Η αποδοχή του εαυτού

Stefania Ligerou

16-11-2016

Έπιασα συζήτηση με έναν φίλο εχθές που -αντίθετα με την πλειοψηφία- έχει άνοδο η δουλειά του. Του λέω (μεταξύ άλλων) «όταν είσαι στο σωστό δρόμο σε βοηθάει και το σύμπαν». Εκείνος απάντησε: «μην τα ρίχνουμε όλα στο σύμπαν και στο θεό, η πρόοδος του κάθε ανθρώπου εξαρτάται από τον ίδιο. Αν είναι συνετός, αν δουλεύει σκληρά, αν επιμείνει, θα τα καταφέρει». Είπα ναι, αλλά του ανέφερα κι ένα παράδειγμα, έναν κοινό μας γνωστό, που και συνετός είναι, και προσπάθησε, και επέμεινε, αλλά πρόοδο δεν είχε. Ο φίλος μου, παρά του ότι το παράδειγμα ήταν εύστοχο, δεν άλλαξε γνώμη, συνέχισε στην ίδια λογική, ότι η ζωή μας είναι στο χέρι μας κλπ, και εγώ.. σταμάτησα τον αντίλογο!!! (Αυτό, το να σταματήσω την κόντρα πριν αποδειχτεί ότι έχω δίκιο, ή -έστω- πριν σηκώσει τα χέρια ψηλά ο «αντίπαλός» μου, για όποιον με γνωρίζει προσωπικά, είναι πράγμα αδύνατο, κάτι σαν θαύμα. Είναι σημαντικό, θα συνεχιστεί παρακάτω.)

Μείναμε στο σημείο που ο άνθρωπος είναι καθαρά και ο μόνος υπεύθυνος για την πορεία/έκβαση της ζωής του.

Οι αρχαίοι πρόγονοι έλεγαν ότι η φιλοσοφία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για το καθετί. Προηγείται κάθε πράγματος. Γιατί χωρίς γνώση δεν μπορείς να ζήσεις. Για την ακρίβεια δεν ξέρεις πώς να ζήσεις. Και φυσικά αφορά στις περιπτώσεις εκείνες που οι καταστάσεις διαδραματίζονται  ερήμην σου -έξω από τον έλεγχό σου-, και δη ανεπιστρεπτί. Η φιλοσοφία δεν είναι αναγκαία προϋπόθεση ΜΟΝΟ στην περίπτωση που η ζωή σου είναι βατή -όπου την οδηγείς εκείνη πάει.

Άκουσα στις ειδήσεις για ένα έγκλημα, όπου έγινε σε μία επαρχιακή πόλη. Δολοφονήθηκε ο πατέρας και κατηγορείται η μητέρα γι’ αυτό. Χθες πήγε στο δικαστήριο η κόρη τους, ένα κοριτσάκι 12 χρονών. Την κρατούσε αγκαλιά η γιαγιά από την πλευρά της μάνα της, κι από την άλλη μεριά ήταν το σόι του πατέρα της, εκείνοι που έθαψαν το παιδί τους. Σχεδόν έπεσε ξύλο, τσακώνονταν οι δύο οικογένειες, ΜΠΡΟΣΤΑ στα μάτια του δωδεκάχρονου παιδιού, που για εκείνη ΚΑΙ ΟΙ ΔΥΟ ΠΛΕΥΡΕΣ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΗΣ, την ώρα που θρηνεί τον άδικο χαμό του πατέρα της, την ώρα που η μάνα της είναι ήδη 1,5 χρόνο στην φυλακή, την ώρα που οι κάτοικοι της επαρχιακής πόλης όπου ζει, την βλέπουν ως την κόρη της φόνισσας. (Όλα αυτά καλείται το 12χρονο κορίτσι να τα αντιπαρέλθει, ταυτόχρονα.)

