Τι ισχύει για τα λευκά, τα άκυρα ψηφοδέλτια και την αποχή στις βουλευτικές εκλογές; (σχετικά κείμενα)
Ο μύθος της λευκής ψήφου – πως επηρεάζει το λευκό, το άκυρο και η αποχή τις εκλογές
του
Γεωργίου Αδαλή
Τι λέει ο εκλογικός νόμος και τι απαντά το υπουργείο σε ερώτημα Έλληνα πολίτη επ’ αυτού – Ποια κόμματα ευνοεί το Λευκό, το Άκυρο και η Αποχή! Για να σταματήσει επιτέλους η εκστρατεία παραπλάνησης του Ελληνικού Λαού!
Παρατηρούμε εδώ και ένα χρόνο, μια ευρύτατη προσπάθεια παραπλάνησης του εκλογικού σώματος, από συγκεκριμένα πολιτικά κέντρα εξουσίας, η οποία δυστυχώς αναπαράγεται από ανθρώπους οι οποίοι παρασύρονται από την λαμπερή κεντρική ιδέα των κέντρων αυτών!
Συγκεκριμένα, στο διαδίκτυο, κυκλοφορεί ειδικά το τελευταίο διάστημα, μια είδηση «μαϊμού» σχετικά με την λευκή ψήφο! «Λυτοί και δεμένοι» λοιπόν, καλούν τον κόσμο να ψηφίσει λευκό στις εκλογές, διότι όπως ισχυρίζονται, αν υπάρχουν 51% λευκά επί του συνόλου των ψηφισάντων, τότε οι εκλογές ή ακυρώνονται ή επαναλαμβάνονται ή το αποτέλεσμά τους είναι .. Αντισυνταγματικό, ανάλογα με την έκδοση που διαχέεται αυτή η εσφαλμένη πληροφορία στο διαδίκτυο.
Η αλήθεια απέχει παρασάγγας από αυτά που γράφονται!
Σύμφωνα με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο, η Λευκή ψήφος πλέον αθροίζεται και συν-προσμετρείται με τα Ακυρα. Δεν υπάρχει πιο ξεκάθαρη διατύπωση στο Φύλλο εφημερίδας της Κυβέρνησης (ΦΕΚ) της 7ης Φεβρουαρίου 2006, στο οποίο αναφέρεται ο νέος εκλογικός νόμος.
Πρόκειται για τον εκλογικό νόμο 3434/2006 (νόμος Παυλόπουλου), στο Αρθρο 1, του οποίου αναφέρεται ρητά ότι «τα λευκά ψηφοδέλτια ΔΕΝ προσμετρούνται στα έγκυρα».
Πρόκειται για τον εκλογικό νόμο 3434/2006 (νόμος Παυλόπουλου), στο Αρθρο 1, του οποίου αναφέρεται ρητά ότι «τα λευκά ψηφοδέλτια ΔΕΝ προσμετρούνται στα έγκυρα».
Ξεκάθαρα, σε τέτοιο βαθμό που δεν επιτρέπει καμία αμφισβήτησή του! Προφανώς όμως αυτό δεν πτοεί τα κέντρα παραπλάνησης του εκλογικού σώματος, τα οποία διατείνονται ότι το 51% των Λευκών, ακυρώνει τις εκλογές !!!
Πουθενά, σε κανένα σημείο του νόμου 3434/06 δεν αναφέρεται το παραμικρό! Από κανένα άρθρο του Συντάγματος δεν προκύπτει κάτι ανάλογο!
Ασχετα με την προσωπική μου άποψη, αυτή είναι η πραγματικότητα!
Προσωπικά θεωρώ, ότι θα έπρεπε να υπήρχε μια πρόβλεψη για το λευκό και την σχέση του με τα έγκυρα ψηφοδέλτια και θα ήταν δημοκρατικά σωστό οι πολίτες , να έχουν τρόπο να εκφράσουν ότι κανένα κόμμα να μην μπορεί να σχηματίσει Κυβέρνηση, αν κι εφόσον κανένα δεν αντιπροσωπεύει την θέλησή τους! Συμφωνώ ότι αν το 51% των ψηφοφόρων, ψήφιζε λευκό, τότε θα έπρεπε να είχαμε επανάληψη των εκλογών στη χώρα! Το βρίσκω δίκαιο!
Αυτή τη στιγμή όμως στη χώρα μας, δεν μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο με το ισχύον νομικό καθεστώς που διέπει τις εκλογές στην Ελλάδα!
Και σίγουρα, το να αναπαράγει κάποιος μια ψευδή ή φανταστική τέτοια δήλωση, έχει κάποιο σκοπό!
Και σίγουρα, το να αναπαράγει κάποιος μια ψευδή ή φανταστική τέτοια δήλωση, έχει κάποιο σκοπό!
Το σίγουρο είναι, ότι αν το σύνολο των λευκών ήταν 99,99% και πήγαινε μόνο ο κ.Παπανδρέου για παράδειγμα να ψηφίσει το κόμμα του, τότε θα συγκέντρωνε το 100% των έγκυρων ψήφων και το κόμμα του θα λάμβανε ΚΑΙ τις 300 έδρες της βουλής!!!
Σας γράφω αυτό το υπερβολικό από κάθε άποψη παράδειγμα, για να κατανοήσετε ότι με τον ισχύοντα εκλογικό νόμο, ακόμη κι αυτό μπορεί να συμβεί, μιας και δεν υπάρχει ουδεμία πρόβλεψη για τέτοια ενδεχόμενα!
Και ο σκοπός είναι ένας και μοναδικός!
Να αυξήσουν τα ποσοστά τους τα κόμματα που θα μπουν στην Βουλή! Περισσότερο το πρώτο κόμμα, λιγότερο το δεύτερο και ούτω καθεξής!
Πως γίνεται αυτό;
Πως γίνεται αυτό;
H ερώτηση που τίθεται από εκατοντάδες αναγνώστες μας εδώ και καιρό και μας οδήγησε στο παρόν άρθρο είναι μία :
Aν ψηφίσω λευκό ποιος ευνοείται τελικά;
Σύμφωνα με όσα έγραψα προηγουμένως, αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα άκυρα και τα λευκά δεν προσμετρούνται στη διαμόρφωση του εκλογικού αποτελέσματος. Το σίγουρο είναι ότι πριμοδοτούν το κόμμα που θα συγκεντρώσει το μεγαλύτερο ποσοστό. Αν και ένα άκυρο ψηφοδέλτιο, όπως και ένα λευκό, εκφράζουν διαμαρτυρία ή κάποιο λάθος του ψηφοφόρου που δεν ακολούθησε πιστά όσα λέει ο νόμος για τα ψηφοδέλτια .
Όπως και να έχει, η ψήφος αυτού που έριξε λευκό ή άκυρο, είναι δηλαδή μία ψήφος που λογικά δεν θα πήγαινε ποτέ στα κόμματα εξουσίας. Αυτό λέει η λογική τουλάχιστον!
Ομως, επειδή δεν καταμετρείται, ουσιαστικά βοηθάει το πρώτο κόμμα να επιτύχει πιο εύκολα τα όρια της αυτοδυναμίας. Σε δεύτερο βαθμό, βοηθά τα υπόλοιπα κόμματα που θα πιάσουν τελικά το πλαφόν του 3%, να εμφανίσουν υψηλότερο ποσοστό, από αυτό που πραγματικά θα είχαν εάν -ιδανικά- ψήφιζαν όλοι οι εκλογείς. Με απλά λόγια, αν τα λευκά προσμετρούνταν στα ΕΓΚΥΡΑ ψηφοδέλτια, θα έριχναν τα ποσοστά των κομμάτων ! Τώρα αυτός που ψηφίζει ΛΕΥΚΟ διαμαρτυρόμενος ενάντια στα κόμματα, στην ουσία ΤΑ ΒΟΗΘΑ ΝΑ ΑΝΕΒΑΣΟΥΝ ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΤΟΥΣ !!!
Αυτό είναι η απόλυτη αλήθεια όσο παράδοξο κι αν ακούγεται!!!
Αυτό μάλιστα επετεύχθη , μετά από προσφυγές που έκαναν βουλευτές που δεν εκλέχτηκαν όσο ίσχυε παλιότερα τα λευκά να προσμετρούνται στα έγκυρα! Τις κέρδισαν στα δικαστήρια, δικαιώθηκαν, πήραν τις βουλευτικές έδρες με αποτέλεσμα να αναγκαστεί το κράτος να αλλάξει τον εκλογικό νόμο μιας και υπήρχαν δικαστικές αποφάσεις που στηρίζονταν σε αυτό.
Επί της ουσίας δηλαδή τα λευκά και τα άκυρα πλέον ΔΕΝ έχουν απολύτως καμία διαφορά με βάση τον εκλογικό μας νόμο, άσχετα αν η πρόθεση του ψηφοφόρου είναι διαφορετική!
Οσο για το θέμα της μη προσέλευσης της κάλπες αυτό έχει ως εξής:
Ο ψηφοφόρος που δεν πάει να ψηφίσει, το κάνει στην Ελλάδα περισσότερο κυρίως γιατί αρνείται να συμμετάσχει στην διαδικασία και λιγότερο γιατί το αμελεί ή αδυνατεί!
