εκείνη τη στιγμή θα θεωρείται να είναι η αρχική καλόπιστη προσφορά του.
υπό τον όρο, ωστόσο, ότι ο Καταχωρούμενος δεν θα απαιτείται να υποβάλει μεταγενέστερη τροποποίηση που απαιτείται διαφορετικά από την ρήτρα (i), (ii) ή (iii) εάν οι πληροφορίες που απαιτούνται να συμπεριληφθούν σε μια μεταγενέστερη τροποποίηση περιέχονται σε έντυπο ενημερωτικού δελτίου που κατατέθηκε σύμφωνα με τον Κανόνα 424(β) βάσει του νόμου περί κινητών αξιών του 1933 που αποτελεί μέρος αυτής της δήλωσης εγγραφής.
II-1
- (ντο)
- Ότι, για τον προσδιορισμό της ευθύνης του Καταχωρούμενου βάσει του νόμου περί κινητών αξιών του 1933 έναντι οποιουδήποτε αγοραστή, εάν ο Καταχωρούμενος υπόκειται στον Κανόνα 430Γ, κάθε ενημερωτικό δελτίο που υποβάλλεται από τον Καταχωρούμενο σύμφωνα με τον Κανόνα 424(β) ως μέρος δήλωσης εγγραφής που αφορά σε μια προσφορά θεωρείται ότι αποτελεί μέρος και περιλαμβάνεται στη δήλωση εγγραφής από την ημερομηνία που χρησιμοποιείται για πρώτη φορά μετά την έναρξη ισχύος· υπό τον όρο, ωστόσο, ότι καμία δήλωση που γίνεται σε δήλωση εγγραφής ή ενημερωτικό δελτίο που αποτελεί μέρος της δήλωσης εγγραφής ή γίνεται σε έγγραφο που ενσωματώνεται με παραπομπή στη δήλωση εγγραφής ή στο ενημερωτικό δελτίο που αποτελεί μέρος της δήλωσης εγγραφής, ως προς έναν αγοραστή με χρόνο σύμβασης πώλησης πριν από την πρώτη χρήση, αντικαταστήστε ή τροποποιήστε οποιαδήποτε δήλωση που έγινε στη δήλωση εγγραφής ή στο ενημερωτικό δελτίο που ήταν μέρος της δήλωσης εγγραφής ή έγινε σε οποιοδήποτε τέτοιο έγγραφο αμέσως πριν από την ημερομηνία πρώτης χρήσης.
- (ρε)
- Ότι, για τον προσδιορισμό της ευθύνης του Καταχωρούμενου βάσει του νόμου περί κινητών αξιών του 1933 σε οποιονδήποτε αγοραστή κατά την αρχική διανομή των τίτλων, ο Καταχωρούμενος αναλαμβάνει ότι σε μια κύρια προσφορά τίτλων του Καταχωρούμενου σύμφωνα με την παρούσα Δήλωση Εγγραφής, ανεξάρτητα από μέθοδος αναδοχής που χρησιμοποιείται για την πώληση των τίτλων στον αγοραστή, εάν οι τίτλοι προσφέρονται ή πωλούνται σε αυτόν τον αγοραστή μέσω οποιασδήποτε από τις ακόλουθες επικοινωνίες, ο Καταχωρούμενος θα είναι πωλητής στον αγοραστή και θα θεωρείται ότι προσφέρει ή πωλεί τέτοιους τίτλους σε τέτοιος αγοραστής:
- (Εγώ)
- οποιοδήποτε προκαταρκτικό ενημερωτικό δελτίο ή ενημερωτικό δελτίο του Καταχωρούμενου σχετικά με την προσφορά που απαιτείται να κατατεθεί σύμφωνα με τον Κανόνα 424 βάσει του Securities Act του 1933·
- (ii)
- κάθε δωρεάν έντυπο ενημερωτικό δελτίο που σχετίζεται με την προσφορά που ετοιμάστηκε από ή για λογαριασμό του Καταχωρούμενου ή χρησιμοποιήθηκε ή αναφέρεται από τον Καταχωρούμενο·
- (iii)
- το τμήμα οποιουδήποτε άλλου δωρεάν ενημερωτικού δελτίου που σχετίζεται με την προσφορά που περιέχει ουσιώδεις πληροφορίες σχετικά με τον Καταχωρούμενο ή τις κινητές αξίες του που παρέχονται από ή για λογαριασμό του Καταχωρούμενου· και
- (iv)
- οποιαδήποτε άλλη επικοινωνία που αποτελεί προσφορά στην προσφορά που γίνεται από τον Καταχωρούμενο στον αγοραστή.