Ερώτηση: Αυτό το κοριτσάκι κάτι έκανε, ευθύνεται η ίδια, που πήρε αυτή την τροπή η ζωή της;

Κάτι άλλο.. Αν έχεις από την μία ένα κορίτσι 12 χρόνων με βατή ζωή, και από την άλλη το 12χρονο κορίτσι με το συγκεκριμένο πάθημα, ίδια προσπάθεια καλούνται να καταβάλουν τα δύο αυτά συνομήλικα παιδιά, για να καταφέρουν να ζήσουν;

Αν αυτό που μαθαίνεις από όταν γεννιέσαι είναι ότι «όλα είναι στο χέρι σου, κι αν προσπαθήσεις θα προοδεύσεις» και σου τύχει κάτι σαν αυτό που έπαθε το κοριτσάκι, πώς θα το διαχειριστείς; Πώς θα βγάλεις άκρη; Πώς θα καταφέρεις να ξεπεράσεις το πάθημα και να συνεχίσεις τη ζωή σου; Και δη σωστά. Σωστά με την έννοια από το πάθημα να προκύψει ΟΦΕΛΟΣ, όχι τάρταρο! Πώς το κοριτσάκι θα καταφέρει να ξεπεράσει το πάθημα, για το οποίο καθόλου δεν ευθύνεται, και που δεν μπορεί να κάνει τίποτα για να το αντιγυρίσει, ώστε/για να γαληνέψει, και μετά να καταφέρει να ζήσει την υπόλοιπη ζωή της σαν υγιής άνθρωπος;

Χωρίς φιλοσοφία ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΦΕΡΕΙ.

Επίσης να πω (προσωπική μου άποψη) ότι είναι ντροπή το γεγονός ότι σήμερα η ανθρωπότητα ολόκληρη δεν έχει να επιδείξει ΕΝΑΝ άνθρωπο ο οποίος έχει απαντήσεις, στα πιο βασικά, στα θεμελιώδη ζητήματα, που θα έπρεπε να γνώριζε ο καθείς, πριν καν αρχίσει να ζει.

Η εσωτερική μάχη

Σημαίνει δύο φωνές μέσα σου να τσακώνονται. Υπάρχουν τακτικές που ακολουθούν οι άνθρωποι, όταν υπάρχει σύγκρουση μέσα τους. Κάποιος χρησιμοποιεί την διαταγή. Επιλέγει μία από τις φωνές και την επιβάλει. (Να σημειωθεί εδώ ότι η φωνή που σίγησε, δεν συμφώνησε.) Άλλος χρησιμοποιεί την υποχώρηση. Πάει πάσο. Δεν βγάζει άκρη, δεν έχει νόημα ο τσακωμός, στρίβειν διά του αρραβώνος, κάνει την κουφή χορεύτρια. Κάνει σαν να μην υπάρχει πρόβλημα. Άλλος (μέσα σ’ αυτούς κι εγώ) δίνει την μάχη μέχρι εσχάτων, μέχρι να ψοφήσει η μία φωνή, ή μέχρι να σηκώσει τα χέρια ψηλά, ήμαρτον δεν αντέχω άλλο, οπότε και να βγει ένας νικητής, οπότε και να κάνουν (όλοι μαζί οι εαυτοί) το θέλημά του……

και ωπ, τσακώνουμε μια γνώση: Όπως φέρεσαι στον εαυτό σου, φέρεσαι και στους ανθρώπους γύρω σου.

Που αυτό σημαίνει ότι αν χρησιμοποιείς την τακτική της διαταγής -επιβάλλεσαι στον εαυτό σου-, αυτό κάνεις και στους γύρω σου (όταν υπάρχει διαφωνία). Αν χρησιμοποιείς την υποχώρηση, υποχωρείς στους γύρω σου («άσε τώρα, μην χαλάσουμε τις καρδιές μας»). Αν χρησιμοποιείς το αιματοκύλισμα, δίνεις την μάχη μέχρι τέλους, μέχρι να σηκώσει τα χέρια ψηλά αυτός με τον όποιον διαφωνείς (στους δικούς μου κάτι αυτό θυμίζει).