Ο ψηφοφόρος που δεν πάει να ψηφίσει, το κάνει στην Ελλάδα περισσότερο κυρίως γιατί αρνείται να συμμετάσχει στην διαδικασία και λιγότερο γιατί το αμελεί ή αδυνατεί!
Επί της ουσίας, η πρακτική του «δεν ψηφίζω» βοηθά τους ισχυρούς κομματικούς μηχανισμούς και ειδικά τα κόμματα που την δεδομένη χρονική στιγμή, έχουν μεγαλύτερη εκλογική συσπείρωση!
Για παράδειγμα, αν η ΝΔ έχει μεγάλη εκλογική συσπείρωση ως κόμμα τότε όλο και περισσότεροι θα προσέλθουν να ψηφίσουν!
Αν το ΠΑΣΟΚ έχει μικρή συσπείρωση τότε την μέρα των εκλογών θα υποστεί εκλογική συντριβή, πολύ απλά διότι μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του δεν θα πάει να ψηφίσει.
Αν το ΠΑΣΟΚ έχει μικρή συσπείρωση τότε την μέρα των εκλογών θα υποστεί εκλογική συντριβή, πολύ απλά διότι μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του δεν θα πάει να ψηφίσει.
Συνεπώς, η αποχή από τις εκλογές, βοηθά τα κόμματα που έχουν μεγάλη συσπείρωση κατά την άποψή μου άνω του 80% ενώ τα κόμματα που θα πάνε στις εκλογές με συσπείρωση κάτω του 45%, θα υποστούν μια οδυνηρότατη εκλογική ήττα που όμοιά της δεν θα έχουν ξαναδεί!
Συνεπώς, με τα σημερινά δεδομένα του 2012, αν ένας ψηφοφόρος της ΝΔ που έχει υψηλό βαθμό συσπείρωσης δεν προσέλθει να ψηφίσει, τότε το κακό για το συγκεκριμένο κόμμα είναι μικρό! Αν όμως ένας ψηφοφόρος του ΠΑΣΟΚ δεν προσέλθει τότε στην ουσία τιμωρεί το κόμμα του!
Συνεπώς, με τα σημερινά δεδομένα του 2012, αν ένας ψηφοφόρος της ΝΔ που έχει υψηλό βαθμό συσπείρωσης δεν προσέλθει να ψηφίσει, τότε το κακό για το συγκεκριμένο κόμμα είναι μικρό! Αν όμως ένας ψηφοφόρος του ΠΑΣΟΚ δεν προσέλθει τότε στην ουσία τιμωρεί το κόμμα του!
Αυτή είναι η πραγματική κατάσταση με τον εκλογικό μας νόμο και όλα τα άλλα που ισχυρίζονται κάποιοι , αποτελούν παραπλάνηση του Ελληνικού λαού και των ψηφοφόρων και όσοι το συνεχίζουν , χρειάζονται επειγόντως μια βρεγμένη σανίδα! Ο καθείς για τον λόγο που συνεχίζει να το κάνει!
Είτε από άγνοια είτε για να προσκομίσει μεγάλο κομματικό όφελος από την άγνοια του κόσμου!
Και επειδή η εκστρατεία παραπληροφόρησης καλά κρατεί, και όλο και θα βρεθούν ορισμένοι που θα επιμείνουν στους ψευδείς ισχυρισμούς τους δημοσιεύουμε σήμερα, την απάντηση του υπουργείου Εσωτερικών, σε ερώτημα που είχε υποβάλει επισήμως, τον Αύγουστο του 2011, ο κ. Παντελής Γιαμαρέλλος, από όπου προκύπτει ο ψευδής ισχυρισμός, όσων υποστηρίζουν ότι με την λευκή ψήφο του 51% των ψηφοφόρων, μπορεί να ακυρωθούν οι εκλογές. Ετσι ώστε να σταματήσει εδώ και τώρα η αήθης αυτή εκστρατεία παραπλάνησης του Ελληνικού λαού από συγκεκριμένα κέντρα και παράκεντρα εξουσίας!
Aκολουθεί η απάντηση του Υπουργείου Εσωτερικών για το θέμα:
Aκολουθεί το ΦΕΚ του νόμου 3434/06 Νόμος Παυλόπουλου:
Αegean Times,
09.02.2012
————————–
Ιδού τι συμβαίνει με Λευκά-Άκυρα-Αποχή:
Ο συνταγματολόγος Γιώργος Κατρούγκαλος δίνει απάντηση στα μεγάλα ερωτήματα που έχουμε στις εκλογές
ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ:
1) ΔΕΝ ισχύουν τα περί διάλυσης της Βουλής αν τα λευκά ή αποχή είναι πάνω από 50%!
2) Τα λευκά προσμετρώνται στα άκυρα, με νόμο του 2006!!!!
3) Με το σύστημα αυτό, αν το πρώτο κόμμα πάρει μόνο το 15% από το σύνολο του εκλογικού σώματος, τότε, με αποχή στο 50%, το ποσοστό του πάει στο…30%! και αν έχουμε και 20% λευκά από αυτούς που ψήφισαν, τότε βγαίνει με αυτοδυναμία!!!
4) Η ΑΠΟΧΗ-ΛΕΥΚΑ-ΑΚΥΡΑ ΕΥΝΟΟΥΝ ΤΟ 1ο ΚΟΜΜΑ!!!!
2) Τα λευκά προσμετρώνται στα άκυρα, με νόμο του 2006!!!!
3) Με το σύστημα αυτό, αν το πρώτο κόμμα πάρει μόνο το 15% από το σύνολο του εκλογικού σώματος, τότε, με αποχή στο 50%, το ποσοστό του πάει στο…30%! και αν έχουμε και 20% λευκά από αυτούς που ψήφισαν, τότε βγαίνει με αυτοδυναμία!!!
4) Η ΑΠΟΧΗ-ΛΕΥΚΑ-ΑΚΥΡΑ ΕΥΝΟΟΥΝ ΤΟ 1ο ΚΟΜΜΑ!!!!
ο Γιώργος Κατρούγκαλος στον Κωνσταντίνο Μπογδάνο για λευκά-άκυρα-αποχή
Ειδικότερα, για τη Λευκή Ψήφο, δείτε τι λέει η Wikipedia:
Ειδικότερα, για τη Λευκή Ψήφο, δείτε τι λέει η Wikipedia:
Η λευκή ψήφος ή απλά λευκό (γνωστή και ως ψήφος διαμαρτυρίας) είναι η ψήφος που συχνά εξασκείται με τη χρήση λευκού (κενού) ψηφοδελτίου (εξ ου και η έννοια λευκό) και αποτελεί μορφή διαμαρτυρίας κατά του πολιτικού συστήματος ή των κομμάτων που υπάρχουν, χωρίς συνήθως να θεωρείται καιάκυρη ψήφος ή κίνηση αποχής από το εκλογικό δικαίωμα.
Στο Ελληνικό Κοινοβούλιο
Στην Ελλάδα η λευκή ψήφος αποκλείστηκε από το σύστημα κοινοβουλευτικής κατανομής (δεν προσμετράται στο σύνολο και μπαίνει στην ίδια κατηγορία με την άκυρη κατά τον υπολογισμό) με τον νόμο 3434 του 2006, πιθανόν για την διευκόλυνση του σχηματισμού κυβέρνησης πλειοψηφίας. Προηγούμενα, τοΑνώτατο Ειδικό Δικαστήριο είχε κρίνει αντισυνταγματική μια τέτοια κίνηση με την απόφαση 12/2005, θεωρώντας ότι η ρίψη λευκής ψήφου είναι εξάσκηση του εκλογικού δικαιώματος. Η απόφαση αυτή ήρθε πάντως σε αντίθεση με αποφάσεις του ίδιου του ΑΕΔ αλλά και του Συμβουλίου της Επικρατείας, με τις οποίες η μη προσμέτρηση των λευκών κατά την εξεύρεση του εκλογικού μέτρου είχε κριθεί συνταγματική[1].
Συνεπώς, προς το παρόν η λευκή ψήφος δεν προσμετράται και αντιμετωπίζεται παρόμοια με την άκυρη κατά την κατανομή κοινοβουλευτικών εδρών. Παρόλα αυτά, στα εκλογικά κέντρα προσμετράται σαν ξεχωριστό στατιστικό στοιχείο.
10.04.2012
————————-
Τα λευκά ψηφοδέλτια δεν προσμετρηθήκαν τα τελευταία έτη για την κατανομή βουλευτικών εδρών στην χώρα πλην μίας περίπτωσης: Στις εκλογές του 2005, το Εκλογοδικείο μετά από σχετική προσφυγή της Π. Φουντουκίδου, αποφάσισε ότι τα λευκά ψηφοδέλτια προσμετρώνται στον νομό Πέλλας και μόνο σε αυτόν.
Με τον συνυπολογισμό των λευκών ψηφοδελτίων στο νομό Πέλλας, η ΝΔ κέρδισε από το ΠΑΣΟΚ μία έδρα στην ευρύτερη εκλογική Περιφέρεια. Την έδρα αυτή κατέλαβε ο κ. Αχιλλέας Καραμανλής, θείος του τ. πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή.
Λίγους μήνες μετά και προκειμένου να δοθεί τέρμα στην πρακτική προσμέτρησης των λευκών ψηφοδελτίων στα έγκυρα, που εγκαινίαζε η ανωτέρω απόφαση του Εκλογοδικείου η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ ψήφισαν τον νόμο 3434 /7-2-2006 κατά τον οποίο τα λευκά ψηφοδέλτια δεν προσμετρώνται στα έγκυρα (βλ. ανωτ. το άρθρο 1 ν. 3443/2006).