- (μι)
- Να αφαιρεθεί από την εγγραφή μέσω μεταγενέστερης τροποποίησης οποιουδήποτε από τους τίτλους που εγγράφονται και παραμένουν απούλητοι κατά τον τερματισμό της προσφοράς.
II-2
Αυτή η δήλωση εγγραφής αποτελείται από:
- 1.
- Το Αντικείμενο Φύλλο.
- 2.
- Το Επεξηγηματικό Σημείωμα.
- 3.
- Το Ενημερωτικό Δελτίο.
- 4.
- Μέρος II, αποτελούμενο από σελίδες με αριθμό ΙΙ-1 έως ΙΙ-5.
- 5.
- Τα ακόλουθα εκθέματα:
- (1)
- Μορφή Συμφωνίας Όρων και Συμφωνία Αναδοχής
- (2)
- Μορφή συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας, συμπεριλαμβανομένης της μορφής ασφάλειας
- (3)
- Γνώμη (συμπεριλαμβανομένης της συγκατάθεσης) της Στυλιανής Χαριτάκη, Ελληνίδα συμβούλου στην Ελληνική Δημοκρατία σχετικά με τη νομιμότητα της έκδοσης τίτλων
- (4)
- Γνώμη (συμπεριλαμβανομένης της συγκατάθεσης) της Sullivan & Cromwell LLP σχετικά με τη νομιμότητα της έκδοσης τίτλων
- (5)
- Συγκατάθεση του κ. Γεωργίου Ζανιά, Προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Υπουργού Οικονομικών
II-3
ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του νόμου περί κινητών αξιών του 1933, όπως τροποποιήθηκε, ο Καταχωρούμενος προκάλεσε δεόντως την υπογραφή αυτής της δήλωσης εγγραφής και της μεταγενέστερης τροποποίησης για λογαριασμό του από τον κάτωθι, δεόντως εξουσιοδοτημένο, στην Αθήνα, Ελλάδα, στις 8 Μαρτίου, 2011.
| ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ | ||||
Με: | /s/ ΠΕΤΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ | |||
| Όνομα: Τίτλος: | Πέτρος Χριστοδούλου Τίτλος: Γενικός Διευθυντής Φορέα Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους | |||
II-4
ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΗΜΕΝΟΥ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΥ ΣΤΙΣ ΗΝΩΜΕΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΙΕΣ
Σύμφωνα με τις απαιτήσεις του Securities Act του 1933, όπως τροποποιήθηκε, ο κάτωθι υπογεγραμμένος, δεόντως εξουσιοδοτημένος αντιπρόσωπος της Ελληνικής Δημοκρατίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπέγραψε αυτή τη δήλωση εγγραφής και τη μεταγενέστερη τροποποίηση στη Νέα Υόρκη, Νέα Υόρκη, στις 8 Μαρτίου , 2011.
Με: | /s/ ΑΓΛΑΙΑ ΜΠΑΛΤΑ | |||
| Όνομα: Τίτλος: | Αγλαΐα Μπάλτα Γενική Πρόξενος |
II-5
| Αριθμός Έκθεσης | Εκθέματα | ||
|---|---|---|---|
| 1 | Μορφή Συμφωνίας Όρων και Συμφωνία Αναδοχής | ||
4 | Μορφή συμφωνίας φορολογικής αντιπροσωπείας, συμπεριλαμβανομένης της μορφής ασφάλειας | ||
5.1 | Γνώμη (συμπεριλαμβανομένης της συγκατάθεσης) της Στυλιανής Χαριτάκη, Ελληνίδα συμβούλου στην Ελληνική Δημοκρατία σχετικά με τη νομιμότητα της έκδοσης τίτλων | ||
5.2 | Γνώμη (συμπεριλαμβανομένης της συγκατάθεσης) της Sullivan & Cromwell LLP σχετικά με τη νομιμότητα της έκδοσης τίτλων | ||
23 | Συγκατάθεση του κ. Γεωργίου Ζανιά, Προέδρου του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Υπουργού Οικονομικών ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες (με σχετική σημείωση της πηγής), θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολόγιου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιονδήποτε τρόπο το ιστολόγιο. | ||