(Να προσθέσω κάτι σχετικό – άσχετο, επειδή δεν κατάφερα ποτέ μέχρι σήμερα να ΦΙΛΙΩΣΩ τις δύο ΑΝΤΙΘΕΤΕΣ φωνές μέσα μου, επειδή δεν κατάφερα να τις κάνω να ζήσουν αρμονικά κάτω από την κοινή στέγη, είναι ο λόγος που δεν έχω καταφέρει να συμβιώσω με κανέναν άλλον άνθρωπο μέχρι σήμερα.)

Αυτή η γνώση είναι σημαντική για το όλο ζήτημα γιατί αναδεικνύει ότι οι εξωτερικές καταστάσεις όχι απλώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την εσωτερική, αλλά ΟΡΙΖΟΝΤΑΙ από αυτήν (την εσωτερική). Επίσης, ότι ΠΡΟΗΓΕΙΤΑΙ η ζημιά που κάνω εγώ ο ίδιος στον εαυτό μου, και έπεται η εξωτερική. (Πρώτα χρησιμοποιώ την τακτική της υποχώρησης στον εαυτό μου, και μετά υποχωρώ και στους γύρω μου.)

Θα μου πεις τώρα ότι με το κοριτσάκι δεν συνέβη το ίδιο, ΠΡΩΤΑ οι συνθήκες τής προκάλεσαν το πλήγμα και μετά άρχισε ο πόλεμος μέσα της.

Κι όμως δεν είναι έτσι, γιατί: Αυτός που ξέρει (αυτό που λέμε γνώση της ζωής, φιλοσοφία) δεν παθαίνει τίποτα. Δεν του προκαλούν τίποτα, ακόμα και οι πλέον δυσβάσταχτες συνθήκες.

Η γνώση της ζωής

Αυτό που έκανε ο Ιούδας καθόλου δεν του άρεσε, δεν ήταν σύμφωνος. Οι ενοχές τον έκαναν να αυτοκτονήσει. Από την άλλη μεριά, για το σενάριο, η πράξη του Ιούδα ήταν χρήσιμη. Προήγαγε το σενάριο, για την ακρίβεια, χωρίς την πράξη του το σενάριο δεν θα προχωρούσε. Αν ο Ιούδας δεν είχε προδώσει τον Χριστό δεν θα σταυρωνόταν, δεν θα αναστηνόνταν κλπ. (Άσχετα με την άποψη που έχει ο καθένας για το θέμα, κράτα το ότι από την πράξη του εξελίχθηκε η ιστορία.)

Για να πράξει ο Ιούδας αυτό που καθόλου δεν ήθελε, αναγκάστηκε. Τον ζόρισε το μέσα του. (Δες το σαν μία πράξη δική σου που δεν ξέρεις πώς την έκανες, για την οποία λες «δεν κατάλαβα τι έγινε, με καβάλησε ο διάολος».)

Τώρα, αν ζούσε ο Ιούδας, αν δεν αυτοκτονούσε, θα είχε μία ασταμάτητη εσωτερική μάχη. Θα κατηγορούσε τον εαυτό του.Και τις δύο φωνές. Και την μία που θα του έλεγε «έτσι έπρεπε να γίνει» και την άλλη που θα του έλεγε «είσαι άθλιος, πρόδωσες τον δάσκαλό σου».

Στο σημείο αυτό να πούμε ότι μέσα μας υπάρχουν δύο αντίθετοι άνθρωποι (κάτι σαν εμένα και τον φίλο μου, στην αρχική συζήτηση). Ο ένας εαυτός είναι «ουτοπικός» και ο άλλος ρεαλιστής. Είναι διαφορετικοί επειδή κοιτούν αλλού (ο ένας κοιτάει το συνολικό, το γενικό σενάριο, κι ο άλλος την εμφανής πραγματικότητα). 

Τι γίνεται επί του πρακτέου: Ο ένας εαυτός ξέρει ότι κάθε πράξη έχει έναν αντίκτυπο, που δεν τον βλέπουμε αλλά βοηθά, είναι χρήσιμος για την εξέλιξη του σεναρίου, βλέπει δηλαδή την πεταλούδα που χτυπάει τα φτερά της εδώ, και κινεί το βουνό στην άλλη μεριά του πλανήτη. Κι ο άλλος εαυτός… ΧΕΣΤΗΚΕ! Δεν τον ενδιαφέρει μάνα μου, αν από τα βάσανά του, κινείται το απέναντι βουνό! Δεν θέλει τα βάσανά του!