Δείτε τη σχετική είδηση, όπως τη μετέδωσε το Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
ΤΟ ΕΚΛΟΓΟΔΙΚΕΙΟ ΕΚΑΝΕ ΔΕΚΤΗ ΤΗΝ ΕΝΣΤΑΣΗ ΤΗΣ Π. ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΟΥ
Αθήνα, 10 Μαϊου 2005
Το Εκλογοδικείο δημοσίευσε την απόφαση με την οποία κάνει δεκτή την ένσταση της αναπληρωματικής βουλευτού της ΝΔ (Πέλλας) Παρθένας Φουντουκίδου, η οποία μπαίνει στην Βουλή, ενώ χάνει την έδρα του ο βουλευτής Πέλλας του ΠΑΣΟΚ, Γιώργος Πασχαλίδης.
Με την απόφαση του Εκλογοδικείου δημιουργούνται συνεχείς αλλαγές εδρών. Ειδικότερα, χάνει την έδρα του ο Κωνσταντίνος Ζαχαράκης (ΝΔ Θεσσαλονίκης) και την κερδίζει ο Θεοχάρης Τσιόκας (ΠΑΣΟΚ Θεσσαλονίκης). Στο νομό Σερρών χάνει την έδρα ο Ευστάθιος Κουτμερίδης από το ΠΑΣΟΚ και την κερδίζει ο Αχιλλέας Καραμανλής από τη ΝΔ. Με τις αλλαγές αυτές, η ΝΔ κερδίζει μια έδρα.
Το Εκλογοδικείο έκρινε κατά πλειοψηφία (6 – 5) ότι τα λευκά ψηφοδέλτια υπολογίζονται στο εκλογικό μέτρο, αφού είναι έγκυροι ψήφοι. Η κρίση αυτή του Εκλογοδικείου είχε ως αποτέλεσμα ο συνυπολογισμός των λευκών ψηφοδελτίων στην ανεύρεση του εκλογικού μέτρου, να διαφοροποιεί την κατανομή των εδρών, κατά την εξομάλυνση (γ’ κατανομή).
MACEDONIAN PRESS AGENCY
———-
Αποψη: Εκλογικοί μύθοι
Του Ανδρεα Δρυμιωτη*
Αφορμή για το κείμενο αυτό είναι η παραπληροφόρηση (εκούσια ή ακούσια) που γίνεται στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης σχετικά με τα πιθανά αποτελέσματα των προσεχών εκλογών και ειδικότερα για τις πιθανές κατανομές των εδρών σε διάφορα σενάρια.
Είναι ευνόητο ότι κανένας δεν μπορεί να γνωρίζει εκ των προτέρων το αποτέλεσμα των προσεχών εκλογών. Αυτό όμως που μπορούμε να ξέρουμε είναι πώς λειτουργεί ο εκλογικός νόμος και πώς μπορούν να κατανεμηθούν οι έδρες σε διάφορα σενάρια. Πριν όμως εξετάσουμε συγκεκριμένες περιπτώσεις, αξίζει να διαλύσουμε ορισμένους μύθους που κυκλοφορούν.
Μύθος 1ος. Η αυτοδυναμία εξαρτάται από τα πόσα κόμματα θα μπουν στη Βουλή. Λάθος. Και 30 κόμματα να μπουν στη Βουλή, αν ένα κόμμα συγκεντρώσει το 40,4% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε εξασφαλίζει 151 έδρες. Μάλιστα, το 40,4% μπορεί να είναι ακόμη χαμηλότερο αν ορισμένα κόμματα δεν συγκεντρώσουν το 3% ώστε να εκλέξουν βουλευτές. Οι «χαμένες» αυτές ψήφοι ουσιαστικά κατανέμονται στα κόμματα που εκλέγουν βουλευτές. Η εκτίμηση για το ποσοστό αυτό, βάσει των ιστορικών αποτελεσμάτων των προηγουμένων εκλογών είναι περίπου 5%. Ετσι, η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με ακόμη μικρότερο ποσοστό: 40,4 * 95 / 100 = 38,38%. Αυτό, κατά την άποψή μου, είναι το κατώφλι της αυτοδυναμίας.
Μύθος 2ος. Σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας, κυβέρνηση μπορεί να σχηματισθεί μόνο αν συμμετέχει το πρώτο κόμμα. Λάθος! Αν το πρώτο κόμμα δεν εξασφαλίσει αυτοδυναμία, τότε τα υπόλοιπα κόμματα σε διαφόρους συνδυασμούς θα μπορούσαν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Μπορεί να φαίνεται απίθανο αυτό το σενάριο, αλλά εντούτοις υφίσταται. Για παράδειγμα, αν το πρώτο κόμμα πάρει 30%, θα εκλέξει 125 βουλευτές. Τα υπόλοιπα κόμματα μαζί θα έχουν 175 βουλευτές και μπορεί να δημιουργηθούν διάφοροι συνδυασμοί που να εξασφαλίζουν την απαιτούμενη πλειοψηφία των 151 εδρών. Προσωπικά πιστεύω ότι το πρώτο κόμμα, αν εξασφαλίσει 35% (που σημαίνει 138 τουλάχιστον έδρες), θα είναι πολύ δύσκολο να σχηματισθεί κυβέρνηση χωρίς τη συμμετοχή του.
Μύθος 3ος. Η αποχή και τα άκυρα / λευκά ευνοούν (ή όχι) τον δικομματισμό. Λάθος. Στην κατανομή των εδρών συμμετέχουν μόνο τα έγκυρα ψηφοδέλτια. Κατά συνέπεια, τόσο η αποχή όσο και άκυρα / λευκά δεν έχουν απολύτως καμία σημασία για όλα τα κόμματα τα οποία εκλέγουν βουλευτές.
Μύθος 4ος. Ψηφίζοντας περιθωριακά κόμματα, εκδηλώνω τη δυσαρέσκειά μου προς τα κόμματα εξουσίας. Λάθος! Τα ποσοστά που θα συγκεντρώσουν τα κόμματα που δεν εξασφαλίζουν το 3% για να εκλέξουν βουλευτές κατανέμονται στα υπόλοιπα κόμματα. Ετσι, ουσιαστικά διευκολύνουν τόσο την αυτοδυναμία όσο και την ενίσχυση των κομμάτων. Αν, για παράδειγμα, υποθέσουμε ότι στις προσεχείς εκλογές θα υπάρξουν 5 κόμματα τα οποία θα πάρουν από 2% περίπου, δηλαδή συνολικά 10%, τότε η αυτοδυναμία εξασφαλίζεται με 40,4 * 90 / 100 = 36,36%!
Αφήνοντας τους μύθους, ας γυρίσουμε στην πραγματικότητα. Οι επόμενες εκλογές είναι όντως εξαιρετικά κρίσιμες. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ένα εκλογικό σώμα σε σύγχυση. Είναι δύσκολο να εξηγηθεί με τη λογική η ταυτόχρονη υποστήριξη της ευρωπαϊκής προοπτικής της Ελλάδος και η δημοσκοπική έξαρση των κομμάτων που δεν την υποστηρίζουν. Η αντίφαση αυτή είναι εξαιρετικά επικίνδυνη. Ο θυμός είναι κακός σύμβουλος και θολώνει τη λογική. Ανεξάρτητα από τα λάθη και τις ευθύνες των πολιτικών, η χώρα πρέπει να κυβερνηθεί και να λειτουργήσει μέσα στη διεθνή πραγματικότητα. Δεν είμαστε αποκομμένοι από τον υπόλοιπο κόσμο και ούτε μπορούμε να κόψουμε τις γέφυρες αυτές.
Για να κυβερνηθεί η χώρα και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και δυσκολίες των επομένων μηνών, είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί μία ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Για να καταπολεμηθούν τα φαινόμενα διαφθοράς που διαβάζουμε καθημερινά στις εφημερίδες, πρέπει να γίνουν πολύ δύσκολες τομές και να περιοριστεί σημαντικά το Δημόσιο. Επιπλέον, η ευρεία αυτή πλειοψηφία είναι σήμερα εντελώς απαραίτητη προκειμένου να γίνουν και αλλαγές στο Σύνταγμα, ειδικότερα στα θέματα που εξοργίζουν τους πολίτες, όπως η ασυλία των πολιτικών και η σύντομη παραγραφή των τυχόν ευθυνών τους. Ο ισχύων εκλογικός νόμος μπορεί να δώσει αυτήν την αναγκαία πλειοψηφία ώστε να αντιμετωπιστούν τα σημερινά δύσκολα προβλήματα του τόπου. Αν ένα κόμμα ή δύο ή και περισσότερα συγκεντρώσουν το 50% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε θα έχουν μια κοινοβουλευτική δύναμη τουλάχιστον 175 εδρών. Αν μάλιστα δεχθούμε ότι το ποσοστό των κομμάτων τα οποία δεν θα συγκεντρώσουν το 3% είναι συνολικά περίπου 5%, το οποίο είναι εξαιρετικά πιθανόν, τότε οι 175 γίνονται 182 έδρες. Μια μεγάλη κοινοβουλευτική δύναμη θα επιτρέψει να πραγματοποιηθούν όλες οι εντελώς απαραίτητες αλλαγές και μεταρρυθμίσεις για να προοδεύσει η χώρα.
