Σκίτσο Carlos Latuff
Με μια αποκαλυπτική έκθεση — αυτοκριτικής το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποδέχεται ότι έκανε λάθη και παραλείψεις στο ελληνικό πρόγραμμα, που εγκρίθηκε τον Μάιο του 2010, το οποίο δεν περιελάμβανε την αναδιάρθρωση του χρέους για να επιβεβαιώνεται η βιωσιμότητά του.
Όπως μεταδίδει ο Μιχάλης Ιγνατίου, το Δ.Σ. του Ταμείου ενέκρινε στις 7 Δεκεμβρίου έκθεση, η οποία μόλις δόθηκε στη δημοσιότητα, βάσει της οποίας τονίζεται ότι η αναδιάρθρωση του χρέους, που ήταν απαραίτητη το 2010, δεν πραγματοποιήθηκε λόγω του φόβου διάχυσης της κρίσης, αλλά και της έκθεσης των ευρωπαϊκών τραπεζών στο χρέος της Ελλάδα. Ηταν συστημική εξαίρεση, τονίζεται, αν και με την τότε απόφαση παραβιάστηκε «βάναυσα» το Καταστατικό του ΔΝΤ. Όπως αναφέρεται στο δημοσίευμα, η αναδιάρθρωση δεν ζητήθηκε από την τότε ελληνική κυβέρνηση, μετά από απαίτηση των Γερμανών και των δορυφόρων τους.
Μόνο όταν ανέλαβε η ΕΚΤ τη δέσμευση να κάνει ότι απαιτείται για να διασωθεί η ζώνη του ευρώ, και αφού πέρασαν δύο χρόνια αβεβαιότητας, άρχισε να αποκτάται ξανά η εμπιστοσύνη στην Ευρωζώνη, αναφέρεται στην έκθεση.
Συγκεκριμένα τονίζεται:
Συνολικά η εμπειρία αποκαλύπτει τα προβλήματα που παρουσιάζουν τα προγράμματα που υποστηρίζει το Ταμείο όταν η βιωσιμότητα του χρέους δεν είναι εξασφαλισμένη εκ των προτέρων. Όταν έγινε τελικά η αναδιάρθρωση του χρέους ήταν πολύ αργά και αυτή απεδείχθη πολύ λίγη. Όταν τελικά αποφασίσθηκε η αναδιάρθρωση του χρέους του ιδιωτικού τομέα (PSI) το «κούρεμα» ήταν μεγάλο για τους πιστωτές σε σύγκριση με άλλες περιπτώσεις, αλλά την ίδια στιγμή είχαν αυξηθεί και οι πιθανότητες να αποδειχθεί ανεπαρκές για να αποκαταστήσει τη βιωσιμότητα του χρέους.
Απαντώντας σε ερώτηση για την ελληνική υπόθεση, ο αναπληρωτής Διευθυντής, Στρατηγικής και Πολιτικής του ΔΝΤ Βίβεκ Αρόρα δήλωσε ότι σε κάποιες χώρες όπως η Ελλάδα η ταχεία δημοσιονομική προσαρμογή ήταν αναπόφευκτη.
Δεν έφερε αποτελέσματα η εσωτερική υποτίμηση
Παραδέχεται επίσης ότι η εσωτερική υποτίμηση που επιβλήθηκε στην Ελλάδα, με τη μείωση των μισθών και επιδομάτων στο Δημόσιο, η μείωση του κατώτατου μισθού, οι συλλογικές διαπραγματεύσεις, οι αποκρατικοποιήσεις, δεν έφερε τα αναμενόμενα αποτελέσματα.
Ειδικότερα, όπως αναφέρεται στην έκθεση, η εσωτερική υποτίμηση μέσω μεταρρυθμίσεων στις αγορές εργασίας και προϊόντων ήταν βασικός στόχος των προγραμμάτων διάσωσης στην ευρωζώνη.
Το πρόγραμμα της Ελλάδας ήθελε να το επιτύχει αυτό μέσα από σειρά μέτρων στην αγορά εργασίας, όπως η περικοπή μισθών και επιδομάτων στο δημόσιο, η μείωση του κατώτατου μισθού και η μεταρρύθμιση του συστήματος συλλογικής διαπραγμάτευσης, καθώς και μια σειρά από ευρύτερα μέτρα όπως η μεταρρύθμιση και η εκποίηση κρατικών εταιρειών, η μείωση της γραφειοκρατίας και η άρση εμποδίων για την προώθηση του ανταγωνισμού.
Κατά την αξιολόγηση της έκθεσης στο δ.σ. του Ταμείου κάποια μέλη του εκτίμησαν ότι η συσταλτική επίδραση της εσωτερικής υποτίμησης, της δημοσιονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μπορεί να ήταν μεγαλύτερη από ότι είχε εκτιμηθεί στην αρχή.