Υπάρχει περίπτωση να συνυπάρξουν αρμονικά αυτοί οι δύο τύποι κάτω από την ίδια στέγη;

Ναι! (Και το λέω εγώ έτσι, που δεν συμφιλίωσα τα δύο θηρία μου ποτέ!! μέχρι σήμερα..)

Μπορούν να συμφιλιωθούν και να ζήσουν αρμονικά και να έρθει η ηρεμία στον άνθρωπο, ΟΧΙ αν καταφέρουν να βλέπουν τα ίδια! (δεν γίνεται, στο υπογράφω) ΟΧΙ επειδή ο δυνατότερος θα υπερισχύσει (αυτός που χάνει, δεν συμφωνεί, όταν βρει άνοιγμα θα βγάλει το άχτι του), θα συμφιλιωθούν όταν πάψει να τίθεται το ζήτημα τού ποιος έχει το δίκιο, και ποιος θα υπερτερήσει. 

Και οι δύο έχουν δίκιο! Έχει δίκιο η μία πλευρά, ότι όλα έχουν ένα σκοπό, δεν τον ξέρω, σίγουρα βοηθάει την ιστορία κλπ. Αλλά έχει δίκιο και η άλλη, που λέει δεν με νοιάζει, εγώ δεν θέλω να πονώ!

Για το ποιος θα υπερτερήσει: Η κόρη μου κάνει κόνξες με το φαγητό για να με χειριστεί. Το ζητούμενο είναι ποιος κάνει κουμάντο. Αν εγώ καταλάβω το πείσμα της, ότι θέλει να περάσει το δικό της και (επειδή έχω την υπεροχή) την ζορίσω «όχι δεν θα σου περάσει, το δικό μου θα γίνει», ακόμα κι αν εκείνη σταματήσει την κόντρα, δεν σημαίνει ότι συμφώνησε…… Αναμένει…. Κι όταν θα βρει άνοιγμα θα με πατήσει, για να επιτέλους κι αυτή κάποια στιγμή υπερισχύσει!

Για να σταματήσει αυτή η επίπονη και άνευ ουσίας κόντρα, το μόνο που χρειάζεται είναι να σταματήσει η μάχη. Να σταματήσει να είναι το διακύβευμα το ποιος είναι ισχυρότερος. Κανένας δεν είναι. Και οι δύο πρέπει να είμαστε καλά στον χώρο μας. Και οι δύο πρέπει να μην υποχωρούμε. Και οι δύο πρέπει να γίνεται το δικό μας.

Αυτό θα κάνεις και για τις φωνές μέσα σου.

Αποδέξου ως σωστές και τις δύο πλευρές, και δεν χρειάζεται να κερδίσει καμιά! 

Πώς ο Ιούδας θα μπορούσε να ζήσει έχοντας κάνει αυτήν την πράξη; Κατανοώντας την μία πλευρά που τον ώθησε, γιατί ξέρει πού πάει το σενάριο, κλπ, κατανοώντας και την άλλη που δεν αντέχει την πράξη του, που δεν της αρέσει, που δεν είναι σύμφωνη. Ειρήνη υμίν.

Για τα παθήματα

Σκέψου.. Ό,τι κουβαλάς, που είναι για σένα επίπονο, και που ευθύνεται για τις εσωτερικές σου συγκρούσεις, σκέψου ότι για το ότι συνεχίζει να είναι επίπονο (δεν το ξεπερνάς) ευθύνεται το: Αρνήθηκες να το αντιμετωπίσεις.

Ο λόγος που δεν θέλει ο άνθρωπος να σηκώσει (αντιμετωπίσει) ένα επίπονο πλήγμα, είναι γιατί θεωρεί ΟΤΙ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ. Νομίζει ότι δεν μπορεί (δεν αντέχει) να το σηκώσει.