* Ο κ. Ανδρ. Δρυμιώτης είναι σύμβουλος επιχειρήσεων.
—————–
ΨΗΦΟΣ ΣΤΑ ΜΙΚΡΑ ΚΟΜΜΑΤΑ: Πώς θα ανατραπεί η επιδίωξη του εκλογικού νόμου
Eπιστημονική ανάλυση από το ιστολόγιο του Σταμάτη Καβαδία
HTTPS://STAMAT
ISKAVADIAS.WOR
DPRESS.COM
Αν και υπάρχει διαρκής προσπάθεια συσκότισης της πραγματικότητας του εκλογικού νόμου σε σχέση με τα λευκά, πολλοί έχουν ήδη ενημερωθεί ότι τα λευκά δεν προσμετρώνται στα έγκυρα (ερμηνευτικός νόμος 3434/2006, άρθρο 1). Ανεξάρτητα από αυτό, η κοινοβουλευτική μας «δημοκρατία» περιλαμβάνει στον πυρήνα της, δηλαδή στον εκλογικό νόμο, τρεις αμιγώς καλπονοθευτικούς μηχανισμούς. Σε προηγούμενο άρθρο μου («Μποϊκοτάζ του Εκλογικού Νόμου μέσω της Ψήφου»), εξέθεσα τους δύο μόνο από αυτούς και προσπάθησα να παρουσιάσω γραφικά την αλλοίωση του εκλογικού αποτελέσματος από την αποχή, τα λευκά και τα άκυρα, που κατά τη γνώμη μου αποτελεί τη μεγαλύτερη παραχάραξη της δημοκρατικής έκφρασης των πολιτών.
Εδώ, με κύριο οδηγό το πολύ κατατοπιστικό άρθρο της ΒΙΚΙΠΑΙΔΙΑ για το «Ελληνικό εκλογικό σύστημα», θα προσπαθήσω με παραδείγματα να αποκαλύψω όλες τις πλευρές της μαθηματικής φόρμουλας πλαστογράφησης της δημοκρατικής έκφρασης των Ελλήνων. Το σκεπτικό μου είναι ότι, σε αυτούς τους καιρούς έντονης αμφισβήτησης των πολιτικών και των κομμάτων, υπάρχει ακόμα η δυνατότητα να απογυμνωθεί η ψευδεπίγραφη δημοκρατία μας από το μανδύα του εκλογικού νόμου και να φανεί σε όλη της την ένδεια. Αυτή η δυνατότητα βρίσκεται στην αποδυνάμωση των κοινοβουλευτικών κομμάτων, με σκοπό την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης. Αυτό μπορεί να γίνει μέσω έγκυρων ψήφων σε εξωκοινοβουλευτικά κόμματα (που λαμβάνουν ποσοστό κάτω του 3%) κατά τυχαίο τρόπο.
Απαιτείται, δηλαδή, μια στρατηγική ψήφος, για να απαλλαγούμε από την κομματική σαπίλα και τους μηχανισμούς που γίνονται κράτος εν κράτη ερχόμενοι στην κυβέρνηση και από τους πολιτικούς που απευθύνονται σε οπαδούς και σε κοπάδια ψηφοφόρων και που στηρίζουν το πρόγραμμά τους σε φανφάρες, κενές περιεχομένου, του τύπου «λεφτά υπάρχουν». Απαιτείται, πάνω απ’ όλα, η υπευθυνότητα των πολιτών, τόσο στην ψήφο τους, όσο και, γενικότερα, στην διεκδίκηση γνώμης στις αποφάσεις που παίρνονται για λογαριασμό τους. Ας αρχίσουμε, όμως, με την αποκαθήλωση της «αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας» και το ξεσκέπασμα των μηχανισμών της.
Ο ΕΚΛΟΓΙΚΟΣ ΝΟΜΟΣ
1ον) Η αναφορά του εκλογικού νόμου σε ποσοστά «επί των έγκυρων ψήφων» διευρύνεται, πέραν των άκυρων, στην αποχή και στα λευκά. Το ποσοστό τους κατανέμεται αναλογικά σε όλα τα κόμματα. Έτσι τα αληθινά ποσοστά των κομμάτων επί του εκλογικού σώματος ανάγονται σε ποσοστά επί των έγκυρων ψήφων (σημαντικά λιγότεροι από το 100% του εκλογικού σώματος). Με αυτό τον τρόπο, απομονώνεται μεγάλος αριθμός πολιτών, που δεν εντάσσεται σε κάποιο «πολυσυλλεκτικό» κόμμα, ή γενικότερα δεν αποδέχεται το εύρος των επιλογών που του δίνει η «αντιπροσωπευτική δημοκρατία». Το ποσοστό όλων αυτών επί του εκλογικού σώματος, έφτασε τον Αύγουστο του 2011 περίπου το 50% και σήμερα πλησιάζει το 30% (με βάση τις τελευταίες δημοσκοπήσεις), οδηγώντας ταυτόχρονα στην κατάρρευση τα ποσοστά των κομμάτων εξουσίας. Είναι, δηλαδή, δημοσκοπικά μεγαλύτερο από αυτό του πρώτου κόμματος! Με άλλα λόγια, σχεδόν 1/3 έως και 1/2 του ποσοστού των κομμάτων οφείλεται σε (προέρχεται από) μη-έγκυρες ψήφους!!! (βλ. γραφική παρουσίαση παρακάτω).
2ον) Εκτός των μη-έγκυρων ψήφων (Αποχή-Λευκό-Άκυρο), όσα κόμματα δεν φτάσουν το 3% των έγκυρων ψήφων, δεν μπαίνουν στη βουλή. Εδώ αρχίζει η πρώτη φάση παραποίησης του εκλογικού αποτελέσματος και παραχάραξη της βούλησης του εκλογικού σώματος, με βάση την ενισχυμένη αναλογική: τα ποσοστά των υπόλοιπων κομμάτων (αυτών με άνω του 3% των έγκυρων ψήφων) ανάγονται σε ποσοστά εδρών επί του αθροιστικού ποσοστού των κομμάτων που μπαίνουν στη βουλή (μικρότερο του 100%)[1]. Με άλλα λόγια, δηλαδή, σε ό,τι αφορά τον αριθμό εδρών στη βουλή, τα ποσοστά κομμάτων που δεν μπαίνουν στη βουλή, κατανέμονται αναλογικά στα κόμματα που μπαίνουν!!! (βλ. ΒΙΚΙΠΑΙΔΙΑ και «ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΕΚΛΟΓΙΚΟΥ ΝΟΜΟΥ», ΕΡΩΤΗΜΑ 1ο, του Κ. Σκανδαλίδη). Είναι, όμως, σημαντικό ότι αυτά τα ποσοστά είναι συνήθως αθροιστικά μικρά (5%–10%).
3ον) Τέλος, ο αριθμός εδρών επί του οποίου εφαρμόζονται τα ποσοστά που προκύπτουν (αυτός που χρησιμοποιείται στον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου), περιορίζονταν μέχρι σήμερα στις 260 από τις 300 έδρες, αλλά για τις εκλογές του 2012 θα ισχύσει η τροποποίηση του νόμου 3636/2008 του Π. Παυλόπουλου. Σύμφωνα με αυτήν, οι έδρες που μοιράζονται στα κόμματα με άνω του 3% έγκυρους ψήφους είναι μόνο 250. Οι υπόλοιπες 50 έδρες δίνονται «μποναμάς» στο 1ο κόμμα, ή το συνασπισμό συνεργαζόμενων κομμάτων με το μεγαλύτερο μέσο όρο ποσοστών! Κατά συνέπεια, το πρώτο κόμμα (ή ο κυβερνητικός συνασπισμός), χρειάζεται αντί για ποσοστό 151/300=50,33% επί των έγκυρων ψήφων, μόνο 101/250=40,4%, ή και λιγότερο, ανάλογα με το όφελος που έχει από τα κόμματα που δεν μπαίνουν στη βουλή.
Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ
Οι δύο πρώτοι μηχανισμοί, παραπάνω, ανακατανέμουν ποσοστά του εκλογικού σώματος στα κόμματα που, τελικά, μπαίνουν στη βουλή. Είναι σημαντικό, να είναι πλήρως κατανοητό πως λειτουργεί αυτή η ανακατανομή. Έστω, για παράδειγμα, ότι έχουμε μόνον τρία κόμματα (τους ΠΡΑΣΙΝΟΥΣ, τους ΚΟΚΚΙΝΟΥΣ και τους ΜΠΛΕ), που παίρνουν ακριβώς ίσο ποσοστό στις εκλογές (από 33,33%), όπως φαίνεται στο Σχήμα 1 (πάνω). Αν η αποχή μαζί με τα λευκά και τα άκυρα (όλα μαζί «μη-έγκυρα») ήταν 33,33% (⅓ του εκλογικού σώματος), τότε 11,11% από καθένα από τα τρία κόμματα (το ⅓ του συνολικού ποσοστού του) οφείλεται στο 33% των «μη-έγκυρων» ψήφων και η πραγματική κατανομή του εκλογικού σώματος είναι αυτή που φαίνεται στο Σχήμα 1 (κάτω).