Σκέψου όμως κάτι……. ΑΝΤ’ ΑΥΤΟΥ!!!! για να μην σηκώσεις το επίπονο πλήγμα σου, σκέψου ΤΙ ΕΧΕΙΣ ΣΗΚΩΣΕΙ!!!! Έχεις καταφέρει να σηκώσεις αφάνταστα μαρτύρια, μόνο για να γλιτώσεις, να μην σηκώσεις αυτό που θεωρείς αδύνατο να σηκωθεί! Δες το λίγο αυτό.. Δες τι μέχρι σήμερα έχεις σηκώσει για να γλιτώσεις τον πόνο που δεν θέλεις να σηκώσεις!

ΚΑΙ το μόνο που χρειάζεται για να λυτρωθείς είναι να το σηκώσεις. 

Καθώς επίσης και.. Όλοι οι άνθρωποι το δικό τους πρόβλημα το θεωρούν το δυσκολότερο. Κι ενώ υπάρχουν απείρως χειρότερα, και τα βλέπουν, τα μαθαίνουν, δεν αλλάζουν γνώμη. Όλοι το δικό μας μαρτύριο θεωρούμε ότι είναι το πιο δύσκολο. Υπάρχει λόγος που συμβαίνει..

Όταν οι ψυχές διαλέγουν ρόλους επιλέγουν όλες την δυσκολότερη, που όμως ΜΠΟΡΟΥΝ να την σηκώσουν (μέχρι εκεί που μπορούν).

Ακόμα και ο πιο ορθολογιστής μπορεί να δει την εξαίρεση γύρω του, τις διαφορετικές συνθήκες που βιώνουν οι άνθρωποι, κάποιοι γεννιούνται σε εμπόλεμη χώρα, κάποιοι ορφανεύουν στα 12, κάποιοι μένουν ανάπηροι κλπ., την ίδια ώρα που κάποιοι άλλοι έχουν βατή ζωή. Υπάρχει μία διαφορά. Μία εξαίρεση. Την οποία διαφορά την ρίχνουμε στην τύχη! Είναι θέμα τύχης δηλαδή το πάθημα του 12χρονου κοριτσιού.. Έτυχε και συνέβη σ’ αυτήν….

Αυτό να πούμε στο κορίτσι για να βοηθηθεί;

Πάμε στην άλλη οπτική: Αν η κοπέλα γνώριζε ότι, πριν έρθει να το πάθει, ήξερε αυτό που θα πάθει, και το ΕΠΕΛΕΞΕ! αν η κοπέλα ήξερε ότι διάβασε το σενάριο, είδε τον ρόλο της, και ΣΥΜΦΩΝΗΣΕ, είπε ναι, θα πάω να τον παίξω! πόσο θεϊκή μπορεί να είναι μία τέτοια ψυχή! Για τι δύναμη μιλάμε!

Για τους ορθολογιστές (που πιστεύουν ότι κρατούν τη ζωή τους στα χέρια τους): Έχεις σκεφτεί να σου τύχαινε εσένα το πάθημα του κοριτσιού; Θα το άντεχες; Θα στηνόσουν στα πόδια σου; Θα άρπαζες την ζωή από τα μαλλιά;

Όταν βλέπεις το κορίτσι να στέκεται, να μπορεί να το σηκώνει, δεν νιώθεις ένα δέος γι’ αυτήν;

Και θα μου πεις τώρα, ωραία η θεωρία, αλλά δεν γιατρεύονται έτσι οι πληγές. Και συμφωνώ. Ο άνθρωπος γιατρεύει μόνος του τον εαυτό του και η γνώση είναι μέσα μας, δεν «διαβάζεται». ΟΜΩΣ… υπάρχει κάτι βοηθητικό, και που είναι ο λόγος που είναι αναγκαία η φιλοσοφία: Αν μία κοινωνία γνώριζε ότι αυτός με την βατή ζωή, ακόμα κι αν γίνει μεγάλος και τρανός, δεν έχει καμία σπουδαιότητα, έναντι κάποιου άλλου που τρώει την ξανάστροφη, έναντι αυτού με την δύσκολη ζωή, τότε, αυτή η κοινωνία, ΘΑ ΚΟΙΤΑΖΕ ΜΕ ΤΑ ΣΩΣΤΑ ΜΑΤΙΑ την 12χρονη κοπέλα.

Δεν θα την κοίταζαν σαν θύμα (που αν λυπάσαι ένα παιδί, το παιδί λυπάται τον εαυτό του. Βλέπουμε τον εαυτό μας, μέσα από τα μάτια των άλλων. Κρινόμαστε από αυτό που νιώθουν όταν μας κοιτάζουν) αλλά θα την θαύμαζαν! Θα θαύμαζαν την ύπαρξή της! όχι το αποτέλεσμά της. Μπορεί να φέρει το χειρότερο αποτέλεσμα (να πέσει στα ναρκωτικά, να σκοτώσει κάποιον κλπ), θα την θαύμαζαν επειδή το διάλεξε και επειδή μπορεί να το σηκώσει.

Επίσης, υπό αυτήν την οπτική, όχι μόνο δεν θα δημιουργούσες αυτολύπηση στο παιδί, αλλά ταυτόχρονα δεν θα το πίεζες, επίσης δεν θα το έκρινες, θα είχες κατανόηση, με την έννοια όχι ότι όλα συγχωρούνται (αυτό είναι αποτέλεσμα της λύπησης), κατανόηση με την έννοια ότι έχει δικαίωμα να πονά, έχει δικαίωμα να αντιδράσει, έχει δικαίωμα να πάρει όσο χρόνο επιθυμεί για να βγάλει το πόρισμά της, έχει όσο χρόνο θέλει για να δει, για να μπορέσει να ζήσει μετά σαν υγιής άνθρωπος. Κι ακόμα κι αν ποτέ δεν τα καταφέρει, ακόμα κι αν δεν αντέξει κι αυτοκτονήσει, πάλι έχει το δικαίωμα! Επίσης, όταν την κοιτάς θα βλέπεις ένα θαυμαστό πλάσμα, μία εξαίρεση, που μπορεί το πάθημά της να το σηκώσει, μπορεί την άκρη της να βρει, μπορεί να το αντιγυρίσει, μπορεί να σταθεί, μπορεί, μπορεί. Κι εκείνη στα μάτια σου θα βλέπει ότι πιστεύεις ότι εκείνη το μπορεί!

Υ.Γ. Μην μείνεις στο παράδειγμα. ΚΑΘΕ άνθρωπος, με όποιο πάθημα, κουβαλώντας όποιο πόνο, μπορεί να βρει την εσωτερική του ηρεμία, και ο τρόπος είναι ίδιος για όλους.

ΚΑΙ η εσωτερική ηρεμία δεν είναι μία κατάσταση αδύναμη. Αδιαφορίας ή νιρβάνας. Ακριβώς το αντίθετο. Ο άνθρωπος που ΔΕΝ μάχεται τον εαυτό του, δεν σπαταλάει δύναμη (ενέργεια). Ο άνθρωπος που δεν σπαταλά ενέργεια, έχει όλη τη δύναμή του. Επίσης, έχει ανοιχτό οπτικό (το πρόβλημα σε βάζει να κοιτάς εστιασμένα και μονομερώς). Ο άνθρωπος με ανοιχτό οπτικό βλέπει τα πάντα, και δη τα σωστά, το δίκαιο.

Ο άνθρωπος που είναι δυνατός και δίκαιος 1. δεν υπομένει αλλά/και 2. δεν ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ για να επιβληθεί. Αναπνέει και επιβάλλεται.

(Την απόδειξη για τα ανωτέρω θα την βρεις στον αντίποδα. Στα αποτελέσματα που η έλλειψη εσωτερικής ηρεμίας στον άνθρωπο φέρνει.)

Φωτορεπορτάζ καί αναδημοσίευση: 

Αργύριος Μαρινάκης Έλλην Πολίτης