Αν οι «μη-έγκυρες» ψήφοι ήταν 50%, τότε ένα ποσοστό 16,66% από καθένα από τα τρία κόμματα (½ του συνολικού ποσοστού του) θα οφείλονταν στις «μη-έγκυρες» ψήφους. Αν, λοιπόν, στις πραγματικές εκλογές, ένα τέτοιο ποσοστό «μη-έγκυρων» ψήφων γίνονταν έγκυρες ψήφοι σε κάποιο από τα εξωκοινοβουλευτικά κόμματα, τότε τα «ΛΟΙΠΑ» (αυτά που συχνά παρουσιάζεται και ως «ΑΛΛΟ ΚΟΜΜΑ»), θα έφταναν το 50% και τα ποσοστά των κοινοβουλευτικών κομμάτων θα κατακρημνίζονταν στο μισό από τα σημερινά τους εκτιμώμενα επίπεδα!
Βέβαια, με βάση το 2ο μηχανισμό, αυτό το ποσοστό του 50%, κατακερματισμένο σε πολλά κόμματα που δεν μπαίνουν στη βουλή (με ποσοστό κάτω του 3% καθένα), θα ανακατανέμονταν και πάλι στα κοινοβουλευτικά κόμματα (αυτά που μπαίνουν), ως προς τις έδρες στη βουλή και, πιθανώς, δεν θα απέτρεπε τη σύσταση κυβέρνησης, με βάση τον εκλογικό νόμο. Προσέξτε, όμως, ότι η δήλωση ποσοστού 50% νομικά έγκυρων ψήφων στα «ΛΟΙΠΑ» είναι αναπόφευκτη στο εκλογικό αποτέλεσμα, σε αυτή την περίπτωση! Ταυτόχρονα, ο συνασπισμός κομμάτων που θα έβγαζε 151 βουλευτές, λόγω του μεγάλου ποσοστού στα «ΛΟΙΠΑ», θα χρειάζονταν αθροιστικό ποσοστό μόλις 20,2% (ή 26,93%, για «ΛΟΙΠΑ» στο 33,33%)!!! Αυτά αποτελούν πλήρη γελοιοποίηση του εκλογικού συστήματος και ξεκάθαρη ανάδειξή του σε αντιδημοκρατικό. Ως εκ τούτου, νομιμοποιεί κάθε είδους πολιτική κινητοποίηση και αντίδραση και επιτάσσει την αλλαγή του εκλογικού νόμου και τη συζήτηση επί του πολιτικού συστήματος.
Κάτι τέτοιο, βέβαια, θα απαιτούσε πάνω από 16 κόμματα στα «ΛΟΙΠΑ», ώστε να προκύψει για όλα ποσοστό κάτω του 3%. Αν, με «ΛΟΙΠΑ» κόμματα στο 33%-50%, σημαντικός αριθμός ξεπερνούσαν το 3% (δηλαδή, ξέφευγαν πλέον από το χαρακτηρισμό “ΛΟΙΠΑ”), τότε η ακυβερνησία θα ήταν πιθανή, καθώς τα σημερινά κόμματα εξουσίας, αποδυναμωμένα κατά το ⅓ ή και το ½ της δύναμής τους, θα έπρεπε να συνεργαστούν με κάποια μικρά κόμματα. Δυστυχώς, αυτό το ενδεχόμενο είναι δύσκολο, επειδή το ΛΑΟΣ θα ήταν από τα πρώτα κόμματα που θα έμπαινε στη βουλή και έχει επιδείξει ήδη την αρέσκειά του στην εξουσία! Με τη συνεργασία του ΛΑΟΣ και ενδεχομένως της Δημοκρατικής Συμμαχίας, τα δύο μεγάλα κόμματα θα μπορούσαν και πάλι να σχηματίσουν κυβέρνηση (βλ. παράδειγμα παρακάτω). Είναι σημαντικό, για αυτό το ενδεχόμενο, να αποδυναμωθεί και το ΛΑΟΣ και η Δημοκρατική Συμμαχία, μαζί με τα άλλα κοινοβουλευτικά κόμματα!
Αν υποθέσουμε ότι η αποχή και τα λευκά/άκυρα δεν οφείλονται σε ανθρώπους που αδιαφορούν για την πολιτική και τη δημοκρατία, αλλά σε πολίτες απογοητευμένους από τη λειτουργία του πολιτεύματος, η πιο μεγάλη νοθεία του εκλογικού αποτελέσματος προέρχεται, καταφανώς, από τον 1ο μηχανισμό. Η συγκάλυψη της αποδοκιμασίας του πολιτικού συστήματος και των κομμάτων από μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος και η ανακατανομή του ποσοστού του στα κοινοβουλευτικά κόμματα, επιτρέπει το σχηματισμό κυβερνήσεων με επίπλαστα μεγάλα ποσοστά (40%-42%), «νομιμοποιώντας» την ενισχυμένη αναλογική. Αν αυτός ο κόσμος ψήφιζε έγκυρα και όχι κόμμα που είναι ήδη στη βουλή, οι ψήφοι του θα ήταν πολλοί περισσότερες από αυτές του κυβερνητικού συνασπισμού και έγκυρες! Συγκριτικά, ο 2ος μηχανισμός ανακατανέμει τις έδρες ενός 5%-10%, που συνήθως πηγαίνει στα «ΛΟΙΠΑ» και ο 3ος «δωρίζει» στο πρώτο κόμμα ένα επιπλέον ποσοστό 16,66% (50/300) των εδρών (που, όμως, το κλέβει αναλογικά από όλα τα κόμματα που μπαίνουν στη βουλή).
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Θα τελειώσω αυτή την παρουσίαση των μηχανισμών πολιτικής διαχείρισης του εκλογικού αποτελέσματος από την ολιγαρχία του δικομματισμού, που μας κυβερνά περίπου 40 χρόνια, με ένα παράδειγμα των ανακατανομών στα ποσοστά που υφίσταται το εκλογικό αποτέλεσμα μέχρι να καταλήξει σε κατανομή εδρών, βασισμένο σε μια από τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Η επιλογή της δημοσκόπησης έγινε με γνώμονα την καλύτερη επίδειξη όσων περιγράφω παραπάνω. Σκοπός μου δεν είναι να ισχυριστώ ότι θα πετύχει αυτό που προτείνω, αλλά ότι αποτελεί μια καλή στρατηγική διαχείρισης της ψήφου, σε μια περίοδο που πάνω από 40% του εκλογικού σώματος δηλώνει ότι οι ερχόμενες εκλογές το ενδιαφέρουν λίγο ή καθόλου (Δημοσκόπηση της Κάπα Research για το Βήμα της Κυριακής).
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις της Κάπα Research, της Marc, της Alco, της MRB και της VPRC, που έγιναν όλες αυτό το Μάρτιο του 2012, αποχή, άκυρα και λευκά κυμαίνονται συνολικά μεταξύ 8,1% και 15,6% και αναποφάσιστοι+ΔΞ/ΔΑ μεταξύ 8,2% και 14%, ή συνολικά η αδιευκρίνιστη ψήφος μεταξύ 20,5% και 28,2% και είναι σε όλες «πρώτο κόμμα». Τέλος, όλες οι παραπάνω δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν αυτές τις κατηγορίες, κάποιες αναλυτικά και άλλες μόνο συνολικά, κάποιες δίνουν ποσοστά με και χωρίς αδιευκρίνιστη ψήφο, ή και την τελική κατανομή εδρών, ενώ η VPRC παρουσιάζει ένα γράφημα, όπου το άθροισμα των ποσοστών είναι 125,6%, με άκυρα/λευκά/αποχή στο 25,6% και χωρίς αναποφάσιστους! Οι δημοσκοπήσεις αυτές έχουν παρουσιαστεί από κανάλια, εφημερίδες και περιοδικά μεγάλης ακροαματικότητας και κατανάλωσης, οπότε συνολικά δεν υπάρχει η τάση συγκάλυψης του εκλογικού αποτελέσματος.
α) Το Προοιωνιζόμενο Εκλογικό Αποτέλεσμα
Τα τρία παρακάτω γραφήματα παρουσιάζουν την πρόθεση ψήφου με και χωρίς αδιευκρίνιστη ψήφο και τη βουλή που προκύπτει από αυτή, στη δημοσκόπηση της Marc για το Έθνος της Κυριακής. Παρατηρήστε την αύξηση των ποσοστών των κομμάτων στο δεύτερο γράφημα, καθώς επιμερίζονται τα «μη-έγκυρα» και τους αναποφάσιστους, για να δημιουργήσουν το προοιωνιζόμενο αποτέλεσμα. Στην κατανομή εδρών του τρίτου γραφήματος, για απλούστευση της παρουσίασης, η ΝΔ φαίνεται να παίρνει τις +50 έδρες της ενισχυμένης αναλογικής. Στην πραγματικότητα, αυτές πάνε από κοινού στο συνασπισμό ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, που θα πρέπει να σχηματιστεί για να υπάρξει κυβέρνηση και όχι μόνο στη ΝΔ. Άρα, συνολικά, ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θα κυβερνήσουν με ένα φαινομενικό 43,2%, που θα τους δώσει τελικά 172 έδρες στη βουλή, ενώ το «Άλλο κόμμα» θα παρουσιάσει μόλις ένα 11,2%.
Βέβαια, με βάση το 2ο μηχανισμό, αυτό το ποσοστό του 50%, κατακερματισμένο σε πολλά κόμματα που δεν μπαίνουν στη βουλή (με ποσοστό κάτω του 3% καθένα), θα ανακατανέμονταν και πάλι στα κοινοβουλευτικά κόμματα (αυτά που μπαίνουν), ως προς τις έδρες στη βουλή και, πιθανώς, δεν θα απέτρεπε τη σύσταση κυβέρνησης, με βάση τον εκλογικό νόμο. Προσέξτε, όμως, ότι η δήλωση ποσοστού 50% νομικά έγκυρων ψήφων στα «ΛΟΙΠΑ» είναι αναπόφευκτη στο εκλογικό αποτέλεσμα, σε αυτή την περίπτωση! Ταυτόχρονα, ο συνασπισμός κομμάτων που θα έβγαζε 151 βουλευτές, λόγω του μεγάλου ποσοστού στα «ΛΟΙΠΑ», θα χρειάζονταν αθροιστικό ποσοστό μόλις 20,2% (ή 26,93%, για «ΛΟΙΠΑ» στο 33,33%)!!! Αυτά αποτελούν πλήρη γελοιοποίηση του εκλογικού συστήματος και ξεκάθαρη ανάδειξή του σε αντιδημοκρατικό. Ως εκ τούτου, νομιμοποιεί κάθε είδους πολιτική κινητοποίηση και αντίδραση και επιτάσσει την αλλαγή του εκλογικού νόμου και τη συζήτηση επί του πολιτικού συστήματος.
Κάτι τέτοιο, βέβαια, θα απαιτούσε πάνω από 16 κόμματα στα «ΛΟΙΠΑ», ώστε να προκύψει για όλα ποσοστό κάτω του 3%. Αν, με «ΛΟΙΠΑ» κόμματα στο 33%-50%, σημαντικός αριθμός ξεπερνούσαν το 3% (δηλαδή, ξέφευγαν πλέον από το χαρακτηρισμό “ΛΟΙΠΑ”), τότε η ακυβερνησία θα ήταν πιθανή, καθώς τα σημερινά κόμματα εξουσίας, αποδυναμωμένα κατά το ⅓ ή και το ½ της δύναμής τους, θα έπρεπε να συνεργαστούν με κάποια μικρά κόμματα. Δυστυχώς, αυτό το ενδεχόμενο είναι δύσκολο, επειδή το ΛΑΟΣ θα ήταν από τα πρώτα κόμματα που θα έμπαινε στη βουλή και έχει επιδείξει ήδη την αρέσκειά του στην εξουσία! Με τη συνεργασία του ΛΑΟΣ και ενδεχομένως της Δημοκρατικής Συμμαχίας, τα δύο μεγάλα κόμματα θα μπορούσαν και πάλι να σχηματίσουν κυβέρνηση (βλ. παράδειγμα παρακάτω). Είναι σημαντικό, για αυτό το ενδεχόμενο, να αποδυναμωθεί και το ΛΑΟΣ και η Δημοκρατική Συμμαχία, μαζί με τα άλλα κοινοβουλευτικά κόμματα!
Αν υποθέσουμε ότι η αποχή και τα λευκά/άκυρα δεν οφείλονται σε ανθρώπους που αδιαφορούν για την πολιτική και τη δημοκρατία, αλλά σε πολίτες απογοητευμένους από τη λειτουργία του πολιτεύματος, η πιο μεγάλη νοθεία του εκλογικού αποτελέσματος προέρχεται, καταφανώς, από τον 1ο μηχανισμό. Η συγκάλυψη της αποδοκιμασίας του πολιτικού συστήματος και των κομμάτων από μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος και η ανακατανομή του ποσοστού του στα κοινοβουλευτικά κόμματα, επιτρέπει το σχηματισμό κυβερνήσεων με επίπλαστα μεγάλα ποσοστά (40%-42%), «νομιμοποιώντας» την ενισχυμένη αναλογική. Αν αυτός ο κόσμος ψήφιζε έγκυρα και όχι κόμμα που είναι ήδη στη βουλή, οι ψήφοι του θα ήταν πολλοί περισσότερες από αυτές του κυβερνητικού συνασπισμού και έγκυρες! Συγκριτικά, ο 2ος μηχανισμός ανακατανέμει τις έδρες ενός 5%-10%, που συνήθως πηγαίνει στα «ΛΟΙΠΑ» και ο 3ος «δωρίζει» στο πρώτο κόμμα ένα επιπλέον ποσοστό 16,66% (50/300) των εδρών (που, όμως, το κλέβει αναλογικά από όλα τα κόμματα που μπαίνουν στη βουλή).
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
Θα τελειώσω αυτή την παρουσίαση των μηχανισμών πολιτικής διαχείρισης του εκλογικού αποτελέσματος από την ολιγαρχία του δικομματισμού, που μας κυβερνά περίπου 40 χρόνια, με ένα παράδειγμα των ανακατανομών στα ποσοστά που υφίσταται το εκλογικό αποτέλεσμα μέχρι να καταλήξει σε κατανομή εδρών, βασισμένο σε μια από τις πρόσφατες δημοσκοπήσεις. Η επιλογή της δημοσκόπησης έγινε με γνώμονα την καλύτερη επίδειξη όσων περιγράφω παραπάνω. Σκοπός μου δεν είναι να ισχυριστώ ότι θα πετύχει αυτό που προτείνω, αλλά ότι αποτελεί μια καλή στρατηγική διαχείρισης της ψήφου, σε μια περίοδο που πάνω από 40% του εκλογικού σώματος δηλώνει ότι οι ερχόμενες εκλογές το ενδιαφέρουν λίγο ή καθόλου (Δημοσκόπηση της Κάπα Research για το Βήμα της Κυριακής).
Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις της Κάπα Research, της Marc, της Alco, της MRB και της VPRC, που έγιναν όλες αυτό το Μάρτιο του 2012, αποχή, άκυρα και λευκά κυμαίνονται συνολικά μεταξύ 8,1% και 15,6% και αναποφάσιστοι+ΔΞ/ΔΑ μεταξύ 8,2% και 14%, ή συνολικά η αδιευκρίνιστη ψήφος μεταξύ 20,5% και 28,2% και είναι σε όλες «πρώτο κόμμα». Τέλος, όλες οι παραπάνω δημοσκοπήσεις παρουσιάζουν αυτές τις κατηγορίες, κάποιες αναλυτικά και άλλες μόνο συνολικά, κάποιες δίνουν ποσοστά με και χωρίς αδιευκρίνιστη ψήφο, ή και την τελική κατανομή εδρών, ενώ η VPRC παρουσιάζει ένα γράφημα, όπου το άθροισμα των ποσοστών είναι 125,6%, με άκυρα/λευκά/αποχή στο 25,6% και χωρίς αναποφάσιστους! Οι δημοσκοπήσεις αυτές έχουν παρουσιαστεί από κανάλια, εφημερίδες και περιοδικά μεγάλης ακροαματικότητας και κατανάλωσης, οπότε συνολικά δεν υπάρχει η τάση συγκάλυψης του εκλογικού αποτελέσματος.
α) Το Προοιωνιζόμενο Εκλογικό Αποτέλεσμα
Τα τρία παρακάτω γραφήματα παρουσιάζουν την πρόθεση ψήφου με και χωρίς αδιευκρίνιστη ψήφο και τη βουλή που προκύπτει από αυτή, στη δημοσκόπηση της Marc για το Έθνος της Κυριακής. Παρατηρήστε την αύξηση των ποσοστών των κομμάτων στο δεύτερο γράφημα, καθώς επιμερίζονται τα «μη-έγκυρα» και τους αναποφάσιστους, για να δημιουργήσουν το προοιωνιζόμενο αποτέλεσμα. Στην κατανομή εδρών του τρίτου γραφήματος, για απλούστευση της παρουσίασης, η ΝΔ φαίνεται να παίρνει τις +50 έδρες της ενισχυμένης αναλογικής. Στην πραγματικότητα, αυτές πάνε από κοινού στο συνασπισμό ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, που θα πρέπει να σχηματιστεί για να υπάρξει κυβέρνηση και όχι μόνο στη ΝΔ. Άρα, συνολικά, ΝΔ-ΠΑΣΟΚ θα κυβερνήσουν με ένα φαινομενικό 43,2%, που θα τους δώσει τελικά 172 έδρες στη βουλή, ενώ το «Άλλο κόμμα» θα παρουσιάσει μόλις ένα 11,2%.
β) Μια Δυνατότητα Ανατροπής του Εκλογικού Αποτελέσματος
Το επόμενο σχήμα (πάνω γράφημα) παρουσιάζεται η περίπτωση που όλες οι αδιευκρίνιστες ψήφοι τοποθετούνταν έγκυρα σε κάποιο εξωκοινοβουλευτικό κόμμα, που παρόλα αυτά δεν μπαίνει στη βουλή (θυμηθείτε ότι χρειάζονται περίπου 15 εξωκοινοβουλευτικά κόμματα για να συμβεί αυτό). Σε αυτή την περίπτωση, 6 μόνο κόμματα μπαίνουν στη βουλή, καθώς δεν μπορούνε να εκμεταλλευτούνε υπέρ τους την αδιευκρίνιστη ψήφο, και τα υπόλοιπα συμμετέχουν στο «Άλλο κόμμα». Στο κάτω μέρος του σχήματος, δίνεται η αντίστοιχη βουλή που προκύπτει. Παρατηρήστε ότι το «Άλλο κόμμα» με 41,1% δεν παίρνει ούτε μία έδρα, ενώ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ «μπορούν» να κυβερνήσουν με μόλις 31%, που, μάλιστα, αντιστοιχεί σε 182 έδρες!!!
Το επόμενο σχήμα (πάνω γράφημα) παρουσιάζεται η περίπτωση που όλες οι αδιευκρίνιστες ψήφοι τοποθετούνταν έγκυρα σε κάποιο εξωκοινοβουλευτικό κόμμα, που παρόλα αυτά δεν μπαίνει στη βουλή (θυμηθείτε ότι χρειάζονται περίπου 15 εξωκοινοβουλευτικά κόμματα για να συμβεί αυτό). Σε αυτή την περίπτωση, 6 μόνο κόμματα μπαίνουν στη βουλή, καθώς δεν μπορούνε να εκμεταλλευτούνε υπέρ τους την αδιευκρίνιστη ψήφο, και τα υπόλοιπα συμμετέχουν στο «Άλλο κόμμα». Στο κάτω μέρος του σχήματος, δίνεται η αντίστοιχη βουλή που προκύπτει. Παρατηρήστε ότι το «Άλλο κόμμα» με 41,1% δεν παίρνει ούτε μία έδρα, ενώ ΝΔ και ΠΑΣΟΚ «μπορούν» να κυβερνήσουν με μόλις 31%, που, μάλιστα, αντιστοιχεί σε 182 έδρες!!!
γ) Μια πιο Δύσκολη Ανατροπή του Αποτελέσματος
Στα παρακάτω γραφήματα, παρουσιάζεται το ενδεχόμενο να μπουν στη βουλή ένας σημαντικός αριθμός μικρών κομμάτων, που στην αρχικής δημοσκόπηση της Marc φαίνονται να μένουν εκτός, ενώ τα υπόλοιπα ποσοστά της αδιευκρίνιστης ψήφου, πάνε και πάλι σε έγκυρες ψήφους σε εξωκοινοβουλευτικά κόμματα. Τα ποσοστά που τους δίνονται είναι χονδρικώς ανάλογα με την εμφανιζόμενη δύναμή τους στις δημοσκοπήσεις. Το αποτέλεσμα είναι τυχαίο, αφού, για παράδειγμα, μοιάζει απίθανο η συνδυασμένη δύναμη ΛΑΟΣ και Χρυσής Αυγής να είναι της τάξης του 10,5% στην κοινωνία, όπως παρουσιάζεται χάριν του παραδείγματος. Η κατανομή εδρών, που προκύπτει για τη βουλή, βγάζει τα δύο μεγάλα κόμματα, ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, να παίρνουν και πάλι 31%, όμως συνολικά μόνο 142 έδρες (θεωρώντας δεδομένο ότι θα σχηματίσουν τελικά κυβέρνηση και θα πάρουν τις +50 έδρες) και άρα να μην μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση. Παρόλα αυτά, η πιθανότητα να μπουν στη βουλή το ΛΑΟΣ και η Δημοκρατική Συμμαχία, κάνει δυνατή μια συνεργασία που θα μπορούσε να δημιουργήσει κυβερνητική πλειοψηφία, αν και αδύναμη χωρίς και τα δύο αυτά μικρότερα κόμματα!
Από το τελευταίο παράδειγμα, συνάγεται ότι η πιο πιθανή ανατροπή του αποτελέσματος βρίσκεται στην ψήφο σε εξωκοινοβουλευτικά κόμματα, που τελικά δεν μπαίνουν στη βουλή! Για αυτό, απαιτείται αποδυνάμωση του ΛΑΟΣ και της Δημοκρατικής Συμμαχίας και εντελώς τυχαία τοποθέτηση της ψήφου σε άλλο εξωκοινοβουλευτικό κόμμα.
——————————
Πόσο μικρό κόμμα πρέπει να ψηφίσουμε;
του Σπύρου Σαγιά
Έλαβα σε email την παρακάτω ανάλυση (το κείμενο σε εισαγωγικά), που είναι σωστή, αλλά καταλήγει σε παραπλανητικό συμπέρασμα! Ενδεχομένως όχι σκόπιμα, αλλά κατά τη γνώμη μου σκοπιμότατα! Προσπαθεί να παραπλανήσει τους πολίτες που, επειδή σκέπτονται, έχουν σκοπό να εκφράσουν με την ψήφο τους την αντίθεσή τους στον δικομματισμό και θεωρούν ότι υπάρχει ελπίδα αυτή τη φορά να αποτελέσουν την πλειοψηφία. Πρέπει όμως, για να μην παραπλανηθούμε, να σκεφτούμε με πληρότητα και όχι πλημμελώς!
Το άρθρο ξεκινάει με την ορθή διαπίστωση ότι αποχή, άκυρο, λευκό, αλλά και έγκυρη ψήφος σε κόμμα που μένει εκτός βουλής (δεν περνάει το 3%) είναι από πλευράς κατανομής εδρών το ίδιο πράγμα. Στη συνέχεια παραθέτει υπολογισμούς για το ποσοστό του πρώτου κόμματος, που κατά γενική εκτίμηση θα είναι η ΝΔ (!;), και πώς αυτό αυξάνεται αφαιρουμένης κατά σειρά της αποχής, των ακύρων, των λευκών και τέλος των ψήφων των κομμάτων που δεν συγκέντρωσαν το 3% των εγκύρων ψηφοδελτίων πανελληνίως. Τα ποσοστά που χρησιμοποιεί είναι εκτίμηση του αρθρογράφου, ενδεχομένως κοντά στην πραγματικότητα.
Μετά από όλα αυτά τα ορθά που εκτίθενται καταλήγει στολανθασμένο συμπέρασμα:
«Αν δεν επιθυμείτε με τίποτα μια κυβέρνηση ΝΔ ή συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ και θέλετε να ψηφίσετε έναν συνδυασμό που κατά τη γνώμη σας δεν πρόκειται να ξεπεράσει το όριο του 3%, σκεφτείτε το καλά και πολύ.
Είναι προτιμότερο να επιλέξετε έναν από αυτούς τους συνδυασμούς που κατά πάσα πιθανότητα ξεπερνούν το όριο. Ειδάλλως οφείλετε να είστε έτοιμοι για μια ακόμη 4ετία όσων μας οδήγησαν εδώ που φτάσαμε.»
Πιθανότατα το άρθρο απευθύνεται σε όσους έχουν καταλάβει ότι αποχή, άκυρο και λευκό ισοδυναμεί με λανθασμένη προσπάθεια εκδίκησης του δικομματισμού, του συστήματος, κλπ. Από τη στιγμή που γίνεται μια τέτοια απόπειρα, αυτό δείχνει ότι κατά την άποψη του συστήματος η προηγούμενη μερίδα ψηφοφόρων έχει μεγαλώσει. Αυτό είναι καλό.
Παραθέτω το άρθρο:
«Είτε ρίξεις λευκό είτε άκυρο είτε δεν πας καθόλου είτε -κι εδώ είναι το ζήτημα- ψηφίσεις κάποιον εκλογικό συνδυασμό αλλά αυτός δεν περάσει το όριο του 3%, το αποτέλεσμα είναι ίδιο. Το ποσοστό κάθε κόμματος υπολογίζεται με βάση το άθροισμα των ψήφων που πήρε κάθε συνδυασμός από όσους πέρασαν το 3%. Αυτές οι ψήφοι θεωρούνται έγκυρες για την κατανομή των εδρών και μόνον αυτές.
Αν λοιπόν είμαστε! 1000 πολίτες και 240 από μας θέλουν στην κυβέρνηση το κόμμα π.χ. ΝΔ (!) και το ψηφίσουν, τι δύναμη έχει αυτό; Ποιο είναι το πραγματικό του ποσοστό;
Έχουμε και λέμε
Από τους 1000 ΝΔ θέλουν 240 στους 100 πόσοι; ( Χ
Έχουμε λοιπόν:! Χ = 240*100/1000 = 24%
Με μια λογική αποχή 20% (δηλαδή αν δεν πάνε να ψηφίσουν οι 200), πόσο γίνεται το ποσοστό του;
Από τους 800 ΝΔ θέλουν 240 στους 100 πόσοι; ( Χ
Χ = 240*100/800 = 30% !
Υπάρχουν όμως και τα άκυρα… Αν απ’ τους 800 που πήγαν στις κάλπες, οι 50 ρίξουν άκυρο τότε, πόσο γίνεται το ποσοστό του;
Από τους 750 ΝΔ θέλουν 240 στους 100 πόσοι; ( Χ
τώρα έχουμε: Χ = 240*100/750 = 32% !
Κι αν απ’ τους 750 οι 60 ρίξουν λευκό, πόσο γίνεται το ποσοστό του;
Από τους 690 ΝΔ θέλουν 240 στους 100 πόσοι; ( Χ
Χ = 240*100/690 = 34,8% !!
Μα καλά, θα μου πείτε, αυτά ίσχυαν πάντοτε. Είναι ο κλασσικός τρόπος του συστήματος για να παίρνουν έδρες που δεν τους αναλογούν.
Ναι, αλλά τώρα οι έδρες δεν μοιράζονται με βάση απλά και μόνο τις «έγκυρες» ψήφους (σα να λέμε οι 690 του παραδείγματός μας) αλλά από το άθροισμα των ψήφων μόνο όσων κομμάτων πέρασαν το 3% – και υπό όρους, η ΝΔ με αυτό το ποσοστό κάνει κυβέρνηση.
Αν δηλαδή, από τους 690 πολίτες, οι 100 συνολικά ψηφίσουν συνδυασμούς που δεν περνούν το όριο του 3% τότε έχουμε και λέμε
Από τους 590 ΝΔ θέλουν 240 στους 100 πόσοι; ( Χ
Πάμε πάλι: Χ = 240*100/590 = 40,7 % !!
Έλα όμως που -με βάση τον ισχύοντα εκλογικό νόμο- ένα τέτοιο ποσοστό δίνει την απόλυτη πλειοψηφία στη ΝΔ γιατί οι έδρες της θα είναι
Από τους 590 πολίτες ΝΔ θέλουν 240 από τις 250 έδρες πόσες θα πάρει; (Χ
και έχουμε τελικά: Χ = 240*250/590 = 101 έδρες
Και επειδή το πρώτο κόμμα παίρνει και «δωράκι» 50 έδρες, η ΝΔ έχει τελικά 151 !
Αν θεωρείτε πως μόνη της! η ΝΔ δεν μπορεί να έχει 240 πολίτες στους 1000, βάλτε και τους Πασόκους μαζί. Έτσι κι αλλιώς μαζί θα πάνε αν χρειαστεί να σώσουν το σύστημα.
Πώς πήγαμε από τους 1000 στους 590; Πώς έγινε και ένα κόμμα με πραγματική δυναμική 25% στο σύνολο των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων, να παίρνει 151 έδρες:
Σε όσες εκλογές έζησα, τέτοιο φαινόμενο δεν έχει παρατηρηθεί ούτε και ως ενδεχόμενο.
Να πώς γίνεται: Αν δεν υπήρχε το «δωράκι» των 50 εδρών και εάν οι έδρες μοιράζονταν και στα κόμματα κάτω του 3% η ΝΔ θα έπαιρνε:
Από τους 690 πολίτες ΝΔ θέλουν 240 από τις 250 έδρες πόσες θα πάρει; (Χ
Χ = 240*250/690 = 87 έδρες.
Ακόμη και με το δωράκι, θα είχε μόνο 87 + 50 = 137 έδρες…
Αυτά διαπίστωσα φίλοι μου και είμαι υποχρεωμένος να σας πω ότι:
Αν δεν επιθυμείτε με τίποτα μια κυβέρνηση ΝΔ ή συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ και θέλετε να ψηφίσετε έναν συνδυασμό που κατά τη γνώμη σας δεν πρόκειται να ξεπεράσει το όριο του 3%,σκεφτείτε το καλά και πολύ.
Είναι προτιμότερο να επιλέξετε έναν από αυτούς τους συνδυασμούς που κατά πάσα πιθανότητα ξεπερνούν το όριο. Ειδάλλως οφείλετε να είστε έτοιμοι για μια ακόμη 4ετία όσων μας οδήγησαν εδώ που φτάσαμε.
Έγραψα απλώς τα συμπεράσματα που βγαίνουν από τα νούμερα κι όπως πάντα. οι αριθμοί είναι αμείλικτοι.
Εάν το θεωρείτε σημαντικό διαδώστε το!!!!!»
Ψήφο σε μικρό που μπαίνει ή που ίσως μπαίνει;
Ας προεκτείνουμε λίγο το παράδειγμα του άρθρου, προσθέτοντας κάποια παραπάνω στοιχεία. Με τα ποσοστά που παραθέτω μπορεί να διαφωνήσετε, αλλά δεν είναι εκεί η ουσία, όσον αφορά το σκεπτικό μου. Άλλωστε τα πήρα σχεδόν τυχαία.
Ο ακόλουθος πίνακας θεωρεί ότι μπαίνουν στη βουλή 6 κόμματα, το ΚΟΜΜΑ ? είναι αρκετά κοντά (2,9%) και υπάρχει ένα σημαντικό ποσοστό (11,59%) που σκορπίζεται σε πιο μικρά κόμματα. Για τον υπολογισμό εδρών το ποσοστό υπολογίζεται για 590 ψήφους, διότι 100 ψήφοι (20+80) χάνονται, αφού ανήκουν σε κόμματα που δεν μπαίνουν. Έχω αφήσει τις έδρες και σε δεκαδικά για να φαίνονται τα υπόλοιπα και ποιος παίρνει έδρα λόγω μεγαλυτέρου υπολοίπου.
ΕΓΓΕΓΡΑΜΜΕΝΟΙ 1000
ΨΗΦΙΣΑΝ 800 ΑΠΟΧΗ 200 Δηλαδή 20% ΕΓΚΥΡΑ 690 ΕΓΚΥΡΑ ΓΙΑ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟ ΕΔΡΩΝ 590
Δείτε τώρα τι συμβαίνει, αν κάποιος ψηφοφόρος μικρού κόμματος που μπαίνει «σίγουρα» (πχ ΣΥΡΙΖΑ) προτιμήσει το ΚΟΜΜΑ ?:
Το ΚΟΜΜΑ ? παίρνει 21 ψήφους και 3,04%, μπαίνει στη βουλή, αλλά επίσης ο ένας παραπάνω ψηφοφόρος του παρασύρει τους άλλους 20 και τους βάζει στον υπολογισμό του εκλογικού μέτρου για την κατανομή εδρών. Οι 9 έδρες που παίρνει το ΚΟΜΜΑ ? αφαιρούνται από τα υπόλοιπα κόμματα σε σχέση με την προηγούμενη κατανομή αναλογικά (σχεδόν – μην σας μπλέξω με λεπτομέρειες) με τη δύναμή τους.
Συμπέρασμα
Ο ψηφοφόρος που αποφάσισε να ψηφίσει όχι μικρό κόμμα που «σίγουρα» μπαίνει, αλλά που ίσως μπαίνει, στέρησε από τον δικομματισμό 6 έδρες!
Αν τώρα είχαμε την αντίθετη διαρροή (από το ΚΟΜΜΑ ? πάει μια ψήφος στον ΣΥΡΙΖΑ), δείτε το αποτέλεσμα:
Ο δικομματισμός χάνει μόλις μια έδρα!
Αν σταματήσω εδώ, σας παραπλανώ κι εγώ! Μπορεί τα παραπάνω να είναι απλά μαθηματικά, αλλά το θέμα είναι αν η ενίσχυση μικρών κομμάτων που δεν είναι «σίγουρα» μέσα στη βουλή, θα τους επιτρέψει να μπουν. Γιατί αν πηγαίνω για μαλλί (+6 έδρες) και βγω κουρεμένος (-1 έδρα) την πάτησα.
Όμως η εκτίμηση του αν έχουν ελπίδες κάποια μικρά κόμματα είναι πολύ δύσκολη. Προφανώς τα ΜΜΕ αφήνουν στο φως της δημοσιότητας μόνο κατευθυνόμενες δημοσκοπήσεις, άρα αναξιόπιστες. Παρ’ όλα αυτά ο καθένας έχει μια αίσθηση της περιρρέουσας ατμόσφαιρας.
Η γνώμη μου είναι ότι, ανεξάρτητα από τις ελπίδες των μικρών κομμάτων, η συγκυβέρνηση ΝΔ – ΠΑΣΟΚ έχει μέγιστη πιθανότητα (είτε καθαρή είτε με την συνδρομή των γνωστών παραφυάδων τους, που γι’ αυτό άλλωστε δημιουργήθηκαν). Αν το σύστημα δεν είχε πειστεί γι’ αυτό, δεν θα έκανε εκλογές! Μου είναι αδιάφορο, αν μια τέτοια συγκυβέρνηση έχει 155 ή 156 ή οσεσδήποτε άλλες έδρες. Το αποτέλεσμα θα είναι ακριβώς το ίδιο. Όμως ο Έλληνας έχει ένα εξαιρετικό πλεονέκτημα: είναι απρόβλεπτος.
Αν λοιπόν ο πολίτης σκεφθεί: αν αντί να κάνω την ήττα λίγο πιο «αξιοπρεπή» (+1 έδρα), «τζογάρω» για ενδεχόμενη νίκη (+6 έδρες – λέω ενδεχόμενη γιατί το πόσες έδρες θα χάσει ο δικομματισμός με μια τέτοια ενέργεια (6 μάλλον δεν φτάνουν), εξαρτάται από το πόσα κόμματα θα μπουν, με τι ποσοστά, κλπ), τότε υπάρχει μια μικρή ελπίδα, η Δευτέρα 7 Μαΐου 2012 να είναι κάπως διαφορετική από το αναμενόμενο.
Σπύρος Σαγιάς, φυσικός
|
Δημοσίευση: Αργύριος Μαρινάκης Έλλην Πολίτης
Σάς άρεσε;;
Γίνετε αναγνώστης τής Ιστοσελίδος μας μέ ένα κλίκ, επάνω δεξιά στήν αρχή τής σελίδος
Σχολιάστε!!!
Διαδώστε!!!!
22/2/2017 - 115 - 3246
Σκέψου...δεν είναι παράνομο ακόμη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου